23 Haziran 1938 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 3

23 Haziran 1938 AKŞAMDAN AKŞAMA Tufeyli binalar Sirkeciden Yedikuleye doğru gider- ken, İstanbulun meşhur surlarma dikkat ettiniz mi: Duvarların ötesin- den berisinden kocaman kocaman ağaçlar fışkırmış... Zamanla bu ne batların böyle zuhur etmesi bir şey değil! Asıl şaşılacak olan, ayni taribi âbidenin ötesinde, berisinde, hattâ tam surun içinde - duvar çizgisi da- hilinde - ufak, büyük evlerin mevcu- diyetidir. Bunların tapusunu kim vermiş?... Vermediyse yapıldıkları sırada ne den iğmaz olunmuş? Geçenlerde, gazeteler, Rumelihisa- rı içinde de ayni şekilde türemiş ev- lerden bir mahalle olduğunu, bun- ların yıktırılacağını yazıyordu. Trende bu bahsi konuştuğumuz sırada, bir zat, meşhur camilerimiz. den birinin silüetini uzaktan gös- terdi: — Avlusunda hususi bir bina var- dır. Şaşılacak ciheti de, hıristiyan evi olmasıdır! - dedi. Bir an şöyle düşündüm: «Mazinin ihmalleri...» «— Sade mazinin mi? - diye dü- şüneeme devam ettim - Böyle şeyler şimdi de olmuyor mu sanki?» Aklıma yeni misaller geldi; O canım yepyeni Ankara meselâ. Gezmek üzere, kaleye çıkmıştım: Yamaçlarda mantar gibi bitmiş te- neke mahalleler göstermişlerdi: Bun- Tar, müsaadesiz olarak, çat çat, pat pat bir geceden ertesi sabaha zuhur ediveriyormuş. | İçlerine girildimiydi de ikametgâh oluyor. Yıkabilirsen yık!.. Bu usul üzere işte sana mo- dern Ankarada eskal bir kısım; kısım- lar... İstanbulda da son devirde aynı şey olduğunu biliyoruz: Meselâ Me- cidiyeköyü, malüm... Buradaki mas- keli inşaatın ne şekilde olduğu muh- telif seferler yazılmıştı. Gene Anka- yanın teneke mahalleleri usulile Otomobil ambalâjlarından bir iki ta- K ne alarak hâli arsa üzerine koymağı, z içine gizlice bina yaparak, sonra am- balâjı kaldırmağı vaktile âdet edin. mişler; böylece mahalleler teessüs et- miş... Hele üstad Ertuğrul Muhsinin ma- cerası pek gariptir. Dağbaşı gibi mün- zevi bir yerde yaşamak istediği için, © zamanlar tamamile gayri meskün olan bu Mecidiyeköyünü seçmiş. Bakmış, her yer miri; aramış, ara- mış; nadir tapulu topraklardan biri- ni güçbelâ bulup satın almış... Tam O inzivagâhını yaptırmış ki, etraftan birer birer inşaat mantarları bitmiş ve evi kalabalık bir maballe ortasın- da kalmış! Bu da lâtife tarafı.. Fakat yalan değil ha... Aynen vaki... Mazideki, haldeki, eski İstanbulda- ki, yenii Ankaradaki - ve şüphesiz di- ğer şehirlerimizdeki, kasaba ve köy- lerimizdeki - bu vaziyetlerden şu an- Taşıhyor ki: İnşaat zabturaptmı te min edecek çok esaslı bir kanuna ve bu kanunun harfi harfine tatbik edil- mesine ihtiyacımız var! Tarihi âbi- ” delerin içindeki Yâübalilikler de, te : neke mahalleler de hoş şeyler değil... İçtimai seviyemizin aleyhine intiba p bırakıyorlar... Hem de ne göze batar p yerdeler: Tarihi ve asri Abidelerin m ŞEHİR HABERLERİ Kasımpaşa-Sütlüce Haliçteki sahil yolu için hazırlık başladı Kasımpaşadan Sütlüccye kadar bir sahil yolu açılması kararlaştırılmış ve bu sahanın tanzimi için B. Prost'un ha- zırladığı mevzii plân, şehrin umumi nâzım plânından evvel Nafıa vekâ- letince tasdik edilmişti. Şehrin nâzım plânının tafsilât pro- jesi tatbik edileceği sırada diğer imar işlerinden evvel bu sahil yolunun tan- zimi kararlaştırıldığından B. Prost sa- hil yolunun etrafında bulunacak ma» hallelerin vaziyetine aid tafsilât plânı- ni da hazırlamağa, başlamıştır. Belediye İktisad müdürünün tedkikleri Atinada bulunan vali ve belediye re» isi B. Muhiddin Üstündağın çarşamba günü şehrimize döneceğini yazmıştık. Valiye refakat eden İktisad müdürü B. Asım Süreyya da salı günü Atinadan Belgrada hareket edecek, Belgraddan Bükreş ve Sofyaya gittikten sonra şehrimize gelecektir. B. Asım Sürey- ya, Balkan memleketlerinde şehir ik- tisadi işlerinin ve muhtelif iktisadi müesseselerinin idare tarzı etrafında da tedkikat yapacaktır. B. Asım Sürey- yanın seyahati 15 gün sürecektir. Yeni mektepler Bu sene 2 ilkmektep açılacak, şubeler arttırılacak Maarif müdürlüğü önümüzdeki ders yılı için ilkmektep ihtiyacı etrafında tedkiklere başlamıştır. Bu tedkikler ne- ticesinde biri Lângada, diğeri Taksim- de yeniden iki ilkmektep açılması ve talebesi çok olan mekteplere de şube ilâve edilmesi kararlaştırılmıştır. Bundan başka bu sen etatil aylarına larına 931 senesi doğumluları kabul edileceklerdir. Şayed kadrolar müsaid olursa 932 senesi doğumluların ilk üç ayında doğanları da kabul edilecekler- dir. Bundan başka bu sene tali aylarına mahsus 16 çocuk bahçesi açılacaktır. Bu çocuk bahçeleri, geçen sene açılan çocuk bahçelerinden farklı olacaktır. Bahçelere devam edecek çocukların eğ- lenmeleri için oyun ve spor levazımı bulunacağı gibi bahçelerde küçük bi- rer kütüphane (esis edilerek bu kü- tüphanelete çocukların terbiyevi sevi- yelerini yükseltecek kitaplar ve mec- mualar konulacaktır. Ayni zamanda bahçelere birer radyo da konulacaktır. Bahçelere devam edecek çocuklara birer muallim nezaret edecektir. Yeni telefon numaralarımız Gazetemizin telefon numaralarında değişiklik olduğu için yeni numara- ları okuyucularımızın dikkatine ar- zediyoruz: Başmuharrir Yazı işleri 20165 İdare, ilin ve abone 20681 Akşam matbaası (Müdür) 20497 Haklı şikâyetler Hâlâ mı “ Oriste,, Beyoğlunda bir lokantaya gittim. Garson, oturduğum masaya yak- laştı, Elindeki listeyi uzattıktan sonra iki büklüm eğilerek geyet yılışık bir eda ile: — Oriste?.. dedi. Yüzüne baktım. O, bu bakışı- min manasını anlamamış olacak, yahut anlamış ta inadına gene öyni rumca kelimeyi tekrar ci- mez mi?.. Soğukkanlılığımı muha Jaza ederek, niçin türkçe konuş- madığını sordum. Bu sefer büs- büün yılışarak, fakat gayet düz- gün türkçesile; — Sizi Rum sanmıştım. Demez mi?.. Kan tepeme 8ç- radı. Bu adam hâlâ m Türk top- yağında, Türk dili içinde yaşadı- ğının farkında değü! Hem bu lokanta öyle bir yerdedir ki gar- sona Türk toprağında bulundu- ğunu her dakika için halırlatan bir âbidemiz (Ağa Camisi) gözle. rinin önünde bütün azametile du- ruyor. Bunda, Türk dilini benim semiyen garson ne kadar kaba- hatli ise, o adama lokantasında iş veren de ayni derecede, hattâ da- ha jala kabahatli değil midir? Her hangi bir kimsenin türkçe konuşup konuşmadığını anlamak için bile olsa o kimseye türkçe hi- tab edilmek lâzımdır. Böyle isti- yoruz. Bu, böyle bilinmelidir. C.B. Kıskançlık Bir hallaç eski karısını birkaç yerinden yaraladı Evvelki gece Yedikulede bir hallaç dükkânında bir cinayet olmuş, Ham- di isminde biri, eski karısını bir kaç yerinden yaralamıştır. Vaka şöyle ol muştur: Hamdi beş sene evvel Nâzime adın- da bir kadınla evlenmiş, bir müddet birlikte yaşamışlardır. Fakat sonra kararı vermiş ve Hamdiyi Nâzimeye nafaka vermeğe mahküm etmiştir. Hamdi bir kaç defa eski karısına tekrar birleşmelerini teklif etmiş, fakat kadın bu teklifi kabul etmemiş- tir. Hamdi evvelki gün gene Nâzime- | yi çağırmış, bir müddet birlikte gez- mişlerdir. Bu sırada vakit geciktiğin- den geceyi Hamdi'nin dükkânında | geçirmeğe karar vermişlerdir. Hamdi burada ustura ile karısını yüzünün birkaç yerinden, boynun dan ve sol memesinden yaralamıştır. Kadının feryadı üzerine koşanlar Hamdiyi yakalamışlar ve kadını has- taneye kaldırmışlardır. Hamdinin eski karısını kıskandığı için kadını çirkinleştirmek maksadile- le bu cinayeti yaptığı anlaşılmıştır. Kadının yaraları ağır değildir. 19 gün zarfında iyileşeceğine dair rapor ve- rilmiştir. Lâğım suları Bostanlar sıkı kontrola tâbi futulacak Belediye zabıtası talimatnamesi, sebze bahçelerile bostanların lâğım Sularile sulanmalarını ve lâğım müuh- teviyatının da gübre olarak kullanıl- masını şiddetle yasak etmektedir. Bu suretle hareket eden bostan ve bah- çe sahipleri talimatname hükümle- rine riayet etmedikleri için ceza gör müşler ve bahçelerle bostanlardaki mahsulât daimha edilmişti. Fakat bu yasağa rağmen hâlâ bazı boslan sahiplerinin lâğım sularile muhtevi- yatından istifade ettikleri görülmüş- Lâğım suları başta tifo olmak üzere bir çok sari hastalıklarda mü- essir oluyor. Bu sebeble Belediye ye- ni bir tamim hazırlamıştır. Bu tamime göre şehrin sıhhi vazi- yetini korumak için Jâğım suyu ve Sergi hazırlığı Bu sene birçok müesseseler sergiye iştirak ediyor Onuncu ve sonuncu Yerli mallar sergisine bu sene büyük ehemmiyet verilmektedir. Sergiye yeni elektrik idaresi, devlet demiryolları umum müdürlüğü, İzmit kâğıd fabrikası iştirak edecek Trakya umumi mü- fettişliği de zira! mahsuller göndere- cektir. Devlet demiryolları idaresi Türk işçisi tarafından yapılan işleri teşhir edecektir. Bunlardan başka Kızılay da aça- cağı paviyonda zehirli gazlerden ko- Kadıköy ve civarında açık bir takım kuyulara tesadüf edildiğini ve bu ku- . yular sahipleri tarafından kapatılma- dığı takdirde belediyenin dolduracağı- ni yazmıştık. Yapılan tebligata rağmen bu kuyulardan çoğu kapatılmamıştır. Belediye kendi vesaitile bunları kapa- tacak, fakat kapatma masrafını tahsil edecektir. Vilâyette iş takip eden bir kadın bayıldı Dün akşam üzeri vilâyet dairesinde bir iş takip eden bir kadın, üzerine ge- len bir fenalık üzerine bayılmış ve der- hal çağrılan bir hekim tarafından te- davi edilmiştir. Hasta bayan, bir oto- mobile evine gönderilmiştir. Mayıs ayında bina inşaati Bay Amca tiyatroda! Geçen ay şehrimizde bina inşaatı ev- > Sahife $ İSTANBUL HAYATI Erbabı bilir! i Birinin koltuğunda ut, ötekinin | elinde def, etraftaki müştefileri mütg» bessimane süzerek kıraathaneye gir. diler, Köşedeki boş masaya oluruz oturmaz ut kılıfından çıktı, detin zik leri şıkırdadı. Uzunca bir akord fas lından sonra utçu bayan çantasını açtı, Dudaklarının rujunu, yüzünün pudrasını itina ile tazeledi Arkadaşı da boynunu uzala uzata duvardaki aynağa ondüleli saçlarının firketele- rini düzeltti Dizdize oturup fasla baş- ladılar. Bir köşede radyo ortalığı gü- rültüye boğarken beride de onlar ki- yameti koparıyorlar, radyo sesini bas- tırabilmek için boyalı dudaklarını yır- tarcasına açıp avaz avaz bağırıyorlar, Radyo alafranga çalarken onlar ala- turka haykırdılar, Yanık mededlerin sonunda birdenbire alabilmem ne fas- ına atladılar, Sonuna kadar radyo ile Çikolata fabrikatörleri bey« nelmilel ofise iştirak etmiyorlar ll mr si SE , dari a