31 Ocak 1938 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 4

. | i er AKŞAM Dünya iktisadiyatı hakkında eiülüm. Dir - Borsalarda vaziyet rapor İngilterede beş büyük banka vardır ki âdeta bütün dünyanın elearing va- zifesini görürler. Şili oJaponyaya, Almanya, Afganistana mal gönderse, slacak verecekleri bu beş bankanm birisinde karşılaşır, nakden © irsalât Iüzumu (hissedilmeksizin, hesaplar kapanır. Bunlara beş büyükler manası- na gelen Big fives ismi veriliyor. İn- gilizler bu bankaları ile pek haklı o- larak iftihar ederler; cünkü maliye ve bankacılık âleminde tecrübe gör- müş büyük şahsiyetler tarafından dare olunan bu müesseseler o kadar itimad kazanmışlardır ki bütün İn- gilizler servetlerini hemen kâmilen bunlara teslim ederler. Bu bankalar yalnız İngiliz serve- tinin değil ayni zamanda kendi mem- leketlerinde tehlike hisseden yabancı sermayelerin de melceldir. İngiltere hükümeti - harici siyasetin istilzam ettiği ahval müstesna, zira yabancı devletlere büyük ikrazatı da ekseri- ya onlar yaparlar - kendi, işlerine kat #yen müdahâle etmez ve onlara di- rektif vermez; bilâkis devlet, banka ların icraat müamelâtının verdiği neticelerden istifade ve iktisadi ve mali siyasetini bu neticelere göre ta- yin etmeğe çalışır. Bu itibarla banka idare meclisleri reislerinin beyanatı , ve hele heyeti umumiyelerde oku- dukları raporlar, yalnız İngiltere mali mahafilinde değil, bütün dün- ya âleminde büyük bir alâka ile ta- kip olunur. Big fiveslerden biri olan Barelay's bankın reisi B. Edwin Fisher tara- fından geçen hafta zarfında banka- nın heyeti umumiye (toplantısında okunan ,raporu, hem İngiltere hem mıza hülâseten malümat vermeği münasip görüyoruz. B, Fisher, gerek istihsal ve gerek kullanılan main - diacuvre itibarile olduğu kadar amele yevmiyelerinin | teayidi ve temeddüünün | çoğalması bakımından, 1937 senesi- | nin İngiltere için yeni bir terakki ve inkişaf senesi olduğunu hatırlatmak» ia beraber, son beşsene (o zarfında müsaid surette tevali dene bu ikti- sadi inkişaf ve umumi itimadın, bey- nelmilel ıslahat ve Amerikadaki müş- kilât yüzünden tezelzüle uğradığı ni söylemiş ve fakat son aylar zar- fında iş hacminin tenakus etmesine ve bazı taraflardan, 1929 senesinde olduğu gibi bir buhran zuhuru hak- kında endişeler gösterilmesine rağ- men umumi Yaziyetin 1929 senesin- den farklı bulunduğunu ve binaen- aleyh endişeye mahal olmadığını be- yan etmiştir. İngiltere hükümetinin silâhlanma programında tevakkuf ederek, bu- nun, millete ağır bir yük teşkil et- tiğine ve mururu zamanla hayat geviyesinin düşmesine sebep olaca- gına işaret eyledikten sonra, milletler arasında yapılacak samimi bir an- laşma ile, bütçeleri kemiren bu masrafların tenkisi için bir çare bu- Junması şayanı erzu olduğunu, çünkü, silâhlanma keyfiyeti bir çok kimselere iş temin etmekle baraber nihayet yapılan masrafların — gayri müessir masraflar olduğunu unut. mamak lâzım geldiğini ilâve etmiş- tir. Silâhlanma programının obeynel- milel mübadelât üzerine tesir ve neticelerini de B. Fisher şu suretle izah ediyor: Şüphesiz ki bu masraflar İngilte- reye hariçlen ithalâtın o tezayüdünü istilzam edecektir; bu takdirde İngil- tere ithalâtı tahdid etmeğe kalkış- mamalı bilâkis ihracatı çoğaltmağa gom etmelidir; çünkü diğer mem- etlere gösterilecek kolaylıklar nis- betindedir ki onlar da bizim malla- rımıza alıcı olurlar. 1937 senesinin nükud ve kambiyo vaziyetini de tedkik eden B. Fisher, osene zarfında bazı memleketler- ee kambiyo tahdidatının (tahsisini, gümrük tarifelerinin indirilmesi | ve (contingintement) lerin kaldırılması gibi bazı icraatın hayırlı neticeler verdiğini ve fakat bu yolda daha yapılacak çok şey bulunduğunu ve nihayet İngilterenin ecnebi devlet- lere yeniden ikrazst omuamelelerine başlaması icab ettiğini, çünkü bu yolda ikrazattan çekildi çekileli İn- gilterede maliye makinesinin paslan- mağa yüz tuttuğunu, halbuki bu past izale etmenin yegâne çaresi ikrazat olduğunu ve bunun muhtelif memle- ketlerdeki paraları stabiliser etmeğe yarayacağını söylemiştir. Şu sıralarda gazetelerde mevzuu bahis olan Belçika sabık Başvekili Van Zeeland'ın dünya Iktisadiyatı hak- kındaki raporu henüz intişar etme- miştir. Fakat kuvvetle zannediyoruz ki Van Zecland da aşağı yukarı ayni mütalâalarda bulunacaktır, * “. Piyasalar: Bütün dünyada hafta zarfında bir neşesizlik havası esmiş- tir, Milletler Cemiyetinin 100 üncü içtimamin meşkük neticeleri iş âle- mini düşündürmektedir. İnformatlon gazetesi Paris borsasından bahseder- ken: «Mabedin sütunları üzerinde Azrailin hayali görünüyor» gibi bir teşbih yapmıştır. Amerika Cümhur reisi Mister Roosevelt büyük kum- panyalara karşı açıktan açığa cep- he âlmıştır. Müşarünileyh son irad eylediği nutka karşı, pek mühim bir müessese olan U, 5, Steel kumpanya- ının reisi Mister Fairless: «Amele yevmiyeleri tenkis edilmedikçe ma- mülâlın - fiatini indirmeğe imkân yoktur» cevabını vermiştir, Londra piyasası ağır, Belçika mun-| sif, Amsterdam da gevşektir. İstanbul borsasında vaziyet Borsanın Ankaraya nakli kara- ri üzerine peşin muamelât normal bir surette devam etmekte ve fakat vadeli muamelât gittikçe azalmakta- dır. Zaten evvelce de söylediğimiz vechile yüzde yedi buçuk faizli Türk borcu tahvilleri üzerine vadeli mu- amelât yapmakta bir faide de melhuz değildir. Çünkü bunların fati artık sabittir. Cumartesi günü bu kâğıtlar 18,97 Mirada kaldı. Dahili istikraz kâğıtlarımızdan Ergani 98 kuruş, Sivas - Erzurum 95 kuruş etmektedir. “Merkez bankası 98 lirada geçen haftaki fiatini muhafaza etmekte- dir, Anadolu grupunda cüzi bir tereffü yardır; Son fiatler şunlardır: Hisse senedleri; (o 23,80 lira ! 'Tahviller 23,80 > | Mümessiller w > İ Endüstriyel kâğıtlarımızdan Aslan çimento 35 kuruş kadar kazanarak 10,10 lirada kaldı. Malümat kabilin- den diğer bazı fiatleri dercediyoruz: Tramvay 10,25 lira; Umum sigor- ta 11,75; Terkos 7,25; Bomonti 7,90 lira; İttihad değirmenci 13 lira; Şark 0,97 Ura; Telefon 7,90 lira; Şirketi Hayriye 15 lira; Omnium 0,95 lira, Borsa harici muamelât Altın fiati malüm değildir. Yakın- da Zirat, Emlâk, İş bankaları ile Os- manlı bankası âltın üzerine muame- Jâta başlıyacaklardır. Kredi fonsiye fiatlerinde yeniden beşer puan kadar tereffü vardır. 1903 tertibi 109,50 lira N 1911 tertibi (o 102 lira etmektedir. Kadın hekimleri aylık toplantısı 'Türk Ginekologi kurumu bu ayın toplantısını Dr. B. Orhan Tahsinin başkanlığında oyaptı. Bu celsede; Prof, B, Kenan Tevfik Zezenel: Üç dış gebelik vakasından bahsederek, ame- Uyatla çıkardığı piyesleri gösterdi. Dr. B. Ahmed Asim Onur: Hissi iptal eden muhtelif usullerin kullanıldık- Jarı mahaller hakkında tebliğatta bu- Tundu. Münakaşalara: B. Kenan Tey- fik Sezenel, B. Orhan Tahsin, B. Ah. med Asım Onur, B. Hadi İhsan, B. Na- şid Erez, B. Şükrü ve B, Ali Esad işti- râk etmiştir. Cemiyet gelecek toplantısını 10 şu- batta yapacaktır. 31 Kânunusani S3 Pazartesi İstanbul — Öğle neşriyatı: 1230: Plâkla Türk musikisi, 1250: Havadis 1305: Plâkia Türk m 1330: Muhtelif plâk neşriyatı, 14: SON. Akşam neşriyatı: 1880: Çocuklara masal: Bayan Nino tarafından, 19: Ba- yan İnci: Şan piyano ve keman refaka- le, 1930: Memleket şarkıları: Malat- yalı Fahri tarafından, 1055: Borsa ha- berleri, 20: Rıfat ve arkadaşları taratın- dan Türk musikisi ve halk şarkıları, 2030: Hava raporu, 20,33: Ömer Rıza ta- rafından arabca söyler, 2045: Belma ve arkadaşları tarafından Türk musikisi ve halk şarkıları (Saat ayarı), 21,15: Fasi #az heyeti: Okuyanlar; İbrahim Ali; ka- nun Muammer, klürinet Hamdi, ut Cer- det Kozan, tanbur Salâhaddin, keman Cevdet, 2150: Radyo fonik temsil: St yo orkestrası refekatile (Loulse), 224 Ajans haberleri, 23: Plâkla sololar, Tâ ve operet parçaları, 2320: Son haber ler ve ertesi günün programı, 2330: SON. Ankara — Öğle neşriyati: 1230 - 1250: Muhtelir , pik neşriyatı: 1250 - 13,15: Plâk: Türk musikisi ve halk şarkıları, 13,15 - 1330: Dahili ve harici haberler. Akşam neşriyatı: 1830 - 1845: Pl8K neşriyatı, 1835 - 19: İngilizce ders: Azi- me İpek, 19, 1930: Türk musikisi ve halk şarkıları (Makbule Çakar ve arka- daşları), 1930 - 1945: Saat ayarı ve arapça neşriyat, 1045 - 20,16: Türk mu- sikisi ve halk şarkıları (Hikmet Rıza ve arkadaşları); 20,15 - 2030; Musiki ko- muşması: Halil Bedi, 2030 - 21: Plâkla dans musikisi, 21 - 2115: Ajans haber- leri, 2115 - 21,55: Slüdyo salon orkes- tram: 1 - Gounod: La Reln de Saba, 2 - Cari Rabereht: Atlantis, 3 - Men“ delssohn: Mosaigue, 4 - Moussorsky: Bo- ris Godounow,- 2155 - 22: Yarınki prog- ram ve İstiklâl marsi, Avrupa programı Saat 20 de Viyana 1955'de, Alda operası — Berlin 20,10 da, salon muzikası — Münih 20,10 da, dans muzikası — Stuttgart 20,15 de, rad- Yo orkestrası konseri — Brüksel 20,18 de, Beliçika muzikası — Strasburg 20430 da, konser —-Radio Toulouse 20 de, opera havaları, dans müzikası ve şarkolar — National 20,20 de, piyano kanseri — Bük- Teş 20/08 de, radyo orkestrası — Bero- münsler 2055 de, akşam konseri Saat 21 de Viyana 21 de, operaya devam — Ber- lin 2i de, Keman konseri — Kolonya 2110 da, çeşitli konser — 21 de, çeşitli konser — Sirasburg 2130'da, konser — Radio Toulouse 21,15 de, filim havaları ye ürkestm konseri — Romu 2130 da, Varşova 21'de, çeşitli muziks Bükreş 2135 de, piyano konseri Beromünster, kösere devam — Peşte 21,10 da, orkesira kon: Saat 12 de Viyana 22 de, operaya devan — Devtsehlandsender 2220 de, orkestra kon- seri — Berlin 22,15 de, çeşitli konser — Frankfurt 22 de, radyo orkestrası — Hamburg 22.15 de, çeşitli konser — Stuttgart 2215 dr, salon muzikası — Brüksel 72 de, radyo orkestrası — Lyon P TT 2230 da, «Gösse de Riches ope- ti — Paris P T'T 2230 da, Boulilonor- kestrası — Radio Paris 2216 de, «Don Giovanni» operası — Toulouse PTT 2230 dn, orkestra konseri Londra 2230 da, radyo orkestrası — Roma 22 de, «Rheingold. operası « Milâno 22de, senfonik konser Bükreş 2245 de, Ru- men havaları, Saat ?ide Viyana 25,30 da, dans — Alman istas- yonlari 2330 da, Kolonyadan naklen dans muzikası — Nis PT T 2345 de, orkestra- konseri — Paris PTT 23 de, salon or- kestrası — Radio Paris 79 de, operaya devam — Strasburg 23,45 de, piyano kon- seri — Radiç Toulouse 23,15 de, Akordeon konseri — Natloni 23,35 de, radyo or- kestrası — Koma 23 de, vam — Varşova 28 de, senfonik konser. Saat 24 den ilibaren Alman istasyonları 24 de, dans muzi- Kasına devam — Stuttgart ve Frankfurt 1 den 2 ye kadar gece konseri — Paris PTTMde, Bouillen orkestrası -- Radio Paris 24 de, operaya devam Rarlo Toulonse 24,15 de, könser, 145 de gece muzikası — National ve Londra 1 de, dans muzikası — Roma 2430 de, dans muzikası — Lüksembur 2433 de, keman konseri — Peşte 2406 de, salon muzikası, 1 Şubat 938 Salı İstanbul — Öğle neşriyatı: 1230: Plâkla Türk musikisi, 12,50: Havadis, 13/05: Plâkla Türk musikisi, 1330: Muhtelif plâk neşriyatı, 14: SON. Akşam neşriyatı: 18: İstanbul konser- vatuvarı talebesi konseri: Fransız Tiyat- Dodan naklen, 19: Ekonomi ve Arttır- kurumu namına könferana: İş Ban- Kasından Nejhd, 1950: Konferans: Bey- oğlu Halkevi namına Zingal Orman Şir- keti umumi müdürü “Tevfik Ali (Ağaç Bevgisi), 1055: Borsa haberleri, 20: KI8- sik Türk musikisi: Okuyan Nuri Halil, keman Reşad, kemençe Kemal Niyazi, tanbur Dürrü Turan, kanun Vecihe, nıs- $ıye Salihaddin Candan, ut Sedat, 2030: Hava raporu, 2033: Ömer Riza tarafın- dan arabca söyler, 3045: Radife ve ar- kadaşları tarafından Türk musikisi ve balk şarkıları (Saat ayar), 21,15: Bay Muzaffer İlkar ve arkadaşları tarafın- dan Türk masikisi ve halk şarkıları, 2150: ORKESTRA: 1 - Rossini: Semiramis, Ouverture, 2 - Delibes: Lakme; fantasle, 3 - Brahms: Prols danses böngrvises, 4 - ret parçaları, 23,20: Son haberler ve er- tesi günün programı, 23: SOK. Bursada ( Akşam ) ın satış yeri #AKI ŞAM: gazetesi ve «AKŞAM meş riyate Bursada münhasıran tabii Okullar Pazarında satılmak- tadır, «AKŞAM» abonelerine husus tenzilât yapılır. Sahibt Bey, Esada müracast, Saarbrücken | ci operaya de- | 2.000 Dansör ve dansöz... Ji Caz Orkestrası. 150 nefis ve mükellef dekor... » Lüks ve ihtişam çılgınlığı... Holivud'un en güzel kadını DORİS NOLAN NEW-YORK DAMLARINDA «5 Bu Çarşamba akşamı Millocker'in Meşhur opereli Zevk, neşe, raks ve aşk filminin ŞEN VİCDAN (27 Rue de In Pâix) Bu her iki büyük film Bugün matinelerden itibaren ŞIK SINEMA'ia RAMON Türkçe sözlü ŞEYH AHMED «- Şimdiye emsalsız muyaffakıyetle MiLLi Sinemada Bügün ve yarın son günlerdir. Görmiyenler ve görenlerin tekrar tekrar görmeleri için son üç günden istifade ediniz. İKİ CANLI RALPH BELLAMY hissi büyük film, Aynes: Beyoğlu ŞEHZADEBAŞI OTURAN TİYATROSU ERTUĞRUL SADİ TEK TİYATROSU Akba müesseseleri Ankarada zete, mecmua ve kırtasiyeyi vcuz olarak AKBA müeseeselerinde bu- labilirsiniz. Her dilde kitap, mec mua siparişi gazeteleri için ân kalul, «bone kaydedilir. Undervodd yazı ve he- sap makinelerinin Ankara acentesi, Parker dolma kalemlerinin Ankarada satış yeridir. Meşhur Tenor NİNO MARTİNİ,nin en büyük filmi ve meşhur rejisör Rouben Mamoylian'ın en güzel şaheseri Estrellita) Pek yakında METROPOL BAR açılıyor. 2 CAZ.. Gazino dö Paris'nin KUBA OR- KESTRASI... ve büyük bir yıldız... Şehir Tiyatrosu operet kısmı Bu akşam saat 2040 da AYNAROZ KADISI Yazan: Yeni danslar filmi olan FAKiIR TALEB TURK sinemasındaki HARRY BAUR , miştir. İlâyetem: 1 Şubat salı günü akşamı TURAN tiyatro- sunda sanatkâr Naşid ve Ertuğrul Sadi Tek birlikte büyük müsamere iki oyun birden Aynca: ARTİSTREVÜSÜ 1 Perde, ” Varyete, duet, solo, tafsilât el ilânlarında HAYDUT MÜCADELESİ başlıyor. NOYARRO,nun kadar görülmemiş ADAM Ba ii caddesinde . Celi Müzahipoğlu Sanatkâr Naşld ve arka- daşları, okuyucu Küçük Semiha ve Mişel varyetesi Halk gecesi: Localar 100, her yer 20, paradi 10 ARABACI BÜSMEN AĞA Operet $ perde Kendi ber dilden kitap, ger kabul edilir. İstanbul Telefon: 3377. Buhafta SAKARYA Sinemasının Emsalsiz muvaffakıyetini teşkil eden VATAN HASRETİ filminde göründüğü kadar hiçbir #ilmde bu derece kuvvetli ve müessir görünme- PARİS SERGİSİ TÜRKÇE SÖZLÜ Musikili büyük şark filmi Beyoğlu İstiklâl cadde- sinde satılık bina Beyoğlu İstiklâl caddesinin et” şerefli bir yerinde altında mağa- 18sı olan bir bina müsald şeraitle satılıktır. Alâkadar olanların aşa- Hıdaki adrese müracaatleri UMUM EMLÂK ACENTASI: Ga- lata Ömer Abid han 2 inci kat nu- mara 24. Telefon: 49419, Teşekkür aramızdan kaybettiği- miz aziz pederimiz Bay Dimitri Çiturinin tedfin merasimine iş- tirâk suretile teessür ve elemli anlarımızda bizlere tükenmez teselli ve onur bağışlıyan bütün dostlarımıza karşı derin şükran ve minnetlerimizi sunmağı ölçü- süz bir borç tanırız. Bay Dimitri Çituris evlâtları ve bütün ailesi efradı Le SÜMER sinemasının ,25. Fransızca Sözlü Son günlerinden istifade ediniz. 1400 kuruş 7700 kuruş ecnebi memleketler: 3000, altı aylığı İBO, üç aylığı 1000 kuruştur. Adres tebdili için yirmi beş kuruşluk pul göndermek lâzımdır. Zilkade 29 — Rurukasım 85 A, İmssk Güney Öğle İkindi Akşem Yain E. 1200 148 704 945 1200 134 Va, SA2 A1 228 IEA TAS 18 İdarehane: Babıkli civarı Acımusluk So. REZ EU. TM >azsas pense r W b di bi N hi tı r Ja di Te di b G ş İz k HD m ©