31 Aralık 1938 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 2

yet eğirme sahife 2 AKŞAM Dün Geceki ve Bu Sahahki Haberler 31 Kânunuevvel Son dakika Almanya, denizaltı gemisi inşasında ingiltere ile müsavat İstiyor Bu talep, Londrada Almanyanın İngiltere ile Deniz itilâfını feshedeceğine bir delil sayılıyor Londra 31 — Resmen tebliğ edil. Maamafih Almanyanın, İngiliz fi- diğine göre Almanya hükümeti de- nizaltı gemisi inşaatında İngiltere İle müsavat istemeğe karar vermiştir. Bu müsavat talebi, Almanyanın bu kararından doğacak neticeler hakkında İngiliz bahriye mahafilini endişeye düşürmekte ve İngiliz - Al- man İtilâfının feshine doğru İlk adım telâkki edilmektedir. losunun tonajına ulaşabileceği zan- nedilmemektedir. (Akşam: İngiltere ile da Üç yil evvel akde lâf mucibince Alman; kruvazör, torpido inşasi bakımından liz filomu- nun üçte biri, tahtelbahir inşası bakımın- dan da yüzde 451 nisbetinde denizaltı ina edecek idi. Şimdi, Londradan gelen yu- karıki haberlere göre Almanya, İngiltere kadar denizaltı gemisi inşa edebilecektir.) manya arasn- ları, deni Alman - Amerikan münasebatı hakkında Berlinde bir tebliğ Iki memleket münasebatı Yahudilere feda edildikçe düzelmesine imkân yoktur, deniliyor Berlin 31 — Alman - Amerika mü- nasebetleri hakkında burada res- mi bir tebliğ neşredilmiştir. Bu tebliğde, Amerika Dahiliye Na mnm Nosiden birkaç gün ev- vel Kievelândda verilen ziyafet es- nasında Almanya ile Alman ricali hü- kümeti aleyhinde tavsifi o gayrikabil bir lisan kullanmış olduğundan Va- şingtondaki Almanya sefirinin bu hâ- diseyi protesto ettiğini, fakat Ameri- ka Hariciye Nazırının siyasi âdet ve anane hilâfına olarak refikini himaye. ye kalkıştığı beyan ediliyor ve sonun. da deniliyor ki: «Amerikan - Alman (menfaatleri Yahudiliğe feda edilmeğe devam olun- dukça iki memleket arasındaki mü- nâsebalın düzelmesine imkân yoktur. Polonya - Çek hududundaki hadise Polonya siddetli bir protesto notası verdi Prag 30 (MAŞ — — Polonyanm Prag sefiri Saslmir Papee, Çek Hariciye ne Zaretine 27 ilkkânunda Polonya - Çek hududunda kâin Michalkowda vuku bulan hâdiseyi protesto eden şiddetli bir nota tevdi etmiştir. Polonya elçi- diği tarafından neşredilenbir tebliğe göre bu hâdise esnasında Polonya “hudud muhafızlarına el bombaları atılmıştır. e Papee, Polonya. hükü- metinin mükabele bilmisil tedbir. leri almağa karar verdiğini ilâve et- miş ve Teşanda vaziyet derhal ve ka- ti surette iyileşmediği takdirde hâdi- gelerin bundan sonraki cereyanından Polonya hükümetinin mesul tulula- mayacağını tasrih etmiştir. Hariciye Nezareti namına cevap V&- ren Çek orta elçisi Krno, Çek hükü- metinin Silezyaya gönederilen polis başmülettişinin raporunu alır almaz lâzımgelen tedbileri ittihaz edeceğini beyan etmiştir. F mi a e . ransa - Suriye Yeniden müzakere için Suri- yeye bir heyet gidecek Paris 30 (A.A.) — İyi malümat al- makta olan mahafile nazaran, hükü- met 936 tarihli Fransa - Suriye mua- hedenamesinin tasdiki keyfiyetinin Ayan ve mebusan meclisleri Hariciye encümenleri tarafından reddedilmiş «çirnasına binaen yeni bir itilâfın for- “müllerini mahallinde tanzim etmek üzere yakında Suriyeye mütehassıs- Iardan mürekkep bir heyet göndermek tasavvurundadır, Türk - Amerikan ticaret anlaşması parafe edilen Türk - Amerikan tica- yet anlaşması kânunusanide imzala macaktır, Devlet Şürası teşkilât kanunu meriyete girdi » Ankara 30 (Akşam) — Yeni devlet Şürası teşkilât kanunu bugünkü Res- i “a ri n Ankara 30 (Akşam) — Geçenlerde | Iran - Fransız münasebetlerinin inkıtaı Bu inkıta, Fransız gazeteleri- nin yaptıkları çirkin kelime oyunundan çıktı Paris 30 (A.A.) — İran elçisi B. Spahbudi, bu sabah Hariciye Nazırı- na, İran ile Fransa arasındaki diplo- metik münâsebetlerin inkıtaa uğra- dığını resmen bildirmiştir. Paris 31 — Hariciye nezarelinin res- mi tebliğine güre Fransa ile İran âra- sındaki siyasi münasebetlerin inkıtaı, 2 kânunuevvel tarihinde Petit Parisien ve Excelsior gazetelerinin yaptıkları çirkin kelime oyunundan mütevellit. tir. Fransa hükümeti, 'Tahrandaki Fransız sefirini bu kelime oyunu hak. kında izahat vermeğe memür etmiş ise de İvan hükümeti bu izahatı kâfi görmemiş ve iki memleket arasındaki siyasi münasebetleri kesmeğe karar vermiştir. Lehistanda müfhiş bir grip salgını Varşova 31 — Lehistanda şimdiye kadar misli görülmemiş şiddette bir grip salgını hüküm sürmektedir. Varşovada halkın onda biri, gripten yatıyor. Poznanide, amele hastalandığın- dan fabrikalar tetil edilmiş, Krako- vide tiyatrolar kapatılmıştır, Bir Fransız grupu Skoda fab- rikasındaki hissesini sattı Paris 80 (A.A.) — Şkoda müiesso- selerini mürakabe etmekte olan bir Fransız grupunun Çekoslovak hükü- metini temsil eden bir Çek grupuna bir miklar hisse senedi terkettiği bil. dirilmektedir, Bunun sebebi, son hâdiseler dola- yısile orta Avrupada hasıl olan vazi- yetlir. Ea Tramvay bir kadma çarptı Beşiktaşta oluran Fatma isminde bir kadın, Galatasarayda câddenin hir taarlından diğer tarafına göçer. Reisicümhurun Cebelüttarık önünde bir deniz muharebesi Hükümetçilerin bir mubribi karaya oturdu, Frankocuların bir gemisi battı teşekkürleri Ankara 30 (AA) — (AA) — Riyasetleüme hur umumi kâtipliğinden: Cümhüriyet Halk Partisinin değiş- mez genel başkanlığına seçilmesin- den dolayı Relsicümhur İsmet İnönü memleketin her yerinden birçok tel- graflar almaktadır. Bu telgfaflarda bildirilen temiz ve samimi duygular- dan pek mütehassis olan İsmet İnö- nü sevgi ve teşekkürlerinin iletilme- sine Anadolu ajansını memur etmiş- ; tir, Reisicümhurun seyahati Ankara 30 — Reisicümhur İsmet İnönü hava, müsaid olduğu takdirde pazartesi günü seyahate çıkacaktır. Vali bu sabah geldi Birkaç gündenberi Ankarada, İstan- bul vilâyetine aid işler üzerinde muh- telif vekâletlerle temasta bulunan YA- imiz B. Lütfi Kırdar bu sabahki An- kara ekspresile şehrimize gelmiştir. B. Lütfi Kırdarı, Haydarpaşa İstas- yonunda belediye ve vilâyet müdürani karşılamışlardır. B. Lütfi Kırdar doğru vazifesi bâşi- na gelmiştir. Izmir Belediye reisinin beyanatı İzmirde büyük ve ucuz bir otel yaptırılacak Ankaradan şehrimize gelen İzmir belediye reisi Dr. Behçet Uz dün ken- disile görüşen bir müharririmize An- karadaki (temasları ve İzmire aid imar işleri etrafından şu Izahatı ver- miştir: — Sevgili Reisicümhurumuz İsmet İnönüne İzmirlilerin saygı tazimleri- ni arzettim. Çok muhterem Başveki- Wmiz Celâl Bayara şehir işlerimiz ve 939 senesi fuarı hazırlıkları etrafın- da mufassal malümat verdim. İzmirin imarı Yeni seneden itibaren İzmirin eski şeklini değiştirecek isler yapılacak, yanmamış yerlerinin ıslahına başla- nacaktır. Esaslar hazırlanmıştır. Ya- kında bir mütehassısa imar plâhı yaptırılacaktır. 420,000 metrelik bir sahayi işgal eden ve Türk mühendisleri tarafın- dan hazırlanan Kültürpark, içindeki ber türlü spor ve kültür eserleri ve hayvanat bahçesile bütün memleket halkını ve türistlerini uzun zaman işgal edebilecek bir mücssese halini almaktadır. İzmirin günlük şehir İşleti yolun. da gitmektedir. Bütçemiz denktir. Her sene 150,000 lirasını verdiğimiz istik- raz borcundan başka kimseye borcu- muz yoktur. Havagazı tesisatında 1s- lahat yapıyoruz. Hâlen metre mikâbı 7,5 kuruş olan havagazı ücreti bu ıslahatın ikmalinden sonra beş kuru- şa indirilecektir. Altı ay evvel inşasına başladığımız İzmirin bütün motörlü. vasıtalarını içinde topliyacak ve asrın her türlü icablarına cevab verebilecek ve iki se- ne sonr& da belediye otobtslerile be- | raber 300,000 lira varidat temin ede- bilecek olen garaj santral işi epiy ilerlemiştir. 150 yataklı çocuk hasla- nesi İnşaatı tamamlanmak üzeredir. Otel, İzmirir. çok mühim ve âcll bir davasıdır. İzmir diğer şehirlerimize nisbetle daha ucuzdur. Çok güzel ve kullanışlı bir otel meydana getirerek İzmirin hayatı umumiyesinde bir de- gişiklik yapmak istiyoruz. Otel İzmirin en güzel yeri olan Atatlirk bulvarı üzerinde (eski Birin- ci kordon) yapılacak, yarım milyon lira serfedilecektir. İnşuala bu sene baş- lanacaktır. Pazar günü (yarın) İzmi- re dönüyorum.» Hariciye memurluğu imtiha- nını kazananlar Ankara 30 (Akşam) — Hariciye Vekâletine alınacak memurlar için açılan imtihanâ girenler arasından ka- zansn 14 kişinin İsimleri şunlardır: Namık, Daniş, Mehmed, Mahmud, İReisicümhur tarafından kabul Londra 30 (A.A.) — Cebelüttarık- tan bildiriliyor: Cebelüttarıkta tamir edildikten sonra buradan hareket eden hükümetçi İspanyol «Jos& Luis Diez» destroyeri bu sabah Frankist «Canarias» kruvazörü ile Ceuta sa- hil bataryaları tarafından bombar- Gıman edilmiştir. «Jose Luiz Diez» Va troyeri, burnu ile Prenkist «Jüpiter» İ torpil gemisine çarpmış ve bu gemiyi batırmış ise de bir az sonra kendisi de sahilden elli metrede uzakta kâra” ya oturmuştur. Destroyerde bombar- en yedi ölü on bir yaralı var- il ve karaya oturan gemiler Londra 30 (A.A) — Amlrallık da- iresi, Jose Luis Diez torpido muhri- binin Frankistlerin taaruzuna uğrı- yarak Catalanbay'da karaya oturmuş olduğunu teyid eden mlümat almış" tır. Bu mulirib, 2087 ton hacminde olup 1928 senesinde Cartagenede inşâ edilmiştir. Azami sürati 38 mildir. Tayfası 157 zabit ve efraddan mü- rekkeplir. Muhrip, 4,7 pusluk beş top, üç pusluk tayyare dafii bir top ve dört mitralyözle müsallâhtır, Ge- mi, Cebelütterikte tamir gördükten sonra, 5 ikincikânun 1939 dan evvel limanı terketmek mecburiyetinde idi. Frankistlerin mayn vapuru Jupi- ter, 2,000 ton hacminde olup 1933 te Ferrolda inşa edilmiştir. Azami sür- ali, takriben 18 mildir. 264 mayn nakledebilir, Tayfası 193 zabit ve ef raddan mürekkebtir. Gemi, dört pus” luk 4 top ile 7 tayyare gafii top, 40 mitralyözle müsallâhtır, Almanya Memeli işgale hazırlanıyor Şehir, ikincikânun iptidalarında Almanyaya ilhak edilecek Londra 30 (A.A.) — Alman mese- | fi, bu İlhak hâdisesinin içtinabı nâ- leleri hakkında iyi malümat alan ma“ hafil, Memelin ikincikânun bidaye- | ! tlnde Almanyaya ilhak edileceğinin çok muhtemel olduğu mütaleasında- dır. I Çok iyi bir Alman membamdan alı- nan malümata göre Memel dieti ikin- cikânun ayındaki içtima! esnasında | ilhak lehinde karar verecek ve Ak manya da Litvanyanın Memelin Ak man halkının kendi mukadderatları- na sahib olmak haklarını tanmmama- sı hâlinde vaziyet alacaktır. İyi malümat almakta olan maha- | kabil olduğu ve İngilterenin sarfede- ceği faaliyetin diplomasi çerçevesi haricine çıkmıyacağı (o fikrindedir. Maamafih Almanyanın yeni darbesi tahakkuk ettiği takdirde İngilterenin Alman İktisüd Nazırı Dr, B, Funkün Londra seyahalinden sarfınazar ci- mesi muhtemeldir, Bu seyahat, Dr. Sehacht'ın seyahati esnasında karat” laştırılmış olup gayesi, mülteciler mo- selesinin halli halinde, İngiltere ile Almanya arasında bir ticari adimi tecavüz misakı akdi için müzakere- ler icra etmek idi. Fransız Başvekili Korsikadaki ikametini uzat- mağa karar verdi Paris 30 (A.A.) — «Petit Parislen» gazetesinin bildirdiğine göre, Başve- kil B, Daladier, Korsikadaki ikameti müddetini temdid elmeği okararlaş- tırmıştır, Vaktile Başvekilin Korsika- da yalnız üç veya dört gün kalacağı sanılıyordu. Halbuki, şimdi Başvekil, Bastia'dan tren ile bütün adayı ka- tederek Ajacelo'ya gidecek ve oradan Tunusa hareket edecektir. Kudüste Arap şoförlerin ruh- satiyeleri geri alınıyor Kudüs 30 (A.A. )— Kudüs mınta- kasındaki bütün Arap şoförlerinin elinden ruhsatiyeleri geri alınmıştır. Buna sebep Arap şoförlerin idaresin- deki otomobillerden sk sık İngiliz askerlerine ateş edilmesidir, Ankaranın Romanya elçisi edilerek vedada bulundu Ankara 30 (A.A.) — Ankaradaki Romanya orta elçiliği bir kânunusani- den itibaren büyük elçiliğe çıkerıla- cağından Romanya orta elçisi B. Te- Jemaguem vazifesi mezkür tarihte nihayet bulmuktadır. Romanya orta elçisi Reisicümhur İsmet İnönü tarafından kabul edile- rek vedada bulunmuştur. İstanbul hapishanesinin yık- tırılması hakkında henüz bir kararyok Ankara 30 (Akşam) İstanbul hapishanesinin adiiyece yıklırılması kararlaştığı hakkındaki neşriyat et- rafında kendisile görüştüğüm Adliye Vekâleti müsteşarı; bu hususta Vekü- letçe ep olan Galilei bit- miş bir ka) olma-. Valiler arasına tayinler Konya valisi B. Cemal Bar- dakçı Vekâlet emrine alındı Ankara 30 (Telefonla) — Konyâ valiliğine Kütahya valisi B. Nazif, Kütesza valiliğine Kocaeli valisi B. Hâmid, Kocaeli valiliğine birinci umumi müfettişlik başmüşaviri B. Ziya Tekels, Antalya valiliğine dör- düncü umumi müfettişlik başmüşa- viri B. Fuad Bakıray, dördüncü umu- mi müfettişlik başmüşavirliğine An- talya valisi B, Saib Örgen tayin edil- mişlerdir. Ankara 30 (Telefonla) — Konya valisi B. Cemal Bardakçı Vekâlet em- rine alınmıştır. Londra elçiliğine kimin tayin edileceği belli değil Ankara 30 (Aksam) — Londra bü- yük elçimiz B. Fethi Okyarın mebus- luğu üzerine açılan Londra elçiliğine kimin tayin edileceği henüz belli de- gildir. Şimdiden ortaya atılan İsimler salâhiyettar mahafi! tarafından mey- #imsiz tahmin mahiyetinde telâkki edilmektedir... * Nafim li müsteşarlığı Ankara 30 — Mebus seçilecek Na- fha müsteşarı B. Ariften boşalan Nafıa müsteşarlığına Demiryolları idaresi tasarruf ve ticaret dairesi relsi Naki ve yahut İstanbul Elektrik işletmesi mü- dürü E. Kadrinin tayin edileceği söy- leniyor. Bütçe encümeni başkâtibine ameliyat yapıldı Ankara 30 (Akşam) — Bir otomo- bil kazası neticesinde ayaklarından tehlikeli surette yaralanarak Nümuü- ne hastanesinde tedavi altına alınan sile gürümeni im bayan Nu-