29 Haziran 1939 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 9

İİ 1 Bu silâh sahillere ve boğaz mıntakalarına söküleri donanmalara âni darbe vurmağa çok elverişlidir Donanmanın hafif kuvvetini teşkil eden muhrip ve torpidobotlar ile hü- cum motörleri ve denizaltı gemileri umumiyetle torpido silâhı taşırlar, Torpido bunların ana silâhıdır, Esas ilibarile torpido düşman ge milerini tahrip ve imha için uzaklar- dün değil, yakından atılarak kulla- nilir. O halde bu silâlu düşmanın yaknına kadar sürütle ulaştırmak lâ- zımdır. Torpidoyu taşıyan hü- cum esnasında düşman 0) altında ne ar az müddet kalırsa maksadına mall olmak ihtimali O te çoğalır. Su üs tekneleri tu maksadı temine en elver botla lan bundan tik eşi nish içinde olan i hücüm ahsetmi Zırhlıları torpido | isabetile b mak için seri hücum botlarının $ tini kâfi bulmı k ulaştırmak n istifadeyi nn yakınını hususunda (o tayyar düşündüler, Hücum b 50 mil süratine nazaran n vasati bomba i sürati haiz- are ile taşı tayyaresi onun dir Böyle bir idoyu düşr Ibette ki dar gemilerinin yakı- a kısa bir z8- idir, Fiühakika bin > kilo sikleti haiz bomba- nha e manda bir kaç Yar yüklenen tavyarenin âzami 1 kilo ağırlığındaki bir torpidoyu ufki vaziyette asıp havada taşıması tek- nik bakımdan halli müskül bir me- sel değildir. Fakat içinde hassas ve nazik cihazlar (cayraskop, nazımı umuk, nâzımı hava, rakkas gibi) bu- lunan bir torpidoyu tayyare su sat- hına inmeden havadan denize bırak- tıktan sonra onun sukul sadmesi; den müteessir olmadan olomaltik ola» rak muayyen umumkten matlup is- tikamette seyrederek düşman betini temin etmek fennin an büyük bir müşkül ol- ayyareden lorpido atmak düşün- nde d cihan bi muş ve harpten sonra inkişaf etmiştir. Mü- terakki büyük bahriyelerde torpido taşıyan tayyareler 50 metre irtifa ve 2,000 metre mesafeden torpido ata- rak isabet temin ediyorlar Torpldo tayyarenin alınm bomba salanları- na bih k 16z bir düşürme tertibatına lmaktadır. Bu torpl hücürü ari ve deniz- âllı gemilerinden stılarlardan daha a olup flan da onlardan mukavimdir Bir torpido Asıl yu atmak için N Xi TEE bir irtifadan aşağı doğru süzülerek deniz sathından 50 metre irtafaa va- sl olduğu zaman torpidoyu kavra- yan düşürme tertibatile onu denize bıra Torpido 50 metre yüksekten denize sukut esnasında düşürme ter; tiketmdan aldığı hareketin tesiri ve me i sıkletinin önde bulunması hasebile deniz sathına meyilli vazi- yelte suya girer ve suya girer girmez derhal makineleri işliyerek atıldığı istikamette su altından muayyen bir umukte seyreder. Bu umuk hedef ittihaz edilen düşman gemisinin çek tiği suya göre torpido üzerinde ayar- lanır pidonun atıl nda hi- şan alma hususu renin pilo- tu önündeki rn âleti ile idare eder. Nişan vaz inin. dayininde €sas unsurlar torpidonun ve düş; gemisinin atleri ile atış mesafesi- dir. Bu üç unsurdan elde edilen ön- leme mikdarına bir de torpidonun tavyareden denize sukulu ve sukut- tan sonra berekete geçmesi için ge- çen zamana mütenazır bir fazlalık Tayyareden birakılan torpido denizde harekete geçiyor i Bir tayyareden torpido denize bırakılıyor ilâve edilir. Tapyareden kullanılan torpidolar 45 santimetre kutrunda olup başlarındaki barut mikdarı tak- riben 200 kilodur. Süralleri vasati 45 mildir. Torpidonun denize düşme- sinde sadıne dolayısile sakatlanma- ması için dahilindeki tekmi) cihazla» rın, wfki veamudi dümenlerle bun- ları tahrik eğen manivelâ ve Todların ve diğer aksamının mâ- teriyal evsaf ve salâbetine ve İşçiliği- ne fevkalâde itina edilmektedir. Halihazırda en mükemel tayyare torpidolanına Fransız bahryesi tayyarelerin düşman hattı harbine karşı filo vizamında müçte- besinde mi uçarki bahsolamaz, torpido atmaları mevzuu Bunlar torpido stışları- nı mümferid hücumlarla yaparlar, Fakat torpido ta leri hücüma ge- çehilmek için behemehni alçalmak mecburiyetinde bulunduklarından yükseklerden doğru atış İrtifama in- mek için süzülürlerken düşman zırh- hsının şiddetil top alesine maruz kalarak iskat edilirler. Kezalik atış ânında takip edilen uçuş istikameti sebebile düşmanın gözünden hemen kaybolamamak. vaziyetinden dolayı tayyarenin vurulma tehlikesi fazla- dır. Çünkü zırhhlarda müteaddid tayyere dâfin topları mevcud. olup bunların atış kudretleri de çok mü- €ssirdir. Torpido tayyarelerinin en müsaid hücumları av tayyareleri tarafından yapılan suni sis perdesi arkasından âni çıkışla düşman donanmasına yak- laşarak torpido atmak suretile inki- şaf ettirilebilirse muvaffakıyet artar. Yoksa tayyarenin atış noktasına ulaşmak için top ateşi altında kal- ması hücumu akamete düçar edebi- lir. Maamafih açık deniz harbinde ver İki taraf donanmasının torpido tayyaresi kullanabilmesi yüzlerce tay- yare taşıyan büyük tayyare gemlle- rinin mevcudiyeti karşısında pek mümkün olmaz. Çünkü tayyare ge misinden uçurulan av tayyareleri ha- Tekâtı nisbeten bati olan torpido tay- yarelerinin hücumuna kolayca mâni olabilirler. Diğer mühim bir cihet te torpido tayyarelerinin baca ve barut duman- larile örtülen sahnel harpte kendi donanmasile . düşman donanmasını tefrikte My aşma müşkülâttur. Bundan başka her iki taraf donan maları da ayni şerait içindeki kendi- ne ve düşmana aid tayyaerleri tef- rikten âciz kâlarak yanlışlığa sebep olurlar, Bu mahzurlara binaendir ki donanmaların açık deniz muharebe- lerinde torpido tayyarelerinin . isti- mali faydalı olamaz. Büyük bahfiyelerde, bilhassa İn- giliz ve Amerikan o donanmalarının manevralarında torpido tâyyarelerile yapılan hücum ve torpido atışları matlüp neticeyi vermediği bittecrübe anlaşılmıştır." Buna mukabil boğaz mıntakalarına ve sahillere sokulan donanmalara torpido tayyaresinin bir tepe veya dağ arkasından âni çr karak hücumu semere verebilir. Ba- husus böyle bir baskın hücumundan evvel av tayyarelerile yopılan suni sis perdesi arkasından ansızın çıkışla yapılacak torpido atışı muvaffakıyet vadeder. Dar deniz mıntakalarını ve liman aâğızlannı zorlayan düşman Gönanmasına karşı deniz tayyaresi- nin kafasına bir torpido harp başlığı takmak suretile doğrudan doğruya tayyareyi düşmen zırhlısının sü ke simine çarptırmak en kestirme im- ha çaresidir. Bu takdirde tayyare nin pilotu fedai olmalıdır. Bugünkü 350 - 400 kilometre süra- tindeki tayyarelerin bu tarzda barıt başlıklı olarak -teçhizleri mümkün dür. Yeter ki bunları kullana Jar hayatlarını istihkar etmekten çekinmiyen fedailer olsun, Böyle bir kaç tayyare filosu yalnız sahillerde veya dar sularda değil, belki açık de- nizlerde bile dönanmalar için es korkunç bir harp silâhı olur, Nihayet torpido taşıyan tayyareler mevcud torpidolarını sarfederek o torpidosuz kalan cephedeki denizaltı gemilerine torpido getirmekle de tevzif edilebik- dirler, —A.B Vİ e rik. Burdur (Akşam) — Rurdur cezaevinde açılan okuma kursu mesaisini bi. tirmiştir. Kurstan mezun clanlara şehadetnameler dağıtılmıştır. Yukarıdaki resimi kursu bitirenleri cezaevi direktörü ve öğretmenlerle bir arada gösteriyor. olan. |