14 Aralık 1938 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 2

; 4 : f Sahife 2 AKŞAM M4 Kânunuevvel 1938 Dün Geceki ve Bu Sabahki Elfaberler Türk - Sovyet dostluğu “Türkiyenin dış politikası istikrarını isbat etmiştir,, Harici siyasetimizden bahseden bir Sovyet gazetesi böyle diyor Moskova 13 (A.A.) — bildiriyor: Journal de Moscou, son famrruz plânlarmın inkişafı üzerine Avrupada gerilen vaziyete işaret ederek, beynel- milel böyle bir vaziyette Türkiyenin son şamanlarda dış politikasının İs- tikrarını isbat etmiş olduğunu kayde- diyor ve diyor ki: Ezcümle Türkiye Cümhur başkanı İsmet İnönü ile yeni Hariciye Vekili Şükrü Saraçoğlunun beyanatları bu- nu göstermekledir. İsmet İnönü ya- bancı matbuat mümessillerine Türki. yenin barış arzusunu bilhassa kayıd ve İrae etmiş ve ezcümle, barışın tar» sini için memleketin yardımı istendiği taktlirde Türkiyenin daima «Hazır, cevabı vereceğini bidirmiştir. Türkiye Hariciye Vekilinin Sovyet münasebetleri hakkındaki beyanatı Tas ajansı pek tabii olarak Sovyetler birliğinde alâka ve dikkati çekmiştir. Filhakika, vekil Sovyet dostluğu- nun siyasi bir efsane değli, bir gerçek olduğunu haklı olarak Kaydeylemiş- tir, Ankarada Sovyet delegelerine gös- | lerilen candan kabul ve bu delegele- | rin Türk hükümetinin dirijanlarile İ yaptıkları görüşmeler iki memleket münasebetlerinin sağlamlığını bir ke- re daha göstermeğe imkân vermiştir. Türk hükümeti şimdiki karışık bey- nelmilel vaziyete, bütün dünyaya Sovyetler birliği ile Türkiye arasında- ki halisane münâsebetlerin çözülmez olduğunu isbatı lüzumlu addetmiştir. Sovyetler birliğinin tamamen pay- laştığı bu passifik ilhamlar Sovyet » Türk mesaisinin barış davası için ha- iz olduğu ve olabileceği yüksek ehem- miyeti göstermektedir. Bir kız nişanlısını vurmak için tabanca çekti Müveddet, Sadığa tabanca çektiğini inkâr etti, mahkemede Dün akşam suat dörtte bir genç kız ta- banca ile eski nişanlısını vurmak isterken yakalanmıştır. Vaka göyle olmustur: Töphanede oturan Müveddet namında 23 yaşında bir kız, sabık nişanlısı kırtasi- yeci Sadıkla dün akşam saat dörtte Oruzdibak mağazasının sırasında Haci Recebin mahallebici dükkânına gelmişler ve üst kata çıkmışlardır. Aradan bir müd- det geçtikten sonra yukarıdan Sadık: — Yetişin beni öldürecek, diye bağır- mağa ve merdivenden inmeğe başlamış- tr, Sadığın arkasından koşan Miüveddet, elindeki #abancenın tetiğini dör defa çekmiş, fakat bereket versin kurşunlar steş almamıştır. Müveddet yakalanmış, tabanca bir tüfekçiye gösterilmiş, tüfekçi horozun kalkmadığı cihetle çteş alamı” yacağına dair rapor vermiştir. Dün akşam Müveddet cürmümeşhud mâhkemezinde muhakeme edilmiştir. Sadık, mahkemede Müveddetle dört s6- ne evvel tanıştığını, bir aralık nişanlı si fatile beraber oturduklarını, sonradan kendisinden ayrılarak her ay Ofuz lira verdiğini söyle: — Fakat Müveddet beni rahat bırak- miyordu. İki gün evvel dükkânıma gele- rek tehdidle para istedi. Kendisi Fransuva namında bir adamla evlenecek imiş te | ben aleyhinde bulunmuşum. Dün sabah ia Fransuva dükkünme geldi. Müreddetle erlenmek niyetinde iken / kendisinden beş yüz lira çalarak kaçtığı- ni ve benden bu meselede şahidlik etme- mi istedi. Ben kerdişini savdım. Aradan bir kaş'saat geçtikten sonra şahitler dinlendi Müveddet geldi. Dükkânda bağırmağa başladı. Kendisile artık hiç bir alökam kalmadığını söyledim. Kalktı, gitti, Biraz aonra beni telefonla mahallebici dükkini- na çağırdı, gittim. Yukan çıktığım za- man beni elinde tabanen ile bekliyordu. Korktum, kaçmağa başladım. Tabancası- nın tetiğini çekti. Fakat ateş almadı. Bundan sonra Mürveddet sorguya çe- kildi. Gözleri ağlamaktan Kararmış olar Müveddet: — Tabanca çektiğim yalandır. Ben er- Tenecektim, kendisini bana nasihst ver- mek için mahallebici dükkârına çağırdım. O, benden ayrılacağı için ağlamağa baş- Jadı. Ve bana metresi sıfatile yaşamağı teklif etti, Ben kabul etmedim. Bunun üzerine Sadık kalktı, cebinden bir taban- cn çıkararak masanin üzerine bıraktı — Al ne halin varsa gör, dedi. Halbuki | Sadığın muksadı başka idi. Aşağıya iner inmez kasaya yaklaşarak: — Pollst çabuk çağırın, beni öldürmek istiyor, dedi. Mesele budur. Bundan sonra şahidler dinlendi, Şahid Misa, Sadıfın Müvedeetle yukanda ne konuştuklarını bilmiyorum, Si yüzü sapsarı bir halde f rın dedi, Müveddet be ari tabanca olarak aşağıya indi, dedi. Müveddetin tabancanın Letiğini çekli- Banı görmedim, fakat: -— Yazıklar olsun seni dediğini duydum. Diğer bir şahid de ayni ifadeyi verdi. Tabancayı munyene eden tüfekçinin çağı- nlp dilenmesi için muhakeme cumurlesi gününe bırakıldı. öldüremedim, Radyo muharebesi Kont Gianonun Budapeşte. Moskova, Çek istasyonlarına karşı yeni 8 istasyon kuruyor Varşova 13 (A.A.) — Moskovadan bildirildiğine göre, Sovyet hükümeti, Çekoslovak telsizinin propagandasile mücadele elmek üzere Ukraynaya se- kiz yeni verici merkez tahsis etmeğe karar varmiştir. Çekoslovak radyo merkezleri Ukrayna lisanile Sovyetler aleyhinde neşriyat yapan hususi ser- visler ihdas etmişlerdir. h Yeni kurulacak Sovyet merkezleri ayni dalga uzunluğunda ve ayni saat- lerde neşriyat yapacaklardır. Rusya- * nın garbinde faaliyetle bulunan diğer 12 radyo istasyonu da ayni Ukrayna Sovyet hükümetinin Çek radyo istas- yonlarını dinliyenlerin 20 sene hapis cezasına çarpılacıklarını bildiren bir kararname neşretmiştir, İngiliz ve İtalyan sefirleri Bir müddettenberi şehrimizde bu- Yunan İngiliz ve İtalya sefirleri dün akşamki ekspresle Arkan, ig leme e ya e ic seyahati Macar siyasi mahafili bu se- yahate büyük bir ehemmiyet veriyor Budapeşte 13 Siyasi mahafil, İtalya Hariciye Nazırı Kont Ciano- nun yakında Budapeşteyi ziyaret ede- ceğine dair olan haberi büyük bir alâka ile karşilamışlır. Siyasi mahafil bu ziyarette Karpat- Jaraltı Rütenyası ile Çekoslovakya- daki değişikliğin görüşüleceğini tah- min etmekte ve seyahate büyük ehemmiyet vermektedir. Yarı resmi mahafile göre Harici- ye Nazırı B. Csaky, bu ayın 19 unda Budapeşteye gelmesi muhtemel olan Kont Clanonun muvasalatından ev vel Berline gidecektir, Romanya Ankara elçiliği Bükreş 14 — Romanya hükümeti Ankara, Atina ve Belgrad orta elçilik- 4 Jerini büyük elçilik derecesine çıkara. Maarif şürası toplanıyor Maarif siyasetimize yeni veche verilmesi muhtemel Maarif kanununa göre, göçen ni- #anda toplanması lâzımgelen Maarif şürası, Maarif Vekâleti tarafından Jeab eden hazırlıklar yapılamadığın- dan, içtima edememişti. Maarif Vekâleti, bu husustaki hâ& zırlıklarını tamamladığından, şüra, önümüzdeki nisanda toplanacaktır. "Toplantılara Maarif Vekâleti umum müdürleri ,Talim ve Terbiye heyeti Azası, Maarif müdürleri, Vekâlet umu- mi müfettişleri İlk tedrisat müfettiş- leri, memleketimizde terbiye ile meş- gul olanı muallimler iştirak edecek- lerdir. Maarif şürasının vereceği kararlar, muhtelii tahsil derecelerinde ve pro- gramlarında icab eden tadillerin yâ- pılmasına vesile verecektir. İngiltere Fransaya yardım edecek mi? «Ahden mecbur değil, fakat menfaati bunu icap ettirir» deniyor Püris 13 — Petit Parisien gazetesi- nin Londra muhabiri yazıyor: Akde- nizde statükonun devamını İngiltere, imparatorluk yollarının emniyeti için, en esaslı şart saymaktadır. İngiltere Fransa Akdenizde taarruza uğrarsa ona yardıma mecbur değildir, Ortada böyle bir pakt yoktur. Fakat menfaat birliği bunu icab ettirmektedir. Bu- nun kuvvetini anlatmak için eylül ayındaki hâdiseleri hatırlamak kâfi- dir, İtalyanlar memnun Romu 13 (A.A.) — Bir Frensiz - İtalyan ihllâlı takdirinde İngiltere- nin Fransaya askeri yardımına dair Çambörleyn tarafından dün Avam Kamarasında söylenen sözleri mevzu- bahis eden «Messagerov gazetesi diyor ki: İngiliz Başvekili bu mesele etrafın- da yeni hiçbir şey #öylememiştir. Çambörleyn hukuki vaziyeti izah et- mekle iktifa eylemiştir. Onunla bere- ber öyle ümid ederiz ki, İngiliz Baş- vekilinin çok yerinde olan bu sözleri sesleri çıktığı kadar harp diye bağı- ran bazı Paris gazetecilerinin. sesleri- ni kısacaktır. Bir Danimarka vapuru 25 kişi ile kayboldu Stokholm 13 Pazar gün- nü . Notveçte kâin Kristiansanda gitmek üzere Hirtahalala'dan hare- ket etmiş olan ve 21 kişiden ibaret mürettebatı ile dört yolcuyu hamil bulunan Jylland adındaki Danimar- ka vapuruna kaybolmuş mnazarile bakılmaktadır. Bulgaristanda 18 komünist mahküm oldu Sofya 13 (A.A.) — Belumen mah- kemesi, içtimai nizam aleyhinde faa- liyette bulunmuş olmakla itham edi- len 18 komünisti 5 sene ağir hizmet- lere mahküm etmistir. Yeni tarihi tefrikamız TURAKINA Yazan: İSKENDER F. SERTELLİ (Dişi Korsan) tefrikamız bir kaç güne kadar bitiyor, İskender Fahred- din, AKŞAM okuyucularına onun ka- dar güzel, onun kadar heyecanlı yeni bir roman hazırlamıştır. (TURAKİNA; Cengiz hanın gelini ve Oktay harın kursudır. Oktay han ölünce, Karakurumda toplanan büyük Türk kurultayında imperatoriçenin Moğol tahtında kalmazını istiyorlar... Ve (TURAKİNA) bu suretle büyük Moğel (o İmparatorluğunun idaresini eline alıyor. Bu romanda Turakina- nın baştan başç esrar ve heyecan do- lu hayatını ve imparatoriçeye sadık kalan (generallerin OAvrupayı ne maksndla istilâya koştuklarını, Tura- kina'nın" aşkını ve Karakorum Or- manlarında bir canavarın ağzına na- Ingiliz Başvekilinin nutku Sulhe çalışmak insanlığa en büyük hizmettir B. Çambörleynin nutkunu söylediği ziyafette, hiç bir Alman gazetecisi hazır bulunmadı Londra 13 — Başvekil B. Çambör- Jeyn, bu akşam ecnebi gazetecileri klü. 'bünde verilen ziyafette bir nutuk irad etmiştir. Bu ziyafette, Alman sefiri müstesna, hiç bir Alman gazetecisi bulunmamıştır, B. Çambörleyn, iş başına geldiği gündenberi dünya sulhünü korumak için nasıl çalıştığını, İngiliz, İtalyan ve Münih anlaşmasının nasil aktedildiği- ni anlattıktan sonra Alman güzelele- rinin son günlerde İngiltereye yaptık- ları şiddetli hücumlardan bahsederek demiştir ki: — Son zamanlarda Alman gazeteleri, başta eski Başvekilimiz olmak üzere hür- mete şayan bir çok İngiliz ricaline çirkin tecavüzlerde bulundular. Halbuki sami- mi sulh arzularımızı Münihde isbat ettik. mada mağllib ve yahut muzaffer olmak meselesi mevzuu bahis değildir. Gayemiz, şahsi temas sayesinde karşılıklı bir an- Jaşmaya varmak ve daha geniş bir İstik- rür temin elmekleldir. B. Çambörleyn totaliter devletlerle anlaşmak istediği kendisini Nazi dos- | tu addettiklerini, halbuki İngiltere için böyle bir idare tarzına taraftar ols madığı, zamanla değişecekleri muhak- kak olan idare sistemleri yüzünden hiç bir hükümetle bozuşmak isteme- diğini söylemiş, İngiliz teslihat prog- ramından bahsetmiş, (İngilterenin müttefiklerine karşı taahhüdlerini ye- rine getirmeğe hazır bulunduğunu İngiltere ile Amerika ve İngiltere ile Fransa arasında bir harp - çıkması mevzuu bahs olamıyacağını ve ziya- İette hazır bulunan gazetecilere sulh Jehinde neşriyala devam etmelerini tavsiye ettikten sonra sözünü şöyle bitirmiştir: —u Zorluklar ne kadar büyük olursa milletler arasında anlaşma arzusunun Oo nisbetie o umumileşeceğine kaniim. Bu yolda çalışmak insaniyete yapılacak cn büyük bizmet olacaktır.» Londra 14 — Ecnebi gazeteciler zi. yaletinde hazır bulunmuş olan Al man seferi, Alman gazetecilerinin bu- lunmayışını şöyle izah etmiştir: w— Alman gazeteciler, huzurlarile İngiliz Başvekilinin nutkunu taciz et- mek ve kendileri de iz'aç edilmek iste- medikleri için ziyafette hazır bulun- mamışlardır.» Almanya bütün yahudi- lerin gitmesini istiyor Macaristan ve Çekoslovakyada yahudilere karşı yeni tedbirler aldılar Berlin 13 (A.A.) — Stefen!: Alman yahudilerinin vaziyeti hakkında ya- rı resmi bir membadan öğrenildiği- ne göre alınmış veya alınacak olan tedbirler, gerek Alman milletinin ge- rekse bizzat yahudilerin menfaatine olarak Alman yehudilerinin muha- ceretini tahakkuk etürmekten iba- rettir. Çünkü yahudilerin Almanya da kalması ileride yeni güçlüklere sebebiyet verecektir. Bu münusebetle Berlinde de bir yahudi mahallesi vücude getirilece- ği hakkındaki haber, tekzib edilmek- İedir, Gelecek sonkânunun birinden itibaren bazı büyük mağazalar ve oteller müstesna olmak üzere Alman yahudilerinin bütün mağazalara ve umumi mahallere girmelerine mü- saade edilecektir. Muhaceret meselesine gelince bu- nun da her Lürlü vesaite müracaat edilerek kolaylaştırılacağı söylenmek- tedir. Bu işte yegâne engel ecnebi dövizleri meselesidir ki, bunun da başka memleketlerdeki yahudilerin yardımile, halledileceği ümid edil. mektdeir. Macaristanda alınan tedbirler hakkındaki kanunun tatbiki netice- si olarak vahudiler tarafından neş- redilmekte ve içtimsi nizama mü- gayir ve devlete karşı hasmane faa- liyette bulunmakta olan diğer 48 gazetenin de neşri menedilmiştir. Şimdiye kadar yahudiler tarafım- dan idare edilmekte olan 100 gazete- nin neşri menolunmuştur. Slovak hükümetinin bir kararı Prag 13 (A.A) — Slovak hükümeti bir kararname neşrederek yahudile- rin Slovsk urazisinde noel oyuncak- ları satmalârını menetmiştir. İkinci bir kararname ile gelecek sonkânu- nun birinden itibaren yahudilerin küğlt içkiler satmaları menedilmiştir, Almanyada yeni bir karar Münih 13 (A,A.) — Polis müdiriyeti tarafından neşredilen bir emirname mucibince, | kânunusaniden itibaren isimlerinden Musevi oldukları anlaşıl- miyan bütün Yahudiler, taşıdıkları hristiyan isimlerine erkekler için İsra- il, kadınlar için Sarah İsimlerini ilâve etmek mecburiyetindedirler, Bu emir- name hilâfında hareket edenler tev- kif edilecek ve kendilerinden para ce- Budapeşte 13 (A.A) — Yahudiler | zası alınacaktır. Filistin meselesi Kudüs 13 (A.A.) — Tanınmış müs- lüman rüesa İngiliz fevkalâde komise- rine bir telgraf göndererek İngiliz po- Jisinin müslüman halka karşı göster- diği fena muameleyi şiddetle protesto etmiştir. Kudüs 13 (A.A. — Yahudi matbu. atı bugün yeniden İngiltereye karşı şiddetli hücumlar yapmakta ve İn- giltereyi bilhassa Londra konferansı- na Arabların da iştirakini derpiş €y- lediğinden dolayı tahfie eylemekte- dir, Kudüste akdedilen büyük bir mi- Fazla istihsal pe sanayi Ankara 13 (A.A.) — İktısad Vekâ- letinden tebliğ edilmiştir: Teşviki sanayi kanununa müzeyyel 2211 sayılı kanunun üçüncü maddesi mücibinee tanzim edilmiş olan fazla istihsal nizamnamesi ahkâmına göre yapılan tetkikat neticesinde meml6- kette imal edilmekte olan; 1 — Civata, somun ve perçin çivisi, 2 — Gümrük tarife kanununun 538 pozisyonuna dahil ufak çiviler. : 3 — Prina yağı. Sanayiinde fazla istihsal mevcut olmadığı ve ayni nizamname ahkâ“ mira göre yapilan tetkikatta diğer sanayile gümrük tarife kanununu 532 a 2- pozisyonuna dahil çivi) Vr a