23 Kasım 1937 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 1

Bugün sahife Sene 20 — No: 6863 — Finti her yerde 5 kuruş SALI 23 Teşrinisani 1937 İmzanızı şayed okunaksız at- mağu elinizi alıştırdınızsa, mek- tuplarınızın altına, bir de, vazih olarak isminizi yazınız. Bunu Adet edinin. Telefon: 24240 (İdare) — 24249 (Tahrir) — 24248 (Müdür) — 20113 (Klişe) Lord Halifaks dün Berlinden Sirketi Hayriye ve Akay Londraya döndü Almanyada müstemleke işinden ziyade Avrupa meseleleri gö Hatay ancak Türk kalabilir. Varılacak tek gaye budur Milletler Cemiyeti namına Hatayda tedkikat yapan beş kişilik bitaraf kon- İrol komisyonu işini bitirmiş, Ceney- reye dönüyor. Mâlürdur ki Hatayda önümüzdeki baharda ilk milli meclis intihabı ola- caktır. Bu yerde ciddi ve inanılacak bir nüfus yoklaması henüz yapılmadı. Diğer taraftan, konseyce kabul edilen Anayasaya göre, müntehipler, hangi cemaate mensup olduklarını konteol komisyonlarına bizzat. söylemek Sure- tile, bir nevi nüfus. sayımı olacak, Türk, Alevi, Arap ve saire öcmastle- rine mensup'ilk münlehiplerin sayısı bu suretle belli olacaktır. Birinci dere- ceden her üz müntehip için ikinci de- rece bir müntehip olacak ve ikinci 'de- rece müntehiplet -her cemaat kendi listesi içinden - mebusları seçecekler- dir İlk intihabat; görülüyor ki biraz ka- rışık, ayni zamânda çok esaslıdır. Çün- kü geçilecek ilk milli meclis istediği kanunları yapacak ve müstakbel in- tihabat usulünü dilediği gibi değişti- reçektir. Bundan dolayı bu ilk intiha- batın sıkı kontrol altında cereyan et- mesine ehemmiyet verildi. Hataya gön- derilen beş kişilik komisyon, intihaba- tın.ne şekilde kontrol edilebileceğini yerinde bir aydır tetkik etti, Cenevre- ye dönüyor, Konseye rapor verecek, ve konsey intihabatın yapılması için bu heyetle beraber, her rey sandığı başında bulunmak üzere, lüzumu ka- dar -meselâ yirmi, otuz- bitaraf kont- rol memuru gönderecektir. Başka bir şekil bulunamadığı için, Türkiye; ehiveni şerr diye bu usule razı oldu. Çünkü; milli dâvalarda, ecnebi bitaraf müşahede ve konttol ne demek olduğunu biliriz. Oraya gönderilen 2e- vatın ne ehliyetinden, ne bitaraflığın- dan şüphe ederiz. Hepsi hürmete 1â- yık insanlardır. Fakat, hepsi işin ve bilhassa yerin acemi:fdir. Lisan -“bil- mezler. İptidai ve karışık bir şark mem- leketine gittikleri zihniyeti kendilerin- de önceden mevcud olduğu için, ora- da yerli unsurlardan - ziyade “kendi hemcinslerile temas ederler, “Türkü, Arabı, Aleviyi değil frenkleri dinler- ler, onların tesiri ultında kalırlar. Daha önce, gene Milletler Cemiyeti tarafından Hataya - gönderilmiş * olan bitaraf müşahidleri gördük... Fransa tezini bülbül gibi ezberliyerek Cenev- reye geldiler. O derecede ki ecnebi iş- gal kuvvetleri tarafından hazırlanmış nüfus istatistiklerinin: ahâd, - aşerat rTakkamlarına kadar, doğru olduğunu iddia ettiler! Halbuki hiç bir köy ve- ya kasabada nüfusu saymadıklarını da ayrıca itiraf ediyorlardı. “Bu, gayet'tabiidir. Her heyet, gittiği yerdeki hâkim, Avrupai kuvvetin tesi- Yİ altında kalır; Beşeri ve zaruri bir haleti ruhiyedir. Eğer. Türkiyenin iş- gali altında bir yer olsaydı her bitaraf heyet, ahvali bizim gözümüzle görür- dü, Bu basit hakikatleri tekrarlamak- tan maksadımız şudur: , < (Devamı 13 üncü sahifede) Necmeddin Sadak Londra 22 — 1ördHalifax- -bu- “gi gün —Berlinden Londraya gelmiş- tir. Lord, derhal Bâşvekli ve Hari- ciye nazırile gö- rüşmüştür. —oOBu mülâkatta (Ber- lindeki temasları hakkında malü- mat vermiştir. ingiliz gazetele- rinin aldıkları hâ- berlere göre Lörd Hallfax, B. Hitler ve: Alman Harici- ye nazırı ile müs- temleke işinden 2k yade - Avrupa me- seleleri - hakkında görüşmüştür. Kendisine Al man - İngiliz an-: laşamasının İn giliz menafii aley- inde olmadıği ve Komünizm aley- hindeki misakın bir İngiliz « Alman anlaşmasına mâni olamıyacağı bildi- | Halifax'ır Faporunu kabine çar- şamba günkü toplantısında tedkik edecektir. O zamana kadar hiç bir bayanatia bulunulmıyacak ve ileri Beyrutta nümayişler ve kanlı çarpışmalar oldu Lord Halifax, Von Neurath ve İngilterenin Berlin sefiri B. Henderson rüşülmüş sürülecek tahminler de bitlabi haki- kata uymıyacaktır, Von Neurath'ın daveti Berlin 22 —- Alman Hariciye Nazırı von Neurath'ın Londrayâ davet edil- diği haberi Alman radyoları tarafın- dan ecnebi memleketlere verilmiş, fa- kât Alman halkına bildirilmemiştir. (Devamı 13 üncü sahifede) Belediyeye geçiyor Belediye bu iki müesseseyi birleşti- rerek kendisi idare edecek Bu hususta bir proje hazırlanarak hükümete takdim edildi Başvekil Celâl Bayarın Millet Mec- lişinde okuduğu ; progtamda şehir | içinde bulunan kara ve deniz nakli: yalınin Belediyeye devredileceği hak- kında bir kayıd vardı. Haber aldığımıza göre İstanbul Bö- lediyesi Şirketi Hahriye ile Akayın Belediyeye devri ve idare şekilleri et- rafında bir proje hazırlıyarak hükü- mete takdim etmiştir. Bu projeye gö- re - Akayın Yalova seferleri müstes- na olarak - Şirketi Hayriye ile Akay teşkilâtı Belediyeye merbut ayrı bir bütçe ile idare edilmek üzere tek bir müessese haline sokulacaktır. Yalnız Akayın Yalova seferleri doğrudan doğruya Belediye riyaseti makamı ta- rTafmdan idare edilecek bir servise bağlanacaktır. Belediye, bundan evvel de Şirketi Hâyriyenin ve Akayın şehre devredil- mesi için nokta: nazarını hükümet nezdinde izah etmişti. Hükümet, pren- sip itibarile bu müesseselerin devrine taraftar olduğundan Belediyenin ha zırladığı proje tedkik edilerek bir kar nun lâyıhasının hazırlanacağı mu- hakak görülüyor, Köprüde Şirket ve Akay vapurları Suriye Başvekili: dün .şehrimizden Parise geçti Senegalli bir asker öldü, nüma- yişçilerden bir k Beyrutun başlıca caddelerinden biri Beyrut 22 (A.A) — Polisin muha- lefetine rağmen Beyaz gömlekliler Lübnan falanjları ve «Nacadi; gibi dağıtılmış olan cemiyetlere - mensub yüzlerce kişi bir alay teşkil etmeğe teşebbüs etmişlerdir. Polis, nümâyişçileri dağıtmıştır. Bir çok kişiler tevkif edilmiştir. Bu- nunla beraber öğleye doğru galeyan artmıştır. Askeri kıtalarla Jandarma» lâr müdahale etmeğe mecbur olmuş- ... aç kişi yaralandı negalli asker ölmüş ve nümayişçiler- den bir kaç kişi yaralanmıştır. Silâhlı çetelerin faaliyetine mâni olmak üzere hududlar muhafaza al- tına alınmıştır. Beyrut 22 (A.A.) — Dağıtılmış olon asekeri mahiyette teşekküllerin ye- niden nümayişler tertip etmelerine mâni olmak için hükümet makamları lâzımgelen tedbirleri almıştır. Her türlü seyrüsefer menedilmiştir. Askeri kıtalarla polis mütfrezeleri hü- kümet binalarının bulunduğu mâ- halleri muhafaza etmektedirler. Bü- tün şehirde tam bir sükünet hüküm sürmektedir. Mikkaticr Yıkıcıya verilen yalılar — Boğaziçinde yedi odalı bir yak yedi Hyaraya kiralanıyor. Hattâ bazı mal sahipleri vergi vermemek için kosko- ca binalarını yıktcıya satıyorlar. Bu kabil bedbinâne sözleri eskiden işitince yüreğimiz sızlardı. Fakat İs- tanbulun esaslı surette imarına niyet edildiğini bildiğimiz için bu hallerin gelib geçici olduğuna inanıyoruz. Muhafazasını istediğimiz, ümtanın- dan maddi menfaatler beklediğimiz bazı havzaların - bu meyanda mes€- 14 Boğasiçinin - himayesi için vergi | yükünü muvakkaten hafifletemez- miyiz? Yalılardan bazılarının belki de tarihi, bedii kıymetleri olduğu te- bit edilecektir ve hükümet bu bir kaç yil içinde eksik aldığını imardan sonra B, Gemil Mardam Paristen dönüşte Ankaraya gide- Suriye Başvekili B: Cemil Mardam refikasile birlikte dün akşam Toros ekspresile şehrimize gelmiş ve Hay- darpaşada vali muavini B. Hüdai ta- rafından karşılanmıştır. B. Cemil | Mardam bir müğdet Perapalasta is- tirahatten sonra saat 20 de Sirkeci- den Parise müteveccihen hareket, et- miştir, Suriye Başvekiline sekreteri B. Asem Neili refakat etmektedir. bir muharririmize B. Cemil Mardam ezcümle demiştir ki: — Doğruca Parise gidiyorum. Ora- ziyadesile alarak kayıbını kapatacak. lardır, Kargaşalık esnasında bir Se- tar, “ii ri Kürüm | Hareketinden evvel kendisile görüşen ceğini söyledi ve muharririmize beyanatla bulundu da bir buçuk ay kadar kalacağım. Bu seyahatten maksad, Fransa ile âra- mızda mevcut siyasi ve iktisadi me- seleler üzerinde görüşmektir. Paristen Cenevreye gitmek tasavvurundayım. Fakat Cenevre seyahatim Pariste Fransız devlet adamlarile yapacağım görüşmenin neticesine bağlıdır. Dün akşam aldığımız bir habere müzakerelerde ü — Belediye caddelerde çamaşır teşhirini yasak etmiş!,, — Bize ne kardeş, gazeteciler düşünsün!... E İ : imren a