25 Aralık 1938 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 9
-- 25 Kânunuevvel 1938 AKŞAM Fransızlar Afrikaya Amerika - Almanya siyasi yeni kuvvetier gönderiyorlar (Baş tarafı 1 inci sahifede) Fransızlar, bu hatlı geceleri İnşa ediyor, inşaatta kullandıkları amele- yi ve askerleri de nereye sevkedildik- lerini anlamamak için gözlerini bez- ler ile bağlıyarak otobüslerle istedik- leri yerlere naklediyorlar, şafak söker- ken ayni ihtiyat tedbirlerile aldıkları yerlere iade ediyorlardı. Roma 24 (A.A) — Resmen tebliğ edildiğine göre, Roma hükümetinin Fransiz hükümetine 1935 anlaşmala. rının meriyetten kaldırıldığı hakkın. da verdiği nola, Alman hükümetine ve bilâhare İngiliz hükümetine de bildirilmiştir. Fransız Kabinesi toplandı Paris 24 — Kabine, bu sabah top- lanmış ve İtalyanın 1935 tarihli mu- ahedeyi feshetmesinden doğan vazi- yeti tedkik etmiştir. Fransanın İtalya- ya yeni hiç bir teklifde bulunmıyaca- fa anlaşılmaktadır. 1935 muaheğesi, Tünusda yaşıyan ““İtalyanların vaziyetini tesbit eüiyor, 1915 senesinde akdedilmiş olan İngi- Wiz - Fransız - İlalyan itilâflarına daya- nıyordu. Bu İtilâf mucibince Fransa ile İngiltere umumi harb sonunda .« müstemlekeler aldıkları takdirde So. mali ve Tibesti hududlarının tashihi- ni Cibuti - Adis Ababa şimendifer hattının tahvillerinden 2500. tanesi. nl ve Bahriahmerde kâin olan Doum- cira adasını vermeği İtalyaya vadet- mişlerdi. Fransa ile İtalya arasında bundan muğlâk meselelere bir son verecek 0- lan bu itilâf, Cibuti oşimendiferleri tahvillerine aid kısmı müstesna olmak üzere tatbik edilmemiştir. Fakat ka- bahat imzasına sadık olan Fransaya ald değildir. Fransa için de İtalya gibi hareket ederek 1935 tarihli muahededen evvel, Tunusdaki İlajyanların vaziyetini ta- yin ve tesbit eden 1896 tarihli muahe- deyi feshetmesi ve İtalyanların ika- mesi Kolaydır. Paris 24 — B. Daladyenin Tunusa seyahat tarihi ve programı pazartesi günü kendisile Tunusdâki Fransız komiseri arasında tayin edilecektir. Hariciye Nazırının izahatı Paris 24 (A.A.) — Bu sabah saat 10 da toplanan Nâzırlar meclisi, sâ- at 1230 a kadar müzakerelerine de- vam etmiştir. Bu toplantı hakkında hiç bir ves- mi tebliğ neşrediimemiştir. Fakat Havas ajansı, yarı resmi aşağıdaki tafsilâtı vermektedir: Nazırlar meclisi, bilhassa Fransız » İngiliz - İtalyan münasebetleri ve İtalya tarafından 1985 anlaşmaları- nın hükümsüz bırakılması meselesi- le meşgul olmuştur. Hariciye Nazir Fransız cevabını hükümetin lasvibi- ne arzetmiştir. B. Bonnet, Nazırlara B. Chamber- Tainin Roma seyahati etrafında İn- gilterenin Paris büyük eiçisile yaptı- ğı görüşmeleri de anlatmıştır. Nazırlar meclisi B. Bonnetnin iza- hatını müttefikan tasvib etmiştir. Stefani ajansının tebliği Roma 24 (A.A) — Stefani ajan- si biliriyor; İtalya hükümeti tarafından Fran- #ız sefirine 7 ikinci kânun 1935 anlaş- malarının hükümsüz telâkki edildiği hakkında yapılan tebliğat Laval pro- tokollarının resmen feshi mahiyetinde- dir. Bu protokollar, hukukan tekem- mül etmedikleri için hükümsüz kal mıştır. Bu protokolları akdeden Fran- sa hükümeti Ren üzerindeki emniye- ti için Almanyaya karşı İngiltereden daha geniş garantiler elde etmek maksadile mütevaliyen İtalya aleyhi- ne bir müzakere mevzuu yapmışlır. Esasen bu gibi müzakerelerden sonra- dır ki, Fransa, İtalyaya karşı zecri ted. birler tatbik etmiştir. İtalyan gazetesinin makalesi Milâno 24 (A.A) — Fransız - İtal. rtlarını istediği gibi tesbit et- | mahiyette | münasebati kesiliyor mu? Almanyaya hücum eden Amerika âyanından B. Pitman ile Dahiliye Nazırı B. İckes refikasile beraber (Baştarajı 1 nci sahijede) leb edecek parlâmanter bir hareke- tin başına geçmekte tereddüd etmi- yeceğim.» Reisicümhur B, Roosevelt, Dahili- ye Nazırı ile Alman - Amerikan mü- nasebetleri hakkında uzun bir mü- lâkat yapmşıtır. Almanyanın ; vaziyeti ne olacak Berlin 24 (A.A) — Reuter ajansı muhabirinin oöğrendiğine göre Al manya Hariciye Nezaretinde Ameri- ka ile çıkan kavgada Almanyanın ne suretle hareket etmesi Jâzımgeldiği keyfiyeti dikkatle tedkik edilmekte- dir. Almanyanın noelden evvel muka- bele edeceği zannedilmemekle bera- ber bugün öğleden sonra bu hususta bir beyanname neşredilmesi muhte- meldir. Matbuat, vaziyeti umumi şe- kilde tefsire devem etmekte ve Al manyanın protestosu ile bu protes- toya Amerika tarafından verilen ce- vab hakkında sükütu muhafaza et- mektedir Berliner Börsenzeltung ile Frem- | denblatt, Amerika Dahiliye Nazım İckes'e hücum etmekledir. Berlin 24 — Alman matbuatı, Ame- rika âyan âzasından Pitman ile Dahi- | liye Nazırının Almanya aleyhindeki beyanatmı şiddetle tenkid ediyorlar. Berliner Tageblatt güzelesi diyor ki: «Şayet (yahudilere müttefikleri hiç bir milli ihtilâfları olmıyan Ame- rika ile Almanya arasında siyasi münasebetlerin kesilmesine matuf mücadelelerine devam eder ve bu mücadelede mesul ve faal Amerikan ricalinin yardımına nail olursa, Al manya derhal mukabelede buluna- caktır.» Deutehe Allgemeine Zeitung gaze- tesi, Amerika hükümetinin kenğisi- ni Almanya ile siyasi münasebetleri- ni kesmeğe sürüklemek istediklerini müdrik bulunup bulunmadığını 80- ruyor. Voelkischer Beobahter gazetesi de diyor ki: <Öyle umuyoruz ki, Birleşik Ame- rika beynelmilelei yahudilerin bize karşı oyunlarına âlet olmıyacaktır. Böyle bir oyunun Amerikan men- faatlerme hizmet etmiyeceğinden ve yalnız beynelmilelci yahudiliğin me- nafiine yarıyacağından eminiz.» Bir Amerikalı mebusun tenkidleri aşington 24 (AA) Parlâmen. yan anlaşmaları hakkında İtalyanlar tarafından yapılan beyanatı mevzuu bahis eden Popolo d'İtalla gazetesi diyor ki: Bu beyanatlar vaziyeti aydınlat- mıştır. Pilhakika 1945 Fransız - İtal yan anlaşmalarından sonra, Fransa, İtalya aleyhine müteveccih bir çok mukaveleler akdetmiştir. Bu sebeb- ten dolayı İtalyan noktal nazan ge- rek filliyat bakımından gerek huku- ki bakımdan tamamile doğrudur. Alman gazeteleri İtalyaya müzahir Berlin 24 (A.A.) — 1935 tarihli Fransiz - İtalyan itilâflarının İtalya tarafından feshi hakkında Alman ga- zeteleri uzun tefsirlerde bulunmakta- dırlar. Bu tefsirlerin mealini Angrifi to hariciye encümeni âzasından Fisch, Alman teşebbüsüne karşı Wells tarafından verilen cevabın üstünde durarak Roosevelt kabinesi âzasının ecnebi hükümetlerini tahkir ederek suhü tehlikeye düşürdüklerini söy- emiş ve totaliter memleketlerinin dahili rejimlerine Amerikanın karış ması doğru olmıyacağını ilâve et- miştir. Amerikan vatandaşları fikir- lerini söylemekte serbes iseler de hü- kümet erkânının daha er a dav ranması lâzımdır. Fiseh, netice olarak Amerika halkı- nın yeni Avrupa harblerinin dışında kalmak istediğini söylemiştir. Bir Amerikan gazetesi de Avrupada, As- yada ve Afrikada hasıl olan her ka- rşık vaziyete müdahale etmenin Amerikada, bir hastalık şekline girdi- ğini kaydederek, bu tarzı hareketi tenkid etmektedir. Bu akşam Nöbetçi eczaneler Şişli: Halâskârgazi caddesinde Halk, Taksim: Nizameddin. Tarlabaşında Nihad Abdullah, Beyoğlu: Kanzuk, Dairede Güneş, Galata (o Topçular caddesinde Sporldis, Kasımpaşa; Mü- eyyed, Hasköy: Sadık Akduman, Fa- tih: Hamdi, Karagümrük: Ali Kemal, güdiüçeşmede Hulüsi Osman, dar: Çarşıboyunda Ömer Kenan, Eminönü: Beşir Kemal, Heybellada: Tomas, Büyükada: Halk. Mer gece açık eczaneler: , Emirşân, Rumelihisarı, Or- Bebek, Beykoz, Ev, Apartıman kiralamak için «Akşam»ın KÜÇÜK İLANLARI En süratlı ve en ucuz vasıtadır. * günel şu cümlesile hülâsa et- mek mümkündür: «Faşist İtalyan İmparatorluğu, di- namizmini bir tabak mercimek için satamaz.* Köylü İtalyanlar öleybine müte- veccih olan Tunus havalisindeki hâ- diselerden bahseden Deutsche Allge- melne Zeitung ezcümle şöyle yazmak- tadır: sİlalya aleyhinde hümayiş yapan- lar hemen kâmilen nümayişleri ter- tip edenler tarafından para mukabi- linde tutulmuş işsizlerdir. Birkaç üni- formalı Fransız askeri de bu nüma- yişlere iştirâk etmiştir. Bıçakla oyun Şişhanede kahvecilik eden İsak, arkadaşı Andonun bıçağile oynamak- ta iken elinden yaralanmıştır. Diyarbakır mektupları Sahife 9 Diyarbakırlılar kış gece- lerini nasıl geçiriyorlar ? Halk odun kömür pahalılığından şikâyetçidir. Piyasada fiat hususunda kararsızlık var © Diyarbakır o (Akşam) — Bu sen& Diarbakırda en pahalı şey odun ve kömürdü, Evvelce burada orman idaresi yoktu, 4 senedenberi ibi das olunan orman idaresi, ormanla rı müzüyede suretile halka verme. ğo başladığı gündenberi bu işe katı. lan bazı aracılar odun ve kömürü pahalılaştırmışlar ve fakir fukara» nın alamıyacağı bir şekle sokmuşlar» dır. Geçen senelere kadar kış günle rinde yaş odunun kantarı yani 40 kilosu 150, kuru 200 kuruşa satılın. ken bugün yaş odunun 240 kilosu 300 kuru odun 375 - 400 kuruşa ka» dar yükselmiştir. ş Bunun gibi evvelce kömürün s& kiz kilosu on Kuruşa satılmakta ol. duğu halde orman İdaresinin rüsu- munü bâhane eden aracılar bügün kömürün sekiz Kilosunü 25 kuruşa sattırmaktadırlar. Halbuk! odun ye rinde, bu fiatle nisbet edilemiyecek bir derecede ucuzdur. Meselâ odun yerinde 240 kilosu bir lira kömür s8- kiz kilosu 10 kuruş olduğu halde bu iş odunu getiren kelekçilerie hayvan nakliyecileri elden ele geçirerek pa halılandırmakladırlar. Bu vaziyet böyle devam ederse pekçok fakir fukara bu sene odun ve kömürsüz kar lacaklardır. Kış geceleri nasıl geçiyor? Diyarbakırda yazın kızgın ve yar kıcı sıcakları atlattıktan sonra şim- di soğuk günler başladı, Soğuk denin- ce bu öyle bir Erzurum, Sıvas vesaire gibi yakıcı ve kavurucu soğuk değil orta bir soğuktur. Kış günlerimiz her yerde olduğu gibi kahvelerde ve iş başında geçi- yor. Akşam olunca şehrimizde bulu- nan iki tiyatro ve sinema dolar, Buradaki Halkevi sineması bina ve mobilye itibarile ve sinema makine- sinin kiymeti ve getirdiği filimlerin | güzelliği itibarile çok iyidir, Halk ak- şam oldu mu buraya akın halinde ge- lir ve gecelerini temiz ve eğlenceli bir yerde geçirmiş olurlar, Bundan başka bir de Orduevinin sinemasi yardır ki haftanın iki gününde hal- ka gösterilir. Halk buraya da rağbet gösteriyor. Bu sira her iki sinema da iyi ve halkın alâkasını celbedecek fi- Jimler gelirmeğe başladıklarından rağbet fazladır. Diğer bir kısım halk saat yirmi bi- re kadar kahvehanelerde vakitlerini Oyun oynamakla geçirip evlerine gi- derler. 11 - 12 oldu mu çarşıda polis ve bekçiden başka kimseyi göremez- siniz. Eşya fiatleri birbirine uymuyor Burâda kış günlerinde çarşı piyar sasinda istikrar bulmağa Imkân yok- tur. Pazarlıksız alış verişe doğru gi“ dildiği ve bunun için de kanun yapı up meriyele geçerek bazı vilâyetleri- mizde tatbikine başlandığı şu sira Diyarbakır çarşısı larda piyasa alış verişindeki fiaf kararsızlığı insana son derece hayrti veriyor. Çarşıyı baştan başa dolaş nız, her dükkâna girip çıkınız, hiç bir dükkânın ayni mal üzerinde iste diği fiat diğer bir dükkânmkine uy- MAZ. Halbuki Cümhuriyetin feyizli se merelerinden olarak tren düdüğü öllüğünden beri bütün mal İstanbuldar: Diyarbakıra trenle daha ucuza mal edilerek gelmekte olduğu halde tren olmadığı zamanki flatin muhafaza edilmesi herkesin kendi başına iste diği gibi bir flat tesbit etmesinden ve gelişi güzel satış yapmasından ileri gelmektedir. Meselâ pirinç Diyarbakırda çıkar bunun her yerden ucuz olması ziyade burada gelirken bugün kilosu 17,5 kus dır. Bunun gibi her gıda maddes böyledir. Yumurtanın yedisi on kuruş bir tavuk otuz kırk, et 25 keçi 20, sı- ğır 20, patates kilosu 7, kuru fasulye 12,5 piyasada yağ 90, kuru soğan 5 taze soğan 7,5 şeker kilosu 35, kuru üzüm 25, hurma 50 pırasa 10, ispa nak 5 kuruş üzerinden satılmaktadır. Bu fiatler geçen seneye nisbeten ol- dukça fazladır. Trabzon Halkevinde feranslar veriliyor Trabzon (Akşam) — Kiş mesai programını esaslı bir şekilde tesbit ederek faaliyete geçen şehrimiz Halk- evinde her hafta perşembe günü ak- şamları Atattürk için toplantılar yar pılmakta ve kültür elemanları tara- fından Atatürk ve Kemalizm ink lâpları hakkında geniş ve derin mev- zulu konferanslar verilmektedir. Tam bir &sas ve etüde dayanan bu konfe. ranslardan maada Trabzon valisi ve eski Konya saylavı bay Refik Korak tan da Atatürke alt hatıralarını 'Trabzon halkına samimi bir Ilsanla kon- Midyat (Akşam) — Türk hava £urumunun Midyat şubesi kıymeti ilçe bay Akif Rahmi Kocamanoğlunun yukin alâka ve güyretile Mardin merkezin» den daha fazla varidat teminine muvaffak olmuştur. Kurumun yıllık geliri on bin lirayı mütecavizdir. Bu miktar bir çok vilâyetlerimize nisbetle de mühim bir yekündur.
