24 Kasım 1937 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 2
X Japonya imtiyazlı mıntakaya da el attı Ingiltere Japonyanın isteğinin reddedilmesine taraftar görünmüyor Londra 23 — Japonyanın Şanghay- daki beynelmilel imtiyazlı mntakalar hakkındaki isteği burada ehemmiyet le karşılanmıştır. İngiltere bir karar vermezden €vvel bu mıntakalardaki hükümet teşkilâtmın nasıl bir yol tu- tacaklarını anlıyacaktır. MMaamatih bugünkü fiil vaziyet yüzünden İngil- terenin Japon isteğini reddetmiyece- zannediliyor. B. Delbos Orta Avrupa seyahatine niçin çıkıyor? Birbirine girift paktlar vaziyeti basitleştirecek! yerde daha ziyade karıştırmış! Paris 23 — Agence Economi- gue et Financier, âyan meclisi harici- ye encümeni reisi B. Henry Brenger'in Hariciye nazırı B. Delbosun orta Av- Tupada yapacağı seyahat hakkında yazdığı bir makaleyi neşretmektedir. 'B. Delbosun, Çekoslovakya hakkın- da, Lille radikal sosyalist kongresinde yaptığı beyanat hatırlardadır. Çekoslo- vakya ile Fransa arasındaki muahede- lere göre, Çekoslovakya, mülki tama- miyeti üzerinde ve yahut istiklâli üze- rinde bir tecavüze uğradığı takdirde, Fransa kendisine askeri ve diplomatik müzaherette bulunacaktır. Bu mese- le, Çekoslovakyanın Almanya tarafın- dan doğrudan doğruya mülki tama- miyeti ve mini istiklâli istihdaf eden mütemadi tehditlere maruz kalmasın- dan dolayı bilhassa ciddidir. Yugoslavyaya gelince, bu memleket, Macar ricalinin Berlin seyahati Alman, Macar Macar ricali neler er görüştüler ğ Berlin 23 (A.A) — Macar Başvekili 'B. Daranyi ve Hariciye nazırı de Kan- ya şereflerine dün akşam verilen ziya- #oile, B, von Honrath söylediği Btk. *İ timalinde vaziyet yine ayni suretle te- | — Şanghaydaki beynelmilel imti- | yazlı mıntakanın idare şartları Çin hükümetinin muvafaktı olmadıkça değiştirilemiyecek mahelli nizamna- melerle tayin edilmiştir. — Bu.sözlerden Japon isteklerinin reddedileceği manasını gıkşrabilir mis | yiz? — Bu ayrı bir meseledir. Cevabım İ zannedersem sualinize kâfi bir karşı- lık teşkil eder. Hariciye Nazırı, İngiliz amiralınm, kazandığı muvaffakıyetlerden dolayı Jüpon amiralını tebrik ettiği haberi- nin doğru olmadığını söylemiştir. Na- ar; bazı İngiliz -tebâasınm evlerinin yağma edildiği doğru olup olmadığı sualine şu cevabı vermiştir: — Bu yağmacılığı yapan, dağılan Almanyanın bir tecavüzü takdirinde, | Fransanın yanıbaşında, seferberlik glân eyliyecektir, Fakat, bir " Almanya- Çekoslovakya anlaşmazlığı takdirinde ve yahut bir Akdeniz anlaşmazlığı ih- celli edecek mi?. Halbuki Sovyetler birliği Çekoslovak- yaya, Fransız - Sovyet paktına müşa- bih bir karşılıklı yardım paktı ile bağ- | dır, Bu vaziyette, meselâ Çekoslovak- | ya hakkında Avrupada bir anlaşmaz- ık vukua gelirse, Romanya ve Yugos- Javya ne tarzda hareket edeceklerdir?. İngilterenin hattı hareketi, Ren neh- ri ve Akdeniz meselelerinde sarihtir. Fakat, ayni sarahatın orta Avrupa için de mevzuu bahsolduğüu söylenemez. İşte, B. Delbosun seyahati, samimi dostluk tezahürleri arasında, bu mese- Jelere sarahat getirecektir. Sancakta seçim hazırlığı Milletler cemiyeti komis- yonu bir rapor hazırlıyor AKŞAM. GÜNÜN HADİSELERİ Alevi meselesi — Alevilik — slinnllk artık "Türkiyede mesele değildir. Fakat hudud dışında bu- nun mesele haline *k istendiğini görüyoruz. Şa Hatay emin, emelleri- mizin tahakkukuna engel olmak istiyenler, hep eski taassup devirlerinin fesadın, nifakını araya sokmak istiyorlar. Hataylı alevi türklere şu hatıramı an- latayım. Anadolunun bu mezhep mensuplârile dolu bir kısmında geziyordum; bir köy- Yüye - ağzımı aramak için « sordum — Ben kızılbaş mısın? Hayretle yüzüme baktı: — HAA eski kafada mısın, bay? Eski- den biz size, siz bize bir takım iftiralar atıp diş bilerdik.*Şimdi vaziyet değişti. Sen bunları öğrenmedin mi? — Sen nerede öğrendin? — Askerde, — Nedir öğrendiğin? Arilat bakâilm. — Mezhebimiz ne olursa olsun, hepi- | Hem, dahası da var. Biz en | miz türküz. koyu türküz! — Niçin? — Çünkü, mezhebimisin icabı yalniz kendi aramızda evlendik. Bize hiç başka kan karışmadı. Tam .târküz, ism!' İşte, Türkiyeli alevi böyle düşünüyor; su karışmamış “Trük« olmaklğ mağrurdur- İar Hataylı aleviler de elbette ayni gü- ruru duyarlar, nifakçıların fesatlarına kulak asmazlar! Onlar, Türk âleminin malıdırlar; birin- el sınıf türktürler! Gazeteciye en büyük mükâfat İstanbuldaki umumi hizmet müesense- lerinin ve bu meyanda Şirketi Hayriyenin, Akayın belediyeye daimi irdd olarak ve- Filmesini tarsiye etmiştik. Hükmü geçen bozuklukların kimseyi mutazamır etmiye- eek şekilde piyasadan kaldırılmasını is- temiştik. Yeni ve eski binleftee Kanunun e şikâyet etmiştik. İlh.. dileklerimizin başında bunların da SANAL bizi cesaretlendiriyor. Hü- kümet efkâri umumiyenin &osi diye te- mennilerimizi nazarı itibara almış olma da, dileklerimiz hükümetin öledenberi ta- savvur ettiği projelerle tevarüd teşkil etse de, bu netice, bir gazetecinin mesle- Binde bulacağı en yüksek “e gri Memleketin önün emniyet Ve asayişi Dahiliye Vekilinin riyasetinde bir komisyon toplanıyor Ankara"23 (Telefonla), — Dahiliye Vekâleti memleketin umumi emni- yet, ve âsayiş işlerini tedkik edecek olan yüksek emniyet komisyonunu içtimaa davet etmiştir. Dahiliye Vekili ve Parti genel sek- releri B. Şükrü Kayanın riyasetinde toplanacak bu komisyona Büyük Er- kânıharbiyeden bir mümessil ile Em- niyet umum müdürü, Jandarma ku- mandanı, Gümrük ve Orman umum muhafaza kumandanları ve bazı Ve- 'kâletler mümessilleri iştirak edecek- lerdir. Denizbank kanunu lâyihasi Ankara 23 (Telefonla) — Meclis İktisad encümeni Deniz'bank kenu- nu lâyihasının müzâkeresini bitir- miştir. Encümenin lâyibada esaslı ta- dilât yapmadığı anlaşılıyor. yakında umumi heyete verilecektir. Denizyolları, Akay, Havuzlar müdürleri Ankarada â Ankara 23 (Telefonla) — Denizyol- 'Temps gazetesi Antakyadan aldığı şu telgrafı neşrediyor: İskenderun San- cağında intihabalı hazırlamağa “me- mur Milletler cemiyeti komisyonu, Ce- dönmek için buradan hareket etmiştir. Delegeler, burada bulunduk- ları müddet esnasında memleketin im Komisyon, anketi esnasında yaptığı müşahedeler sayesinde rey şartlarını 15- Jah etmek ve intihabatın teferrüatını pratik bir surette tanzim etmek için bir teklif projesi hazırlıyacaktır. Bu metne bir rapor bağlı olacaktır. Dele- geler Cenevreye döner dönmez proje #le raporu Müiletler Cemiyeti konseyi ne vereceklerdir. Konsey, vakit geçir- Komisyon ağlebi ihtimal, kânunu- senide konseyin kararlarını tatbik mevkline koymak ve intihabat muame- lelerini kati surette hazırlamak için Sancağa dünecektir. İntihabatır nisa- my Jarı, Akay, Havuzlar müdürleri ida- relerine sid bütçeler hakkında alâka dar Vekâletle temas etmek üzere bu- ğe gelmişlerdir. Adları değişen vilâyetler hakkında lâyiha hazırlandı Ankara 23 (Telefon) — Dahiliye Vekâleti, Diyaribekir adının Diyar- bakıra, Elâzizin de Elâzıka tahvili hakkında bir kanun Jâyihası hazır. lamış ve Meclise vermiştir. Rusyada iki ecnebi casus Moskova 24 — Lehingrad askeri yirmi beşer sene hapse mahküm edil- "Horn, casusluktan dolayı, Sovyet Rusyadan koğulduğu halde, sonra sahte bir İsviçre pasaportu ile gene Rusyaya dönmüş ve casusluğa baş- YARMA asi 2 Deniz ticaret müdürü Ankara 24 (Telefonla) — Burada bulunan deniz ticaret müdürü B. Geceki ve Bu Sabahki Haherler ! ! İ | | | Liyiha | 24 'Teşrinisani Son dakıka Fransız başvekilile Hariciye Nazırı Londraya davet edildi Hitlerin teklifleri Ingiliz ve Fransız ricali tarafından tedkik edilecek Londra 24 (Akşam) — İyi malümatlı mahafilden sızan haberlere göre, Fransız başvekili B. Cbautemps ile hariciye nazırı İngiltere hükümeti tarafın- dan bazı müzakereler için Londraya davet edilmişlerdir. Resmi davetiye bu hafia sonunda Parise gönderilecektir, Bu dayelin Lord Halifaksın, Berlinden getirmiş olduğu Alman tekliflerini iki hiikümetin müştereken tetkik etmeleri ve bu hususta bir karar vermeleri ile alâkadar bulunduğu tahmin edilmekte- dir. Londrada cereyan edecek olan İngiliz - bir ehemmiyet verilmekledir. Fransız mükâlemelerine büyük Japon ordusu Nankinden 140 kilometre mesafede Nankinin boşaltılmasına devam ediliyor sefaretler de şehri terketmektedir Tokyo 23 — Tebliğ Şanghay cephesinde Çin kıtalarmı Şang- hay - Nankin demiryolu istikametin- de takib eden Japon ordusu, 22 son- teşrin günü sabahleyin Nankin'in 140 kilometre cenubu garbisinde kâin Wusih şehrini işgal etmiştir. Bu ha- valide yağmurların husule getirdiği tuğyan neticesinde orduya yiyecek ve cephane tedarikine imkân kalmadığı için ordu ihtiyaçları tayyarelerle te- min edilmekte ve ordu da bu sayede ilerilemektedir. Nankin boşaltılıyor Şanghay 23 (AA) — Hükümet merkezinin nakli hususunda verilen kararı müteakip ecnebi sefaret ve konsoloshaneleri hükümetle beraber Nankinden gitmeğe karar vermişler- dir. Fransa ve Sovyetler Birliği sefa- retleri 22 sonteşrinde Nankinden ay- rılmışlardır. İngiliz, Amerikan ve Al- man sefarethaneleri de bugün taşma caklardır. Hariciye Nazırı Wang - Şung - Hül, me güne kadar Nankinden aynla- . Fransadaki gizli cemiyet Krallığı ihya etmek istiyormuş Mühim evrak ve vesikalar yakalandı, Fransız Dahiliye Nazırı gazetecilere beyanatta bulundu Paris 24 (Akşam) — Dahiliye na- yırı Dormoy kabineye gizli cemiyet tahkikatı hakkında izahat vermiştir. Nazır, pazartesi akşamı yapılan bir araştırma neticesinde mühim evrak ve vesikalar yakalandığını beyan et- miştir. Zabıta, yeni mühimmat depo- larını keşfetmek üzeredir. Toulouse, Paris ve Lyonda araştırmalar devam ediyor. Kabine içtimaının sonunda Dahiliye nazırı gazetecilere beyana- T söylemiştir. Şebekenin maksadı cum- huriyet rejimini devirmek ve krallığı ihya etmektir. Krallığa bir dikielör- lük devresi takaddim edecekti. Brüksel 24 (Akşam) — Kont de Paris İsviçreden tayyare ile buraya gelmiştir. Cenevre 24 (Akşam) — Hükümet bitaraflığını ihlâl etmemek için gaze- teleri, Fransa tahtı üzerinde hak id- dia eden ducde Guise'in neşrettiği beyanname hakkında mütalea beyan etmekten menetmiştir. Filistinde 4 Arab reisi yakalandı Aralarında Ferhan Essadi ” de vardır Kudüs 24 — Dört arap reisi tev- kit edilmiştir. Aralarında Şerif Fer- han Essadi de vardır, Bu, 1985 se- nesinde Şerif İzzeddinle bereber İn- gilizlere karşı kıyamı idare etmişti. Bu dört reis ellerinde silâhla yaka- landıkları cihetle divanı harbe veril- mişlerdir. Divanı harbin kendileri- ni idama mahküm etmeğe salâhiyeti vardır. Araplar, Şerif Ferhanı evliya diye telâkki ettiklerinden muhakemesi için İngiliz makamafı tarafından şiddetli tedbirler alınmıştır. İlk mu- hakeme dün yapılmıştır. Beyrutta 4 kişi ölmüş, 60 kişi yaralanmış Kudüs 23 — Beyrutta çıkan siyasi kargaşalıklar esnasında 4 kişi ölmüş, 60 kişi yaralanmış, 300 kişi de tevkif edilmiştir. Polislerle sık sık vuku bu- lan çarpışmalar yüzünden sokaklar» da devriyeler, zırhlı otomobiller geze dirilmesine ve umumi müessesatın muhafaza > inle rülmüştü iu ana Ingiliz hazine müsteşa- rının tedkikleri B. Waley Ankarada bir hafta kalacak Ankara 74 (Telefonla) — İngiliz hazine müsteşarı B. Waleyin An karada bulunduğunu dün bildirmiş- tim. B. Weleye, B. Nikson refakat kalmakta olan B. Waley, Ankarada bir hafta kadar kalacaktır. Türkiye « İngiltere ticaret o münasebetlerinin daha ziyade inkişafı için tedkikler yapıyor. Balkan antantı demiryolları konferansı © i rak etmek üzere Atinaya giden heye- timiz şehrimize dönmüştür. Konfe- rans murahhaslarımızın teklifi üzeri ne ikinci toplantısını iki ay sonra yurdumuzda yapmağa karar vermiş* tir, Balkan bankacıları şerefine ziyafet Ankara e, — Maliye Vekili
