1 Eylül 1938 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 7
Yeniden yıldızı parlıyan bir semt.. Akşam üstleri Yenikapı sahillerinde binlerce insan nasıl eğleniyor! Bir gazinoda asri kukla... Başka bir gazinoda ua insanlar olur, bakarsınız, ih- a, slamağa yüztuttukları bir sıra- » birdenbire Voronof aşısı yaptır- bi " gibi, gençleşiyorlar. Yüzlerine iş, târavet, hareketlerine bir çevik- » hayatlarına yirmi yaşına mah- Deşe gelir. Büyük bir Avrupalı uy ari böyle hallere cikinci genç- » diyor, ke ul semtlerinden, eğlence yer- i; İlden bazılarına da işte böyle bir çek gençlik geliyor. Sanki kendile- 18 Voronof aşısı yapılmış gibi bir- | | ke yeniden yıldızları parlıyor, . €n büyük bir rağbete kavuşu- Yandı u semtlerin başında Yenikapı hür r. Bir zamanlar Yenikapı meş- ta. “Sandıkburnus gazinosile, İs- dı & ehlini kendisine çeken bir yer- ” 1ikapının yıldızı birden- Sandıkburnunun. arlamağa yüztut- zevk ehlinin dilinde kal- a buki bugün Yenikapı eskisin- ig gok daha fazla bir rağbetle, ye- a Ve fevkalâde bir tarzdn par- Ştar, ag mevsiminde Yenikapı sahille- Akyaz, bilhassa cumartesi ve pazar ), Yarı eğlenen on binlerce kişi- ke, layabilirsiniz. Öyle ki gazino- Bağa Eden yollardaki (kalabalıktan ?a ek bir mesele haline girer. Otu- ik bir iskemle bulmak için göz” te i ay arıyan bir atmaca dikka- #çmanız lâzımdır. #hikapıya bu rağbet üzerine eski Ka- düzeltiliyor, denizden erazi hı Suluyor ve her mevsim yeni ye- tiçalinolar ortaya çıkıyor. Meselâ Bizin, 2279 nazaran bu yaz 3-4 | daha fazlalaşmıştır. Bu halk nasıl eğleniyor? Sayet dikkate değer. Bugünkü eğelenceleri ile eski Yeni- Y Yapı leş ri arsanda son derece İvi bir fark vardır. Bir kere binlerce kişinin oturduğu | Matay rin önünde fıkır fıkır kay- İ “ay, ; Pir sandal kalabalığı... San- | ANN İsimleri ve şekilleri de çok Yağa değer. İşte bir saray kayığı İ iğ, © Süslü püslü eSırçıkmaz. ka- İkiye; İşte içinde sporcu gençlerin taş Na, Çektiği «Florldas, İşte «Zevk LN Nis, #Trak», «Orkinos», «Orthünu Ve nihayet «Şaka kot- a güzlnoların önlerine arın ve genç kadınla» iu mayolu... Mayolu kadın d iyor, Tr büsbütün faz- Sandalını sahile yaklaştı. inoya mayo ile çıkıp oturan “İS akşam olunca, sular kararın- | buğu taodülun orta tabakasına o mensub | şarkı söyliyen zeybekler... Ğ e şen bir yüzücü gördü mü? Hemen kendisini suya atar ve denizde müş- kül vaziyete düşen insanı kahraman- ca kurtarıp sahile çıkarır. Fakat de- niz kıyısı kadar gazinolarda çok dikkate değer... Yenikapı gâzinoları, halkı kendile- rine çekmek için büyük bir rekabet içindedir. Bakarsınız, bir gazinoda kukla oynatılır... Hem de son dere- ce âsri bir kukla... Bizim bildiğimiz €ski kukla oyunlarında tipler, Kara” gözde olduğu gibi, aşağı yukarı ma- ayyen insanlardı. Halbuki Yenikapıda oynanan kuk- la pek asrileşmiş... Bu kuklaların içinde zamanın en asri tipleri, hat- tâ sinema yıldızları vardır. Kuklaların arasında Greta Garbo- ya, Marlene Ditriche tıpatıp benzi- yen bebeklere rasgelebilirsiniz. Baş- ka bir gece ayni gazinolara bakar- sınız bir cazband heyeti... Favurili gençlerle, ekseriya açık ve güze çar- pacak renkler giyen genç kızlar, dehşetli mübalâğalı figürlerle, elleri. ni, kollarını, ayaklarını havaya kal- dırarak dans ederler, Bu danslan ziyade varyete humarâlarını andıran bir oyundur. Midyatta Bekçi teşkilâtı Pike e Xenikapıda her gazinoda bir saz heyeti vardır. Bu saz heyetleri- nin bazıları gayet orijinal kıyafetler» de şarkı söylerler. Meselâ bunlar arasında zeybek kıyafetinde bir saz heyeti, köylü gibi, köylü gelini kıya- fetinde şarkı söyliyen kadınlardan mürekkeb heyetlere sık sık rasge- Yinir. Civar halki akşam yemeğini Yeni- kapı gazinolarında yerler. Bunun İçin akşam üstü gazinolara giden yol- lara baktığınız zaman, odun depola- rmn arasından cilerinde çantaları, paketleri, kese kâğıdları, renkli kâ- ğıdlara sarılmış küçük şi. ie bir Masaların üstüne çantalar açılır, paketler çözülür, üzümler, dolmalar, salata yapılmak üzere getirilen do- matesler, daha neler neler ortaya çi- karılmaz. Karpuzlar kesilir, hıyarlar doğra- nır, bir yandan yemek yenilirken öbür taraftan da sazlar, şarkılar din- lenir, Saz susunca gramofonlar başlar, Bir gazinodan: «Uzat dudaklarını...> şarkısı etrafı inim inim inletirken öteki gazinodan: «Nereden geldi bu derd benim başıma...» şarkısı yük- selir, Gazinolardaki âlem gece yarısın- dan sonraya kadar devâm eder. Ye- nikapı ancak saat üç, üç buçuğa doğru uykuya yatar ve ertesi günü ancak öğleden sonra uyanır. Hikmet Feridun Es fi Midyat (Akşam) — Kaymakam ve belediye reisi B. Akif Rahimi Kocâ. manoğlu kasaba ve köylerde muntazam bir bekçi teşkilâtı vücüde getirmiştir. Yukarıdaki klişe Midyat mahalle bekçilerini B. Kocamanoğlu ile bir arada gösteriyor. > İhracat mallarımız için İzmirdeki toplantıda mühim kararlar verildi Her cins malın ne şekilde ve ne kali- tede ihraç edileceği tesbit edildi İzmir (Akşam) — İktisad Vekâleti İç ticaret umum müdürü B, Mümtaz Rek ile vekâlet Standardizasyon mü- dürü B. Faruk Sünter, ecnebi stan- dardizasyon mütehassısları ile gel- dikleri zaman İzmirde muhtelif ted- kiklerde bulunmuşlardı. Bu tedkik- ler, İzmirin bellibaşhı ihracat müesse- selerine teşmil edilmiş ve ayrı ihracat- çılarla görüşmelerde bulunulmuştu. Vekâlet İç ticaret umum müdürü ve refakatindeki mütehassıslar, ted- kikleri neticelerine göre, üzüm ve pa lamut ihracatının kontrolü hakkında» Ki nizamnamelere göre, ilâve edilmesi lâzım gelen maddeleri tesbit edecek ve bunların formaliteleri ikmal edil- dikten sonra tatbiklerine o geçilecek- tir; Üzüm satışlarında kullanlan çu- valların en fazla yüzer kiloluk olma- sı, çuvallara daha fazla uzüm konul. maması hakkındaki mecburiyet bu yıldan itibaren tatbike başlanmıştır. İzmir ve Manisa borsaları, bu madde- nin tatbiki için tedbirler almışlardır. Üzüm ihracatçılarile yapılan top- lantılarda alınan kararların başında yıkanmış, fakat kükürtlenmemiş bir standard serisi meydana getirilmesi vardır. Bütün dünyada «nebati tega- diz ye ehemmiyet veren büyük bir müstehlik kütlesi vardır ve bunların taraftarları gün geçtikçe arimnakla- dır, Bunlar nebati yiyeceklerin natü- rel hazırlanmasına büyük ehemmiyet verdikleri gibi, kuru meyvaların da tabii şekilde ellerine geçmelerine ehemmiyet vermekledirler, Kükürt- lenmemiş yeni tip üzümler, bu sımf müstehlikler için iyi bir pazar bula- bilecektir. Üzüm ihracatının kontrolü hakkın- daki nizamnamede ihtiyaca göre bazı değişiklikler yapılması da kararlaştı- rılmuştır. Üzümlerin içinde bulunan taş toleransının indirilmesi, ambalaj- kutularının daha muntazam ve yek- nasak şekilde damgalanması karar- Taştırılmıştır. Bazı müesseselerin mey- dana getirdikleri taş ayıklama, yıka- ma ve kükürtleme ameliyelerini otomar | tik şekilde yapan makineler, bütün ihracatçılar tarafından kullanılacak- tır. Bu makineler sayesinde üzümle- Te karışan taş parçaları, çok asgari bir hadde indirilmiş olmaktadır. Şimdiye kadar üzümlerimizin rü- tubet vaziyeti ancak el ile anlaşılı- yordu. İktisad Vekâletinde bir sene denberi devam edegelen lüboratuar çalışmaları neticesinde üzümlerdeki Tütuübet nisbetinin objektif olarak an- laşılmasını temin eden bir usul bu- lunmuştur, Bu usul, toplantılarda ihracatçılara anlatılmıştır. Müsbet netice veren bü usul de bu yıldan iti- baren tatbike başlanacaktır. Palamut meselesi Palamut ihracatçılarile yapılan top- Jantılarda palamut ihraç hizamna- mesinde bazı tadilât yapılması esa- sına varılmıştır. Bu değişiklikler, İktisad Vekâleti tarafından Avrupadaki vekâlet mü- messilleri arasında yapılan bir anket münasebetile Avrupa alıcılarının iz- har ettikleri temennilerle alâkadar- dır. Palamut ihracatının kontrolü ni- zamnamesi birinci engin tipinden son- ra rufuz palamuta geçmekte ve bu iki kalite arasında bir mütevassıt s1- rafa ihtiyaç hasıl olmaktadır. Bu va- siyet göz önünde tutularak (Engin 2) adile yeni bir tip ortaya konulmuş ve bu tipin kabulile palamut sınıfları arasındaki ahengi tesbit etmek üze- re birinci engindeki rufuz nisbeti yüz- de 12 den yüzde 15 eiblâğ olunmuş, (Engin 2) de yüzde 25 o kadar rufuz bulunmasına müsaade edilmiş ve ru- fuz adile ihraç olunacak palamutlar. da ise yüzde 25 ten fazla iyi palamut bulunmaması karar altına z 'Tiplerde yapılan bu değişiklikten son- ra malların heyeti umumiyesi üzerin- de yeni taş toleransları tesbit olun- muştur. Bu toleranslar yalnız ikinci derecede mallar içindir. (Su 1) ve ki İç ticaret müdürü B. Mümtaz Rek (Krible) gibi yüksek nevilerde taş bu- lunmaması hakkındaki yasak ipka olunmuştur. Palamut nizamnamesi- nin sıkı tatbik olunması sayesinde müstahsile bu sene palamutları top- larken büyük itina göstereceği ve da- ha pahalı satılacak olan taşsız pala- mut hazırlamağa çalışacağı tahmin olunmaktadır, Buğday kaliteleri Umum müdür, İstanbulda buğday, arpa, tiflik ve yapağı standaridizas- yonu için tedkikler yapmış ve bu ted- kiklere istinaden ön projeler hazırlan- mıştır, Buğday nizamname projesin- de ihraç olunacak mallar, sert, yu- muşak ve mikset adlarile üç sınıfa ayrılmakta, her sınıfın ibtiva ettiği ecnebi maddeler ve çavdar nisbeti, hektolitre ağırlığı gibi kaliteye tesir eden faktörlerin vaziyetine göre üç muhtelif dereceye numaralarla ayrıl- maktadır, Böylece buğday ihracatı dokuz dereceye tasnif edilecektir. Yüzde beşten fazla ecnebi maddeyi ihtiva edecek buğdayların ihracı mö- nolunmakta, bu asgari vasfa indirilen ihraç buğdaylarına da onuncu bir de- rece olarak Yemlik adı verilmektedir. Arpalar için verilen kararlar Arpa Ihracat nizamnamesinin €sa- sı, buğdayın ayni olmakla beraber bu malımızın dünya pazarlarındaki yüksek şöhretini muhafaza edebil mek kaygusile biralığa elverişli olan kaliteler, ayrıca sıkı hükümlere bağ- lanmıştır, Yemlik arpa ihracatı, yal- nız temizlik ve haktolilre bakımından mürakabe olunacaktır. Egenin ve Anadolunun biralığa elverişli arpa- Yari kendilerine mahsus adlarla aynı sınıflara tefrik olunmakta ve bu mak larda temizlikten başka mallarımıza alıcı pazarlarda büyük nakise veren kalburaltı nisbeti asgari miktarlara indirilmektedir. Biralık evsafını haiz bu iki sınıf arpa, vasflarına ve hek- tolitrelerine göre dokuzar ve onar derecelerde 19 tip meydana getir mektedir, Yapağılarve tiftikler Yapağılar işlenmiş olarak ihraç olunacak, çakıldak gibi ecnebi mad- deler asgari nisbetlere indirilecek, renk tasnifi de yapılacaktır. Meydana getirilecek yapağı tipleri (Hakiki "Trakya, tip Trakya, İzmir, Anadolu-İ, Anadolu- 2, Karayaka, Şark yapaği- si ve Erzurum kızılı) adlarile sekize ayrılmaktadır. Tiftiklerimize gelince, bunlar da ecnebi maddeler bakımından ayni kayıtlara, tâbi tutulmaktadır. Tipler (birinci oğlak, ikinci oğlak, ince tif- tik, iyi tiftik, sıra tiftik, Kastamonu, Çengelli, Konya dağ malı, Konya ova mali) olmak üzere 9 esas tiptir. Esas sınıflara idhal olunanıyan mallar içinde (kart, renkli, yağlı, kaba) adlarile tâli sınıflar tesbit edili- miştir,
