25 Eylül 1938 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 2

Son dakika Fransız Londraya Ingiliz Başvekilinin son mülâkatı ve nazırları gidiyorlar vaziyet hakkında görüşecekler Londra 25 — Resmi bir tebliğe göre Fransız Başvekili ve Hariciye Nazırı bu- gün Londraya gelmeğe davet edilmişlerdir. Fransız Nazırları, İngiliz Başveki- liwin Hitlerle son mülâkatı hakkında malümat alacaklar ve vaziyet hakkında görüşeceklerdir. Paris 25 — Kaşvekil B. Daladier ve Hariciye Nazırı B. Bonnet Londraya davet edilmişlerdir. Bugün tayyare ile hareket edeceklerdir. 7 Parlamentoların hafta içinde toplanması muhtemel Paris 25 — Londradan gelen haberlere göre politika vaziyeti hasebile Avam kamarası bafta içinde toplanacaktır. Fransız kabinesinin de toplanmağa da- vet edilmesi muhtemeldir. Londra henüz ümidli Paris ümidvar değil Almanya, Çekoslovak ordusunun derhal terhis edilmesini istemiş Londra 25 —Salâhiyettar maha- | çok ağırdır. filde söylendiğine göre vaziyet vahim | olmakla beraber dünkü kadar tehli- keli değildir. Harbin önünü almak mümkün gibi görünüyor. Roma 25 — Bura mahaliline göre Paris 25 — İyi malümat alan ya- hafile göre vaziyet fazla ümide im- kân bırakmamaktadır. Hitlerin muh» tırasında Alman askerinin girmesi için ay başına kadar mühlet verme- sine rağmen vaziyet çok vahimdir. İngiliz Kabinesinin toplantısı Londra 25 — Hitlerin muhtırası dün akşam kâbine tarafından ted- kik edilmiştir. İngiliz muhafazakâr mahafilinde söylendiğine göre mulhr- tıradaki şartlar, Hitlerin Berhteşga- den'de ileri sürdüğü ilk şartlardan Fransada Londra 25 — Parlâmento mahafi- linde söylendiğine göte Hitler, İngil- tere ve Fransanın azimkârane vazi- yeti hasebile Çekoslovakyaya Alman askerinin girmesini geri bırakmağa razı olmuştur. Evvelce Alman aske- rinin 24 eylül gecesi Çekoslovakyaya girmesi düşünülmütü. Alınan bazı haberlere göre Alman muhtırası Çekoslovakya ordusunun derhal terhisini istemektedir. Bir Südet mebusu tevkif edildi Berlin 25 Alman istihbarat ajansının bir haberine göre Südet reislerinden mebus Kund Çek polisi tarafından tevkif edilmbiştir. Çekoslovakyanın yeni bir kararı Prag 25 — Hükümet Çekoslovakya- dan para çıkmasını yasak etmiştir. milli birlik Grevler nihayet buluyor, halk hükümete yardıma çalışıyor Paris 25 — Kısmi seferberlik kararı sükünetle karşılanmıştır. Halk dave- te süratle icabet elmekte ve hükümetin mesaisine yardım için çalışmaktadır. Bunun bir misali şudur: Bir müddettenberi Pariste inşaat amelesi grevi vardı. Dün inşaat amelesi »amına bir heyet İş Nazırı B. Pomaret” i ziyaret ederek son vaziyet hasebile pa- zartesi sabahından itibaren tamamen işe başlamağa karar verdiklerini bil- dirmiştir. Heyet inşaat işçilerinin milli mak üzere çalışmağa hazır olduklarını perverliğe teşekkür etmiştir. müdafaa için yapılacak acele işleri yap- da bildirmiştir. Nazır güslerilen vatan- Diğer birçok yerlerde grevler nihayet bulmuştur. Fransız gazeteleri: Vazifemizi yaparken vicdanen müsterih bulunuyoruz, , diyorlar Paris 24 (A.A.) — Pigaro gazetesi yazıyor: «Sulh ve şerefi kurtarmak zamanı henüz geçmemiştir. Bunu yapmak için her çareye baş vurmalıdır Fakat her zamandan daha sıkı bir surette birleşmiş olan Fransa ile İngiltere şiddet ve harb kuvvetlerinin kati bir mukavemetine maruz kalırlarsa, in- sanlığın bu büyük inhilâli karşısın- da vazifelerini yaparken hiç olmazsa vicdanen müsterih olduklarını söy- Jeyebilirler, Fransa, tamamile vatanın etrafın- da toplanmış sakin ve kuvvetli tek biri aile gibidir.» Madam Tabouis, Ocuvre gazetesin- de diyor ki: «Perşembe sabahı Hitler, Çek hu- dudundaki erazide bulunan istih- kâmlar Alman ordusunun eline geç- teminat vermiştir. Hitler, Von Rib- bentropa şöyle demiştir: İ — <İstihkâmlar elime geçmeden Çam- börleyn benim imzamı alamıyacak- tar. İstediğim olduktan sonra imza | edeceğim metin hakkında bir karar vereceğim.» Fakat diğer cihetten büyük askeri şeflerin imzasını taşıyan bir nota şark ordusu erkânıharbiyesine gön- derilmiştir. Notada Harbiye Nezareti- nin ayni zamanda Üç cephede yapı- | lacak müdafaanın mesuliyetini ala- mıyacağı bildirilmekledir.> Epogue gazelesi şöyle oyazıyor: «Nihayet Hitlerin ölçüsüz ihtirasları karşısında İngiltere Başvekili bir red cevabı vermiştir, Hitler, iyi malümat alıyorsa, birkaç gündenberi Fransız ruhunun büyük dalgalarla kabar- i ceğine dair büyük erkâmharbiyeye , toplanacaktır. Bu: kongrede Ziraat memurla- | rının vaziyeti Vekâlet teşkilâta bağlı ele- manların vaziyetlerini tedkik ediyor Ankara 24 (Telefonla) — Ziraat Vekâleti, bütün teşkilâtına bağlı me- murların vaziyetini esaslı bir tedkik- ten geçirmektedir. Bu sebeple hazır- lanan kıdem tabloları tabedilerek bütün teşkilâta gönderilmiştir. Zirai kalkınma meselesinde başlı- ca göz önünde tutulan noktalardan biri olan ziraat memurlarının inti- hab ve sicil işlerine büyük bir ehem- miyet verilecektir. Bundan başka memurların terfi, mütekaidlik, yetim maaşı tahsisi gibi muamelelerde faz- la zaman harcamalarına da meydan verilmiyecek, bu işler süratle görüle- cektir, 1940 beynelmilel ziraat kon- gresi Ankarada toplanıyor Ankara 24 (Telefonla) — Beynel- mile! ziraat kongresi 1940 senesi ni- sanında Ankarada, Orman çifliğinde toprak- larımıza en uygun ziraat âleti tesbit edilecek ve bunun memlekete güm- rüksüz girmesi hususu temin edile- cektir, İki Yunan balıkçı Çeşmenin bir adasında yakalandı İzmir 24 (Telefonla) — 13 ağustos- ta Çeşme kazası sahillerinde batmış bir kayık içinde bir mikdar dinamit, bir balık aynası ve İki çift papuç bu- lanmuştu. OoAraşlırma (o neticesin- de sahilde batırılmış olan kayıktan kıyıya çıktıkları anlaşılan Sakızlı Yu- nan tebaasından Mihal Manol ile kardeşi 12 yaşında Yorgi, Çeşmenin Goni adasında Kayalıklar arasında yakala anmışlardır. Seller bir çoc çocuğu | denize sürükledi Çocuğun reddi şimdiye kadar bulunamadı Kadıköyünde Kurbeğalıderede otu- ran ve Kadıköy iskelesinde hamallık eden Kâmilin dokuz yaşındaki oğlu Kemal, evvelki gün, Kurbağalıderede balık tutarken birdenbire boşanan yağmurun getirdiği sellere kapılmış ye denize kadar sürüklenmiştir. Ço- cuğun cesedi' bulunamamıştır. Harb olursa... Samuprava « Yugoslavyanın yeri şimdiden bellidir diyor Belgrad 24 (A.A, )— Harici siyaset icmalinde Samuprava gazetesi, «Kati gün» başlığı altında şöyle yazıyor: «Dünya, yeniden korku içindedir. Vaziyet göründüğünden daha fecidir, Yalnız kargaşalık çıkarmak İsteyen. lerin istifade edebilecekleri bir her- cimerç lehinde israrla yapılan hare- ketlerin vaziyete hâkim olduğu his- sedilmektedir. Bu kadar kati olan bir anda hepimiz ihtiyatlı bulunuyoruz. Sulhun idamesi hususunda göster- diğimiz derin arzuya rağmen Yogus- lavyanın yeri şimdiden bellidir.» Elektrik prizini karıştırırken cereyana kapılarak öldü Dün gece Anadoluhisarında feci bir kaza olmuştur. Hisarda Yalı ma- hallesinde oturan B, Mustafanın on beş yaşındaki oğlu Salih Necdet, bir aralık elektrik prizini karıştırırken, her nasılsa cer»yana kapılarak bir an içinde kömür haline gelmiştir. Hadiseden haberdar edilen zabıta, cesedi muhafaza altına almış, Üskü- dar müddelumumlliği de tahkikata 25 Eylül 1933 Sovyet Rusya Çekoslovakyaya ne zaman yardım edecek ? B. Litvinof Fransız yardımının neden şart olduğunu anlattı Moskova 24 (A.A) — Hariciye ko- miseri Litvinof, Milletler Cemiyeti altıncı komisyonunun 23 eylül tarih- li celsesinde söz alarak, Milletler Ce- miyeti paktının 16 ncı mâddesinin tatbikatta otahdidine taraftar olan- ların beyanatını çok şiddetle tenkid ettikten sonra demiştir ki: <İşittim, diyorlar ki: Sovyet Rus- ya Çekoslovakyaya yapacağı yardımı Fransanm mümasil yardımına bağlı tutmakla Çekoslovak - Sovyet karşı- lıklı yardım paklını kendisi de bir nevi ihlâl etmiş oluyor. Halbuki, Sovyet - Fransız ve Soy- yet - Çekoslovak paktları Almanya nın ve Pologyanın da iştirakini is- tihdaf eden mıntıkavi karşılıklı bir yardım paktı için girişilen müzakere- lerin neticesidir. Almanya ve Polonyanın böyle bir pakta girmekten imtinaları üzerine, Fransa ve Çekoslovakya tek bir Sov- yet - Fransız - Çekoslovak paktı ye- rine ayrı ayrı İki taraflı iki pakt ya- pılmasını tercih etmişlerdir, Sövyet- Çekoslovak (o karşılıklı (oyardımının Fransız yardımına mütevekkıf tutul- masını İsfarla istemiş olan bizzat Çekoslovakyadır. Binaenaleyh Çe- koslovakyaya karşı yapılacak bir taarruza karşı Fransa kayıtsız ka- lırsa Sovyet hükümeti Çekoslovakya- ya karşı her türlü taahhütten âzade bulunuyor. Bu takdirde Sovyet hükümeti Çe- koslovakyaya ancak kendisinin gö- nül rizasile vereceği bir kararla veya Milletler Cemiyetinin bir kararile yare dım edebilir ve hiç kimse ondan bu yardımı istiyemez. Esasen Çekoslo- vakya hükümeti de yalnız bundan dolayı değil fakat ameli mülâhaza- larla bizim yardımımızı Fransız yar dımından ayrı olarak istememiştir. Çekoslovak hükümeti, Alman - İn- giliz - Fransız ültimatomunu kabul ettikten sonra, Sovyet hükümetine ikinci bir müracaatta bulunarak Çe- koslovakya yeni Alman mutalebatı, Alman - İngiliz müzakerelerinin aka- meti, ve Çekoslovak! silâhla ken- di hududlarını müdafaaya karar ver- mesi takdirinde - Sovyet hattı hare- ketinin ne olacağını sormuştur. Prağ hükümeti bunu sormakta çok haklı idi, Çünkü, Sovyet - Çekoslovak pak- tının feshini de ihtiva eden mezkü ültimatomun Çekoslovakyaca kabu- Jünden sonra Sövyet hükümeti de bu paktı derhal feshetmek hakkına malikti, Fakat taahhütlerinden ka- çınmak için bahaneler aramıyan Sov- yet hükümeti Çekoslovakyanın zik- rettiği şartlar altında Fransız yardı- mı vaki olduğu takdirde Sovyet - Çe- koslovak paktınım da derhal meriye- te girmiş olacağını bildirmiştir. Burada entemasyonal taahhütle- rinde vicdanı tertemiz bulunan bir hükümetinden cehalete veya iftira- lüyorum. Her şeyden evvel Sovyet hükümetinden cihalete veya iftira- lara dayanan haksız tahdidleri ber- taraf etmek isterim: Hatayda tecili muvakkat "ve af kanunu neşredildi Af ve tecilden istifade eden yüzlerce mahküm şenlikler yaptılar Antakya 24 (A.A.) — Hükümet af ve tecili muvakkat kanununu neşret- miş ve tatbike başlamıştır. Bu kanun- dan istifade edenler serbes bırakıl mışlardır. Bu münasebetle tahliye merasimi yapılmış, Adliye Vekili Ce- mil Yurtman, Antakya hapishanesin- de kanunu izah eden bir nutuk söy- lemiştir. Af ve tecilden yüzlerce mah- küm istifade etmiş, şenlikler yapıl mıştar. Kanunun metni şudur: 1 — Hatay Millet Meclisinin teşek- kül tarihi olan 2/9/938 tarihine kadar umumi ve hususi kanun ve kararna- melerde yazılı kabahat efalinden maz- nun ve mahküm olanlar affedilmiş. tir. 2 —Zimmet ve ihtilâs ve adam öl- dürmek cürmile ahzı gasp ve nehbu garet ve âdabi umumiye #leyhinde işlenen cürümler müstesnu olmak üzere cunha ve cinayet efalinden maznun ve müttehem veya mahküm olanlar affedilmiştir. 3 — İkinci maddede zikredilen adam öldürmek cürmüyle ahzu gasio ve nebhu garet ve âdabı umumiye aleyhine işlediği cürümlerden mazmun ve müttehem olanlar hakkındaki ta- kibat ve cürümlerden mahküm olan- lar hakkındaki hükmün infazı tecil edilmiştir. 4 — Üçüncü madde ahkâmından istifade edenler tecil müddeti içinde ayni neviden veya daha ağır bir cü- rüm işledikleri takdirde haklarındaki tecil kararı Kaldırılır ve eski ve yeni cürümlerden dolayı haklarında umu» mi hükümler dairesinde takibat ya- pilır ve mahküm olanların eski mah- ümiyeti omüddetlerinin bakiyesi infaz edilir, 5 — Cürümden mütevellit hukuku şahsiye ve tazminata müteallik da- ne girmez. 6 — İşbu kanunun icrasına Adliye ve Dahiliye Vekilleri memurdur. Hatayda yüksek mahkeme teşkil edildi Antakya 24 (A.A) — Yüksek mah- kemenin teşkili hakkındaki kanun Yüksek tasdikten çıkmış ve mahke- me şu şekilde kurulmuştur. Rels avu- kat Agasyan, başmüddelumumi Ce- mil Bahadırlı, azalıklara Hikmet Çinçin ve Ali Riza, aza muavinlikle. rine Rasim Amık, Ahmed Sırrı, Suni Attar, Mehmd Cerep tayin edilmiş- lerdir. Hatay Devlet reisinin gezintileri Antakya 24 (A.A) — Devlet reisi ekselâns Sökmen, fevkalâde murah- bas Cevad Açıkalın'la birlikte Ordu ve Kesep'te bir tedkik gezisi yapmış- lardır. İskenderunda bir gazete tekrar çıkıyor Antakya 24 (A.A) — Evvelce ka- patılmış olan Elliva gazetesi İsken- derunda intişara, başlamıştı. Patria vapurunun ikinci kaptanı öldü İzmir 24 (Telefonla) — İki gün evvel limanımıza gelen Fransiz ban- lı Patria Transatlantik o vapu- runda 10 metre yükseklikten anba- ra düşerek yâralanan ikinci kaptan Breton hastanede ölmüştür. Samsunda manevradan dönen askerlerimiz tezahüratla karşılandı Samsun 24 (A.A.) — Bişlarında general Lütfu Karapınar olduğu hak de manevradan bügün dönen kahra- man Askerlerimiz binlerce hâlkın