13 Ağustos 1939 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 12

t dönEB>SESERE,” ŞE K im vr. işle, Ye'iklâl ilkokulunda hazırladığı altıncı sergi merasimle açılmıştır. ha; metli eserlerle doludur, Yurddan bu sene İd talebe mesun olmuştur. Jan, vam eden müesseseden kızlarımız çok istifade etmektedirler, Resim, serginin açılış töreninde bulunanlardan bir kısmını göstermektedir. — MW Sahife 12 DİYARBAKIR MEKTUPLARI Bakırmaden kazasında bakır nasıl çıkarılıyor ? Bakır istihsali memlekete hariçten milyonlar getirecek Diyarbakir (Bakırmaden kazasına giden muhabirimizden)"— Maden ka- zasına gelmişken bakır sahasını ve fabrikayı da gezmek arzuslle bakır şir- ketinin bulunduğu yere gittim. Ora- da Eti Bank umum müdür muavini Bedri ve Bakır madeni şirketi müdü- rü Naim Kromer ile görüştüm. Fab- rika ve maden sahasını baştan başa gezdim. Cümhuriyet hükümetimizin endüstrileşme kararının feyizli seme- relerinden olan bakır istihsali mem- lekete hariçten milyonlar getirecek vaziyete gelmiştir. Bu işleri başaran Türk mühendislerini ve işçilerini tak- | dirle, iftiharla karşılamamak müm- kün değildir. Maden nasıl çıkarılıyor? Maden, açık ocak usulile işletilmek- tedir. Bu açık ocak usulile işletmeyi temin etmek için cevher yatağının üstünde bulunan 70 metre kalınlığın. aş ve toprak tabakası kazma le kaldırılmıştır. Bu kazma | nelicesinde şimdiye kâdir kalkan toprak miktarı 700,000 metre mikâbini geçmektedir. Dinar 8 ve kazma, kü. | rekle cevher is 1 edilmektedir. İs- tihsal edile bir kuyu vasıta- | sile atağının altında bulu- nan 200 metrelik bir galeriyi giren de- | kovile doldurularak cevher kırma te- sisatına sevkediliyor. Bu sevkedilen cevherin cinsi Kalprit olup vasati yüz- de 12 bakırı havidir, Kırma makine.| sinde istenilen büyüklükte cevher kı- rıldıktan ve eleklerden geçirilerek tas- | nif edildikten sonra lâstik nakliye $6- | ritlerile silolara naklediliyor, Cevher parçalarının 10 milimetre kutrundan Samsunda Uzel biçki yurdu bir sergi açtı vaziyete gelmiştir aşağı olanlar aglomerasyon tesisatı denilen kavurma potalarına nakledi- lerek bu toz olan cevher külçe haline Bakırın eritilmesi On milimetre kutrundan yukarı olan cevher parçaları Ergani civarın- dan getirtilen çakmak taşile beraber harman edilerek ve içine biraz da ki- reç taşı katılarak bakır yüksek fırmı- na verilir, Kompresörlerden gelen tax yik edilmiş hava müvacehesinda bun- lar bu fırın içerisinde eriyerek forhart, tabir edilen bir havuza mayi halinde akar. Bu havuz içerisinde bakır kısmı diğer kısımdan daha ağır olduğundan dibinde toplanır. Yukarıda kalan cü- ruf havuzun üstündeki oluktan nak- liye potalarının içerisine akar. Bura- radan cüruf mahalline getirilerek ma- yi halde dökülür. Bu vaziyet, gece olunca o kadar güzel bir manzara ar- zediyor ki, gök yüzü kıpkırmızı bir renk alıyor ve bakılmasını doyulmu- yor, Havuzun alt kısmında kaları ve mat tesmiye edilen yüzde 30 NA 40 bakırı ihtiva eden mayii nari, havuzun al. tında bulunan deliği açmak suretile 4 tonluk bir demir pola içerisine dö- külür, Bu mat müteharrik bir vinç vasıtasile kaldırılarak İzabehânenin başka bir kısmında bulunan ve mih- İ veri etrafında dönebilen armut şek- lindeki konvertisör fırınına verilir. Bu fırının dibine yakın olan bir kıs- mında müteaddid hava üfleyici boru- lar vardır. Gene kompresör dairesine gelen tazyik edilmiş hava, bu boru. larla fırının içerisine üflenir. Ve bu suretle bakır eritilerek tasfiye edilir. AKŞAM Tokatta spor Mıtnka güreş şampiyonları seçildi bir futbol maçı yapıldı Tokat (Akşam) — İcrası mukarrer Türkiye serbes güreş birinciliklerine iştirak etmek üzere spor sahasında yapılan seçmeler sona ermiş ve Almus- tan Mustafa, Muhat'tan Hüseyin ve Söngüt köyünden Hüseyin pehlivan. lar bölge şampiyonu ilân edilmişler- dir. Bu güreşçiler bölgeler arası mü. sabakalarına iştirak etmek Üzere umumi merkezce tayin edilecek grup merkezine Tokadı temsilen gidecekler- dir, Güreşlerden sonra şehrimizde bulu- nan Hathas su işleri futbol takımı İle 938 yılı Tokat bölgesi şampiyonu To- kat spor birliği arasında yapılan maş Tevfik Demirelin hakemliği ile çök samimi bir hava içinde sona ermiştir, Maçı Spor birliği, bir sayıya mukabil yedi sayı ile kazanmıştır. Ordu parti başkanlığı Ordu ( Ak şam) — İstan. | bul mebusu ve * Parti mıntaka müfettişi B. Sa. | deddin Uras, Or- 28 | Mucur panayırı 23 eylülde açılacak Orta Anadolunun bu şirin kasabası hergün bir az daha imâr # MA ediliyor Yeni yapılan dükkânlardan bir kısmi ve üzüm çok yetişir. Bağ bozumun- da her ev pekmez kaynatır ve Üzü- mün iyilerinden hevenk yaparlar, Bu suretle bahara kadar yaş üzüm bulundurulur. Her sene 23 ağustosta açılan Mu- Kırşehir (Akşam) — Kırşehirin Mu- cur kazası Orta Anadolunun şirin ve sulak kasabalarından biridir. Anka- ra « Kayseri şosesi üzerinde bulunan bu kasaba cümhuriyet devrinde hayli inkişaf etmiş ve eskisine nis- in a ide ie i betle çok mamur bir hale getirilmiş | cur panayırı kasabanın en havadar etini toplamış, i tir. Kasabanın şarkından garbine | bir yeri olan Hacipınar mevkiinde Tü başkanlığı. | doğru 15 kilometre süren geniş bağ | kurulur. Panayır bu sene Belediye na başkan vekili vebahçeleri vardır. Bağlarda en çok | relsi Mehmed Bahadır'dan aldığım Dr. Zeki Mesud göze çarpan söğüt ve kavak ağaçla | malümata göre 23 eylülde kurulacak z rıdır. ve müteakip yıllar ayni tarihte de. Yeme Öğ üddet © Dr Zeki Memg | (Halk her türlü, söğüt ve kayak | vam edecektir. Partide hayırlı Bezet ağacı yetiştirmeğe meraklıdır. Çok di mesalalie tanınmış olan Dr. Zeki Me, | sulak olan kasabanın bütün suları, Yurdda eski dun Parti i p iimesi Taşdelen ve mâden sulari gibi bazı hâssaları havi olup hâzım için çok eserler muhitte memnuniyet uyandırmıştır. Erzincan hâli binası İnşaatın yakında tamam- lanması bekleniyor Erzincan (Akşam) -— Belediye ta- rafından 30 bin liraya yaptırılan hâl tedir. Yakın bir zamanda tamamlan. ması bekleniyor. Bina biter bitmez bü- tün kasap ve sebzeciler buraya taşına. cak, bu suretle halkın et ve sebzeyi temiz bir surette temin etmesi müm. kün olacaktır. Manisa üzüm bayramına hazırlanıyor Manisa (Akşam) — Üzüm bayramı hazırlıklarına devam edilmektedir. Bayramda büyüklerimizin bulunacağı zaran daha canlı olmasını temin için bu İşlerden anlar kimselerden mürek, kep bir komite seçilmiştir. Komite sık sık toplanmakta ve yapılacak işler et. binası inşaatı günden güne ilerlemek-| Pilan işlere bir gözgezdirirsek memle- söyleniyor. Bayramın geçen yıllara na-| berlerinden istifadesini temin etmiş- elverişlidir, Kasabanın ortasından geçerek 56 kiz değirmeni çeviren halkın (Ulu su) dediği, Yüğ ve Büyükpınar suyun» dan bağ ve bahçelerin sulanması husu- sunda da istifade olunur. Bundan başka kasaba dahilinde 50 çeşme ve 250 kuyu ve kaynak suları vardır. Mucurda cümhuriyet devrinde yar Sivasta Güdük minare altında tarihi bir mezar meydana çıkarıldı ket için hakikaten şayanı ifthlar ne- ticelere varırız. Halk yeni yapılan çarşı plânına göre yıkılan eski çarşı yerinde mo- dern dükkânlar yapmıştır. Yapılan dükkânların sayım bugün elliyi geç- miştir. Bundan başka bin lira kıy- metinde modern bir Belediye binâ- sı, bir Atatürk büstü, kasaba dahi- inde iki bin liraya çıkan bir köprü yaptırılmıştır. Belediye bir de radyo almış ve Belediye salonuna koyarak halkın müzik neşriyatı ve ajans ha- tir. Gelecek sene Halkevi binası da yaptırılacaktır. Belediyenin, kasabanın dört muh- telif yerine diktiği 8,400 adet söğüt rafmda kararlar vermektedir. ve kavak ağacı kasabanın şirinliğini arttırmakla beraber Belediye bütçe- sine bir gelir kaynağı teşkil etmiştir. Beş altı çeşmenin tamir ve inşası hu- susunda halkin büyük yardımları gö- rülmüştür. Halkın 9 801 zirnatçi olup her türlü hububat zeredilir. Bu sene ni- sanda yağan yağmurlar, mahsulün her senekine nisbetle daha verimli olmasına vesile olmuştur. Mucurda 1,500 den fazla halı tezgâhı mevcud- dur. Halı, heybe, yastık ve kilim do. kunur. Yurdun her tarafında Mucur halıları iyi bir mevki kazanmıştır. Mucur gençliği spora çok heveslidir. Üç yıl evvel açılan Yıldırım Spor klü- bü hali faaliyettedir. Mesire yeri Kasabaya on dakika mesafede olan Büyük çayır, halkın yegâne mesire yeridir. Pazar günleri bütün halk bağlara gezmeğe gider ve akşamüs- tü avdette Büyük çayıra toplanırlar. Çayırda eğlenceler tertip edilir, oyun- Samsun. (Akşam) — Birkaç yıldanberi Samsun kadınlığına büyük hizmetler gören Uzel biçki ve dikiş yurdunun | lar oynanır. Gurubdan sonra küme e... çalışkan talebelerin vücude getirdikleri kıy. küme samimi! bir hava içinde evlere Vekfletine bağlı olarak tedrisatına de. | dönülür. Altı bin nüfusu olan bu kasabada bağ ve bahçesi olmıyan bir ev yok gibidir. Elma, armud, zördali Sıvas (Akşam) — Şehrimizde Sel çukilerin yer, yer bıraktıkları eski eserlerden birisi de Güdük minare dir. Osman oğullarından evvelki de- virlerde Sıvas ve çevresinde icrayi hükümet eden Erdana hanedanından Alâadin Erdan'nın büyük Oğlu şeyh Hasan bu Güdük minarede medfundur, Maarif Vekâletinin eski eserleri ta- mir ve bunların etraflarını açmak hususunda son verdiği karar Üzerine Sıvastaki eski eserlerin etraflarınn da istimlâkine başlanmıştır. Bu ars- da Güdük minare önündede bir kazı yapılmış ve 195 santim derinli- ğinde bir binaya açılan, bir kapı zü- hur etmşitir, 748 hicri yılındanberi iki metrelik bir toprak altında kalk mış olan bü bina içerisinde beş me zar mevcuddur. Birisinin şeyh Hasana âid olduğu söyleniyorsa da geriye kalan dört sandukanın kimlere aid oldukları he» nüz bilinmiyor. Meydana çıkarılan bu eserin etrafında bafriyata devam edilecektir,