23 Haziran 1938 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 5

Dö ADA Hiyer Na 2 Nüfus politikası Avrupanın muhtelif memleketlerin- de nüfusun tezayüdü bir milli dava halini almıştır. Bu memleketlerden biri de Almanyadır. Nüfus siyasetine ji k dairesi tara- fından son neşrolunan malümata gö- rtmaktadır, esinde 609,000 evlenme tes- cil edildiği halde 1937 senesinde 619,000 vukuat kaydedilmiştir ki 10000 vaka artmış demektir. Şurası dikkate şayandır ki çok genç yaştaki- lere nazaran yetişmiş adamlar arasın- daki tezayüdün nisbeti daha barizdir. 23 yaşından yukarı yaşta olanlar ara- sındaki evlenme bir sene evveline na- zaran 24,000 artmıştır. Bunun başlıca sebebi gençlerin âmele mükellefiyetini ve iki senelik askeri hizmeti ikmal etmedikçe evlen- memeleridir. Evlenmenin alelümum artlasını icab eden sebebler mütead- diddir. Başlıcası işsizliğin hemen he- men tamamile bertaraf olmasıdır. İkinci bir sebeb de hükümetin va- kit ve haji yerinde olmıyan gençlere evlendikleri zaman yapılan nakdi yardımdır, Evlenen kadınlardan üçte biri hükümetten yardım almıştır. Bir sene içinde yardım &lanların sayısı evvelki yıla nazaran 12000 artmıştır. Evlenme vukuatının artması nisbo- tinde doğum da artıyor. 1937 senesin- de Almanyada 1,275,212 çocuk doğ- muştur, Geçen dört sene içinde doğan çocukların 1933 senesinden evvelki yılların vasati mikdarma nazaran 1,170,000 artmıştır. Eski vasati nisbet devam eyleseydi Almanyanın bügün- kü nüfusu bir milyon küsur eksik ola- caktı. Camdan telefon kulübeleri Varşova .sokaklarma belediyenin yeni kurdurduğu telefon kulübeleri camdandır. Belediye bunları yaptırır. ken camın diğer maddelerden daha temiz tutulacağını ve dışardan içeri, içerden dışarı sesin aksine mâni ola- cağını düşünmüştü. Fakat bımlar ya- pıldıktan sonra faydaları bir kat daha ortaya çıl 1 Eski kapalı telefon kulübelerine İngilterede kadınsız köyler İngilterede kadınsız köyler vardır. İrlandanın şimali garbisindeki bazı köylerde fakirlik, kızların şehirlere dağılmalarına sebebiyet vermektedir. İrlandada tevellüdat itibarile en geri kalmış olan Danegal eyaletinin Goal- burg köyünde Kilise otuz senedenbe- rİ hiç bir izdivaç âyini yapmamıştır. renler, bilhassa kadınlar içerde çok fazla kalıyor. Mükâlemenin arkasını kesmiyorlardı. Halbuki bu cam kulü- belerde bunu yapamıyorlar. Çünkü cam kulübelerin etrafında toplanan kalabalık ve telefon etmek için sıra bekliyenler içeriden görünüyor. Bu yüzden telefonla konuşan, mükâleme- yi mümkün olduğu kadar çabuk ke- sip dışarı çıkıyor. Rudolf Valantino canlanıyor Rudolf Valantino öleli on iki sene olduğu halde hâlâ unutulmamıştır. Hâlâ onun resimlerini saklıyanlar, çevirdiği filimleri sevenler var. Bir Amerikan filim müessesesi Ru- dolf Valantinonun o romanlaşlırılmış hayatını şimdi filme çekmektedir. Bu filim bütün dünyada büyük bir mu- vaffakıyet kazanacaktır, Yusupof'un Eski Rus hanedan ailesine mensup olan prenslerin ve prenseslerin birçoğu şimdi Romada bulunmaktadırlar, 1917 senesinde meşhur papas oRaspulin'i öldüren prens Yusupof'un kızıda Ro- madadır. Genç prenses güzel ve çok gösterişlidir. Geçenlerde otuz üç ya şında bir gençle evlenmiştir. Bu genç bir konttur, Fakat şimdi sigorta kum- kızı evlendi panyalarının. birinde memurluk ede- rek hayatını kazanmaktadır. Genç evlilerin ailelerinden kalma bir servetleri yoksa da kendisini filim- de teşhir ettiği için bu Amerikan fi- m kumpanyasını dava edip kumpan- yadan 25,000 Ura tazminat alan prens Yusupof'un karısının yirmi beş bin Hrası herhalde genç evliler için şim- dilik bir teselli olabilir. Gümüşsuyundaki otomobil kazası mame ee Otomobilin devrildikten sonraki hall gece saat on sularında Evvelki Ayaspaşadan Gazhaneye doğru gi- den yolun yanındaki meydanlıkta feci bir otomobil kazası olduğunu Yazmıştık. Yaptığımız tahkikata nazaran ka- Za şöyle olmuştur: Şükrünün idare- $indeki otomobil sahibi de dahil oldu- ğu halde, dört yolcu ile Taksimden, Ayaspaşa yolu ile Kabataşa gider- ken, Gümüşsuyu yolu civarında İz- Zetpaşa sokağına gelmiş burada oto- Mobil sokağa gireceği sırada döne- Memiş ve birinci sed yakınındaki Eskişehir *saylavı B, Yusuf Ziyanın beş metre derinliğindeki arsasına m bir gürültü ile yuvarlanmış- Bu büyük kaza neticesinde, otomo- bilin sahibi B. Nuri başından ağır sü- rette, Bn, Meliha, B. Arif ve B. Kadri muhtelif yerlerinden yaralanmışlar- dır, Şoför Şükrünün kolu kırılmıştır. Otomobil . parçalanmıştır. Yaralılar Beyoğlu hastanesine kaldırılmışlardır. İçinde ekmek nakledilen kaplar temiz olacak Ekmek nakline ve satışına mahsus sandıklardan bir kısmının içlerine fa- re ve sair hayvan girecek derecede ha- rap ve pis olduğu, bilhassa iç tahtala- rının çok kirli bulunduğu görülmüş- tür. Ekmeklerin temizliği için bu pis kap- ların kullanılmasının derhal yasak e- dilmesi ve kullananların şiddetle ceza- landırılması belediyece alâkadarlara bildirilmiştir. 2? Bu sene Avrupada bir çok memleketlerde buğday mahsulü ihtiyaçtan azdır Bu sene Akde- niz havzasında buğday azlığı ola- cağı artık tahak- kuk etmektedir. İtalya hükümeti şimdiden un, ih- racını yasak et- miştir. İtalya ba- riçten mühim mik- tarda buğday satın aldıktan sonra Fransadan çok mikdarda un almış- tır. Şimdiye kadar İtalyanın harice sipariş ettiği buğdayların mikdarı 100,000 tonu bulmuştur. Geçen sti Iyanın buğday mah- sulü 37,500,000 İngiliz kilesine baliğ olmuştu. Bu sene 10,000,000 kile ek- sik olacaktır. Bir İngiliz kilesi 25 ki- lodur. Haftalarca devam eden kurak- lıktan dolayı buğday tarlaları kuru- muş olduğundan yeniden saban Sürü- lüp mısir ekilmiştir. Bu sene Porteki- zin mahsulü de az olacaktır. İspanya- daki mezruatin ahvali burada hali harb cereyan etmekte bulunmasın- dan öğrenilememiştir. Maahaza ge çen senekine benziyeceği tahmin olu- | nuyor, Fransanın Akdeniz kısmında da buğday mahsulü az görünmektedir. Fakat vasati Fransada mahsulün iyi ve şimalde mükemmel olacağı bek- lendiğinden Fransa buğday azlığın- dan müteessir olmıyacak ve bilâkis ihtiyacı olan diğer memleketlere ih- Avrupanın muhtelif memleketlerinde kuraklık yüzünden bu sene buğday mahsulü azdır. Bundan dolayı endişeler baş göstermiştir . Maamafih diğer bazı memleketlerde mahsulüniyi olması ve Amerika ile Avustralyada mahsulün geçen seneden fazla olacağının ümid edilmesi kıtlık korkusunu azaltmış! racat yaparak istifade edecektir. Şimdiki halde Fransada ihrac edi- lebilecek 10,250,000 İngiliz kilesi fazla buğday bulunuyor.. * * İngilterenin dahilinde mahsul iyi- dir. Bir kısım ihtiyacını, buğday fiati daha uygun olan Kanadadan #emin edecektir. Şimdilik cihan buğday fiatleri"is- tikrarını muhafaza ediyor, Fakat Ak- deniz havzasındaki vaziyetin hakiki derecesi malüm olduktan sonra fiat- lerin oynıyacağı muhakkak sayılıyor. Bu ihtiyacin daha ziyade Balkan memleketlerinden temin edileceği tah- min edilmektedir, Rusyanın buğday anbarı sayılan Volga havalisinde yağmurlara ihtiyaç vardır. Lehistanda da buğday mezru- atı pek ümid verici halde değildir. Bugün bütün dünya ümid nazarını şimali Amerikaya dikmiş bulunuyor. Çünkü bu sene burada mahsul fevka- lâde iyi görünüyor. Amerika müt- tehid hükümetlerinde bu seneki mah- sulün 780,628,000 İngiliz kilesi olaca- Bı tahmin edik mektedir, Son s8- nelerin o mahsul- leri fevkindedir. 930 - 931 ve 936 - MT mahsulleri 649,000,000 İngiliz kilesi idL z Şimali Amerika» dan sonra en ziya» de ümid edilen memleket Avustral- yadır. Geçen sene burada 24,000,000 İngiliz kilesi buğday mahsulü alin- mıştı. Bu seneki mahsul 32,250,000 İngiliz kilesi tahmin olunuyor. italyada şimdiden buğdaya yüzde yirmi nisbetinde mısır, pirinç ve sebze unları , karıştırılarak çekmek imali mecburi bulunmaktadır. Bundan evvelki senelerde bütün dünyada külliyetli mikdarda buğday stoku vardı. Halbuki bunlar tedricen sarfedilmiş ve geçen sene elde fazla stok kalmamıştır. Bu stoklar bulun- duğu zaman şu ve bu memlekette buğ- day mahsulünün idrak edilmemesi pi- yasayı pek müteessir etmemekte idi. Şimdi ise herhangi bir taraftaki fena mahsul, buğday piyasasını sarsabilir. Geçen sene Almanyada mahsul iyi olmadığından bu memleket geçen ya- zın sonlarında haricden çok mikdarda buğday satın almıştı. Bu sene Alman- yada mahsul İtalyaya nazaran iyice- dir. Maahaza Almanya gene harleden hayli mikdarda hububat alacaktır, F. Demiryollar ve limanlar insaat dairesi Kanun lâyihası Meclis ruznamesine alındı Ankara 22 (Telefonla) — Devlet Demiryolları idaresinden oayrılarak Nafia Vekâletine bağlanan Demiryol- ları ve Limanlar İnşaat dairesinin bu | ayrılmadan doğan vaziyetini tesbit etmek maksadile hazirlanan kanun lâyihası Meclisin cuma günkü ruzna- mesine alınmıştır. Projenin bir mad- desino göre: İnşaat malzemesi nakliya- fanın icra tarzları ile tatbik oluna- cak tarifeler, liman ve iskele ücret ve resimleri, ameliyat katarları masraf- Jarı ile işletmeye açılmamış kısımlar- daki işletme masrafları, tatili edevat, ardiye, açık ârazi, tahmil ve tahliye vagonlarından almacak ücretlerle İn- Şaat dalşesine verilecek malzeme, âlât ve edevat ve inşaat nam ve hesa- bına yapılacak inşaat ve tamirat mas- rafları ve istasyonlarla istasyon 10j- manlarında işletmeye verilecek de- mirbaşların aded, nevi ve cinsleri, gümrük ve tesellüm muameleleri Na- İla Vekâletince tesbit, edilecektir, Diğer bir maddesine göre de İnşaat dairesine mensup inşaat memur, mÜs- tahdem ve ameleleri ve bunlarla berâber oturan aileleri efradı (Anka- radakiler hariç) Devlet Demiryolları doktorları tarafından parasız muayene | ve İedavi olunacaklardır, Bunlardan | vazife esnasında malül olanlarla öle- ceklerin vereselerine verilecek tazmi- natın miktarı ayrı bir nizamname İle tesbit edilecektir. Ticaret anlaşması Almanya ile müzakerede bu- lunacak heyet bugün Anka- radan geliyor Türk - Alman yeni ticaret anlaş. ması müzakereleri için Almanyaya gidecek olan Hariciye Umumi Kâti- bi B. Numan Menemencioğlunun ri- yasetindeki Türk ticaret heyetinin bugün Ankaradan şehrimize gelmesi bekleniyor. Heyet bugün Türkofis İstanbul şu- besinde bir toplantı yapacaktır. Bu arada tacirler de odaya davet edile- cek ve mütalâaları alınacaktır, İKTİSADİ MESELELER | Köylü için çalışan fabrikalar Bu sene bereketli bir mahsul senesi olduğu için, çifçinin yüzü gülmekte- dir. Yalnız çifçi değil, daha şimdiden fabrikatörlerin de yüzü gülmektedir. Bunlar, daha ziyade köylüye mahsus eşya dokuyan fabrika ve imalâthane- lerdir. Yakın zamana kadar bu fabri- ka ve imalâthanelerin sahipleri, Ana- dolü ve Trakyadaki yağmur vaziyetini anlamak için, her akşam radyoda, ha va raporlarını merakla bekliyorlardır. Son hafta içinde yağan yağmurlar- dan sonra, kuraklık tehlikesi kalmadı- ğı için köylüye mahsüs eşya yapan fabrikalar rahat bir nefes almışlardır. Şehrimizde, yalnız köylü ihtiyacı için işliyen bir endüslri vardır. Bu en- düstrinin içinde kumaş, trikotaj eşyası başta gelir, yalnız köylü kasketi yap- mak için otuzu mütecaviz küçük ima- Jâthane bulunmaktadır. Bu sene mah- Sulün bereketli olduğunu duyan bu imalâthaneler daha fazla iş yapmak için tertibat almışlardır. Trikotaj imalâlhâneleri de köylüye | mahsus ceketler, biuzlar yapmaktar dır' Son senelerde trikotaj eşyası köy- lerde pek taammüm etmiştir. Hattâ geçen sene iyi buğday mahsulü alan köylere, trikotaj eşyası yetiştirmek için imalğthaneler gece gündüz çalış- | mak mecburiyetinde kalmışlardır. Yal. nız burada şu meseleyi hatıra getir- mek lâzım! Köylü bu malları bir ta- kım mutavassıtların elinden pek pa- halıya almaktadır. Burada bir kas- ket 25 kuruşa satılmaktadır. Köylerde eşya satan esnaf, bunu köylüye tuttu- rabildiğine hattâ 70-80 kuruşa kadar vermektedir. Eğer 25 kuruşluk bir kas. ket köylüye 80 kürüşa satılıyorsa bu- nıpmeşru bir ticaret diye Kabul ede- miyeceğiz, Hayat pahalılığı ile savaşa devam edildiği bir sırada, köylüye daha ucuz giyecek eşyası satmak lâzımdır, İhti- kâr hareketlerini yalnız büyük şehir- lerde değil köylerde de takip etmek lâ- zımdır, — H. 4. Fatih Nahiye müdürlüğü Fatih merkez nahiyesi müdürlüğü- ne polis baş komiseri B, Kemal Kök- men tayin edilmiştir. Eşhas uhdesindeki eski alacaklar Kayıdların terkini hakkında- ki lâyiha Meclis ruznamesine alındı Ankara 22 (Telefonla) — Devletin ve mülhak bütçe ile idare edilen mü- esseselerin vergi, misil zammı, resim, harç, vakıf icare ve mukataaları para cezaları ile akidden mütevellid hakları haricinde kalıp âmme kanunlarının cak, haklar, tazminler gibi) bir defa- ya mahsus olmak üzere terkin edilme- si hükümetçe kararlaşmış ve bu mak- sadla hazırlanarak Meclise verilen kanun projesinin encümenlerce mü- zakeresi bitmiştir. Projenin Meclisin cuma günkü toplantısında müzake- resl muhtemeldir, İmparatorluk zâ- manından devren gelen bu gibi zim- metler kalem itibarile eli bini geç mektedir. — Zorbalık Bir gençle denizde gezmeğe çıkan bir kızı zorla almak istemişler Nuruosmaniyede oturan İsmail a dında biri evvelki gece saat 23 radde» lerinde Hermine adında bir kızla Ye- nikapıdan bir sandala binmiş ve de nizde gezmeğe çıkmıştır. Bunu gören ve Hermineji evvelden tanıyan Süleyman ve Nazmi adında iki genç, kızı İsmailin elinden almak için iki çifte bir sandala binerek de- nize açılmışlar ve diğer sandala yak- laşmışlardır. Süleyman ve Nazmi, İs- maili adamakıllı döverek Kızı almak 1ş- temişlerdir. Bu sırada kızın feryadını duyan sahil halkı sandallarla takibe çıkmışlardır. Saatlerce takiplen sonra Süleyman ve Nezmi yakalanmışlardıK. Hermine dün adliyeye getirilmiştir. Kendisi sandaldan alındıktan sonra Nazmi ve Süleyman tarafından teca- vüze uğradığını iddia etmiştir. Fakat adliye doktoru tarafından muayene edilmiş ve iddiasının asılsız olduğu anlaşılmıştır. Maznun Nazmi ile Süley- man yedinci sorgu hâkimi tarafından sorgu altına alınmışlardır. eri eee ös