4 Eylül 1939 AKŞAMDAN AKŞAMA İkinci umumi harbten ? 1.15 de beteri olabilirdi " Meşhur şair Mayakovski'nin şöyle bir beyti vardır: Susunuz, ey hatipler! Söz sizindir mavzer arkadaş... Müzakereler, münakaşalar, tayyare seyahatleri, mesaj mübadeleleri, hari. siyeye müracaatlar... Hepsi bittil.. Söz silâhındır... Londradan (bildiriliyor; (İhtiyar Cbamberlain şemsiyesini artık bırak- mış; başına demir migfer giymiş ve parlâmentoya o kıyafette gitmiş. — Uğrunda çalıştağımı her şey, inan 'dığım her şey bitmiş, mahvolmuştur! - diyor. Fakat yine de pek muazzez bir şey kurtuldu! İngiltere uzun #amandan- beri beşeriyetin nazarında şüphe altın- daydı: — azla göz yumdu; fazla ohayhay» Bedi; acaba son dakikada buna da mı «geç yiğitim geç!» diyecek? Bu tereddüdler son hareketle zail oldu! Büyük Britanya sözünü tutmuş- Hattâ Fransa 17 de muhasamatını ilân etmişken, İngiltere daha evvel, 4 de harb haline geçti. Böylelikle ka- rTarmda ne kadar ciddi, olduğunu gös- terdi; ve harekât Fransız cephesinde başlıyacağı için bu altı saat zarfmda Almanyaya tekrar düşünmek fırsatı verilmiş oldu. Demek «oluyor ki sulhü korumak üzere hiç bir fırsat fevt edilmemiştir. İngiltre ile Fransa harita önünde har- bi sevk ve idare eden kumandanlar gibi bu yüksek emel uğrunda bütün plân. ları tatbik ettiler; fakat olamadı... Sulh cephesinin iki büyük uzvu, » şüphesiz aynı zamanda kendi mena- füni ve dünyada hak ve adaleti koru- mak için - bugün Lehistan için harbe- diyor. Ne gariptir: O Lehistan ki, diplomat- ları daha geçen kış mareşal Göring'le birlikte koruluklarda av tenezzühleri yapıyor, bir bocalama siyaseti geçiri- yordu. Şuyet daha evvelki devletler taarruza uğradığı sırada, Lehistan ve tınsali, Balkan antantı ve Küçük an- tari ile elele verip vazih bir siyaset takib etselerdi, cebir ve şiddete karşı durup: «Olamaz!» deselerdi, bu iş da- ha önceden halledilir; bu facialarla karşılaşmazdık. Hele maazallah Fran- sa ile İngiltere Lehistanı Çekoslovak- ya gibi kendi mukadderatına bıraksa- Jardı artık bu dünyada hak ve adalet- ten, mantık ve insaftan ebediyen zer- re kalmazdı. İkinci umumi harb çok feci şeydir; doğru. Fakat bunun de beteri yardı: Sulh cephesinin tesanüd gösterme- mesi? Ve ikinci umumi harb pek daha kolay atlıyabilir: Küçük büyük milletlerin mutaurrıza karşı elbirliği elmelerile,.. Orta Avru- pa küçük milletlerinin misallerinden Balkanların ibret almalarile,. Belediye imar şubesi mimarların. dan B. Hayrinin Silivrinin imarı için yaptığı plân Şehir meclisinin teşri- nisani toplantısında müzakere ve kabul edildikten sonra tasdik odü- mek üzere Nafia Vekâleitne gönderi. lecektir. Silivri Belediyesinin bütçesi imar tahsisatı ayırmağa müsait değildir. Bunun için ya İstanbul vilâyet büt. çesinden tahsisat ayrılacak, yahut da Silivri Belediyesi Belediyeler ban- kasından bir istikraz yapacaktır. — Ooh âdeta ferahladım gibi ol- dum bay Amca!.. Neydi o efendim... idi Iyi bir haber Geceleri suların kesilmesine lüzum kalmıyor Sular idaresi İstanbula verilen su- yun mikdarını yeniden arttıracaktır. Şimdiye kadar 24 saatte 37,500 met- re mikâbı su veriliyordu, Bursu bü- tün ihliyücü kâti gelmediğinden ge- celeri sular kesiliyordu. Yeniden ge- tirtllen makinelerle daha 24 bin mef- re mikâbı su verilecektir. Bu suretle 24 sant zarfında 61,500 metre mikâbr su vermek kabil olacaktır. Fakaf, şim- Gilik 52 bin metre mikâbı su kâti gel- diğinden ancak bu mikdar su verile- cek ve geceleri suyun kesilmesine lü- zum kalmıyacaktır. Geceleri suların kesilmemesi bir çok şikâyetlerin önü» nü alacaktır. Belediye, 61,500 metre mikâbı su- yun, şehrin uzunca bir müddet ihti- yacını karşılıyacağına kanidir. Esa- sen Terkos gölü ile Kâğıdhunedeki terşih o havuzları arasındaki şebeke bundan fazal su sevk etmeğe müsüid değildir. Sular idaresi şimdi Terkos gölü fabrikasındaki kazanları değiştirme. ğe karar vermiş ve Avrupaya yeni ka- anlar sipariş etmiştir. işçi bileti Tramvay idaresi tedkiklere başladı Evvelki gün İstanbul mebusları Halk partisinde yaptıkları toplantı- da diğer bazı memleketlerde olduğu gibi sabah akşam fabrikalara gidip gelen işçilere mahsus tenzilâtlı bilet satışının temin edilmesini temenni et- mişlerdi. Asrupanım bazı memleketlerinde bilhassa Belçikada tatbik edilen bu usul, elektrik, tramvay umum mü. dürlüğünce tedkik edilecektir. Bu tedkiklerden müsbet bir netice cide edilirse işçilere mahsus ola- râk tenxilâtlı biletler ihdas edilecek- tir. Ancak işçiler, hüviyetlerini isbat edebimeleri için mensup bulunduk. ları müesseseden birer hüviyet vara- kası alacaklar ve bü varakalar iş bü- rosu tarafından tasdik edilecektir. Tramvay ücret tarifeleri Nafla Ve- kâletince tasdik edildiğinden işçiler için yapılacak bu tarife umumi mec- Hs tarafından kabul edildikten son- ra Nafia Vekâletine gönderilecektir. Bir bisiklet bir kıza çarparak yaraladı Yako adında birinin idaresindeki bisiklet, İstiklâl caddesinin bir tara- fından diğer tarafına geçmekte olan Angeliki isminde bir kıza çarparak yaralanmasına sebep olmuştur. Polis, Angelikiyi tedavi altına «- dırmış, Yako hakkında kanuni taki- bata girişilmiştir. Kamyon altında kaldı Çatalcanın Takacık köyünden All oğlu Yaşar, Çekmecede bir kanıyonun altında kalmıştır, Tekerlek başını ez- diğinden ağır yaralı olarak Cerrahpa- $a hastanesine kaldırılmıştır. MENDİLİM DALDA KAtDI GÖZLERİM YOLDA KALDI. ... Bütün dünya bir zamanlar bo- no bekliyen gayri mübadillere dön- Haklı şikâyetler Şehir içinde eşya bu kadar pahalı nakledilir mi? Muteber bir kariimiz yazıyor: Bursadan seveemle birlikte İs- tanbula geldim, Yanımızda üç ba- vul ve dört sepet vardı. Bunları hamala verdik, Vapurdan iskele ye kadar taşıma ücreli olarak 2 i#tra aldilar. Otomobile binip otele gittik, Şoför de ayrıcu bavul rakliye Mic- reli istedi ve alir, Eskiden çok vicüyellere sebe- tiyet veren gümrük #ömalları işi çok şükür halledı!di, Bunun da tt ayak evvel nizamı sokulması Kis sımdır, Yolculunda bir imenileket hakkında fena yasal iyi fikir ha- sil eden bu gibi hamal ve otömo- bil vaziyetleridir. Avrupada hab olüyor diye bunların nizama sokulmaması i vabelmez. Harp? de sulhte de böyle şeyler tonzim edebilir, Tramvaydan atlarken Bir çocuk düştü, başından yaralandı Şehremininde oturan on dört yaş larında Salâhaddin isminde bir ço- cuk, Aksarayda tramvayın ters tara- fına atlamak isterken düşmüş, bö- şınmdan ehenomiyetli surette yaralan- dığından polis tarafından hastaneye kaldırılmıştır. Kuzguncukta oturan on iki yaşla- rında Hiânyet isminde bir çocuk ta bir fayton arabasının arkasına takıl- mak istemiş, fakat müvazenesini te- min edemiyerek düşmüş ve yaralan- mişlır. Hidayet, polis tarafından haslane- ye kaldırılmıştır. Mağaza sahibini dövmüşler Sırrı isminde biri, kiraya verdiği dükkân müslecirinden dün kiral &i- mak üzere giltiği bir sırada, muğa- zayı işleten Andon ile, müstahdemin- den Kemal ve Lefter taraflarından adamakıllı döğülüp yaralanmıştır. Polls, Sırrının müracaatı Üzerine suçluları yağalıyarak (o mahkemeye vermiştir. İstanbuldaki kimsesiz çocuk- lar köy yatı mekteplerine ilecekler Vilâyelin muhtelif kazalarındaki köy yatı mekteplerinin tahsisatı 940 senesi bülçesile artırilacaktır. Köy yatı mekteplerino şimdiye kadar yalnız bülundükleri > kazalarda ilk tahsil çağındaki çocuklar kabul edi- liyordu, Bunlara hem ilk tahsil ders. leri gösterilmekte, hem de mektebin arazisinde çilçilik yaplırılmkata idi. Bu arazinin mahsulü de mektepteki çocukların iaşesine tahsis ediliyordu. Vilâyet yeni sene bütçesile İstan- bulda şehir hududu dahilinde bulu- nan kimsesiz fakir çocukları da bu mekteplere sevkelmeğe karar ver- w. Gözler tetikte, kulaklar ha patladı, ha patlıyacaki., ld | ŞEHİR HABERLERİ Sanayi mıntakası Bir kısım fabrika- lar şehirden uzakta kurulacak B. Prost, Nâzım plânında şehrin sanayi muntakasını tesbit etmişti. Sanayi mıntakası, Eğrikapıdan itiba- ren Halicin sur haricinde kalan kıs- mile bir de Kazlıçeşmeden itibaren gene Halicin sur harici olan sahala- radır. Nâzım plânda sanayi mıntakası bu suretle tesbit edildiğine göre Beleâi- ye ahhiye müdürlüğü fen ve imar müdürlüklerile birleşerek bu sanâyi mmntakasında ne gibi müesseselerin yeralacaklarını tesbit cimeğe başla- mıştır. Koku, gaz, töz, duman neşrederek halkın sıhhatini bozan fabrikalar şehre üzâk yerlerde tesis edilecek- lerdir. Bundan başka Belediye, gürültü yapan müesseseleri şehir haricine çi- karmağa karar vermiş ve bu kararını tafbike başlamıştır, Ezcümle yapılan şikâyetler üzerine bir trikotaj ve bir demir fabrikası şehir haricine çıkarıl- muştar. Sebze meselesi Belediye, ucuzluk için bazı tedbirler alacak İstanbulun sebzesinin . büyük bir kısmını Maltepe, Kartal, Pendik ye- tişlirmektedir. Buralardaki sebze sa- tışları ile Hâldeki satış fiatleri ara- sinda büyük bir fark olduğu görük müştür. Aradaki nakliye masrafları fiatlere bu kadar tesir yapacak de recede değildir. Belediye, sebze fHatlerinin müstah- silin mutâvassıta verdiği flate ya- kın bir dereceye indirilmesi için ted. birler alacaktır. Bunun için Belediye iktisad müdürlüğü yeni bir proje ha- zırlıyacaktır, Mümkün olduğu takdirde Belediye müstahsillere kredi açacak ve bu $u- retle mulavassıtların omüstahsillere kredi vermek suretile onları kendile- rine bağlıyârâk sebze fiatlerini iste- diği kadar yükseltmelerine imkân vermiyecektir. Biribirlerini dövenler Cihangirde oturan Sıdıka, madam İstilyayı, Fenrede oturan Musa ile Melâhat kiracıları Sıdıkayı, Eminö- nünde oturan Anlranik arkadaşı Ali- yi, Fatihte oturan Salih, Selim is- minde birini dövdüklerinden “polis tarafından yakalanarak mahkemeye yerilmişlerdir. Üvey oğlu yaralamış Ali Rıza isminde biri, polise mürâ- casl ederek üvey oğlu Şaban tara- fından bıçakla yaralandığını iddia etmiştir. Polis, bu Iddia üzerine Şabanı ya- kalıyarak üzerini aramış, ceketinin cep astarı arasında bir mikdar afyon bulunmuştur. Şaban hakkında her iki suçtan do- layı kanuni takibat ypallmaktadır. YENİ KEŞİFLER Ketenden sığınaklar Ömrünün büyük bir kısmını dür, menle kullanılır balonlar yapmakla geçirmiş olan Hransız mühendislerin. den Kapferer, zehirli gazların hücum- Jarma karşi kullanılan sığınaklarda balonlarda hidrojenin sizip Xacma- ması için kullanılan metodları tatbik etmeği düşünmüş, ve bir balon fab- rikasının yardımile sığınak vazifesini görmek İçin ketenden yarı üsinvane- ler yaptırmıştır. Ketenden yapılan bu yarı Ustuva- ne şeklindeki torbalar, nüfuza en çok kabiliyetli olan gazların İçeriye gir- mesine mâni olmaktadır. Diğer bir faydası da, çürümeden ve bozulmadan yıllarca müddet muha- faza edilebilmesidir. Ketenli yarı üstüvanelerin bir ucu nu insanların girebilmesine uygun bir giriş yeri bulunmaktadır. Bu ke- tenli sığınakların içine girenler, ze hirli gazların hücumundan tamemile masum bulunmaktadır. Bu sığınaklar çok ucuza mâl olmakta hattâ içine hariçle konuşabilmek için telefon, telsiz telgraf âletleri, ışık konulabil. mekteymiş, Yeni bir tedavi şekli Almanyanın Nanhcin kaplıca şeb- rinde ruhi tedavi kongresi toplan- mıştı, Bu kongrede birçok sinir dok- torları bulunmuşlar ve uzun nutuk- lar söylemişlerdir. Kongrede söz ulan doktorlardan biri demiştir ki: — Bayanlar, baylar! Müsaade cder- seniz, Hindlilerin bizde canlandın!ı- ması lâzım gelen eski bir âdetlerinden bahsedeyim, Hindiiler, bu âdete tebi- yet etmekle karı koca kavgalarının ve geçimsizliklerinin önüne geçmiş- lerdir. Senede bir defa, bütün aile ef- radı şafak sökerken, bir odada top- Tawırlar, Aralarında küfürler, savu- rurlar, bütün bir yıl içinde işlenen butalar, birbirlerinin yüzlerine vuru- Tur. Bu karşılıklı küfürler akşam olunciya kadar sürer. Fakat bir defa gece oldu mu, aralarında sanki hiç bir şey geçmemiş gibi, yekdilerine ellerini kardeşçe uzatırlar ve barışır. lar, Bu kadar küfürlerden, hakaretler. den sonra aile efradı arasında iyi ge- çim nasil temin edilebilir diye bana soracaksınız? Bu iyi geçim Hindliler arasında meri olan çok akıllıca bir vasıla ile temin edilir, Sabahleyin ai- le efradı, yapılan toplantıya gittikle. ri zaman söylenecek küfürleri ve ha- karetleri duymamak için kulaklarını pamuklarla sımsıkı takarlar. Binaena. leyh toplantıda hazır bulunan, söyli- yeceği küfürleri, (karşısındakilerin duymuyacağından emin olarak bir yıl içinde kalbinde birikmiş olan şikâ- yetleri döker, Eğer evinizde mesud olmak istiyor. sanız, Hindlilerin bu âdelini kendi evinizde tatbik ediniz. Şayet bir sene dayanamıyacak kadar kızgın tabiatli iseniz bu toplantıları ayda ve hattâ haftada bir defa yapımız. Bana ina- nuniz, bu ilâç mile geçimsizliklerinş karşı birebirdir. İncir ağacından düştü, iki kolu kırıldı Kocamustafapaşada oturan 13 ya- şında mekteb talebesi ve hâlen İbra- him Ziya mensucat fabrikasında İs- met yüksek bir incir ağacından düş- müş, her iki kolu da kırılmıştır. Ya- ralı Cerrahpaşa hastanesine kaldırıl. mıştır,