29 Haziran 1939 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

r BUyUk edib HALİD ZİYA UŞAKLIGİLİN yeni eseri: ihtiyar Dost Kitabcılardan isteyiniz. Jfll umhuriyet a*** tSTANBUL C A G A L O Ğ L Ü 5434 Telgral ve mektub adresl: CumHurlyet, tstanbul Posta kutusu: Istanbul No 248 Teielon: Başmuharrlr ve evl: 22366 Tahrlr heyeti: 24298. tdare ve matbaa fcısmı 24299 24290 ınnn Her TUrk münevverlnin, her allenin ve biitUn gencliğin severek okuduğu 1939 yarın en nefls sayılarından birinl daha neşredîyor. Mutlaka okuyunuz. MECMUA Barem lâyihasının ilk müzakeresi dün bitti Mecliste hararetli münakaşalar Imtiyazlı mıntaka meselesi nihayet sulhan hallediliyor Iki devlet murahhasları Tokyoda bugün müzakerelere başlıyacaklar Londra 28 (Hususî) Başvekil Çemberlayn Avam Kamarasında, Hariciye Nazırı Lord Halifaks da Lordlar Kamarasında Çin hâdıseleri hakkında beyanatta bulunmuşlardır. Başvekil ile Hariciye Nazırı şunları söylemişlerdır: « Japonlarla aramızda çıkan ihtilâfın halli için Tokyoda müzakerelere başlanacaktır. Bu suretle, ihtilâf mahallin de halledilecek, ve bu gibi hâdiselerin lekerrürüne meydan verilmiyeceği gibi İngiliz menafii de muhafaza edilmiş olacaktır. Japonlar, esas itibarile Çindeki beynelmilel mintakaların bitaraflığına riayeti kabul etmişlerdir. Tientsin'deki İngiliz konsolosu, müzakerelere iştirak et mek üzere bugün tayyare ile Tokyoya hareket etmiştir. ingiliz Japon ihtilâfı Refik Saydam Receb Pekeı General Kâzım Sevüktekin Muhiddin Birgen Bir yıldonumu ünyayı alevler içinde bırakan kıvılcım tam yirmi beş sene evvel parlamıştı. Uzerinden çeyrek asrın sılindıri geçen o meş'um hâdıseyi hatırlamak maksadile geriye doğru baktığnnız zaman, hayret ve üzüntüye dıişmemek elden gelmiyor: Kendimize «medeniyet yolcusu» dıye manası çapraşık fakat söylemesi şatafatlı bir ad takan bız gafıller alayı meğer az gitmişiz, uz gitmişiz, dere tepe düz gitmişiz, bir de ne görelim, bir arpa boyu yol gitmişiz. Şu çeyrek asır içinde cemiyetlerin karşılıklı münasebetleri bakımından ne gibi terakkıler yapıldığını düşiinecek olursak, mıispet ve iimid verici eserler kesfetmemize ımkân yoktur. Bakışlanmız bilâkis, bize aksi kanaatler telkin eden çirkin ve geri manzaralarla karşılaşmaya mahkum. Evet, yirmi beş sene evvel beş yüz kilometre yapan bombardıman tayyareleri yoktu. Binlerce unsurdan mürekkeb hava filoları teşekkül etmemişti. Zehirli gaz heniiz kullanılmıyordu ve asker, sivil herkese en feci hastalıkları aşılayacak olan bakteri harbi bilinmiyordu. Fakat tıpkı şimdiki gibi o zaman da Avrupa birb'rine diş bileyen iki diişman tarafa ayrılmıstı. Harb korkusu ortalığa dehşet salıyordu. Ve dünyanın bütün dıplomatları aynen şimdi olduğu gibi harb hakkır.da tahminler ileri sürüyorlardı. Bu tahmınlerde hâkim olan, manüktan ziyade yaradıhştt. Bedbinler: Uçuruma sürükleniyoruz, mahvolacağız! Derken, hilkaten nikbin diplomatlar ve muharrirler: Bu çılgınlığa kimse cesaret edemez, korkmıyahm .rahatımıza bakalım! Gibi sinir yatıştırıcı fikirler ileri sürüyorlardı. Fakat Avrupanm son derece nazik dakikalar yaşadığı muhakkaktı. Bir kıvılcım dünyayı ateşe vermeğe kâfi gelebilecekti. Nihayet, sıcak bir yaz günü o kıvılcım parladı. Koskoca Avusturya Macaristan İmparatorluğunun mağrur Veliahdi Franz Ferdinand'la karısı Sophie, on sekiz yaşlarında bir Sırb delıkanhsmın attığı kurşunlarla harabe halinde yere serilirken, bugün de hâlâ devam eden mevzusuz, şiirsiz fakat büyük bir facıamn sanki ilk perdesi açılıyordu. 1918 in galib diplomatlan bir fırsat kaçırdılar. İnsanlarda hayat aşkını baltalıyan, yaşama zevki bırakmıyan bu tadsız ve mantıksız emniyete bir sed çekmek belki kabil olacaktı. Gündelik adi ihtiraslardan kurtulmak, Avrupayı devrin üstünden görmek ve ona göre tedavi etmek lâzımdı. Bunu yapamadılar. Ne Clemenceau'su, ne Orlando'su, ne de Lloyd Ceorge'u basit görüşiü adamın beşerî duygularmdan bir an olsun aynlamadılar. Milletleri birbirlerıle barıştıracakları yerde onlarm arasında yeni zehir tohumları eknler. Ve seneden seneye bahar geldikçe tnrladaki ekinlerle beraber, yüreklerdeki kin tohumları da fıhzlendi, inkısaf etti. Şımdı, onlarm zehir saçan karanlık gölgeleri altın^a yaşıyoruz. İdeolojılerden, rejimlerden bahsediyorlar: Devrimizin kavgası fikir kavgasıdır. Bugünü yirmi beş sene evvelisile muka"c*e edemeyiz! Diyorlar. İnanmıyalım. Kütleler arasında fıkir hiçbir zaman başbbasma bir mücadele Ankara 28 (Telefonla) Bankalar ve devlet müesseseleri memurları aylık larının tevhid ve teadülüne dair olan ka nun lâyihasının birinci müzakeresi Meclisin bugünkü içtimaında ıkmal edıldi \e askerî baremin konuşulmasına geçildi. Banka ve devlet müesseseleri memurları kanun lâyihasının birinci maddesı bu kanun hükümlerıne tâbi tutulacak mües seseleri saymaktadır. İlk söz alan Refik İnce dedi ki: « Kanunun heyeti umumiyesi müzakere edılirken hususî surette teşekkül eden mıllî bankaların bu hükümlere tâbi tutulmasmı teşkilâtı esasiye kanununa münafi bulmuştum. Nizamnamemizin 37 nci madesi encümenleri, kendilerine [Arkası Sa. 9 sütun 1 de] Münakale Vekilinin tetkikleri Vekil, Halic tersanesinin ıslahı ve kurulması hakkında hazırlanan projeyi tetkik etti Ali Çetinkaya, Tersane ve havuzları gezdi ^ Japonların şartları İngilterenin Tokvo elçisi Sir Robert Graigie Tientsin 28 (a.a.) Domei Ajansı [Arkası Sa. 7 sütun 3 ie] Rus Japon hava harbi Japonlar 110 tayyare ile dün de hücuma geçtiler Sovyetler 7 Japon tayyaresini düşürdü, Japon filosu firar mecburiyetinde kaldı Japoayanın Londra elçisi M. Şigimetsu Münakale Vekilimiz Ali Çetinkaya, dünkü tetkikleri esnasında Şehrimizde bulunan Münakale Vekili beraberinde İstanbul Telefon müdürü Ali Çetinkaya dün de tetkiklerıne devam Niyazi olduğu halde Şışliye gıderek Şişetmiştir. lide yeni yapılan telefon santralı binasıAli Çetinkaya dün sabah saat 8 de [Arkası Sa 7 sutun 2 de] • ıııı ııtı ııı ııı ıiı lı ııl ııııl ı ıııı ııııırııı ııı rıııı I M ııı ı tı ITII 11111 ıı ııı • ı n ııı ııııı ııı IIIIII MIMIIIIIIIIIII ııı ııııı ııı > ıı ııııı ııı ııı ı< rııı ınııııı ıı Cumhur Reisimiz Millî Şef dün Imralı adasında tetkikat yaptı Cumhur Reisimiz İsmet tnönü dün saat üç buçukta Yalovad?.n Savarona Yatile ayrılmış ve Imralı ıdasmı teşrif etmiştir. Cumhur Reisimiz, adaya çıkarak tetküca^ta bulunmuştur. İnönünün Mudanyayı teşrifini ümid eden halk, Millî Şefi görmek üzere Mudanya iskelesinde loplanmıştır. Fakat bilâhare Bursa vaiisinden alınan bir telgrafta, İrcinünün vakti müsaid olmadığı için Mudanyaya gelemiyeceğini bıldLrmiş ve Millî Şefm Mudanya ve Bu r sahlara selâm ve muhabbetlerı teblig olunmuştur. Cumhur Reisimiz, İmralıdan avrıldıktan sonra Marmarada Dir gezinti yapmıştır. Moskovada yapılan müzakereler Ingiltere, son ve kat'î cevabmı dün bildirdi Çemberlayn, bu müzakerelerin yakında kat'î bir anlaşma ile biteceğini Avam Kamarasına bildirdi Londra 28 (Hususî ) Başvekil Çemberlayn, Moskova müzakerelerı hakkında Avam kamarasmda beyanatta bulunarak demıştir ki: «Moskova Büyük Elçimize yeni talimat gönderilmiştir. Müzakerelerin yakında kat'î bir anaşma ile neticeleneceğını ümıd ederim. Bu hususta Fransız hükumetile de ayrıca temasta bulunmaktayız, fakat Baltık devletleri nezdinde tarafımızdan herhangi bir müracaat yapılmamiştir.» Harekete geçmek iizere son hazırlıklan yapan bir kısım Japon tayyarecileri Moskova 28 (a a.) Tas ajansı bildı vetleri, hududa 120 kilometre mesafe riyor: Mogol Sovyet erkâmharbiye de kâin Tamtsak Bulak mıntaJcasında heyetinden verilen malumata göıe 27 Mogol halk cumhuriyeti arazisine yenihaziranda Japon Mançuko hava kuv[Arkası Sa. 3 sütun 6 da] ııııııııııııııııııııııııııııııııııııı ıııııınııııııııııııııııııııııııııııiııııııııııııııııııııııuınıııııııııiMinııııııııııııiiiııııııııııııı ıııııııııııı ıııııııııııı Bir kaçakçı şebekesi hakkmdaki tahkikat Yeni otomobil malzemesini burda diye gümrükten geçirenler için Vekâlete yeni ihbarlar yapılmış Hatay Suriye hududunda yapılan yeni tashihat Bayır, Bucak nahiyesi Türklerine ekalliyet hukuku veriliyor NADtP NAnt lArkası Sa. 1 sütun 1 de] Ankara 28 (Telefonla) Türkiye ile Fransa arasında Pariste ve Ankarada yapılan müzakereler neticesinde imzalanan son anlaşmalar Meclıse tasdı^. için verılmiş ve muvakkat bir encümen tarafmdan tetkikine başlanmıştı. Muvakkat İngilterenin Moskova sefiri Seedş, refikasile bir arada encumen, bugün de müzakerelere devam zırı Lord Halifaks bu sabah Litvanya etmiş ve lâyihaları ittıfakla kabul ede Litvanya elçisinin mülâkatı elçisini kabul ederek uzun bir mülâkatta rek mazbatasını hazırlamıştı. Mazbata. lArkası Sa. 7 sutun 1 de] Londra 28 {Hususî) Hariciye Na, bulunmuştur. lArkası Sa 7 sütun 2 âe\ [ Ford acentasının Tophanedeki depoları (Yazısı 3 iincü sahifemizde)