(Baş tarafı 1 taci sahifede) manya ile harb halinde bulunduğunu ilân etmiş ve icab eden tedbirleri it- tihaz etmiştir. İngilterenin Berlin s€- firi pasaportlarını almıştır. Başvekil B. Chamberlain saat on ikide toplanan Avam kamarasında bir nutuk söyliyerek vaziyeti anlat- mıştır. Başvekil İngilterenin Alman- ya ile harb halinde olduğunu söyle- dikten sonra demiştir ki: «Fransa hükümetile mevcud olan itilâflarımız mucibince (o Berlindeki Fransız sefiri bu dakikada bizim se- firimizin yapmış olduğu teşebbüsün aynı bir teşebbüste bulunmuş ve ve- rilecek cevab için bir mühlet tesbit etmiştir. Bugün hepimiz için bir felâket gü- müdür, Uğrunda çalışmış olduğum ber şey, inanmış olduğum her şey, yıkılmış, mahvolmuştur, * Günün bi- rinde Hitlerizmin yıkıldığına şahit olacağımı -Şiddetli alkışlar. ve teced- düde kavuşmuş ve halâs olmuş bir Avrupa o göreceğimi ümid ediyorum. “Şiddetli alkışlar.» Almanya teklifleri reddetti Berlin 3 (A.A.) — Alman radyosu, Alman hükümetinin (İngiltere ve Fransa tarafından tevdi edilen nota- ları nazarı itibara almadığını ve bu memleketlerin taleblerini reddeyledi. ğini bildirmektedir, Avusturalya hükümeti harb ilân etti Sidney 3 (A.A.) — Chamberininin İngilterenin Almanyaya harb halinde bulunduğu hakkındaki radyo beyana- tından biraz sonra Avusturalya hükü- meti de harb halinde bulunduğunu ilân etmiştir. Mısır hükümeti umumi seferberlik yaptı Kahire 3 (A.A.) — Mısır hükümeti umumi seferberlik ve örfi idare ilân etmiştir, a Fransa harb halinde Paris 3 (A,A.) — Fransanın Berlin büyük elçisi B. Coulondre, saat 1230da B. von Ribbentrop tarafından kabul edilmiştir. Büyük elçi, Hariciye Nazırından, 1 eylül tarihli notasına memnuniyetbahş bir cevab verecek vaziyette olup olma- dığıni sormuştur. B. von Ribbentrop, menfi cevab ver- miştir. Bunun üzerine, B. Coulondre, Al- liyeti bir kere daha ve son defa hatır- Jattıktan sonra, Fransız hükümetinin, bugün 3 eylül saat 17'den itibaren, Polonyaya karşı olan ve Alman hükü- meti tarafından bilinmekte bulunan taahhüdlerini yerine getirmek mecbu- riyetinde kalacağını bildirmiştir. Paris 3 (A.A) — Fransanın Berlin büyük elçisi bugün 12,30 da von Rib- bentrop nezdinde yaptığı teşebbüsten sonra Hariciye Nezaretine elçilik kâ- tibini göndererek pasaportlarını iste. miştir. Pariste Alman büyük elçiliği me- murları da Fransa Hariciye Nezaretin- den pasaportlarını istetmişlerdir. Fransız Başvekilinin millete beyanatı Paris 3 (A. A.) — Başvekil B. Da- ladier, radyoda Fransız milletine hi- taben şu beyanatta bulunmuştur: Fransız erkek ve kadınları: iğ 1 eylül şafağından beri Polonya ta- — Arruzların en vahşisine maruz kalmiş bulunuyor. Hududları İMAJ edilmiş şehirleri bombardıman edilmektedir, suliyeti tamamile Hitler hükümetine aittir. Sulh Hitlerin elinde idi. Hitler harbi istemiştir. Fransa ve İngiltere sulhu kurtar. Mak için bütün gayretlerile çalışmış- lardır, Daha bu sabah Alman hiikö- metini şuurlu bir harekete davet için ve muhasamala nihayet vererek müs- © Olihane müzakerede bulunmak üzere “son bir teşebbüste daha İngiltere, Fransa, Avustraly Almanyaya ilânı harp ettiler miştir. Daha evvelcedo dünya sulhu lehinde son zamanlarda yükselen asil kalbli insanlara da cevab vermeği red- detmiştir. Demek oluyor ki, Almanya Polonyanın imhasını istiyor, 'Tâ ki da- ha sonra Avrupada süratle tahakkü- münü tesis etsin ve Fransayı esaret altına alsın, İstibdadların en müthişine karşı birleşerek verdiğimiz sözü tutarak top rağımızı, yuvalarımızı ve hürriyetle- rimizi müdafaa için çarpışıyoruz. Har- be karşı son dakikaya kadar fasılasız yapmış olduğumuz mukaddes vazife- yi şimdi yapmağa giden genç askerle- ri heyecan ve muhebbetle selâmlarım. Evvelce Fransayı zafere ulaştırmış 0- lan şeflere lâyık bugünkü şeflerine askerimiz itimad edebilir. Fransanın davası adalet davası demektir. Bu da- va sulhçu ve hür bütün milletlerin davasıdır. Bu dava muzaffer olacaktır Fransızlar, eğer harp yapıyorsak buna mecbur edildiğimiz içindir, Her birimiz Fransız toprağında İnsanlık hürmet ve şerefini son sığınağı olan bu hürriyet toprağında vazifemiz ba- şında bulunuyoruz. Vatanın selâmeti yolunda bütün gayretlerinizi birlik ve kardeşlik hisleri içinde toplayınız. Yaşasın Fransa, Japonya bitaraf kalıyor Tondra 3 (A.A.) — Reuter ajansının bildirdiğine göre, Japon hükümeti, Japonyanın bitaraflığı hakkında İn- giltereye teminat vermiştir. İki taraf elçileri geri dönüyorlar Londra 3 (A.A.) —İngilterenin Ak manyaya Nânı harbi bu sabah saat 11,15 de resmi bir mahiyet almıştır. Hariciye Nezareti müahedeler dairesi reisi Dunbar Alman maslahatgüzari doktor Kordt'a İngiliz yaz saati ile 11 den itibaren İngilterenin Almanya ile hali harpte olduğunu tebliğ etmiş- tir, Diplomatik usuller mucibince, Al man büyük elçiliği memurlarına İn- giltereden gitmeleri hususunda her türlü kolaylık temin edilmiştir. En kı- sa bir müddet içinde İngiltereden ay- rilacaklardır. Diger taraftan Alman maslahatgüzarı da Alman hükümeti- nin Henderson ve arkadaşlarına ayni kolâylıkları göstereceğini temin et- miştir. Almanyadaki İngiliz menafiinin hi- mayesini Amerika hükümeti deruhte etmiştir. Almanyanın İngilteredeki menfaatini de İsviçre koruyacaktır, İngiliz kralı Chamberlaini kabul etti Londra 3 (A.A) — Kral, bu ak- şam saat 19 da Başvekil Chamberlai- ni kabul etmiştir. Chamberlâin, kra- lan yanında 45 dakika kalmıştır. Kral, Chamberlainden sonra Har. biye Nazırı Hore Belisha'yı kabul et. miştir, Avam ve Lordlar kamarasi bugün toplanıyor Londra 3 (A.A.) — Yarın Avam kamarası 14,45 de ve Lordlar kama- rası da 15 de toplanacaktır. portlarının verildiğini bildirmiştir. Birleşik Amerika İngiltere ve Fransanın hareketini tasvib ediyor Vaşington 3 (A. A.) — B. Chamber- lain'in nutkunun Amerika radyoları tarafından neşredilmesi saatinden, yani bura saatile gece yarısından iti- baren Beyaz saray, Hariciye ve bütün halk, birbiri ardına yapılan radyo neşriyatı ile devamlı bir surette Lon- dra, Paris, Varşova ve Berlindeki va- giyeti büyük alâka ile takip eylemek- tedir. B, Chamberlain'in Hitler hakkında Dasyonal - sosyallımı rejimi hakkında, ) Alı in ve sinde bütün dünyayı aldatmak için Alman hükümetinin Polonyaya, Fran- sa ve İngiltereye karşı kullandığı u- süller hakkında kullandığı kelimeler burada tamamile tasvib edilmektedir. Bütün radyolar İngiliz Kralının ve Fransız Başvekili B. Daladler'nin be- yanatını neşveyleyecektir. Bütün Amerika Birleşik devletle- rinin son saatleri, Avrupa havadisle- rini bekliyerek ve dinliyerek geçirdiği söylenebilir, Gazetelerin ilk hususi ta- bıları sokaka'rda satılmaktadır. Vaşington 3 (A. A.) — B. Roozevelt bu akşam radyoda bir nutuk söyliye- cek ve bu nutuk, İngilizce, Fransızca Almanca, İtalyanca, Portekizce ve İspanyolca tekrarlanacaktır. Verilen karar Londrada memnuniyetle karşılandı Londra 3 İngilterenin kararı halk tarafından memnuniyetle kar- şilanmıştır. Londrada halk, Başvekili parlâmentoya giderken şiddetle al- kışlamıştır. Başvekil Avam Kamara- sına girerken mebuslar tarafından da alkışlanmıştır. Almanyaya harp ilân edilmesi üze- rine eğlence yerleri kapanmıştır. Ma- amafih bir kaç gün sonra sinemalar açılacaktır, Halkın sokaklarda top- lanması yasak 'edilmiştir. Herkes s0- kakta gaz maskesi taşıyacaktır, Bugün bu hususlar halka ilân edi- lirken tehlike işareti verilmiş, herkes sığınaklara koşmuştur. Fakat tehlike pek kısa sürmüştür. İşarete sebeb, Hava Nezareti tarafından İngiltere- nin şark sahillerinde meçhül bir tay- yare görülmesidir. Bu tayyarenin dost olduğu anlaşıldığından tehlike bu- lunmadığı halka bildirilmiştir. Varşovada sevinç Varşova 3 — Polonya radyosu, İn- giltere ile Almanya arasında harp halinin mevcut olduğunu ilân etmiş- tir. Bunun üzerine halk, Fransa ve İngiltere sefarethaneleri etrafında toplanmış ve büyük bir şevk ve heye- can izhar etmiştir. Her taraftan «Al laha hamdolsun, bütün milletler İn- giltereyi nümüne ittihaz ederek on takib edeceklerdir» sesleri duyulmuş- tur, Şehirde muazzam bir halk mitin- gi yapılmıştır. Radyo, Fransanın, İngilterenin ka» rarına mümasil bir karar ittihaz et- mek üzere olduğunu ilâve etmektedir. İngiltere ve Fransanın bir müracaatı Londra 3 — İngiltere ve Fransa Almanyaya müracaatle sivil halka, kıymetli sanat âbidelerine dokunul- mamasını, hava hücumlarının mün- hasıran askeri maksadlara tahsis edil- mesini, zehirli gaz ve mikrop harbi hakkındaki 925, tahtelbahir hakkın- daki 928 anlaşmalarına riayet edi mesini istemişlerdir, Almanya bu ah- kâma riayet etmezse İngiltere ve Fransa ayni suretle mukabele etmek hakkını muhafaza edeceklerdir. İş bulmak için a İngiliz ültimatomuna karşı Berlinin verdiği muhtıra Mesuliyet İngiliz kabinesine yükletilerek askeri geri çekme talebi reddediliyor Berlin 3 (A.A.) — Aşağıdaki resmi | tebliğ neşredilmiştir: İngiliz hükümeti, Alman hüküme- İ tine bir nota vererek Polonya arâzi- sine girmiş olan Alman kıtalarının eski mevzilerine geri çekilmesini ta- leb etmiştir. İngilterenin Berlin bü- yük elçisi, bu sabah saat 9 da tahrik- kâr bir nota vermiştir. Bu nolada, eğer Londra saat 1l e kadar itminan verici bir cevab almazca İngiltere kendisini Almanya ile harb halinde telâkki edecektir, denmektedir, O zaman, İngiltere büyük elçisine aşağıdaki muhtıra tevdi olunmuştur: «Alman hükümeti, 3 eylül tarihli İngiliz ültimatomunu almıştır. Bu- na, aşağıdaki tarzda cevab vermekle kesbi fahreyler: 1 — Alman hükümeti ve Alman milleti, İngiliz hükümetinin ültima- tomkâri taleblerini ahz, kabul ve is'af eylemeği reddeder, 2 — Bir kaç aydanberi, şark hudu- dumuzda bilfiil harb vaziyeti hüküm sürmektedir. Versailles muahedesinin Almanyayı yıpratmasındanberi, sulh yolile her türlü hal sureti, bütün Al man bükümetlerine karşı reddedil- miştir, Nasyonal - Sosyalist hükümeti de, bu muahededeki haksızlıkları ve cebir ve şiddet vaziyetlerini ortadan kaldırmağa çalışmşıtır. Her türlü ta- dili imkânsız bırakan, evvelâ, aldığı anud hatlı hareketi ile İngilteredir. Rayh hükümeti ve Alman milleti şun- dan emindir ki, İngiliz hükümetinin müdahalesi olmasa idi, Almanya ile Polonya arasında makul ve muhik bir hal sureti bulunabilirdi. Çünkü Almanya, Polonyayı ortadan kaldır- mak niyetinde değildir. Almanya, yalnız, Versailles dikta- tının bü maddelerinin tadilini taleb eylemektedir. O maddeler ki, daha o zaman yazılırken, bir çok memleket- lerin mutedil adamları tarafından büyük bir millet ve şarki Avrupanın ekonomik ve politik menfaatleri için imkânsız telâkki olunmuştu. İngiliz devlet adamları da Almanyaya zorla kabul ettirilen şark hududlarının ye- ni bir harbin nüvesini taşıdığını söy- lemişlerdi. Bütün Alman hükümetle. ri bu tehlikeyi bertaraf etmek istemiş, ve bu keyfiyet, bilhassa yeni nasyo- nal - Sosyalist hükümetinin endişe- sini teşkil eylemiştir. İngiliz Kabine. sinin siyaseti, bu sulh yollu tadile mâni olmakla suçludur. 3 — İngiliz hükümeti, tarihte misli görülmemiş bir tarzda, Polonya hü- kümetine Almanyaya karşı yapmak niyetinde olduğu bütün harekâta kar- şı umumi açık bono vermiştir. ingiliz hükümeti, Almanyanın her türlü tah- riklere veya bir hücuma karşı kendi- sini müdafaa edeceği bütün şeraitte, Polonya, hükümetine askeri yardımda bulunmayı temin eylemiştir. Bunun Üzerine hemen derhal, evvelce Al- manyadan koparılan erazide yaşıyan Almanlara karşı Polonya tethişi, ta- bhammül edilmez bir şekil almıştır. Danzig serbes şehri, bütün hukuki ah- kâma, hak ve adâlete muhalif bir tarz da muameleye maruz kalmış ve ilk olarak, ekonomik sahada ve gümrük meselelerinde yok edilmek isten- miştir. Danzig statüsünde İngiliz hü- kümetinin pek iyi bildiği bütün bu ih- Jâller, Polonyaya verilen açık bono ile tasvib edilmiştir. İnsaniyete mü- gayir bir surette muamelelere maruz Kalan Alman halkının eziyetlerinden müteheyyiç bir halde kalan Alman hükümeti, Polonyaya karşı buna ben- zer hiç bir tecavüzkâr harekete geç- meden beş ay sabırla beklemiştir. Al man hükümeti, bu hâdiselerin taham- mül edilmez mâhiyet aldığından ve bu halka yardım edilmez İse bizzat müdafaaya azmetmiş olduğundan Polonya hükümetini haberdar etmiş- tir, Britanya hükümeti bu hâdiseleri pek âlâ biliyordu, Varşova üzerinde cut taahhütleri ifaya sevkedebilirdi. İngiltere bilâkis, her halükârda Po- lonyâya müzaherete mecbur olduğu- nu tebarüz ettirerek Varşova hükü- metini sülhu tehlikeye koyan hattı hareketinde devama teşvik eylemiştir. Gene bu cümleden olarak Britan- ya hükümeti Avrupa sulhunü kur- taracak yerde, Rayh hükümeti müza» kereye hazır olduğunu bildirmiş bü- lunmasına rağmen, Mussolininin tek Mifini reddetmiştir. Bütün devletlerin duçar oldukları ve olâcakları bütün felâketlerin ve mtırapların mesuliyeti, şimdi İngik tere hükümetine aittir. 4 — Sulh yolu ile bir sureti tesviye bulmak için yapılan bütün tecrübe. ler, İngiltereden müzaheret gören Polonya hükümetinin dik kafalılığı yüzünden akim kaldıktan sonra, ay- lardanberi Almanyanın şark hudu- dunda, İngilterenin hiç bir protesto. suna yol açmaksızın sivil harbi andı- ran ve yavaş yavaş Rayh toprakları- na karşı bariz hücümlar şeklinde in- kişaf eden vaziyet karşısında Alman hükümeti elinde kalan vasıtalarla memleketin sükünetini, emniyetini ve şerefini müdafaaya karar vermiş- tir. Demokrasi hükümetleri diğer her bangi bir revizyon imkânını bilâmel sabote eğince büyük bir devlet için tahammülfersa olan tehdidiere kat- lanmıyacak olan Rayh hükümeti, Alman milletinin dahili ve harici hu- zurunun âleyhine olan bir vaziyete nihayet vermeğe hazırlanarak, kendi arazisini tehdid eden Polonya hü- cumlarına ayni tedbirlerle cevap ver- miştir, Britanyanın, Pilistindeki İn- giliz protektorasına benziyen bazı nok- tal nazarları ve taahhütleri yüzün- den Rayb hükümeti şarktaki vaziyete katlanmak arzusunda değildir ve bil- hassa Rayh hükümeti kendisini Po- lonyaya ezdirmek niyetinde değildir. 5 — Alman hükümeti, memleketi müdafaa eden ordularını geri çek. meğe mecbur kalması için ültimatom vermek suretile yapılan bütün tecrü- beleri reddeder, ki ordularını geri çek» mesi kargaşalık ve adaletsizliğe yeni. den başlanmasına sebeb olacaktır. Aksi takdirde Almanya ile harp yolu ile mücadele edileceği hususundaki tehdid, senelerdenberi bir çok İngiliz politikacıları tarafından ilân olunan niyetlerden ibaretti, Alman hükümeti ve Alman milleti anlaşma yapmak, hattâ yakin bir dostluk kurmak arzusunda oldukları hususunda müteaddid defalar İngiliz milletine teminat vermiştir. Eğer İn- giliz hükümeti bugüne kadar yapılan teklifleri dalma red etti ise ve şimdi bunlara harp tehdidlerile cevap veri- yorsa, bundan mütevellid hata Al man milletinde değil, yalnız İngiliz kabinesinindir. Alman milleti ve onun hükümeti, İngiltere gibi dünya üze- rinde hükümran olmak niyetinde de- Zildir, Kendi hürriyetini, istiklâlini ve bilhassa hayatını müdafaaya ka- rar vermiştir. Alman milletini Versailles diktatın- dan daha ağır bir şeklide yok etmek yolunda olup Kinghali tarafından Britanya hükümeti namına bildiri- len emeller, tarafımızdan kaydedil- miştir ve'İngilterenin her hareketine ayni silâhlarla ve ayni şekilde cevap Vereceğiz.» Dr. FETHİ LABORATUVARI Cerrahpaşa, hâstanesi bakteriyoloğu Kan, idrar, balgam, mevadı gai- ta tahlüleri ve (İDRAR VASTTA- SİLE GEBELİĞİN İLK GÜNLE- RİNDE KATİ TEŞHİSİ) yapılır. Beyoğlu : Taksime giderken Meşelik sokağı Ferah apartımanı, "Tel 40634