30 Mart 1938 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 5

SİYASI İCMAL: Almanya ve Papalık uryanın Almanya e Virleş- mesi, mili sosyalistlerin Almanyada iktidar mevkiine yeldiklerindenberi Alman milletinin ikiye ayrılmasına s€- bep olan derin bir thtilâfın da ortadan kalkmasını kolaylaştırmıştır. Alman- yanın umum nüjusu altmış yedi mil yondu. Bunun yirmi milyonu katolik idi, Katoliklerin dini merkezi Romada ayrı bir hükümet olan Papalık maka- nu olduğundan, bütün dünya kalo dikleri gibi, Almanyadaki katolikler de buraya merbut idiler. Merkeziyetçi ve her cihetten birlik prensipint güden milli sosyalist hükü- meti, Moskovadaki üçnücü enternas- yonale tabi komünisiler gibi, katolik- Teri de beynetmilelci ve hattâ biribiri (le müttefik saymakta idi. Avusturya ühülisinin kömilen katolik olup kanu nuesasiyi değiştirmek ve Dolfus'u ve daha sonra Şuşnig'i diktatör yapmak suretile bu memlekette mi sosyalist- Yiğin hükim olmasına mani olan kuv- vetin, asırlardanberi Avusturya impa- ratorluğu “üzerinde hüküm süren ka- tolik papaz partisinin bulunması, Al manyada katoliklere karşı #timadsız- lığı büsbütün. arttırımıştı. Bunun için mili sosyalist hilküme- şı mütemadiyen mübareze ediyordu. Katolik papasları ve peskoposları da bu hükümeti mütemadiyen aforoz et- | mekte bulunuyorlardı. Avusturyanın. birleşmesi üs yeni Almanyanın katolik nilfusu yirmi ye- di milyonu bulmuştur. (Nazi) ve pro- festan hâkimiyeti altinda kalan kato- Tiklerin çoğalması iki aradaki zıddi- yeti ve wmilcadeleyi bir kat da artıra- mücadele eden ve aşağı sınıf hakların geçinmesini iyileştiren yili sosyalist rejimine itaat etmek ve gençliğin ter- biyesini devlete bırakmak her hirişti- yan Almanın vicdani borcu bulundu- ğunu ilân etmişlerdir. Avusturya meselesinin oorladan Kkalkmasile Almanyanın Papalığa kar- şı ittmadsızlığı bertaraf olmuştur. Al Bir elmasın romanı Cemtbi Amrikahı Fovler isminde bir andıran bu arzuhatında Pevler 63 ya- şında işsiz bir amele olduğunu söylüyor ve lercümci halini anlatıyor. Fovler bundan 38 sene evvel Transezl mu- Boer zabitinin çantasında bir miktar para ile cam parçası bulmuş, paraları arkadaşlarile taksim ettikten sonra cam parçasını bir beze sararak muska gibi boynuna asmıştır. Fovler ondan sonra gayet maceralı bir hayat yaşa- mış, kaplan Skol'un cenup kutbu se- ferine iştirak etmiş, bir müddet fab- rika açarak iyi işler yapmış, parasını kaybederek iflâsa sürüklenmiş, on pa- rasız kalınca sokaklarda çöpcülük ya- yok taytlı Karaman Sağlamış | varmı yoğumu sattıktan ve çöpçülüğe pek fazla tahammül edemi- yecek bir hale geldikten sonra kendi- sini öldürmeğe, bu boynunda taşıdığı cam parçasile damarlarını kesmeğe karar vermiştir, Fakat arkadaşları bu- ma mâni olmuşlar, camı görünce onun bir elmas olduğunu söylemişlerdir. Ku- yumcu da bunu tasdik etmiştir. Şimdi Fovler 38 sene yanında taşıdığı bu el- masın kime ald olduğunu tayin etme- sini İngiltere kralından rica etmekte. âir. 35 sene sonra Bundan otuz beş sene evvel Liyer- pul'da Herbert isminde 18 yaşmda bir tüccar oğlu gene 18 yaşında bir kızla nişanlanmıştı, Bu nişanlılık ha- yalı beş sene devam ettikten sonra ması yüzünden tarafeynin rzasile bo- gulmuştu. Bu vaziyetten çok meyus olan Herbert'le nişanlısı kız hiç bir zaman biribirlerini unutmıyacakları- na yemin etmişlerdi. Herbert bu acık- lı hâdiseden sonra Kanadaya giderek orada bir sebzeci dükkün açmıştı Dükkünın işleri iyi gitmeğe başlamış- ta. Hattâ Herbert orada bir kızla evlen- miş ve kurısile beraber memleketini ziyarete bile karar vermişti. Fakat ka- rısı hastalıklı olduğundan buna bir türlü muvaffak olamamıştı. Nihayet geçenlerde Herbert'in karısı öldü ve adam Liverpulu ziyaret etmeğe mu- ona talip oldu. 35 sene evvelki âşıklar geçen gün evlendiler, Genç çiltler şim- di Kanadaya avdet etmek üzere bulu- nuyor, Talihin cilveleri İngilterede Korel ağında yirmi s8- kiz yaşında bir gencin yegâne arzusu biran evvei tir vtomebile sahip olmak- tı, Onum için senelerce para biriktirdi. Nihayet bir otomobile sahip oldu. Fd- kat bu saadeti uzun sürmedi, Çünkü on beş gün sonra bir kaza geçirdi, kendisi ağır yaralanmadıysa da Oto Mmobill bir #ğara çarparak bir dalm tamir edilemiyecektir hale geldi. Korel bundan dolayı çök meyus ol- du. Yeni bir otomobile sahip olmak için boş zamanlarında sokaklarda şarkı söyliyerek para kazanmağa baş- Tadı, Onun güzel sesi gelen geçenlerin Şarkılı Hırsızlar gizli iş görürler, denilir, Fakut, bugünlerde Nevyork zabıtası- nın aramakta olduğu bir hersiz çete- si bu kaideye riayet etihiyen eşkıya- dan mürekkeptir, Jerem adında bir memur, #mirinin yazıhanesinde yal- mz başma çalışmakta iken içeriye 4 adam girer, tabancalarını Jeroma tev- cih ederler, ya kasayı açarsın, veya- hut beynini patlatırız, derler, Zavallı Jerom korkusundan kasayı açmak isterse de kilidinin znekaniz- masını yalnız patonunun “bildiğini, Onun da dört saat sonra geleceğini hırsızlara anlatır. Hırsızlar bekleme- dikkatini celbetti. Nihayet bir ses pro- fesörü Korel'e meccani şarkı dersi ve- rerek onun sesini terbiye etmeği kabul etli. Korel bir taraftan sesini terbiye etmekle meşgul kazarfdığı ve biriktirdiği paralarla yo- ni bir otomobil de aldı, Korel'in güze sesli bir tenor olduğunu İngiliz radyo şirketi haber aldı. Genç terlora Lond- ra radyosunda şarkı söylemeği teklif eti, Korel bu teklifi tabii derhal ka- bul etti. Şimdi bazı akşamlar Londra radyosunda dinlediğimiz Korel bir za- manlar sokaklarda şarkı söyliyen Ko- eldir. hırsızlık Ee karar verirler, Jeroma işine devam etmesini Lavsiye ederler, Jerom çalı- şırken hırsızlar da vakit geçirmek için şarkı söylemeğe başlarlar, Sesler gü- zel olduğu için Jerom dört saat müte- madiyerİ opera parçaları dinliyerek vakit geçirir. Nihayet yazıhane sahibi gelir, dört tabancanın tehdidi altında kasası- nın kapağını açmağa mecbur Olur. Hırsızlar kasayı boşaltarlar, patronla kâtibi birer koltuğa bağlarlar ve on- lara birkaç müntehap şarkı dah& oku- duktan sonra sıvışıp giderler. Nevyork İken, diğer taraftan İ £ Bir doktor yemekleri bozulmadan uzun müddet saklamak yolunu buldu Doktor Ronçler isminde Amerikalı bir ilim adamı Blumtild'deki lâbora- tuarında gda maddelerini bozan mikrobları üliraviyole şualarile öl dürmek için sekiz, on seneğenberi Doktor Ronçler böyle bir Timba icadına zevcesi tarafından teşvik edil. miştir. Yalnız bu işin güç bir tarafı vardı: Buz dolabında yanarken faz- la hararet neşretmiyecek bir ampul bulmak. Bir taraftan büz dolabı içindeki havayı soğutufken diğer taraftan elektrik lâmbasının dolabi ısıtması doğru olamazdı. Onun için ampulle- Tin içini hararet neşretmiyen argon ve neon gibi gazlarla doldurmak lâ- zımgeldi, Bu gazları muhafaza ede- bilecek hususi bir cam de bulunma- s1 icab etti. Nihayet bu da bulundu. Fakat bu işler için beş senelik bir emek sarfolundu. Ru suretle gözle görülmiyen ültraviyole şusları neş- reden bir limba meydana getirilme- sine muvallakıyet hasıl oldu, Mikrobları öldürön bir lâmba bu- lundu diye buz dolablarını bir tara- fa atmak kabil olamıyor. Fakat buz Amerikalı doktor ültra - viyole ışık neşreden ve sıcaklık vermiyen bir lâmba yapmağa muvaf - fak olmuştur. Bu lâmba buz dolaplarında elektrik sarfiyatını dörtte bire indirmektedir amman epi mi dolabının sarfettiği elektrik cereyanı bu lâmba sayesinde yüzde yirmi be- Küçük pehlivan Sarhoşluk yüzünden: kanlı bir vaka Sarhoş bir genç, ev sahibini, ev sahibi de sarhoşu yaraladı 6 yaşında olduğu halde 14, 15 yaşındakileri yeniyor Adana (Hu- susli muhabiri- derdiğim resim, yaşına nisbetle fevkalâde kuv- vetli olan ve Ada- nadâa «Küçük dev» diye an lan Ekreme sit- tir. Ekrem ala . 13- iâvehattâ 15 yene etmiş veme-. p O va İİİ bee ea Ee ye daleye sahip olduğu neticesinde var. Adananın küçük devinin, annesi ba- bası yoktur. Yalnız bir büyük anmesi var, Ekrem hergün mahalle araların- da çocuklarla güreş yapmakta ve bü- yüklerin takdirini kazanarak verilen harçlıklarla büyük annesini beslemek» tedir. Manisada bir şehir gazinosu, açık hava sineması yaptırılıyor Manisa (Akşam) — Manisada imar hareketleri devam ediyor, Yeni inşa edilmekte olan cümhuriyet halk par- tisi binası yakında tamamlanacak ve törenle açılacaktır. Manisada bir şehir gazinosu inşasma karar verilmiş, işe başlanmıştır. Şehir gazinosu, Halkevi önündeki çamlıkta inşa edilecek, ge- niş lokantası ve 1000 seyirci alacak büs yüklükle bir de açık hava sineması bulunacaktır. Bütün bu işlerin başın- da vali B. Lütü Kırdar durmadan ça” lışmakta, yanık Manisayı biran evvdi amamure haline getirmek için yeni in- şaalın temellerini attırmaktadır, Evvelki gece Cağaloğlu, Mol- Yafenari oOme- hnllesinde © 38 numaralı evde sarhoşluk yü zünden kanlı bir waka olmuştur. Bu ev, B. Osman lardan biri bir mektep muallimi, biri VE nl ka bi rinciye kadar birlikte oturmağı mu- vafık görmüştür. Şefik evvelki gece sast yirmi üçe kadar içtikten sonra sarhoş bir halde eve gelmiştir. Şefik, evvelâ ev sahibi Osmanı âra- mış, evde bulunmadığı cevabını almış- tır. Şefik, bundan sonra diğer bir oda- da oturan muallimin yanına gitmiş, © bir müddet konuşmuş, muallim, Şe- fiğin lakırdıyı uzatacağını anlayınca! — Bay Şefik, yarm erken kalkacd- ğım, bana müsaade edin... demek mecburiyelinde kalmıştır. Bunun üzerine Şelik, odadan çık- muş, bu sefer de Üst kafta oturan ans kızın odasına girmiştir. Şefik kendile- rine selâm verdikten sonra kızın dans Bu hal karşısında evin içindekiler müdahaleye cesaret edememişler, yal- nız «Yangın varl..» nidalarile istimdar da lardır, Bu feryadı duyanlardan bitişik ev- “de oturan dekorasyor müteahhidi B, Tahsin vaka yerine gitmiş, fakat yan- gın sahnesile karşılaşacağını zanne- derken, B, Osmanı elinde büyük bir demir, Şefiği de kanlı bir ustura ile görmüştür. B. Osman, Şefikten yedi- Bi lik ustura darbesi üzerine eline ge- çirdiği kalın bir demirle nefsini mü- dafaaya kalkışmış ve bununla başına vurmak suretile Şefliği yaralamıştır. 'B. Tahsin, bir emri vaki şeklinde vaka yerine girince, Osmanın üzerine yeni bir ustura savleti yapmak üzere rek Şetiğin, gerek Osmanmn yaralar rından kan aktığı için ikisi de birer tarafa yıkılmışlardır. Hastaneye Bu sırsda mahalle bekçisi Mustafa ve devriye polisleri de vaka yerine gel-