B 11400 Yolcusu Olan Bir İngiliz Gemisi Batırıldı — BAYISI KURUŞ SAYI : 897 ea Telefon: Başmuharrir: 20827 — İdare Müdürü: 23300 İstanbul Nuruogpaniye No, A En Son Telgrafları Ve Haberleri Veren Akşam Gazetesi PAZARTESİ RYLÜRK' 1939 Sahib ve Başmuharriri: ETEM İZZET BENİCE YIL: 3 Londra Ufuklarında Meçhul Tayyareler Görüldü Daha Bugünün Yazan: ETEM İZZET BENİCE İngiltere ve Fransanın da Al » | Yyaya karşı harbe girmeleri ile büyük Avrupa harbi 3 eylül saat den itibaren başlamış - oldı un bugününde başlıyan bi Şük Avrupa harbinin hangi | hangi gününde biteceğini ve mu- ı harebenin dünya haritası ürerin- de sahaları ateşe yakaca - Ünı bugünden kestirmenin im - yoktur. Hitlerin, Danzig ve Koridor ü- terindeki kayıdsız ve şartsız ısrarı nihayet harb felâketine en insanlık ve sulh adı- girmeleri insanlık ve prestij tımından da bir borç ve bir va- tife idi. Bu vazife bugün bütün iyetile deruhde edilmiş bu- Bu dakikada Almanya bir ta - Tuftan Lehistan ve bir taraflam a İngiltere ve Farnsa ile çarpış- Maktadır. Hitler, Lehistana toca- Vüz ettiği ilk gündeki beyanatın - ve Musoliniye gönderdiği mek. fubunda hiçbir yardıma muhtaç İmadan — döğüşebileceğini ifade timişti. Bugün de bu sözünü tu - tak ve yahud da muharebeyi ha geniş bir sahaya intikal etti- Tecek mi bilmiyoruz? Bunu bilmediğimiz gibi İtal - Yanın da İngiltere ve Fransa harbe Rirdikten sonraki vaziyete naza- Br bitaraf kalıp kalmıyacağının Yük ehemmiyeti vardır ve hat- b bugünün en mühim mevzuu udur, İtalya bitaraf kaldığı tak- | Tde muharebenin Akdenize sıç- Taması imkânı yoktur. denize muharebe iki yoldan Şelebilir. İtalyanın Almanya ile Öklikte muharebeye girmesi su- tetile, yahud da Almanyanm İn - filiz ve Fransız kuvvetlerini mu lif cephelere dağıtmasını temi ı':ılwı:elı kasdile cenubundaki dev- ler Balkanlı .kn ve Balkanlara sarkması 'a “—Almanyanın talebi - ile | kendi arzusu, aradaki itti - Mmuahedesi İle Almanya lehi- | A harbe müdahale ederse hiç şüp- * yak ki İngiltere ve Fransa bü- ',fn kuvvetleri ile ayni zamanda ilya üzerine hüc (3 kısa zaman içi k rb hudud- ak ce- | Akdenizde ebe filen başlar başlamaz ’ı:f tabii olarak Misır, Yun: GS Yugoslavya, İspanya / gibi Seyletlerle beraher pek tabil ola- | zik Cumhuriyet Türkiyesinin va- | aŞ EÜ de mevzuu bahsolmak va- Bözülini ortaya çıkaracaktır. Ru Yle olduğu gibi bu takdi: yağanyanın, Macaristanın, * Rusyanın ve Balkan birl Büyük Harb Felâketi Dünyayı Sararken Efkârı Umun;iyrerllîBVirlikte Bir Kere İcabları İçinde Dün- vaziyetleri de mevzuu bahsolmak iktiza edecektir. yanın ve Türkiyenin Vaziyetini Göz- | den Geçirebiliriz. Almanvanın her ne pahasına o- | lursa olsun Holanda, Belçika, İs- viçrenin bitaraflıklarını mazarı İ- tibare almaksızın İngiltere ve Fransa üzerine harekette bulun- ması da ihtimal dahilindedir ki, bu takdirde Almanya ateş saha- sını Romanya, , Yua 'a ve İtalya gibi cenub dudlarına dokundurmadan şarkıı da yalnız Lehistan ve garbında da İnviltere ve Fransa ile muharebe edecek, kuvvetlerini yaymaktan ve zâfa uğratmaktan çekinerek şarkta taarruz ve garbda müda- faa harbi yapmayı tercih eyli- yecek demektir. Görülüyor ki, henüz hiçbir va- ziyet tahmin ve mütaleada bulun- mak çağına girmemiştir. Hâdise- lerin ve vaziyetlerin inkişafına ve bu arada bilhassa İtalyamın vazi- yetinin tamamile aydına çıkma- sına kat'i ihtiyaç vardır. Bütün dünya için temenniye şa- yan olan vaziyet hiç şüphesiz mu- harebenin Almanya - Polonya - İngiltere - Fransa arasında mah- dud kalması ve nelicenin çabuk alınmasıdır. Bütün bu ihtimaller irinde Türkiyenin vaziyetine ge- Tince, Her val bu sütun - bu dakikada dahi Almanya da da- hil olduğu halde bütün dünya mi letlerile dosttur. Gayesi sulha sa Memleketin — selâmeti — iç muhtelif devletlerle muhtelif va ziyetlerde ittifaklar ve misaklar imzalamıştır. Bu ahidlerinin hep- sine sadık bulunduğu gibi bey- nelmilel vazivet karşısında da ga- yet uyanık, hassas ve müteyak - kızdır. Herhangi bir anda herhan- gi bir tedbiri almak vaziyetinde- dir, Memleketimiz bir tecavüze uğ- ramadığı veya bizi bağlıyan ka- ved ve icabların tatbiki bir za- rüret ifadesi içine girmedikçe har- bin memleketimizden uzak kala: cağı da rözünündedir. Millet tek (Devamı 5 inci sahifede) £ a Dünyaya Açık Mektub Yazan: AHMED RAUF Bu çok enteresan yazıyı bu- gün ikinci sahifemizin baş sü- tunlarında mutlaka okuyu - nuz. Ankara 4 (Hususi) — Hüküme- timiz Almanya ile yeni bir ticaret muahedesi yapmamağa karar ver- akamlar yurdun mü- icab eden tedbirleri almaktadırlar. Vaşington 4 (A.A.) — Bay Ken-| 'da, u bulunduğunu Hi- dir Tikalı yol ye N iştir. / ından gelmk- a'daki merikâanın te olan haberlerde / Amerikalı yolcular hakkında ma- t verilmektedir Texas hükümeti Hustan'lı akı genç kız. Fredone Ksbarg — ahalisinden Bay Folot | Harres, Sarataze Strungs belediye, isinin karısı ve oğlu bulunmak- | tadı * Athenla'nın - torpillenmesi Va - | gn len Barly Reisicumhura bu llenme miş oldi kkında resmi unu beyan ve şü el 1 g Te Röre Liverpol tarikile Glasgow'dan ge- liyor ve hamil olduğu bir takım mültecileri Kanadaya gö: du. Vapurun harb mühimmatı nak- letmesinin kat'iyyen mümkün ol madığını isbat etmek için bir nok- vapür, | DAKIKA i Geminin Batışı Vahim Hâdiseler Doğuracak lâ üzerinde ısrar etmek Filhakika b " hafi; be girmeğe karar olduğu sual: mektedir. Torpillemenin çok mühim ve â- cil neticeler tevlld etmesi muhte- meldir. Bazı zevat Bay Ruzveltin yarın yahud öbür gün kongreyi fevkâlâde içtimaa davet etmesinin | muhtemel ve pek de mümkün ol duğü mütaleasını serdetmektedir- ler, henü: Batan Gemide Amerikalı Yolcular Bıılımııyordui Londra 4 (AA.) İstihbarat | Nezareti Athenla transatlantik vapurunda Liverpol'den binen 101 Amerikalı ile Glaskow'dan binen 145 Amerikah yoku bulunduğunu bildirmektedir. Athenia Glaskow'dan ayrıldık- bahsederken Türkçe olarak « Bu pakt Ticaret ve Dostluk esaslarına bağlıdır. Boğazlara Türklerden daha mubafız, bir bekçi olamaz. Türkiye, Almanya veya Almanyanın dostu herhangi bir devlet tarafından tecavüze uğradığı takti ı müpde kalacaktır.» Öku);ucularımızaş Bu Sabah 120 Talebe Geldi Avrupada başlıyan harb dev - letlerarası karışık vaziyet dolayı- sile gazetelerin hayat maddesi o- lan kâğıd tedariki hususunda im- kânsızlık derecesinde bir güçlük baseüöstermiştir. Kâğıd yüklü va- purların bir kısmı gelip geçmiş, bir kısmı geri dönmüştür. Mut den bizlerle iş yapan fabrikalar da sipariş kabulünden çekinmek- tedirler. Bu vaziyet karşısında, dünden itibaren sabah refikleri- miz sekiz sahifeye inmişlerdir. Akşam gazeteleri de ayni müşkül vaziyet karşısında — bulundukları için «Son Telgraf» » maalesef biz de şimdilik altı sahifeye inditı e mecbur kaldık, AKAT... Bugün altı sahif inmekle beraber, okuyucularımız | gazetemizin mündericatına —her zamn n ziyade itina gösterdi - gimlsi göreceklerdir. Günün ha berlerini mun wereceğimiz gibi, devam ctn olduğumuz tefrikalarımıza da kü- | cük suntolarla dizdirmek suretile sahifelerimizde yer bulmuş olu - yoruz. Geçici olmasını temenni ettiğimiz okuvucularımızın bizi mazur gi rçeeklerine şüphe etmiyoruz. fan sonra Liverpol'e de uğramış ve| buradan cumarlesi günü saat 16 da kaptan James Reid, kumandasın- da Montreel'e hareket etmiştir. Vapurun sahibleri gemideki yol - cularla Mmürettebatın 1400 kişiyi bulduğunu beyan etmektedirler. ( Diğer Telgraflar 5 inci Sayfamızdadır ) | ee B Türkiye, Boğazların Bekçisîı Bu sabah saat sekiz buçukta Moskova radyosu Alman - Sovyet paktından şunları söylemiştir : İtalyan Vepurları | Seferlerine Başlıyor ekte | bu vaziyet karşısında | ğ Dün gelen talebelerden bir grup de bu muah Yolcuların büyük bir kıamı buh- ran dolayıtile Amerikaya avdet etmekte idiler. Athenia'nın tahli- siye sandalları 1830 kişi alabilmek- te idiler. Vapur Hmanlardan bin | tonluk yük almıştı. c Keenlemyekün hük- ö (Yazını 5 inci sahifede) Harb Çok Şiddetli ve Kıyasıya Bir Hal Aldı, Almanlar Zehirli Gaz Atıyorlar, Vehamet Artmaktadır İngiliz Filoları Üssülharekelerinde Tahşid ve Takviye Edildi EN SON Son Yirmidört Saatlik Harekâtın Blânçosu Polonya Suvarileri | Topraklarına Akın Yaptıla ası şudü: ah saat 6,1 def arruz bİr saat sür - Alman ti ehan'nın işgal nehrinin Nielm' çildiğini ve Bren gi Tseheusta - ğ Artha ge- tonda müşkülâ ele geçirdikle ları hudud üzerin- 'yi tekrar işgal el- İngilizlerin h dan sonra, ilk atlantiği zaptetmeleri — olmuştur. Gemi açık denizde giderken, İn - giliz filosu tarafından çevrilmiş ve esir edilmiştir. Mısır hükümeti, dün akşam u- murni seferberlik ilân etmiştir. Varşövada, halk İngilterenin ve Fransanın harbe girdiklerini öğ- renince, mmenuniyetlerini izhar etmiş, bu devletlere ald sefaret - iyasi vaziyet üzerine bazı kimseler lüzumsuz yere İmektedir. Resimde gördüğünüz ka labalık, Emniyet Sandığı birikenleri gösteriyor. ÇERÇEVE İJaponya Alman rin önünde tezahürat yap- E£HİRLİ GAZ ATIYORLAR *şovadan verilen mne S önel sahi, Siyasi Vaziyetin 24 Saatlik Blânçosu Bitaraf Kalıyor, Amerika Bitaraflığı Bozuyor İngiltere ve Fransa Almanyaya karşı harb ilân ettikten sonra ni tedbirler rede yeni bir harb kabinesi ku - rulmuştur. Bu kabi u: d harbde Bahriye N: ve eski Hariciye Nazırı Eden de Kirmiştir.Çörçil yine Bahriye Na« (Devamı 5 inci sahifede) telâş et « önünde işte! Dünkü sabah gazetelerinde, Tass Ajansından naklederek Anadolu Ajansının verdiği şöyle bir haber vardı: Sor içtimaında dedi ki: *Stalin, Almanlarla anlaşmak suretile ve Sovyet Rusyayı birbirine ezdirmek için takib ettiği bile siyasetini açığa vurmuş, böylece hedefnie Molotofun maksadı, (İngilizlerle Fransızların bize oyna diği oyunu biz onlara oynadık!) demi rının Almany Peki aziz okuyucu, Molotofun 31 ağustasta istos tarihli ve aynen göstermedim mi? Ayni günlerde bir takım patron - rirler, (bu anlaşma Almanyayı zafa di bu maksadı ben, 29 münü vermiyor muydular?. et Hükümet Reisi Molotof, 31 ağustos tarihli yüksek Sovyat garbi Avrupa politikacıla şınıştır. ak iste- değil mi? açıkça haber verdiği fıkramda başmuhar- ulba yardım eder!) hük- FAZIL KISAKÜREK (Devamı 5 inci sahifede) (Bilmeca) başlıklı