30 Ocak 1938 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 2

a, Kömür ve şekeri ucuzlatmak için tedkiklere başlandı Tedkikat bittikten sonra hükümet yapılacak tenzilâtı tesbit edecek Kömür fiatlerinin ucuzlatılması yo- lunda şehrimizde tedkiklere başlan- mıştır. İktisad Vekâleti kömür nakil Ücretleri üzerinde tedkikler yapılıp neticenin bildirilmesini emretmiştir. * Mangal kömürü yerine maden kö- mürü yakılması arzu edilmektedir. Maden kömürü daha ekonomik oldu- gundan halk da bu kömürü mangal kömürüne tercih etmek istemektedir. Fakat bugünkü fiatler ve nisbeten ucuz temini için toptan alma meçbu- riyeti maden kömürünür her evde is- tihlâkine imkân bırakmamaktadır. Kömürün ucuzlatılması için nakil işlerini yoluna koymaktan başka da- ha bazı tedbirler alınacaktır, Bu me- yanda maliyet fiatleri de tedkik edi- lecektir. Kömürün maliyet fiatinde ucuzluk temin edildiği takdirde satış gidek emk dalin geni cla Rumen - Sovyet münass-. batı kesiliyor mu? | İki tarafın elçilerini geri çağırmaları böyle tefsir ediliyor Möskora 29 (A A.) — Havas mu- habirinin öğrendiğine göre, Rorunya- nın Moskova elçisi B. Ciuntu, Bükreşe dönmek emrini almıştır. Kendisi Mos- kovayı şubat bidayetinde terkedecek- tir. Müâlüm olduğu üzere Sovyetler bir- | Miğinin Bükreş elçisi B. Ostrovski hü- kümeti tarafından son zamanlarda geriye çağrılmıştı ve Rumen mahafili Ostrovaki'nin geri çeğrilmasını şah- si sebeblere atfeylemişti. Fakat bu- gün aynı zamanda B. Ciuntu'nun da geri çağnılması başka faraziyelere yol? açmaktadır. Yabancı memleketlerde | dönen ve buraya akseden şayialara gö- re, Ostrovski, Rumen hükümetinin siyasi doktrinlerinde vukua gelen de- gişiklik üzerine geri çağrılmış idi. Maamafih her ne olursa olsun Perri: ile Sovyetler birliği arasın- daki diplomatik münasebetler katedi- lecek gibi gözükmemektedir. Gerek Moskova'da gerek Bükreş'de masla- hatgüzarlar kalacaktır. Abdülmecid aleyhine bir dava sinden dolayı Abdülmecid aleyhine üç milyon İngiliz liralık bir dava ikame etmişlerdir. Abdülmecidin vekili avu- kat Delonele Nis mahkemesinin bu da vayı rüyete salâhiyeti olmadığını id- dia etmiştir. Dava, 2 şubata talik edil- miştir. ' Nafia Vekili bu Gele şehrimize gel Ankara 29 (Telefonla) Tara Ve kili Ali Çetinkaya yarın sabah bura- dan kalkacak trenle İstanbula hare- ket edecektir. Türkofiste iki tayin Ankara 29 (Telefonla) — 'Türkofis müşavirlerinden Huldi Nevyork mua- yin konseyliğine, müşavirlerden Fuad Paris muavin könseyliğine tayin edil mişlerdir. İktisad vekili bu sabah geldi İktisad Vekili ve Ziraat Vekil ve- kili B. Şakir Kesebir bu sabahki ekspresle Ankaradan şehrimize gel- miştir. 'B. Şakir Kesebir şehrimizde evvel- «e başlarmış olduğu tedkiklerine de- vam edecektir. | Jan görüşmeler neticesinde Fiatini ucuzlatmak için üzerinde tedkiklere başlanmış olan en mühim maddelerden biri de şekerdir. Hükü- met üç sene evvel şeker fiatlerini ucuz- Jatmıştı. Şeker bugün üç yıl evvel in- dirilen fiatten satılıyor. Hükümetin niyeti - bugünkü fiatler üzerinde de ilin teşebbüsünde tenzilât yapmak- çi eyi niş tedkikler netiçesinde şekerin 5 kuruş kadar daha indirilebileceği yo- Tunda bazı mütalâalara Kikler de göz önünde tutulacaktır, Şekerin daha kaç kuruş indirilebile- ceği hakkında şimdiden tahminlerde bulunmak doğru değildir. Hükümet bu tedkikat neticesinde bir karara Hatay seçim projesi Şubatta toplantı yapılarak icab eden yerler değiştirilecek Cenevre 29 — Milletler Cemiyetin- de Hatay meselesinin raportörü İs- veçli B. Unden konseyde bir nutuk irad ederek demiştir ki: — Matay meselesi hakkında yapı- ntih- bat projesini hazırlıyan komisyonun şubat içinde toplanması kararlaşmış- far. Teplantıda Türk ve Fransız de Jegeleri de bulunacak ve projede ya- pılması lâzmegelen tadilât görüşüle- cektir. Bu hususta Türk ve Fransız delegeleri mutabık kalmışlardır. B. Necmeddin Sadak'ın nutkunda Ajansın yaptığı yanlışlık Cenevre 29 (A.A.) — Anadolu ajan- sının hususi muhabiri bildiriyor: B. Necmeddin sadak'ın konseyde okuduğu nutukta Hatay rejimine aid kısım, şu suretle tashih olunur: Nizamnâmedeki ahkâm mütehas- sıslar komitesi tarafından hazırlanan ve sizin tarafınızdan tasdik olunan sistemin temelini teşkil eden halk ira- 'desinin serhesce ve doğrudan doğruya ifadesi imkânını ortadan kaldırmak. tadır. «Bay reis, Türkiye Hatay ile ve onun tarzı idaresile ve sükün ve sükünetile bu devrede Fransa derecesinde alâka- dardır ve Fransa mandası bittikten sonra Fransadan daha fazla alâka- dardır. Esasen bu meselenin tetkiki İtalyanlar bizden mühim mikdarda pamuk alıyorlar Ankara 29 (Telefonla) — Bazı e&- nebi firmalar pamuk almak için İkti sad Vekâletine yeni teklifler yapmış- lardır, Diğer taraftan İtalyanlar İz- mir ve Adanada pamuk mübayaasına başlamış bulunmaktadırlar. İtalyan- Jarın mühim mikdarda pamuk müba- yaa edecekleri anlaşılmaktadır, Suç delillerini havi telgraflar müddeiumumiliğe GÜNÜN HADİSELERİ Almanyada cereyanlar Çalışan | kadınlar Almanya'da kadınların evlerinin dişin- da çalışması aleybine bir ceteyan vardı, malüm. Şimdi bu, hafiflemiştir. Arabelt- İront'un bir tamimine nazaran, çalışan Kadınların yektinz 100,000 € çıkmıştır Muhtebf sanayi şubelerinde, kadın | ga'yine o dereer hmm duyulmuştur ki, ml olmuştur. Nazi rejiminin kadın imesaisine aleyh- dar olduğu ilk devirde şöyle bir nizam vardı: Evlenen ve zengin olmıyan her gifte yardım edilecek; #ncak, kadın işini terk etmediği takdirde yeni aile bu yar- dımdan mahrum olacak. Şimdi bu istis- na da kalkıp her evlenen fakir ve orta halliye ikramiye verildiği için. Almanya- nın «kadınlar! Eve.» düsturundan uzak- laştığı mânasmı çıkarabiliriz. # Yahudi ile muaşakanın cezası: İdam ka #bretle okuduğumuz hadiseler e m e bir yahudi tiği meşhurdur. Şimdi Almanya'da bizdeki o eski xih- niyet belirmiştir. Tabli erecim» diye de- Bil; fakat, arkı kirletenin idamı lâzum- dire formülü altında. Stürmer'in bir fevkalâde nüshasında bu talep ileri sürülüyor. Jullüs Sreicber'in bu yahudi alayhdar roucmuası şu İki teklifi ileri sürüyor: 1 — Irkı kirletme teşebbüsünde nanlara müebbed hapi 3 — Bu cürmü Yumam ettikleri tahak- kuk edenlere idam. 3 — Bir yahudi erkekle har hangi bir zaman temas eden bir Alman kadın mahvolmuş sayılacak. Ayni gazete, simdiye kadar hâkimlerin bu cürme icap ettiği ehemmiyeti atlet- miyerek alı aydan dokuz aya Kadar ceza verdiklerinden: şiküyet etmekte ve bir de iiiatietik eşrekmektedir. Senede 358 dava olmaktadır. Gizli ka- lan hadiseler mayarı itibera alınmazsa, demek, - büyük bayramlar hariç - gün- de bir vaka! Cİstilrmden söyliyelim ki, gr Taği FP. Tanur ama aa Hangi bankalar altın ticareti eti yapacak Maliye Vekâleti Vekâleti yalnız beş bankaya me: mezuniyet verdi Ankara 29 (Telelonla) — Türk pa- Yasının kiymetini korunla hakkındaki 13 numaralı kararnameye ek karar- namenin birinci maddesi mucibince Maliye Vekâletince altın ticaretine mezun kılınan bankalar şunlardır: Ziraat, İş, Emlâk ve Bytam, Türk Ticaret ve Osmanlı bankaları, Banka müdürleri bu akşam gidiyorlar Evvelâ Parise, ondan sonra Londraya gidilecek Yalovaya giden İş bankası umum müdürü B. Muammer Eriş dün şehri- | mize dönmüştür. Etibank umum mü- i dürü B. İlhami Nafiz Pamir de Yalo- | vağan gelmiştir. Umum müdürler dün İş bankasile Etibankta bir müddet meşgul olmuşlar, öğleden sonra seya- hat hazırlıklarını ikmal etmişlerdir. Bu akşam Parise hareket edecek olan B. Muammer Eriş ile B. İlhami Nafiz Pamire İş bankasının mali ted- kikler şubesi müdürü de refakat ede- cektir. Pariste iki bankayı alâkadar eden meseleler üzerindeki temasları müteakip Merkez bankası müdürü B. Selâhaddin Çam'ın da orâda iltihaki- le Londraya gidilecektir. Londra seyahati İngiliz maliyeci- lerinin memleketimizi ziyaretlerinin bir iadesi şeklinde olmakla beraber iktisadi, sınaf ve mali meseleler Üze- bulu- bu memus bildirilecek Ankara 29 — Posta gişelerine veri- len telgraflarda münderecatında ka- nunen takibat yapılmasını icap ettiren bir suçun yapıldığı veya hazırlandığı hakkında fıkralar görülürse suç delil- lerini havi telgrafların müddelumumi- liğe ihbarı Devlet Şürasında kararlaş- tarılmıştar. > rinde de temaslar yapılacaktır. Bu indei ziyaret seyahati Türk - İngiliz işbirliğini âzami derecede takviye e decek mahiyette görülmektedir. Emniyet umum müdürü Yalovaya gitti Evvelki gün şehrimize gelen emni- yet umum müdürü; B. Sökmensüer dün Yalovaya gilmiştir. Japon Harbiye Nazırı harb uzun sürecek diyor Japon askerleri ise Sovyetlere karşı sıkı bir siyaset takib etmek için sulh istiyorlar senin son inkişafların hakkında mü- zakerede bulunmak üzere hükümet âzaları alelacele Diyet meclisi bina- sında toplanmışlardır. Nazırların müzakereleri hakkında, malümat almamamıştır. Hariciye, Harbiye ve Bahriye Nazır- ları tarafından verilen mufassal ra- porlar üzerinde bir saat münakaşa edilmişlir. Müzakerelerin neticesi as- keri iş bürolarının şeflerine tebliğ Tokyo 29 — Harbiye bakanı neşret- tiği bir beyannamede, parlak muzaf- feriyetlere rağmen, Japonyanın uzun bir ihtilâfa hazırlanması icabettiğini bildirmektedir. Bakan, parlâmentoda yaplığı be- yanatta da, Çinle olan ihtilâf bitir- mek için mühim askeri hazırlıklar lâ- zım olduğunu ve Çinde uzun müddet mühim kuvvetler muhafazası icabede- ceğini söylemiştir. İyi haber alan mahafilin fikirleri- ne göre, Harbiye Nazırı Sugiyama'nın bu beyannamesi, ordunun bir kısmın- da ezcümle merkezi Çinde bulunan orduda gittikçe inkişaf etmekte olan ve Çinde muhasamata nihayet verile- İtalyada bir barut deposu ye giri 10 cesed çıkarıldı, yarahdan 7 En Roma 29 (AA) — Frosinone eyale- tinde Segni barut deposunda müthiş bir infilâk vukubulmuştur. Saat 7,35 de bir infilâk duyulmuş bunu saat 8,10 da sedin daha gömülü kaldığı zarmedil- mektedir. Bir kaç yüz kişinin yaralandığı söy- yermek j9 Bb iel ben sa Ölenler ve Roma 30 (Akşam) — Resmi bir teb- barut fabrikasındaki patla- ma bir amelenin ihmalinden ileri gel- miştir. 9 ölü, 200 yaralı vardır. Fakat yardıma. koşanlar ölenlerin 50, yaralı- Jarın 300 den fazla olduğunu tahmin ; Atinada tevkifat 15 kişi tevkif edildi ve 1 sene müddetle sürgüne gönderildi Atinu 29 (A.A.) — Halkı isyana tej- ik eden beyannameler dağıtan bazı eski siyaset adamlarının harekâtı ve hükümet reisi Metaksasın hayatına bir suikasd teşebbüsünün meydana çı- 'karılması üzerine, ikisi veya üçü mü- tekald subay olmak üzere, 15 kişi tev- kif edilmiş ve bir sene için Ales'e sü- Tülmüştür. Bütün memlekette tâm bir sükün hüküm sürmekte ve bütün” sınıflar ve teşekküller milli hükümete bağlı- lıklarını bildirmektedir. Hâdiseler Yunan hükümetine müteveccih değildir Atina 20 (A.A.) — Röyter ajansı- nın salâhiyettar bir kaynaktan öğren- diğine göre, son tevkifler ve sürgünler Yunan hükümelinin vaziyetini değiş- matuf değildir. Veriyetin 1936 da diktatörlüğün İlânından beri değişmediği bildirilmektedir. Buna binaen, ne diktatörlüğün takviyesi ne de kânunüuesasinin tadili mevzuu- bahis değildir. evli Küttmları da işe almak zarureti ha- j Tokyo 29 (A.A.) — «Çindeki hâdi- | rek Şank-Kay-Şek ile yeniden müz rala girişilmesini talep eyliyen temayül lere nihayet vermek maksadile nı tunmuştur. Bu temayüllere sebeb oi a rak, Çin meselesinin bilhassa Sovyet- ler birliği tarafından harici iht yol açabileceği ve Japonyanın, Yetlerini geniş Çin arazisinde tük memesi icabeylediği keyfiyotleri ileri sürülmektedir. ri İyi haber alan mahafilin teyid eiti- ğine göre, hükümet âzasının büyük ekseriyeti, İmparatorun etrafındaki zevat ve Harbiye ve Bahriye genel kurmayları, bilâkis bütün gayretleri Çin üzerinde temerküz ettirmek iste- mektedir. Maamafih, iyi haber alan maharilin sandığına göre, Çinde muhasamata bir nihayet vermek istiyen askerler, kabinenin siyasetine mukavemet ey- Hiyecekler ve muhtemel olarak bir hü- kümet buhranı vücude gelirmek is- tiyecektir. Bunlar, mareşal Şank-Kay- Şek ile müzakere açarak Çin işini bi- tirmeğe ve Almanyanın müzaheretile Sovyetler birliğine karşı sıkı bir siya- set takibine âzmetmiş bir askeri kabi- ne kurmak arzusundadır. Bulgar kabinesin- deki değişiklik Başvekil son vaziyet hak- kında beyanatta bulundu Sofya 29 (A.A, 1, dün akşam, istifa eden B. Ognianov ve Boror'un yernle Dahiliye Nezareti sabık genel sekreteri Kujukarov'u adliye nazırlı- ğına ve Plevne valisi Nikoforov'u ti- caret nazırlığına tayin eden emirna meyi imzalamıştır. Son dakika Ispanyada ölen “ sivil halk Hükümet Frankoya bir teklifte bulundu Londra 30 (Akşam) — Barselondan gelen bir telgrafa göre İspanya hükü- meti Frahkoya müracaat ederek açık şehirlerin bombardımanına nihayet verilmesini teklif etmiştir. Hükümet bu yüzden binlerce masum insanların öldüğünü bildirmiş ve Franko teklifi kabul etmezse hükümetin şiddetle mu- kabelede bulunacağını haber vermiş- tir. Franko henüz cevap vermemiştir. Çinde Japon ileri hareketi durduruldu Londra 30 (Akşam) — Çinliler Ti- yençin hattı boyundaki Japon ileri ha» Teketini durdurmuşlardır. - Japöhlar Min Kuang nehrinin diğer tarafına atılmışlardır. Çin avcıları Nankin - 'Hankeo hattını kesmişlerdir. Şarki Sibiryadaki Sovyet kuvvetleri Paris 30 — Sovyet Hariciye komi. seri -B. Litvinof şarki Sibiryadakl Sovyet kuvvetleri hakkında İngilte- reye malümat vermiştir. Bu malü- mata göre Sibiryada tam mevcutlu 10 firka asker vardır. Kara, deniz, hava kuvvetleri yekünu bir buçuk milyonu bulmaktadır. Dünkü hava vaziyeti Dün İstanbulda hava az bulutlu, rüzgâr cenuplan saniyede 2-3 metre süratle esmiştir. Saat 14 de hava taz- yiki 759,5, sıcaklık en çok 13 ve en as 9,4 olarak kaydedilmiştir. iğ