7 Mayıs 1938 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 2

Rahife 2 Dün Geceki ve Bu Sahahki Elaberler Çekoslovakyada yeni : iki hadise oldu Bir şehirde polis Almanları dağıtmak! isterken iki kişi yaralandı Bir şehirde Masarik'in heykelinin hasara uğratılması kavgalara sebeb oldu Prag 6 (A.A) — Zatek'de polis ile Südet partisi arasında bir arbede çık- mıştır, Resmi bir tebliğe göre Alman His memurları gamalı haçlı bazubend- ler bularak müsadere etmişlerdir. Müc- rimler istievab edilmekte iken halk polis merkezinin önünde birikmiş ve mücrimlerin serbes bırakılmasını İs- davet etmiştir. Bu davet üzerine halk derhal dağılmıştır, Fakat bu aralık polis sopalarla nümayişçilere hücum ederek bunların iki tanesini ağır su- retic yaralamıştır. Masarik'in heykeli hasara uğratılmış Prag 6 (A.A) — Moravya'da Sum- berk'de dün relsicumhur Masarik'in heykelinin hasara uğradığı ve heyke- Jin kaidesine bir gamalı haç resmedil- diği görülmesi üzerine Çeklerle Alman- lar arasında yeniden bazı hâdiseler çıkmıştır. Zeit gazetesine göre 200 polis Sum- berk'e gönderilmiş ve polis umumi müfettişi tahkikata başlamıştır. Şehirde sükünet hüküm sürmekte- dir, Südet partisi, âzasına hitaben bir beyanname neşrederek Henlein'in do- ğumunun kırkıncı yıldönümüne tesa- düf eden 6 mayıs günü alenen tezahü- ratta bulunulmasını tavsiye etmiştir. Sovyet Rusya Çekoslo- vakyaya yardım ederse... Alman kumandanları Italyanın vaziyeti hakkında teminat almak istiyorlar Paris 7 — Buraya gelen haberlere göre Romadadün Çekoslovakya ve Orta Avrupa hakkında mühim görüş- meler olmuştur. İtalya, Almanya ta- rafından teminat verilirse Avusturya- ya ihracat için gösterilen müsaadeleri Almanyaya teşmile muvafakat edece- Bini bildirmiştir. Çekoslovak meselesine gelince, Ro- maya gelen Alman askeri ricali, bu meseleden dolayı Sovyet hükümeti işe karışır, hattâ yalnız tayyare ve gö- nüllü gönderirse İtalyanın vaziyeti hakkında teminat almak istiyor. Bu rieal bir ittifak istememekte, yalnız anlaşmayı kâfi görmektedir. Pragdaki teşebbüs Paris 7 — e ve Fransız sefir- leri bugün Çekoslovakya nezdinde te- şebbüste bulunacaklardır. B. Hitler Berline dönünce, İngiltere, Almanya nezdinde de teşebbüste bulunacaktır. Çekoslovak hükümeti bir nevi ademi merkeziyeti kabul edecektir, Alman çifçileri Hanlayn'dan ayrıldılar Alman çifçi partisi bu bloktan aynl- mıştır. Bu suretle Hanlayn bloku za- yıflamıştır. Çinliler Pekin'e yaklaştılar Japonya ile Sovyet Rusya| arasında ihtilâf ihtima- linden bahsediliyor Paris 7 — Havas ajansının Şang- hey muhabiri bildiriyor: Çinliler şid- detli bir topçu hazırlığından; sonra Şanghang ve Suşeng'e taarruz -etti- ler. Çinliler Pekine 20 kilometre yak- laştılar. Japon külü kuvveti Çini tahliye etmiştir. Japonya ile Sovyet Rusya arasında ihtilâf ihtimali Tokyo 7 — Hariciye nazırı B. Hiro- ta bir toplantıda söylediği nutukta Çinde vaziyetin vehametinden bahset- miştir. B, Hirota bu vehametin bil hassa Uzak Şarkta beynelmilel vazi- yetin karışık olmasından ileri geldiği- ni ve Japonyanın Çinde sulhu temin etmek istediğini söylemiştir. Japon iş mahafilinde Sovyet Rusya ile mühim bir ihtilâf çıkmasından korkuluyor. Diğer taraftan alınması lâzım gelen tedbirler hakkında ihtilâf vardır. Dostluk ziyareti Fransanın Akdeniz filosu limanlarımıza uğrıyacak Paris 6 (A.A.) — Pöti Parizen ga- zetesinin bildirdiğine göre, Fransanm Akdeniz filosu yakında bir dostluk 2i- yaretinde bulunmak üzere Misir - 'Türk - Yunan ve Yugoslav Jimanları- ! | Mecidi; ecidıyeye G7 sancak verildi Amiral Şükrü Okan bu münasebetle bir nutuk söyledi İzmit 6 — Mecidiye gemisine bu- gün Gölcükte merasimle sancak ve- rildi. Donanma komutanı amiral Şükrü Okan, spor sahasında topla- nan askeri teftiş etti. Muzika selâm havası çaldı. Amiral sancağı, kısa bir nutuktarı sonra, Cumhürreisi adı- na gemi komutanı Nizameddin Aker- man'a Verdi ve: — Bu sancak sizin namusunuz ve şerefinizdir. Bunu kanınızın son damlasına kadar düşmana teslim et- miyeceksiniz... dedi. Komutan sancağı alırken bu nut- ka cevab verdi, Ucuzluk için Dahiliye Vekâleti beledi- yelere mühim bir tamim gönderdi Ankara 6 — Dahiliye Vekâleti, he- lediyelere bir tamim göndermiş ve hayat ucuzluğu hakkında kendileri- ne düşen vazifeleri hatırlatmıştır, Ta- mimde mesken, bina, yiyecek, içecek işlerinin intizama sokulması, pazar yerlerinin çoğaltılması, müstahsilin AEŞAM ? Mas Vakıf mallarının taksitle satılması Dün Mecliste, kanunun birinci müzakeresi yapıldı Ankara 6 (Telefonla) — Büyük Mil- et meclisi bugün B. Fikret Sılay'ın başkanlığında toplanarak bazi âzanın aylarma aid raporunu tasvib etmiş- tir. Vakıf malların taksitle satılması ve kiraya verilmesi salış paralarının kul- lanılması ve emaneten idare edilen mülhak vakıflardan idare ve tahsis masrafı alınması hakkındaki kanu- nun da birinci müzakeresi yapılmış- cumhuriyeti ile Sovyet sosyalist cum- huriyetleri ittihadı arasında imza edi- len ticaret ve seyrüsefain muahede- namesile merbutlarnın ve ticaret ve tediye anlaşmasının tasdikine aid ka- nun lâyihasının ikinci müzakeresi ya- sürekli alkışlarla karşılamıştır. Büyük Millet meclisinin bugünkü toplantısında. Sovyet büyük elçisi B, 'Terentiyef de süfera locasından Mec- Us müzakerelerihi takib etmekte idi, Meclis pazartesi günü toplanacak- Muamele vergisi Maliye Vekâleti verginin bütün sanayi şubelerine teşmilini ini istiyor Ankara 6 Çrelefonla) — Kuwei muharrikeleri beş beygire kadar olan müesseselerden oOmuamele vergisi alınmamaktadır. Bu halin, bezi bü- yük müesseseleri kuvvel muharrike- lerini tenzile ve binnetice vergi kaçakçılığına sevkettiğini gören Maliye vekâleti muamele vergisinin bütün müesseselere teşmilini istemiş- tir. Maliye vekâletinin bu talebini ted- kik eden İktisad vekâleti her sanayi şubesinin içinde bulunduğu şartlar ayrı ayri ogözönünde bulundurarak bazı sanayi şubelerinin bu resimden istisnasına devam edilmesi şartile Maliye vekâletinin bu noktai nazar- na uygun bir karar almak üzeredir. Tenzilâtlı gümrük resmi Bundan istifade ettirilecek iptidai maddelerin listesi hazırlanıyor Ankâra 8 (Telefonla) — « İktisad ve- kâleti 938 yılı içinde tenzilâtı güm- Tük resminden istifade etirilecek ip- tidai maddelerin listesini hazırlamak- tadır. Hazırlıkların bugünlerde bite- ceği ve listenin de Mayısın 15 ine doğ- ru Maliye vekâletine verileceği anla- şılmaktadır. iz Öğrendiğime göre İklisad vekâleti iptidai maddele, alınmakta olan resimlerde geçen senelere nazaran mühim mikdarda tenzilât yapılma” sını hükümete teklif edecektir, Esasen memlekette istihsal edilmiyen ham maddeler üzerine mevzu resimlerin kaldıniması hükümetin programına dahil bulunmakladır. Diğer taraftan bu maddelerden alınmakta olan istihlâk vergisinde de mühim mik- darda tenzilât yapılacak ve sanayide kullanılan elektrikten alınan resim tamamen kaldırılacaktır. Hicaz hükümeti tayyare kuvvetlerini arttırıyor Kudüs 7 (A.A) — İddifa gazetesi- nin yazdığına göre, Saudi hükümeti hava kuvvetlerini artırmaya ve hükü- met merkezindeki sivil ve askeri tay- yare meydanların genişletmeğe ka- rar vermiştir. Bu gazetenin mütaleasına göre, Saudi hükümetinin bu kararı Dük b Başvekilimiz için Belgradda büyük. istikbal hazırlıkları yapılıyor. B. Celâl Bayar Belgrada gitmek üzere bu sabah Ankaradan şehrimize geldi İnönü, vekiller, Balkan Antlantı sefir« (Baş tarafı 1 inci sahijede) Falih Rıfkı Atay bu ziyaret müns- sebetile Ulus'da yazdığı makalede dost ve müttefik devletin mazhar olduğu | terakkilerden ve Balkan Antantının | kuvvetinden bahsettikten sonra ma- | kalesini şu suretle bitiriyor: «Milletlerimizin şuuruna kadar işliyen ve-| mi tarihi hakikat, Balkanlar parçalarıma- sının hepimiz için müşterek bir feliket olduğundan ibarettir. Hepimiz milli hür- riyetimizin sahibiyiz; ülkelerimizde müs- takil ve hükimiz; hepimiz söy, barış ve emniyet davâsı peşindeyiz: Balkan An- tantı, milletlerimizin bu kadar mükad- des kıymetleri müdafaa etmek hususun- daki karar ve iradelerinin timsali ol- muştur. Ankaranın selim ve sevgisini Belgrada götüren nımızı ve arkadaşlarını, bürmetle uğurlıyalım.» Ankara 6 (Telefonla) — Başvekil ve Hariciye Vekili, Belgrada gitmek Üzere bu akşamki Anadolu ekspresile Ankaradan hareket ettiler, İstasyonda Riyaseticumhur umumi kâtibi B, Ha- san Rıza, kalemi mahsus müdürü Sü- reyya, yaver Cevdet, Meclis reisi, İsmet Belgradda istikbal hazırlıklaği > leri, setirler ve pek çök zevat bulunu yordu. ğ Belgrad 6 (Giden muharririmizden telefonla) — Bugün Belgrada geldi İstasyonda matbuat umum müdü tarafından karşılandık. Yarın (bugün Saat onda İtalyan resim sergisini, öğleden sonra Belgrad sergisini geze ceğiz. Akşam da Operadaki temsili bulunacağız. Pazar sabahı askeri müzeye, öğle den sonra da Belgrad at yarışlarını İ gideceğiz. j Başvekil B. Celâl Bayarın istikbali için Nişte, Belgradda, şimendiferin geçeceği bütün yollarda büyük bazıf- lıklar yapılmıştır, Başvekil, B. Teokâ lebiçin konağında misafir edilecektir. Xİ B. Celâl Bayar ve Hariciye Vekili B.” Tevfik Rüştü Aras burada üç gün kalacaklardır. Geniş bir program has (| zırlanmıştır. BESEE EFSEBEZPA EFEŞUEREEE EZ FEST Tahsilât artıyor On bir aylık tahsilât 937 muhammen varidatmdan sekiz milyon lira fazla Ankara 6 (Telefon) — Nisan 938 sonu itibarile haliyeden 226,576,028 ira, sabıkadan 13,075,476 lira olmak üzere 239,851,504 lira tahsilât yap- mıştır. Geçen yılın aynı ayına naza- ran tahsilât fazlası 23,513,827 lira- dır, : 1937 yı bütçesinin muhammen varidatı 231 milyon lira tahmin eğil- mişti. Halbuki 11 aylık tahsilât mik- darı 8 milyon küsur bin lirayı geçmiş | bulunmaktadır. Atatürkle Polonya reisicum- huru arasında telgraflar Ankara 6 — Polonya milli bayra- mı münasebetlie (Reisicumlur Ata- türk ile Polonya Reisicumhuru: İnyas| Mosciki arasında samimi telgraflar teati olunmuştur. Ankarada bir idam Ankara 6 (Telefonla) — Küçükyoz- gadın Kara Hasan köyünden Meh- med oğlu Hacı Halili öldüren ayni köyden -Ali oğlu Osman hakkındaki idam kararı bugün burada infaz edil- miştir. Amerika harbiye nazırının bir nutku Nazır, diktatörlüklere bir ihtarda bulunuyor Vaşington 6 (A.A.) — Röyter: Ame riks Birleşik devletleri Harbiye Nazırı Vudring, Amerika ticaret odasının bir toplantısında söylediği bir nutuk- ta ezcümle demiştir ki: «Diktatörtüklerin devamlı tecayüz- leri, demokrat memleketleri bir gün harbe sürükliyebilecektir. Bu sebeb- le Amerika Birleşik devletleri böyle | İsviçre hükümetinin bitaraflık bah- bir ihtimali dalma göz önünde tut malıdır. Halen demokrasiler derin surette sulh arzusunda bulunmaktadır. Fa- kat eğer nefret hisleri ileri gider ve bu demokrasileri nüfuzu altına alır- sa bu keyfiyet sulhun idamesini çok gücleştirecektir. Bugün elzem olan cihet hadiseler konirolümüzden çık- madan evvel, devam eden tecavüzle- Te bir nihayet verilmesidir. Ben derhal bir harb tehlikesi mev- cut bulunduğuna yahut harbin önü- ne geçilmez bir tehlike olduğuna inananlardan değilim. oFihakika, son 15 gün içinde Avrupadaki gergin- Jik de az çok sükün bulmuştur. Bu- nunla beraber, dünya vaziyetinin fe- na ihtimallerini kabul edip bunları göz önünde tutmaz isek vazifemizi Küçük Antant ve Macaristan dem kadar anlaşma olacakmış RE — Macar po Hitik mahfillerinde küçük antant top” lantısından hararetli sürette bahs& Sinaia'da görüşülen mesleler arasın da küçük antant devletleri dahilinde yahudi meselesinin prensip itibarile”& halli işi de vardır. Gene Macar gaze telerinin kaydettiklerine göre, Millete ler cemiyetinden bahsedildiği sırada, sinde aldığı hattı hareketin Milletler cemiyeti paktının 16 nci maddesi” deki zecri tedbirler işinden kendisini kurtarmak istiyen memleketler içn İ bir misal teşkil eylediği neticesin& Macar meselesine gelince, Macör ristanla antantın en nihayet Ağu tosa kadar vücude getirilmesi husü” sunda mutabık kalınmıştır. Sinais'dö İngiliz elçisinin yaptığı bir mülâkak” büyük sansasyon. tevlid evlid etmiştir. Amerikada Italyan aleyhtarlığı Bazı resmi smi şahsiyetler bunu teşvik ediyorlarmış. Roma 6 (A.A) — Giornale di'iter” Ya son zamanlarda Amerikada İtak yan aleyhtarı temayüller başgöster* diğini ve bu temayüllerin hattâ id#” re başında bulunan bazı şahsiyellef tarafından teşvik edildiğini yazarak” diyor ki: «Böyle tezahürat iki memleket mü nasebatına büyük zararlar vermek” tedir. Sonra, böyle tezahürat Vasin8” tonun mütemadiyen ileri sürdü sulh . siyaseti ve karşılıklı hürmebi esaslarına da tamamile zıddır. Nevyork borsasında fiatler yükseldi j Nevyork 6 — Nevyork borsasındj bugün flatler çok yükselmiştir. Bof” g sa, bu sene içinde en yüksek fiat kapanmıştır. j Niuussada yapılan tezahürat < Atina 6 (AA) — Gazeteler, dü 'Türk gazetecilerine Niuussada yaj çok parlak kabul hakkında uzun vi d dıya tafsilât vermektedir. Türk gazetecileri şehre girerkeli halk tarafından tezahüratla karşıl8? mış ve kendilerine küçük bir kız (8 fından çiçekler verilmiştir, Türk MW z safirler şerefine şehirde taklar yap” mıştır. Belediye reisi misafirler şer ne bir ziyafet vermiş ve milli dan BEFAEELSSELINIL HASS3ŞEZ BEKŞM LL -. İsnsazama