4 Eylül 1939 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 2
ri Sahile 2 MEŞAM - > 4 Eylül 193 Geceki ve Bu Sabahki Efaberler Varşova üzerinde bir hava mu Polonyalı bir tayyareci, 12 Alman tayyaresile harp etti Birini düşürdü, yaralı olarak karaya inmeğe muvaffak oldu Varşova 3 (A.A.) — Dün öğleden | evvel Varşovay'a yapılan ilk hava taarruzu esnasında Polonya'lı pilot mülâzım Palusinski 12 Alman hafif bombardıman tayyaresine karşı ce- #urâne bir mücadeelye girişmiştir, Saat 18 de havaya çıkan Palusinski beklemediği bir anda Alman tayya- relerile karşılaşmıştır. Bunların Üs tüne çıkan pilot bombardıman tay- yarelerinden birini düşürmeğe mu- vaffak olmuş ise de diğer tayyarelerin &ğeşi arasında kalmıştır. Mermiler tâyyaresinin kanatlarına isabet et- miştir. Yaralanmış olmasına rağmen harebesi Palusinski karaya inmeğe muvaffak olmuştur. Danzigdeki Polonya müfre- zesinin mukavemeti Varşova 3 (A.A) — Danzig'de halk, Westerplâtte gamizonunun kabra- manea müdafaasını büyük bir gurur. la takip etmektedir. Burada bir Leh piyade müfrezesi kendisine adetçe İnaik olan düşmanın hücumlarını bir kaç kere pöskürtmüştür. Düşman «Schleswig - Holstein; Ak man zırhlısı toplarının himayesinde hücum etmektedir İngiltere ve Fransanın ilânı harbi İtalyada büyük heyecan uyandırdı Gayda halâ sulh için küçük bir ümid mevcud olduğunu söylüyor Paris 3 (A.A.) — Havas ajansının Romadan istihbarına nazaran İngil tere ile Almanya arasında harp ha- Tinin tahaddüsü İtlayada büyük bir heyecan tevlld etmiştir. Her tarafta | bir takım kimselerin grup halinde | toplanarak beynelmilel vaziyet hak- kında münakaşalar yapmakta ve İtalyan milletinin hayır ve selâmeti | için İtalva hükümetinin icab eden tedbirleri ittihaz edeceğini söylemek- te oldukları görülmüştür. Roma 3 (A.A) — (Havas): Gaze- teler, Fransız ve İngiliz ve Polonya menbalarından verilen haberlerle Berlinden aldıkları haberleri pek afak! şekilde neşretmektedirler. Da- ladier'nin parlâmentoda söylediği nutuk ve bilhassa Başvekilin İtalya- nın sulh lehinde teşebbüsü hakkında- ki sitayişkârane sözleri faşist gazete- leri tarafından tebarüz ettirilmekte- dir. Diğer cihetten gazeteler, Fransız milletinin sükünetinden ve gösterdiği disiplinden bahsetmektedirler, Yevmi hadiseler hakkındaki yazı- Mr haricinde yalnız «Giornale d' İtallas gazetesi bugün vaziyet hak- kında tefsirlerde bulunmaktadır. Bu gazetede Gayda, bilhassa şöyle de- Bir İngiliz vapuru İzmir- den incir İçinde 139 Musevi İzmir limanında demirledi İzmir 3 (A. A. ) Limanımızda bu- unmakta olân bir ingiliz vapuru dün mühim miktarda incir ve üzüm «la- — rak İngiliz limanlarına hareket etmiş» tir. Bugün de diğer bir ingiliz vapuru ayni şekilde hareket edecektir. Bu vapurda Fransiz limanları için de bazı partiler vardır. Limanımızda bulunmakta olan Levand adlı Polon- ya vapurunun kâptanı ile mürette- batı Polonyaya çağınımışlar ve git- mişlerdir. Vapur, kumpanyanın bu- - çadaki acentesine bırakılmıştır, Vapur aziyetin inkişafına kadar Umanımız- ön kalacaktır. Sİ İzmir 3 (Telefonla) — Dün ingi- Miz bandıralı Harzian vapuru içinde 130 musevi olduğu halde limanımana” eğ üzüm aldı : mektedir: «Muhtelif yerlerde yeni mülükat- lardan ve indirekt müzakerelerden bahsedilmekte ve zayıf da olsa uzlaş- ma imkânları mevcut olduğu ileri sü- rülmektedir. Dün akşam Daladier, Chamberlain ve Lord Halifaks tara- fından söylenen nutuklar bunun de- lilidir. Fakat bu hâdiseler vakitsiz bir nikbinlik tevlid etmemelidir. Ba- zi kapıların açık veya yarı açık oldu-: ğu da söylenmektedir.» Gayda, Duçe'nin sarfetti, lerden bahsederek diyor ki: «İtalyan teşebbüsünün henüz sona ermediğini dün akşam söylemiştik. Fakat bu teşebbüsü geniş ve açık bir anlayış zihniyetinin takib etmesi şarttır.» Alman Italya dostluğu sarsılmamış Roma 3 (A.A.) — İtalya gazeteleri, bugünkü yazılarında, İtalyanın bu- günkü anlaşmazlıkta aldığı vaziyetin hiçbir suretle Alman - İtalyan dost. Juğunun sarsılması gibi telâkki edil. memesi lâzım geldiğini tebarüz et- tirmektedir, gayret- bulunan bir vapur gelerek demirlemiştir. Bu Yapur iki gün evvel Tekirdağ llmanında idi, Köstenceder. kalktığı ve munta- zam pasaportlu Romanya ve Macar tebaalı Musevi kadın ve erkek ve ço- cukları Filistine götürüyordu. Aldığı emir Üzerine Tekirdağdan yoluna de- vam etmiş ikinci bir emirle İzmir li- manına gelip demirlemiştir. Gemideki Musevilerin karaya çıkmamaları için zabıtaca tertibat alınmıştır. İzmir limanında bulunan vapurlar İstanbula hareket eden Akdağ, Em» gal ve Tan vapurları bugün İzmire dönmüşlerdir. Denizyollarmın Ana farta vapurile Tırhan da limana av- det etmişlerdir. Şimdilik burada ka- İngilterenin ilk müdahalesi Bremen Transat- lantiği İngiliz harb gemileri tarafından yakalandı Londra 3 (A.A.) — Ameri- kadan Almanyaya dönmek- te olan Almanyanın «Bre- men» Transatlantik vapuru İngiliz harb gemileri tara- fından yakalanarak bir İn- giliz limanına götürülmüştür. Vaşington 3 (A.A.) — Res- mi menbalardan alınan ma- lümata göre, pasifik deni- zinde bulunan Alman nakli- ye vapurları Meksika liman- larına sığınacaklardır. Isviçre bitaraf Fransa İsviçrenin bitaraflı- ğına riayet edecek Paris 3 (A.A) — İsviçrenin Paris elçisi 1 eylül tarihli bir muhtıra İle İsviçrenin müsailâh bir ihtilâf takdi- rinde katiyen bitaraf kalacağı kara- nm Fransa hükümetine bildirmiş- tir. Hariciye Nazırı Bonnet, Fran- sanın kendi hesabına İsviçrenin bita- raflığına mutlak suretle riayet edece- ğini teyid eylemiştir. Gazetelere ihtiyatlı davran- maları bildirildi Cenevre 3 (A.A.) — İsviçre tam bi- taraflığmı ilân etmiştir. Hükümet si- lâh ve cephane ihracını menettiği gi- bi, muharipler lehinde propaganda yapılmasını da menetmiştir. Hükümet, gazetelere ihtiyatlı dav. ranryilarını tavsiye eylemektedir. Bu- nunla beraber, gazetelerin başmaka- leleri hemen ekseriyetle İngilterenin, Fransanın ve Polonyarın lehinde bu- Junmakta ve «Almanyanın son teca- vüzünün takbih etmektedir. Münhal mebusluklar Parti namzedleri ittifakla seçildiler Ankara 3 — Boş olan Edirne, İs- parta ve Trabzon mebusluklarına 3 eylül pazar günü yapılan intihapta parti namzetleri Trabzon Belediye reisi B, Temel Göksel, Isparta C. H. P. ve Halkevi reisi B, Remzi Ünlü ve Edirne C. H. P, ve Belediye reisi B. Şerif Bilgen ittifakla seçilmişlerdir. Asılsız bir haber Ankara 3 (A.A.) — Bazi gazeteler, Türkiyedeki İlalyani bankaları me- murlarının memleketlerine dönmeğe hazırlandıkları ve belki de bu banka- ların kapanacağı hakkında bir haber neşretmişlerdir. Anadolu ajansının yaptığı tahki- kata nazarai bu haberlerin asıl ve esası yoktur. Ekspres bugün akşama doğru gelecek Avrupa ekspresi bugün mutaddan çok fazla techhürle ve ancak akşama doğru şehrimize gelebilecektir. 600 Musevi yüklü bir vapur Akdenize geçti Dün akşam geç vakıt, Karadeniz. den limanımıza Panama bandıralı Nu- amicoya isimli bir vapur gelmiştir. Bu vapurda altı yüze yakın Musevi bulunmakta idi, Gemi limanımızda bir müddet kalmış, bilâhare transit ola- rük Akdenize çıkmak üzere limanımız- dan ayrılmıştır. Dün âkşam bu gemiden başka, Ji- manımızdan Norveç, İsveç, Yunan ve Panama bandıralı dört vapur daha transit olarak geçmiştir. ingiliz kralı milletine bir mesaj neşretti Kral hitabesinde diyor ki: “ Kuvvetin hakka galib sayılması prensipine karşı harb ediyoruz ,, Londrâ 3 — İngiliz kralı Corç bu akşam Londradan radyo ile milletine bir hitabede bulunmuştur. Hitabenin hülâsası şudur: «Zamanımızın bu nazik ve belki en kati dakikasında milletime ve deniza- gırı imparatorluk tebaama bu bitabeyi gönderiyorum. Eğer mümkün olsaydı, her ailenin eşiğini aşar ve herkesle ay rı ayrı şahsan konuşurdum. «Çoğumuz hayatımızda ikinci defa olarak harbde bulunuyorum. Bugün düşmanlarımız olanlarla hükümetleri. miz arasındaki ihtilâfları hal için bir çok teşebbüslerde bulunduk, fakat bü- tün gayretlerimiz akim kaldı ve bugün müttefiklerimizle beraber mecburen harbe girdik. . «Bugün medeni dünya için vahim olan bir prensipe karşı harbediyoruz. Bu, muahedeleri tanımıyan ve diğer devletleri hâkimiyeti altına almak için tecavüze geçen, kuvvetin hakka galib olmasını güden hodgâm bir akidedir ki, eğer bütün dünyada hâkim olucak olursa, milletimiz ve denizaşırı topruk- larımız tehlikeye düşecektir. Bugün memleketimizin ve İngiliz milletinin tehlikede olan selâmetini kurtarmak için harbediyoruz. Bu dava için mille- timi süküna ve beraberliğe davet edi- yorum. «Giriştiğimiz vazife, ağır olacaktır. Önümüzde karanlık günler olabilir, muharebe harb sahalarına inhisar et- miyebilir, Fakat, biz dalma doğru bil. diğimizi yapacağız ve üzerimize düşen hiçbir fedakârlığı esirgemiyerek, Alla. hin yargımı ile, davamızı kazanacağız. İngiliz Başvekilinin Ingiliz milletine mesajı Sulh için elimizden gelen gayreti sarfettik. Vicdanen müsterihiz Londra 3 (A.A) — Radyo ile neş- redilen nutkunda Chamberlain hu- lâseten şöyle demiştir: «Size büromdan hitap ediyorum. | Bu sabah İngiltere sefiri Alman hü. kümetine nihai bir nota tevdi etmiş- | tir, Bu notada sant Il e kadar Al man kıtalarının Polonyadan geri çe- kileceğine dair teminat almadığı takdirde İngilterenin Almanya ile harp halinde bulunacağı bildiril mekte idi. Şimdiye kadar hiçbir ce- vap gelmemiştir. Bu itibarla memle- ketimiz şimdi Almanya ile harp ha- lindedir. Bu şekilde beyanatta bu- Tunmanın benim için ne ağır bir şey olduğunu takdir edersiniz.» «Son dakikaya kadar ihtilâfı mus- Hhane bir şekilde halletmek imkânı mevcut idi. Fakat Hitler bu hususta kendisine yapılan teklifleri dinlemek Londra 3 — İngiliz Başvekili B, Chamerlain Alman milletine karşı bir beyanname neşretmiştir. İngiliz Başvekili bu beyannamesinde Alman hükümetinin Alman milletini aldat- tığını uzun uzadıya izah ediyor ve ezcümle diyor ki: — Hükümetiniz size Lehistanın te- cavüzde bulunması üzerine harbetti- ğini söylüyor, halbuki hakikat böyle değildir, Alman hükümeti ileri sürdü- ğü şartları Lehistana bildirmeden ve bunları ilân ettiği tarihten iki saat sonra askeri harekâta girişmiştir. Bi- ngenaleyh, Almanya bu harpte müte- cavizdir. Yine hükümetiniz size garp taraf. larında hiç bir talebi olmadığını söy- Yüyor. O halde bizim Lehistana yar- dım etmemizin sebebi nedir? Size an- atayım: Biz hükümetinizin ve Hitlerin ver- istememiştir. Hitler Polonya hüküme. tine tekliflerini bildirdiğini söylüyor. Tütlerin bu beyanatı hakikate muga» yirdir. Hitler, kıtalarına Polonyay) is- tilâ etınek emrini vermek için yolladır. ğını bildirdiği tekliflerin Polonya hü» İ kümetince tedkik edilmesini bekleme- İ miştir. Artık bizim için ihtilâftan ka- çınmak imkâru kalmamıştır. İngilte- re ile Fransa, şimdi giriştikleri teah- hütleri yerine getirmektedirler, Vicda- nen müsterihiz. Sulhü idame etmek için elimizden ne gelirse yaptık. Hepi- nizin vazifenizi cesaret ve sükünetle yapacağından eminim. Her taraftan aldığımız mesajlar bi. ze büyük bir cesaret vermektedir. Her- kesin mutad işine devam etmesi ha- yati bir ehemmiyeti haizdir. Cenabı hak bizi takdis ve hakkı müdafaa et- sin.» B. Ghamberlain Alman milletine hitaben bir beyanname neşretti Başvekil Alman hükümetinin Alman milletini aldattığını söyliyor “Alman milletine karşı değil, Hitlerizme karşı harp ediyoruz, diyor diği sözlere inanmıyoruz. Lokamo muahedesine riayet etmeyi taahhüd etmişken yıriti. Avusturyayı ilhak etti, Südet meselesi halledildikten son ra Avrupada artık hiç bir erazi tale bim yoktur dediklen bir müddet son- ra Çekyayı bir kuvvet darbesile orta» dan kaldırdı. Can düşmanı olarak fân ettiği Bolşeviklerle ittifak etti, Maksadı sulh cephesini yıkmaktır. Fakat sulh cephesi her zamankinden daha kuvvetli olarak dimdik ayakta duruyor. 'B. Chamberlain bunları söyledik- ten sonra sulh cephesi milletlerinin , Alman milletine karşı hiç bir düşman» lıkları olmadığını kaydetmiş ve söz- lerini şöyle bitirmiştir; «Avrupa yalnız dünya medeniyeti ve hak ve adalet için bir tehlike teşkil eden Hitlerizme karşı harbediyor, Allah bize ve hakka zahir olsun.»
