30 Mart 1938 Tarihli Türk Dili Gazetesi Sayfa 1

FTÜRK 30 MART ÇARŞAMBA 1938 Parti GrubuOrtaAvrupa . Meselelerini Tetkik Etti. Hariciye Vekili,Cenevrede Cereyan EdenHatay Müzakerelerine; Maliye Vel_zili de, Yeni Sene Bütcesi Üzerinde Grupta İzahat Verdiler. Ankara, 29(AA) — C H. Partisi Meclis Grubunun Bugünkü toplansıtında Ma- İye Vekili, yeni sene için lıııvrlınıp Kamütaya tevdi edilen bütcenin umum! bat İarı - üzerinde izahat Miştir, ver Hariciye Vekili de, Cenev- | hakkındaki | rede Hatay noktainazarımızı — müdafan ve kabul Çettiren hevetimi Zin mesalsine dalr izahat Vermiş ve bugün Ortaav" Tüpâda cereyan eden siya setin umumi durüumü üze tinde de Giübü - teovir et- Miştir İstanbul, 29 (Radyo) n — Ankaraya hareket eden Hariciye — Vekâleti umumi kâtibi B. — Numan neloğ'u gazetecilere beyanatta buluumuş, Hatay #eçimine dair — talimatname ahkâmıcın istediğimiz şekle R_lgiıııı. eski heyetin ken üt B. Tevfik Rüşlü Aras di salâhiyetini aşarak yap tığı nizamnamenin değiştiri! diğini, Hatayda intihabatın en beş Disanda başlıyarak otuz haziranda sona erece ğlini söylemiştir İstanbul, 29 (Hususi) Hatayda — vafiyet yeniden Frankist İspanyada: Alman Ve İtalyan Kuv- | vetleri Gittikce Artıyor.. Bilbaoya yeniden birçok tayare, tank, mükimmat, Alman ve italyan askerleri geldi, Paris, 29 |Radyo) — Ge Deral Franko, radyoda bir töylev vermiş, Valânsiya ve Barselon balkına hitap ede- Tek “kendilerini kurtarmak için ihtilâlcilerin mütemadi Yen ten sonra Yanın savleti karşında Ka talonya istihkâmlarının pa- mMuk gibi savurulduğunu bil Mmiştir General Franko müteaki- 9. Cumhuriyetçi İspanya zabitan ve otdusuna hitap ı“m’!"ı yaptıkları meza. ümden haber olduğunu haklarında &n ağır cezalar tatbik etmek suretile ada- letlsyerine / getireceğini ilâ ve eylemiştir Parla, 29 (A A ) — İspan- — İspan :'ı[dı Franko kuvvetleri Ka S'onya dahi'inde ileri ha- ';;&.Norlue devam etmekte Bım__ğı—ıgı neşredilen res Çekoslovakya Almanca - konuşanlar için Birdil stalüsü fayin edecek 'dapeşte, 29 (ALA.) — c.h“'l“'lkyı başvekili Alınan dili konuşan'Çekoslüvak hal- Hiçin hasusi bir atatü ta dilec. N söylemiştir. 1 ! mi tebliğde mart ayında naayopalist araziye beş bin İtalyanın geldiği ve Franko kuvvetlerine 162 Alman, 250 İtalyan tayarecisi ile İtalyan nekeri tayare ve tanklarının geldiği ve Alman vapurları nın Bilbaoya mühimmat getirdiği bildirilmektedir. Paris, 29 (Radyo) Son haberler, Leridla şehri nin tahliye edildiğini ve hal kın kaçmakta olduğunu bil dirmektedir Çin Ordusunun Ş # Fuat Ağralı Fesatçılar fa aliyete geçmiş . — dolap revirmeğe — başlamışlardır Tahrikât o kadar fazladır ki bir çok Türkler kanunsuz olarak tevkif edilmiştir. Bütün bunlardan maksad, hab: Fesat — sokmaktır. Su Mmahsülleri Kanunu Bakanlığı, mahsulleri kanun projesine karışmıştır. Ekonomi su yebi hükümler ilâve etmek tedir. Bu hükümlere göre | İstanbuldan başlamak üzere türlü ihraç — şehirlerimizde balıkhaneler kurulacak balık tuzlama transit mahal ve leri ayrılacaklır. Bu transit mahallerine tuzlanacak ba lıkların kullanılacağı kaplar ihraç edilmek üzere resimsiz girecektir. Transit yerlerinde tazlanacak balıkların tuzları yabancı memleketlere satılan tuzların satış flatı üzerinden | | İ | | alınacaktır imali | Çindeki Muvaffakıyeti.. Japon Kuvvetleri Muhtelif Cep- helerde Ricata Mecbur Kaldı. Hankov, 29 (Radyo) Tiyençin şimendifer boyunca Werliyen Çin kuvvetleri, Ja ponları tam bir. - hezimete uğratmışlardır. Binlerce Çin askeri Honan üzerine yürü mektedir. Japonlar müşkül vaziyete düşmüşlerdir. Londra, 29(aA.A/) — Çin resmi — tebliğine — nazaran bir haftadanberi Çin ordu larımın Şimali Çinde yapmak ta olduğu mukabil taarruz | lar bütün cephelerde kanlı bir. muvaffakıyetle netice ; lenmiştir. Çinliler mühim sevkülceyş mevkilerini elde etmişler, binden fazla esir almışlar, kırk — mitralyöz ve sahra k bataryaları ele geçirmişler- dir. Japon kuvvetleri muühtelif tstikametlerde ricat etmekte ve Çinliler tarafından takip edilmektedir. | Sobranya meclisindeki DİLİ GÜNDELİK SİYASAL GAZETE c bir dil statüsü Çekoslovakya Almanca konuşanlar için tayin edecek ON İKİNCİ YIL SAYI: 3816 - İngiliz |Kayseri Bez Fabrikası | Ne Kadar İş Gördü.. Tayare fabrikalarında e- butajlar Londro, 29 (Radyo) İn gilterenin Studtür ile Sinko Fabrika'arında sabutajlar — vukua gelmiştir. Hükümet bu fabrikalarda çalışan ameleyi nezaret al- tna almı en — tayare Sılıhuıiflıi—ı söyler veretek Viyana, 29 (Radyo) — | Maraşal Göriog, bugün Nos- | tada gitmiştir. Göring, orada tayare — va silâh fabrikalarını teftiş ede- | cektir Maraşal Göringiv, Müten- | dorf, Stirya, Graç ve Salz burgu ziyaret edeceği ve orada mübim bir söylev ve- | receği söyleniyor. *öi >e- Bulgarisîanda Saylev izt habatı bitli Solya. 3ÜU (Radyol — tihabatın — kati * meticeleri afmmıştır. Hükümet partisi, 160 mın yüz — dördünü Kalan elli alta n kırkı çifiçilerin ve mütebakisi de — sosyalist- lerdendir. Eski saylavların en çoğu tekrar kazanmıştır. İn Petrol Mü’ş*t;l—d lâk Resmi Fabrika gördüğü atâka üzerine önümüzdeki senenin ima- İğlın arttırmağa karar verdi. Kayseri bez fabrikamiz gün geçtikce faaliyetini art- tırmaktadır: 32,500 iğle yalnız Türki- yenin değil, yakın şarkın da en büyük pamuklu ünitesi olan Kayseri bez fabrikası 1936 da 3766.325 kilo pa- muk satın almışken ham| pamuk müubayaasını geçen sene 4 245 830 kiloya çıkar mıiştir. Bu -pamuklar fabri kaya geçen sene içinde va | sati 45 kuruştan mal olmuş- | tur. 171 000 iğden ibaret olan / Türkiye pamuklu endüstrisi- | nia gece gündüz çalışmak suretiyle senelik pamuk sar | fiyatı ancak 17 milyon ki | loya baliğ olduğu göz önün- de totulursa, tek başına Kay: seri fabrikasının, mil'i fabri kalar pamuk — istihlâkinin dörtte birini teşkil ettiği far | kedilir 1936 yılında yalnız 1 910 85 metra siparişğ almış — olan Kayseri bez fabrikamı 1937 | senesi içinde devletten ve piyasadan müştereken 32 mil yon metre bez siparişi alımış- tır. Aradaki nisbet, farkı te- barüz ettirilmiye hacet bı- rakmıyacak kadar beliğdir. İşçilerin tekaik — kabiliyetle- | rinin artmasile fabrikanın randımamı da yükselmiş ve 4 bu sayede iplik imalâtı 1936 da 2716 390 kilodan 1937 arıİstih İndiriliyor.. Patrol ve- müştaklarından beladiyelerce alınan rosim- İsrin fazla görüldüğüne dair vilâyetlere tamim gönderildi Zirai ve sınai istibsal sa halarında ve bir kısım motör- lerin işletilmesinde kullanı lan ve ucuz, pratik bir iş leyici kuvvet — vasıtası olan | mazot ve motorin gibi pet rol müştakları fiatlarının art tırıldığı hakkında birçok şi kâyetler yapılmıştır Hükümetin bu yaptırdığı tedkikler netice sinde kürı ve vergilerile bir likte bu gün motorinin de hususta poda maliyet fiatı 7 kuruş | olduğu anlaşılmıştır. Bu mik târ bile sanayi ve Ziraatte işletici kuvvet istihaal mad- desi için çok iken bu yedi kuruşa da bazı - belediyeler tarafından yüksek — istihlâk resmi konulmakta ve müs tehlike geçinciye kadar bi nen nakliye masrafı ve sal re yüzünden satış flatları taharamülün fevkinde — bir çıkmaktadır. Bu va ziyeti gözönüne alan Eko nommBnkıılılı mükerrer vergilere — müsald olmıyan petrol ve — müştaklarından SA Z alınan istihlâk resminin kal- dırılması lüzümüna kani ol- | muş ve bü kanaatini İç Ba- | kanlığa bildirmiştir İç Bakanlık, bu hususta vilâyetlere bir emir gönder- | TMiştir. Bakanlık bu emrinde istihlâk zesminin büsbütün kaldırılmasının belediyelerin mali durumu ve mevzuat bakımından imkân içinde olmadığını, bununla beraber ziraatte ve sınal istihsalâtta kullanılması itibarile müs tehliklerce ucuz fiatla teda- | rik edilmest lâzim gelen | Petrol ve — müştaklarından belediyelerce âzami tarife | Özerinde istihlâk rasmi alın” | Masının fiatların tereffuuna Aâmil olacağı ve bir takım şikâyetrlere sebebiyet vere ceği gözönüne alınarak be | lediyelerin ileride böyle bir I gelir kaynaklarından mah rum — olmalarına —meydan “kalmamak üzere bu madde- ler için asgari G_rllınlı tat l bikina itina edilmesini — bil- | dirmektedir. 4 * da yüzde 18 artarak 3215 997 kiloya ve bez Imalâtı yüzde 10 arlarak 18.363 575 metreden 20.224 947 metre- ye yükselmiştir. Bötün iğle riyle geceli güzdüzlü fanali yette bulunan Kayseri fab- rikasının umum imalâtı bu süretle bir sene içinde 5.195.850 kiladan 6 078 000 kiloya çıkmıştır. 1937 senesinde vasati ola rak 2452 işçi 765 000 saat- lik iş çıkarmışlardır. Fabrika mamüllerinin *a tışları da aynı yükseliş sey- rini takip ederek 937 de bir sene öncesine nazaran yüz- de 35 artmıştır. Fabrika imalâtının stan- dard . tiplere inbisar — ettiril- mesi ve bu tiplerin alıcılar tarafından tecrübe ile kalite ve kıymetlerinin — benzeri mallardan yüksek olduğunun anlaşılmış olmasn Kayseri mamüllerine karşı rağbeti çok arttırmıştır. Fabrika mal- larının Hiatları ecnebi ben- zerlerinin ithal fiatlarına gö- re besap edilmiş olduğundan bu sene fazla miktarda ya pılan idhalât Kayseri fabri- kasının mamulleri üzerinde maküs bir tetir yapamamış- tır. 1937 senesinde G İ.R. rejiminin tatbikine ve hima yeyi arittırıcı mahiyette bir değişiklik olmamasına rağ men satışların. bu kadar ehemmiyetli nisbette artınış olması, fabrika mamâülâtının müstehlikler arasında ne ka dar büyük bir itibar ve iti- mada mazhar olduğuna en açık delildir. 1937 senesi son Üüç ayı zarfında stok muvazenesinin bozulması yüzünden kaput bezlerindeki anormal yükse - lişe Kayseri fabrikası iştirak etmemiştir. Bilâkls müşteri- ler üzerinde tesir yaparak ve kaput bezi tevziatını kontrol altına alarak - buh- ranın izalesine ve fiatların tadirilmesine gayret etmiştir. kuraşa kadar indirilmiş ve yeni fiatlar gazetelerile neşir ve ilân olunmuştur. Ekono- mi Bakanlığı yaptığı tetkik- ler nettceslade bez fiatlarına Kayseri fabrikasının tesbit ettiği hadler dahilinde narh koymuştur. Kayseri Bez fabrikası, bu hareketile, devlet endöstri. sinin piyasada nâzım bir yol oynamak hususunda ne mü- htm imkânlara sabip - oldu- gunu isbat etmiştir. Kayseri fabrikası, $ gördüğü büyük rağbete da- —— yanarak 1938 senesine daha geniş bir istihsal proğraml- le girmiş ve imalâtını arttır. mıya karar vermiştir. — # .-—