9 Mart 1939 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 7

a . ı . . Amerika ile A1- manya ve İtalya . arasında sinema mücadelesi Son zamanlarda Amerikada dik tatörlükler aleyhinde büyük bir cero* yan vardir: Gazeteler, resmi rica, bangi #irkaya mensub olursa olsun bütün tanınmış şahsiyetler diktatör. lüğe Hücum etmekte ve demokrasi esaslarını müdafaa etmektedir. Ame rika Cümhurreisi B. Roosevelt ta Amerika parlâmentolarının yüz el- Jinci yıldönümü merasiminde söyle diği. nutukta. bu. cereyana tercüman olmuş, ve şiddetli bir nutuk söyle miştir. Amerikadaki bu cereyan Almanya ve İtalyada fona akisler yapmakta dir. Amerika ile bu iki memleketin münasebetlerinde derhal hissedilen bir soğukluk. vardır. Bu hal yalnız Sıyasi sahada değil, sanat âleminde de göze çarpmaktadır. Bundan sk nema sahası da müteessir olmuştur. İki taraf birbirine karşı âdeta boy- kotaj yapmış gibidir. Son gelen sinema mecmualarının verdikleri malümalaş göre: Almanya. ve: İtalya: Amerika filimlerinin mem» erine girmemesi için tedbir al- ırlar. Bu maksadia.her şej- den evvel Kendi filim istihsallerini arttırmak istiyorlar. İtalyada filim sanayii: henüz pek ileriememiştir. Bu sebeble hariçten filim getirtmeğe lüzum vardır. Amerika - İtalya müs nasebetlerinin soğuması" üzerine bip aralık Fransız filimlerinin getirilme- si. düşünülmüştür. Fakat son zaman- larda. Fransız - İtalyan münasebet- leri de gerginleştiğinden. buna. im- kân. kalmamıştır. Şimdi İtalya, yal- nız Almanyadan filim getirtebilir, Fakat. Alman fllimlerinin. bir kısmı İtalyanların zevkine uygun. olmadı- ğından: bununla ihtiyacı karşılamak kabil değildir. Şu halde ne olacak?... İtalya ken- di. istihsalâtını arttırmak için çalış» makla, beraber bunun için bir kaş seneye ihtiyaç vardır. Stüdyoların büyütülmesi, yeni artistler bulunma» 8ı, sahne vazil, senaryocu yelişmesi kolay bir iş değildir. Arada geçecek zaman. zarfında İtalyanın, mümkün oldğu kadar az olmakla beraber, ge» ne Amerikadan veya Fransadan. filim getirteceği tahmin. ediliyor. Almanyaya gelince, Almanya ken» di #ilim ihtiyacını kayşılayabilecek vaziyettedir. Almanyadan. bir çok kıymetli, sanatkârların, sahne vazilor rinin. ve rejisörlerin. başka. memle» ketlere: gitmesi: Alman filim İstihsür Jâtı üzerinde sanat. bakımından. te- sir yapmış, olmakla beraber istihsa» Tat azalmamıştır. Almanyada yeni bir tarzda; bugün kü rejimin» diişüncesine uygun filim. Jer yapılmaktadır. Alman; sinemaları bu: filimleri: göstermekte; Amerikan ilimleri hemen. hemen hiç: görünme» mektedir. Almanyada bir senede sinemaya gidenler: 50; milyonu: buluyor. Bu: se» yirci,, filim: sanayiinin yaşamasına kâti gelmektedir. Hatlâ, filim müs esseseleri: oldukça, pahalı. filimler de yapıyorlar. Bir kısım. filimler vasati olarak: 350; - 400: bin. liraya, mal olu» yer ki Etansaya nisbetle Almanlağ üç, dört misli fazla. sarfediyorlar de» xaektir. Buna mukabil iyi bir filim; alta, yedi. yüz lira, hasılat. getirmek» tedir; i Bu yüzden Almanyada sinema âp»- tistlerine: verilen. ücret te Has Albers, son çevridiği bir flling için 200 bin mark, yani 100 bin lir Terek almışlır ki Amerikadaki ars iistlerinkine yakındir. manya, Amerikan (filimlerine büsbütün kapısını kapamağı düşü- nüyor. Hollivutta bir çok artistler, sahne vı ve rejisörler. yahudi dir. Bunun di mın karari üzerinde. tes Almaya Or. yadaki bu cereyan William. Powel. stüdyo lokantasında yemek yerken genç bir artistle konuşuyor * Amerikada büyük akisler. yapmıştır. Hollivutta Almanya ve İtalya kar- şı boykotaj için. bir komite teşekkül etmiştir. Komitenin bâaşınd& Jöan Cravford, Jams Cgney, Melvyn Dug- las, Edward Robinson: bulunmakta» dir: Amerikan stüdyolarını görmek üzere geçende Hollivuta giden Alman artisti ve nazi sinema şefi Leni ğe hazırlanıyor. Bu.#ilim de tevkif edilen ve.üzerin- | de vesikalar bulunan Bremen vapur İ runun güzel berberi Yolanna Hoff- man'ın hayatına dairdir. Bu filimde baş rollerin aslen Alman oalnlara verilmesi kararlaşmıştır. Şimdiden Marlene Dietrleh, Francis o Ledârer; Phul Dukas angaje edilmiştir. he i Yeni bir filim çevirmeğe başlıyan Jcanettee Mac Donald * Rieffenstai; bu komitenin faaliyeti neticesinde hiç bir şey, görememiş ve bütün, kapıların kapanması üzerine Almanyaya dönmüştür. Amerikada Almanlarla İtalyan. İ ların boşuna, gitmiyecek bazı filim» ler de çevrilmektedir. Wârner Bras müessesesi: «Bir nazi casusun itiraf: © lar» namı altında bir filim çevirme. nüz altı yol açıktır. Hollivutta bmlu- nan bir kısım Alman artistler; Al manyadaki akrabalarımın vaziyetle. rini düşünerek bu rolleri kabul ot memişlerdir. Diğer taraftan oŞârlo, «Diktatör» adlı tile filim çevirecektir. İki taraf arasında hararetli bir mücadele baş- İ zl İzmirde Kültürparkta bir müze yapılacak başlanmak Eski İzmir (Agora) hafriyatında İzmir. (Alişam). — Eğede turizm; mevsimi başlamak üzeredir, Bu mü- nasebetl8 şimdiden mühim hazırlık» lar yapılmıştır. Selçuktaki Efes ha rabelerile Belevi mozolesinin temiz- lenmesine başlanmıştır. Temizlik işi- ne.bin: lira. sarfedilecek ve turistlerin her türlü: ihtiyacını. temin için ted- birler alınacaktır. Temizlik ameli- yesinden. sonra, muhtelif zamanlar- da Efes ve Belevi harabelerine (te nezzüh trenleri işletilecektir. Efes, harabelerinin tarihi değeri dünyaca malümdur. Egede en par- lak medeniyetlerin eserlerini yara- tan bu şehir, milâddan evvel bir bu- çuk, milyon: nüfusu barındırmakta idi. Büyük İskenderin kumandanla» rından Karya kralı Lizimak burale- rını. zaptettiklen sonra yıllarca hü- kümdarlık yapmıştı. Acaibi seb'al âlemden sayılan: Bodrumdaki' meş hur Kral Mozol'un türbesinin bir eşi olan Belevi Mozolesi de-tarht mühim. bir eserdir. 22 Metre yükseklikte, Ho. miros'un şiirlerinde yazdığ Eeman (Asya. Gülü) diye medhettiği meşhur Belevi. gölünün yanıbaşında» dir. Bü: Mözole'nin içinde hiç bir ki- tabe» bulunmadığı: ve Jâhdin üzerin- deki, heykel de tamemlanmış vazi- yetis olduğu için bu tarihi eserin hangi: krala aid olduğu Henüz anla, şılamamıştır:.. Fakat arkeoloğlar; bu mezarın kral: Lizimak'a ald olduğunu tahmin etmektedirler, İzmirde yeni müze İzmirde Kültürpark içinde inşa edilecek yeni (âsarı âtika müzesi için Maarif Vekâleti bütçesine bü sene 200/000” iira Konmuştur. Hüzirlana- İ cak bir plğh dairesinde müzenih in- şasına yakında başlanacaktır. Ankaradan alınan haberlere. göre Maarif Vekâleti bu seneki: bütçesine de İstanbul müzeleri: için. 400,000, Ankara müzeleri. için de 400000 lira Amerikada çevrilen. yeni. fillmlerden: Solda Madeleine Carrol ve Henry Fonda «Abluka» filiminde, sağda Adolphe Menjow ve Andrea Lecds «Takdim Mektubu» filminden bir sahnede Ti Eski izmir hafriyatına bu sene de üzeredir meydana çıkarılan eserler İzmir müzesinin. ihşasına ayrılan para az olmakla beraber bina inşa edildikten sonra. tevsli için aynca tahsisat vermek mümkün olacaktır. İzmir mimari eserler müzesindeki Arkaik, Elenistik, Greku - Rumen, Rumen, Bizans. dey ine âid muh- telif mimari eserlerin Kültürpark içinde restore edilmesi için belediye reisliği tarafından teşebbüslerde bu- lunulmuştur. Çünkü mimari eserler müzesi binası çok harab ve eski bir binadır. Müzenin ziyaretçisi hiç yok gibidir. Bunlar Kültürparkia restore edilirse ayrıca kıymet bulmuş ola- caktır. , Eski İzmir hafriyatı » İzmirin Namazgâh mevkiinde eskt İzmir hafriyatına, başlanmak üzere. dir. İzmirin. en parlak medeniyet devirlerine aid dört (Agora) sından en büyük ve en güzeli olan (Agora) bu sene yapılacak hafriyatia tama» men meydana, çıkarılacaktır. , İktisadı Vekâleti: turizm bürosunun İzmir müzesine göndermiş olduğu 6,000 liradan 4,000 lira bu hafriya- ta ve İzmir müzesinde muhtelif eser- lerin restorasyonuna, 2,000 lira da Bergamada Eskülepyon'daki eserle- rin restore. edilmesine. tahsis olun- | muştur. Agpra hafriyatında çok kıy. metli ve mühim eserler bulunacağı tahmin olunuyor. Geçen mevsimde bulunan ve İzmire büyük yardımlar ettiğinden bahisle: yazılmış olan kk tabede kitabiyatçılar silik olan biz kelimeyi okuyamamışlardır, Bu keli- menin okunması için çalışılıyor. Tirede bulunan eserler "Tirede Hisarlık. köyü. ovasında üç Kemerli: Dik eser meydânm çıkmıştır, Tedkiklere göre bu eser milâddan evvel ikinci asırda ve Rumen devrine alddir. Köylülerin söylediklerine gö- re bu kemerlerin altından dağ Üz rindeki. kaleye kadar üç yeraltı yolu ve bunlarda bulunan odalarda hey- keler, kalıçlar, kalkanlar varmış. Yar kında. burada da. araştırmalar Yapı. Jacaktır, Alemdar; Ali Rıza, Şehremini: Top- kapıda Nâzm, Üsküdar: Şelimiye, Büyükada: Halk, Heybellada? Tamaş Her gece nöbetçi eczaneler: Orta- köy, Arnavudiöy,. Bebek, Beykoz, Pa- şabahçe, © Anadoluhisarı, o Tarabya, Yeniköy, Emirgân ve Rumelihisarın- daki eczaneler her gece nöbetçidir.