29 Nisan 1939 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 2
Son dakika 29 Nisan 1939 Hitlerin nutku Amerikada pek nahoş bir tesir yaptı Amerika mahafiline göre B. Hitler hâkimiyet plânından ferağat etmiyor Londraya göre nutuk, vaziyeti ne daha! fenalaştırmış, ne de iyileştirmiştir Paris 29 — Vaşingtontan bildirili- yor. B. Hitlerin nutkunun Amerika resmi mahafilinde uyandırdığı intiba #on derece gayri müsaittir. Amerika mahafili, nutku bir meydan okuma ve barbcuyane telâkki etmektedir. Umumi intiba şöyle hülâsa edilebi- bir: 1 — B. Hitler her ne vasıta ile olur. sa olsun Almanyanın hâkimiyetini kur. mak için çalışmağa devam edecektir, 2 —B. Rooseveltin mesajile teklif etti- ği umumi müzakere şimdilik imkân- sızdır. 3 — Mesajın istihdaf ettiği mil- Jetlerin bürriyet ve istiklâlini koru- mak için müdafaa cephesini kuvvet- Jendirmekten başka çare yoktur. 4— B. Hitlerin prensipleri sulhün istikra- rile kabili telif değildir. Londraya göre vaziyet ne daha yi, ne daha fena Londra 29 — Dün Alman sefiri, B. Mit- lerin nutkunun metnin! Harlelye Nezare- | tine tebliğ etmiştir. Hariciye Nezareti eksperleri gece saat bire kadar nutkun tedkikile meşgul olmuşlardır. B. Chzm- berlain, hafta tatili için Checkerse hare- ket etmezden evvel nutuk hakkında Lord Halifaksla görüşmüştür. Nutuk hakkında henüz resmi hiç Ör mütalâa beyan edilmemişür. Fakat umu- mi intiba şudur: Avrupanın, nutkun fra- dından evelki vaziyeti ne daha fenalaş- mış ve ne de daha iyileşmiştir. Deniz anlaşmasının feshi Londra 28 — Almanyayın Londra maslahatgüzarı bugün B. Hitlerin nutkundan evvel İngiliz Hariciye ne- zaretine gelerek İngiltere ile Alman- ya arasındaki deniz anlaşmasının Al manya tarafından mefsuh addedil- diğini tebliğ etmiştir. İngiliz gazeteleri bunun mühim bir hadise olmadığını söylüyorlar ve: «Anlaşma esasen mevcud değildi. Çünkü Almanya, anlaşma mucibin- ce yapması lâzım gelen mikdardan fazla tahtelbahir yapmıştı. diyor. Amerikaya giden Sovyet tayyaresi yere İnmeğe mecbur kaldı Tayyare yere inerken hasara uğradı, iki pilotu da yaralandı Paris 29 — Buraya gelen son haber- lere göre Sovyet tayyarecisi Kokinaki le bir arkadaşı tarafından idare edi- den ve kutup yolile Amerikaya gitmek- te olan iki motörlü Sovyet tayyaresi mecburi bir iniş yapmıştır. Canadian Press ajansına göre tay- yare, Saloran nehri ağında yere İngiliz-Sovyet müzakeresi inmiştir. Tayyare inerken çok hasara uğramış, iki Sovyet tayyarecisi de ya- Talanmıştır. LAkşam: Saloran, Kanadada büyük bir ırmaktır. Sovyet tayyarecileri nihai he- defleri olan Nevyorka varamamakla. be- Yaber bir hamlede Rusyadan Amerikaya geçmişlerdir. Bu Sovyet tayyarecilerinin ikinel geçişidir.) yeni bir safhaya girdi Garp demokrasileri tecavüze uğrarlarsa Rusya kendilerine malzeme vermeğe hazır Londra 28 — Sovyet Rusya ile İn- gütere arasındaki müzakereler iler- Jemiştir, Müzakere, Londrada Sovyet tekliflerinin tedkiki bittiği cihetle ye- ni bir safhaya girmiştir. Moskovadaki İngiliz sefiri, Sovyet hükümetine bir takım tekliflerde bu- Yunmağa memur edilmiştir. İngiltere hükümeti, kendisinden yardım istiye- cek her hangi komşu memlekete yar- dım etmek teklifi hakkında Sovyet hükümetinin düşüncelerini öğren- mek istiyor, Bazı mahfilerde söylendiğine gö- re alâkadar memleketler Sovyet Rus- yadan istiyecekleri yardımın nevini, Alman başkuman- danı Romada 9 mayısta yapılacak geçid resminde bulunacak Roma 28 (A.A.) — Alman orduları başkumandanı Ven. Brauchitseh, ya» rın buraya gelecektir. Mumaileyh İtalyan ordusunun şeflerile görüştük- ten sonra Libyaya giderek mareşal Bolbo ile konuşacaktır. Von Brauehhitseh, imparatorluğun pidönümü münasebetile yapılacak geçid resminde hazır bulunmak üze- re 9 mayısta Romaya dönecektir. yani berri mi, bahri mi, hava mi olacağını yahud malzemel harbiye mi istiyaceklerini tasrih etmeğe me- bur kalacaklardır. Kopenhag 28 (A.A) — Stokholm- Paris hattı tayyaresi burada yere in- diği zaman tayyarede bulunan Lon- dranın Sovyetler Birliği büyük elçi- si Maiski, Berlingske Tidende gaze- tesine şu beyanatta bulunmuştur: «Batı devletlerine bir taarruz vaki olduğu takdirde Sovyetler Birliği mal- zeme ve makine itibarile yardıma âmadedir, Sovyetler Birliği İngilte- reye bu teklifi yapmıştır ve şimdi ce- vab beklemektedir. General Veyganl Ankaradan geçecek Fransız heyeti dün Iraka vardı Paris 29 — İran veliahdının düğü- nünde hazir bulunduktan sonra Tah» rTandan hareket eden general Veygan- dın riyasetindeki Fransız heyeti dün Iraka varmıştır. Bağdadda kaldığı müddetçe Irak hükümetinin misafiri olacaktır, General Veygand, pazarte- Reisiçümhurun çocuklarının ziyafeti Dün Ankarada miniminiler şerefine bir çay ziyafeti verildi Ankara 28 (Telefonla) — Reisi- cümhufur çocukları Ömer, Erdal ve Özden İnönü tarafından bugün Hal- 'kevinde, Çocuk Esirgeme Okurumu- nun koruduğu çöcuklarla Ankara mektepleri mümessilleri şerefine ve- rilen çay ziyaeti pek parlak olmüş- tur, Sayın bayan İnönünün ziyafeti teş- rifleri minimini yavruların neşelerini bir kat daha arttı Meclisi reisi geldi Meclisi reisi B. Abdülhalik akşamki Toros ekspresile Anka- radan şehrimize gelmiştir. B. Abdül- halik şehrimizde üç gün kadar kala- caktır. Yeni Vekâletlerin teskilâtı Nafia Vekâletinin ücretli me- murları maaşa geçirilecekler Ankara 28 (Telefonla) — İktısad ve Ticaret Vekâletleri teşkilât kanun rojelerinin hazırlânarak Başvekâle- diğini yazmıştık. Projeler Baş- vekâletten usulen Maliye Vekâletine gönderilmiş ve Maliye Vekâletince tetkikine başlanmıştır. Nafia Vekâleti ile Muhabere ve Mü- nakale Vekâleti teşkilât kanunları projeleri de bugünlerde Başvekâlete verilecektir. Hazırlanmakta olan ye- ni Nafia Vekâleti! teşkilât kanun projesi ile Vekâletin taşra teşkilâtın- da çalişan ücretli memurların mük- tesep hakları muhafaza edilerek ma- aşa geçirilmeleri temin edilecektir. Maliye Vekili B. Fuad Ağralı bugün şehrimize geliyor Ankara 28 (Telefonla) — ıştır. Maliye Vekili B, Fuad Ağralı bugün saat 21,30 da hareket eden trene bağlı hu- susi vagonda İstanbula hareket et- miştir. B. Fuad Ağralı istasyonda ve- kil ve mebus arkadaşları ve Maliye Vekâleti erkânı tarafından uğurlan- mıştır. Konser ve stadyom biletleri Alınan vergi ve resimlerin indirilmesi kararlaştırıldı Ankara 28 (Akşam) — Maliye Ve. kâleti, Dahiliye Vekâletinin mütalea ve muvafakatin! almak suretile sine- ma ve tiyatrolarda olduğu gibi, kon- serlerle stadyom ve at koşuları duhu- liye biletlerinden alınmakta olan re- .simleri indirecektir. Bu hususta Vekâletçe yapılmakta olan tetkikler bitmek üzeredir. Ankara treni bugün bir buçuk saat geç gelecek Ankara 28 (Telefonla) — Erzincan treni bu gece bir buçuk saat teahhur- la gelmiştir. Bu yüzden Ankara - İs. tanbul muhtelit treni de saat 19,55 de kalkacak iken 21,30 da hareket et- ti. Binaenaleyh bu iren İstanbula vaktinden bir buçuk saat geç muva- salat edecektir. Nutkun akisleri (Baştarafı İ nci sahifede) Varşova 28 — B. Hitlerin nutku burada : bir propaganda manevrası addedilmektedir. B. Hitler Almanya- yı sulhsever göstererek dünya efkâ- numumiyesi üzerinde tesir yapmak istiyor. Almanyanın Polonya ile olan ade- mi taarruz ve dostluk anlaşmasını feshetmesi büyük bir tesir yapmamış- tar, Bu hareket Almanyanın Polon- yayı çember içine almak için sarfetti- ğ gayretin bir başka şekli telâkki Dün Geceki ve Bu Sakahki Eaberler Danzig meselesinde Polonyanın şartları Polonya: “Danzig hakkındaki şartlar kabule şayan olmalıdır,, diyor Varşova 28 — Hükümet taraftarı Bapress Porâanny gazetesi, meselesinin Y ının Polonya için kabule şayan olması lâzım gel- diğini tasrih etmektedir. Bü gazete, Polonya hükümetinin iki senedenberi serbes şehrin re- İimini yeni vaziyete intibak ettirme- ğe hazır olduğunu Halırlattıktar sons Ta şöyle demektedir <Danzigin ayr: bir hukuk statüsü olması lâzımdır. Polonyanın hakları tahdid edilemez ve kontrola tâbi tu- tulamaz, tadilât ancak Danzigin mil letler Cemiyetinden ayrılması üzeri- ne selâhiyetlerin yeniden taksimi me- selesinde yapılabilir. > Polonyanın tarzı hareketi budur ve Almanyanın onun bu azmini na- zarı itibare alması arzuya şayandır. Hali hazırda Almanya ile Polonya İ i | arasında hiç bir müzakere cereyan etmemektedir. Fakat müzakerelerin tekrar başlaması ancak bu esasa gö- re ve bu hududlar dahilinde müm- kündür. Bundan başka bir müzake- Te zemini intihabı mevzuubahsola- maz, Çünkü bu mesele, Polonyanın Baltık de: eki hayati menfaat- de veasırlardanberi coğrafyi rh ve iktisad bakımından Polonyay bağlı ol istülün mansap eihetin. deki arazinin hukuki statüsü ile alâ kadardır; Almanlara tcavüz Berlin 28 (A.A.) — D. N. B. ajansı, Polonyada yukarı şarki Silezyada Ak manlara karşı yapılan bir çok teca- vüz ve fena müameleler silsilesi zik- relmekte ve bu tecavüzlerin devam etmekte olduğunu ehemmiyetle kay- deylemektedir t Ingilterenin hazırlığı Dahiliye Nazırı “Kararımız kati azmimizi gösteriyor,, diyor Londra 28 — İngiliz Dahiliye Na zırı sir Samuel Hoar söylediği bir nu- tukta demiştir ki: - Gençleri askere almak hususun- daki kararımız, yeni icaplara karşı koymak azminde olduğumuzu göste- rir. Şimdiki halde bu, milli hayatta bir değişiklik teşkil eder, fakat bu, zarürldir. Zira modern ve seri bir har- be muvaffakıyetle karşı koyabilmek için hazırlanmak istiyoruz. Harb patladıktan sonra uzun İs- lim devreleri yapmağa vaktimiz yok- tur. Demokrasiler yaşamak istiyorsa diktetörlükler gibi harekete hazır bu- Yunmalıdırlar, Hiç bir mlilet, kararımızdaki ciddi- ve yapılan değişikliğin ehemmi- yetini küçük görmemelidir. İngilte- renin bugünkü emelleri hakkında yanlış hesaplara kapılmamalıdır, İn- giliz halkı, pek sabırlı fakat aynı za- manda da pek azimlidir. İngiliz mik letinin kafasında bugün hakkedilmiş iki fikir vardır: Sulh ve kuvvet sahi- bi olmak... İngiliz milleti bütün mil letlerle sulh dairesinde yaşamak 1s- tiyor. Kuvveti ise, dünyada nizam ve sükün davası uğurunda ve ölün- ciye kadar Büyük Britanyanın şeref ve hürriyetini muhafaza etmek için Yaşar ile Büyük Mustafa Avrupa ikincisi oldular Çoban Mehmed tuşla yenildiğinden derece alamadı Oslo 23 — Avrupa güreş şampiyo- nası müsabakalarına bugün de öğleden sonra deyam edilmiştir. Bugünkü mü- sabakalar neticesinde Yaşar, rakibini tuşla yenerek Avrupa ikincisi olmuş» tur. Büyük Mustafa da rakibi İtalyan güreşçisi Silvestsiyi mağlüp ederek Avrupa ikinciliğini kazanmıştır. Çoban Mehmed, Estonyalı Kotkasa tuşla yenildiğinden atsfiyeye uğramış, derece almamıştır. Bulgar meclisi içtimaını bitirdi Sofya 28 (AA.) — Bulgar ajansı bildiriyor: Başvekil Köseivanof, milli meclisin 24 üncü devresinin ilk içti- ma senesini kapıyan kararnameyi dün mecliste okumuştur, Baskil kaymakamı Vekâlet emrine alındı Ankara 28 (Telefonla) — Görülen lüzüma binaen Baskil kaymakamı B. Mümtaz Arkanın Vekâlet emrine alınması yüksek tasdika iktiran et- miştir. | kullanmak azmindedir.»> Lordlar Kamarası da kabul etti Londra 28 (A-A.) — Dün akşam lordlar kamarasında lord Stanhope, mecburi askerlik hizmetini tasdik tarafından: Avam kamarasında Söy- lenen nutka benzer bir nutuk irad etmiştir. Amele partisi mebuslarından lord Snell ile liberallerden lord Samvel, projeye itiraz ederek böyle bir ted- bire lüzum olmadığını söylemişlerdir. Neticede lordlar lord Maugham ta- rafından hali hazırdaki vaziyetin ve- hametine dair irad edilen bir hitabe- yi müteakib hükümetin projesini el kaldırmak suretile kabul etmişlerdir. Fransız gazetelerinin makaleleri Paris 28 — Gazeteler İngilterede mecburi askerliğin kabulü münase- betile uzun makaleler yazıyorlar ve demokrasiler arasındaki tesanüdden bahsediyorlar, Gazeteler bu kararın 'B. Hitlerin nutkundan fazla ehem- miyeti olduğunu söylüyorlar. Gafenco'nun beyanatı Kuvvetli bir Fransa, sulh için bir teminattır Paris 20 — Romanya Hariciye Nazırı B. Gateneo, dün Türkiye, Yugoslavya ve Yu- Dan sefirlerini kabul ederek kendilerile gön rüşmüştür. B. Gafenco, dün akşam gazete- cilere şu beyanatta bulunmuştur: «-— Pariste gördüğüm hararetli hüsnü Kabulden çok memnunum. Seyahalim, müzakerelere girişmek için istihbari biz mahiyettedir. Uğradığım Avrupa memles ketlerinde Romanyanın vaziyeti tamami. ie takdir edildiğini N Burudaki Oo mükalemeler (o bitmemiştin Yarın (bugün) öğleden sonra B. Bonnet ie son bir mülâkatta bulunacağım. Fransa ile Romanya arasındaki müra- sebetler, hiç bir zaman bugünkü kadaş samimi olmamıştır. Bu münasebetleri dae ha ziyade kuvvetlendirmek için Fransız Rumen ticaret münasebetlerini daha 2i- yade sıklaştırmağı Fransız Ticaret Narırle İe görüştüm, Kuvvetli bir Fransa sulh için bir zımandır. Cebelüttarıka bir miktar dahâ Fransız gemisi geldi Londra 28 — Cebelüttarığa bugün bir mikdar daha Fransız gemisi gek * miştir, f Olkuş istasyonu 1 Ankara 28 (Telefonla) — Irmak « Zonguldak hattı üzerinde bulunan Olkuş istasyonunun bir mayıstan iti. baren yolcu ve eşya nakliyatına açıl ması demiryolları idaresince karan. Jaştırılmıştır.
