22 Haziran 1934 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 6

Sahife 6 22 Haziran 1934 IKTISADI MESELELER Geçinme masrafı Memleketimizde pahalılık var zmir, yok mudur? Son zamanlar. da bu mesele etrafında gazeteler. 'de münakaşalar olmaktadır. zıları “ «pahalılık vardır» diyor- lar ve geçen seneye nisbetle bir kısım eşya fintinin artmasını de- lil diye ortaya sürüyorlar. Ba- zıları ise «pahalılık yokturn di- yorlar ve ticaret odasının neşret- delil gösteriyorlar. Bize kalırsa bu iddiaların iki si de doğrudur. Memleketimizde pahalılık hem yoktur, hem de vardır. Ayrupa memleketlerine bakarak mukayese yaparsak pa- balılık yoktur. Çünkü hiç bir garp memleketinde et, sebze fintleri bizde olduğu kadar ucuz değildir. Halkımızın servetine bakarsak pahalılık vardır. Çünkü biz esa- sen zengin bir millet değiliz. Dün- ya buhram ve sair muhtelif se- bepler kazanç miktarını ezalt- mıştır. Aylıkla geçinen kimsele- rin eline geçen para da bir kaç sene evvelki kadar değildir, sa- tin alma kabiliyeti azalmıştır. Bu sebeple eşyi iati biraz ucuzlamış olsa bile bir kaç sene evveline nisbetle pahalılık var demektir. Mesele geçinme masrafını hal- kın kazancına uydurmakta: dır. Bunun için tedbir almak lâ- zimdır. Son zamanlarda kilonun kabulü ve müdafaa vergileri bir kısım üccar ve esnafa fiatleri arttı ir vesile teşkil etmiştir. Bir çokları okka fiatini kilodan i yorlar. Müdafaa vergilerine gelin) €c, perakendeci tüccarın fiatleri arttırması için biğ bir sebep yok- ken bu vergilerin tatbikine baş- landığı gün bütün bu peraken- “ciler ellerindeki eşya fiatlerini suttrmışlardır. Bu gibi hareket lerin #eine gecmek icap eder. sz. mazari iktisatçılar eşya finti üzerinde ihtikâr yapılmasını ahlâki bir mesele olarak telâkki ediyor ve bu meselelerin ticari ahlâk cephesinden tetkik edilme sini ileri sürüyorlar. Belediye iktisat mü: ihtikârla mücadele tedbirlerinden ziyâde kooperatif- ler açılması lüzumunu ileri sürü- yor, Vakıâ kooperatif, eşya fiatle- rinin düşmesine mühim bir âmil. dir. Fakat, şehrimizde en büyük tevzi cihazı kooperatifler dej dir. Halkın en geniş münasebette bulunduğu yerler, bakkallar ve sey. Yar satıcılarıdır. Her şeyden ev. vel bu sahn dahilinde tedbirler almak lâzimdir. Diğer taraftan bol miktarda me- çalıştıran büyük mü. eweselerin istihlâk kooperatifleri açması da şehir iktisadiyatı na muna pek hayırlı bir iş olur. emirde 25 senelik muailimler | emir 21 (A.A.) — Gece, Halk evinin e bahçesinde maarif mesleğinde 25: sene hizmet eden muallimler şerefine bir maarif gecesi eğlentisi tertip edilmiştir. Köylülerin de iştirak ettikleri bu eğlenti çok samimi olmuştur. ali Kâzım paşanın Türk mual: limi ünvanile yazdığı bir makale- nin okunması le eğlentiye başlan- mıştır. Birçok nutuklar söylenmiş, milli oyunlar oynanmış ve 25 sene meslekte çalışmış olan 1l muak lim alkışlarla o tebcil olunarak sabaha kadar eğlentiya devam edilmiştir. - Taşköprü çok değişti On sene evvelki kasaba ile bugünkü arasında büyük fark var Taşköprü 16 (Hususi) — Ar. keoloji tetkikatı in vilâyet da bilinde bir tet ik seyahatine ktm. Seyaha- tir, vilâyetin çok kazalarına, nahiye ve köy- lerine kadar uzı yacak. Bu sıra- da, vilâyet dahi linde. gördükle- rimi, gazetecilik bakımından dikkate değer badi- seleri de (Akşam) a yazmağı fay. dalı buluyorum. ilk uğrak Taşköprü oldu. Kas- tamonudan Taşköprüye muntazam otomobil seferleri var. Hemen her- gün hem Taşköprüden hem de Kastamonudan otomobil bulmak mümkün... Kastamonu ile Taşköprü arasi 44 kilometreden ibaret olduğu yel ve iyi bir otomebi le iki şehir arasındaki mesafeyi azami bir saatte almak kabildir. Fakat biz bu mesafeyi dört saat- ten fazla bir zamanda alabildik. Çünkü bindiğimiz otomobil her lde Fordun ilk çıkardığı ötomo- bil değilse bile, Türkiyeye ilk ren otomobillerden başkası da hi değildi. Hurda mı hurda. Bereket versin, Kastamonu ile Taşköprü arasında saat başında ir çeşme var, yoksa, otomobilin radyatör denilen su hazinesimde- ki deliklerde suyu tutmak i yok. Şoför tekene ile suyu doldu- ruyor, o da bir taraftan akıyor. Hele, lâstikleri sormayın. Bir yerde patladı mı, bir daha temel tutmasına imkân yok. Şoför ya- Urlada cinayet Rizeli Salih, şüphe üzerine karısını öldürdü Urlada feci bir cinayet olmuş, genç bir kadın, kocasının. bıçak darbeleri altından can vermiştir. Zabıtanın tahkikatını göre cina- yet şu şekilde olmuştur: Urlanın İskele mahallesinde oturan Rizeli Mahmut oğlu Saliki genç karısı Rukiye hanımdan şüp- helenmekte ve karısının başka bir yük bir geçimsiz. liğe sebebiyet vermiş, nihayet Sa- Tih bu şüpheye dayanamıyarak bi- gağını karısının karnına sapla maştar, Yaralı kadın otomobil ile İzmir memleket hastanesine nakledil ken yolda ölmüştür. Katil koca ya- kalanmış ve cinayetini itiraf ey- lemişi Diyarıbekirde elektrik e Diyarbekir 20 (A.A) — rbekir elektrik tesisatı Gi ketine 114,590 liraya ihale edik miştir. Taşköprünün umumi görünüşü ve meşhur Taşköprü ki köylere ayrılan ve köylünün zekâ | malyor, şişiriyor, otomobile takı- yor, makine daha hareket etme- den havasını indirmeğe başlıyor. Maahaza, Taşköprülü şoförlerin yeni makinelere heves etmemele- takdir etmemek mümkün de- gil, Otomobiller yüzünden mem- leketten çıkan paranın hadü he- sabı yokken, bir çok şehirlerimiz. de olduğu gibi Kastamonuda da takside mevcut arabalar haddin- den fazla çok. Bir çokları oturuyorlar. Halbuki, Taşköprülü şoförlerin bu eski model harap arabaları boş durmuyorlar, müte- madiyen çalışıyorlar. Taşköprüye giriyoruz... Taşköp- rü, ta Paflagonya devrindenberi mamur ve meskân eski ve şirin bi kasabadır. On bir sene evvel bi yangın felâketine uğramış, kasi banın hemen hepsi denecek kadar gok olan binden fazla evi yanmış- tır, Ben Taşköprüyü yanmadan evvel görmüştüm. On bir sene içinde o kadar çok değişmiş, o ka- | dar güzel bir ka: olmuş ki, on bir senedenberi Taşköprüden uzakta kalmış Taşköprülülerin bi- le tanıyamıyacaklari bir hale Kıskançlık yüzünden Üç kişi ağır surette yaralandı iz Beylerbeyinde kanli bir cinayet olmuş, üç kişi kıskanç- Hk yüzünden yaralanmıştır. Hadi- senin tafsilâtı şudu Mehmet isminde biri metresi Necmiye hanımla sokakta gider. ken aralarında şiddetli bir dil kavgası başlamış ve ortalıği bir gürültüdür almıştır. Bu sırada oradan geçen ve Mek. medin yattığı handa yatan seyyar gazozcu Abdullah ile topal Ah- met, kavgayi görmüşler ve arala- zin: bulmak için yanlarına mişlerdir. Abdullah ile topal Ahmedin bu müdahalesinden fena halde kızan, Mehmet derhal biçağıni çekerek ayırmağa gelenlerin üzerine sal dirmiş ve evvelâ topal Ahmedi beş alti yerinden yaraladıktan sonra, biçağıni Abdullahın karni- na saplıyarak bağırsaklarıni delik deşik etmişti Mehmet bu kanlı kavga esna- sinda kendi biçağile yüzünden ve bir çok yerlerinden ağır surelle yaralanmıştır. Üç yaralı mer» İeket hastanesine kaldırılmışlardır. miş. Hattâ asır. ların bile üzeri den gelip geçti Taşköprünün meşhur taş köp rüsü de geçen on bir sene içinde, harabi- yetten sıyrılmış ve yiizüne doya doya bakılabil bir şekle girmiş, Taşk öprüye girmeden, insan, Kastamonu » Taş- rü şosesinden ve emeğile yapılan yollar üzerin- deki «şu köye gider», «bu, köye gider» levhalarını görünce, mem- leketin on senelik çalışmasının miyarını pek güzel farkedebiliyor. Bütün yollar üzetinde muntazam. levhalara yazılmış yazlıar... Her halde, on senelik hayatımızın gü- zel bir nümunesini tebarüz ettiriyor. Öyle zannediyorum ki, geçen on cumhuriyet yılı memleketin çeh- resini bir çok sahada hiç tannmi- yacak şekilde deği İşte, Taşköprü bunun misali, Geniş caddeler, caddelerin et- ını kaplamağa başlıyan yeşil ağaçlar, muntazam ve plânlı s0- kaklar, harabeler içinden sivrilen kârgir ve muntazam evler hep on senelik hayatımızın, değişen be- | dii zevklerimizin, yeniden doğan lik plânda Taşköprü yade güzelleşmesini istihdaf eden ne gibi şeyler var. İkinci mektu- bumda bunlardan bahsedeceğim. taz Aydın afyonları İnhisar idaresinin müba- yaata başlaması bekleniyor Yeni sene afyon mahsulü geçen hafta Aydına getirilmi; beş liradan satılmıştır. Halbuki uyusturucu maddeler inhisarı morfin derecesi 8 olan af- yonları-560 kuruştan almakta, fi- atleri morfin derecesi nisbetinde artırarak 14 morfin derecesi olan- ları (1120) kurustan satın alın. maktadır. ve kilosu Bunu bilen bir çok müstahsiller Mallarını satmamaktadırlar, Fa- kat her müstahsilin malını elde tutması imkânı olmadığından in- hisar idaresinin bir memur veya eksper göndererek Aydın afyon- larını aldırmasını müstahsiller di- lemektedirler, Kastamonuda faydalı yağmurlar Çankırı 21 (A.A, ) — Çankırı ile Tosya, Ilgez ve Çerkeş hava- lisine çok faydalı yağmurlar yağı yağmurdan Dün Ilgaz dağına ceviz büyüklüğünde dolu düşmüştür. NELER OLUYOR? 47 yaşında asker! Fransada Auguste Serrö ismin de 47 yaşında biri, askerliğini yapmak ilâh altıma alım maştır, Bu adamın hayatı bir romandır. 17 yaşında Lejyon Etranje alay» larına girmiş, 14 ay bu alaylarda hizmet ettikten sonra yaşı dolayı. sile ihraç edilmiştir. Auguste bu: radan Bal, Kopenhag, Hamburg, Madrid şehirlerine gitmiş, fakat bir türlü bir iş tutamamıştır. Niha- yet Belçikanın Anvers limanında bir Felemenk vapuruna muço ya zılmıştır. Vapur Afrika sahillerinde ka- zaya uğrıyarak batmış, fakat Auguste kurtulmuştur. Afrika sa- hillerinde lenmiş, bir müddet sonra bu ka- dını bırakarak başka bir kadını almıştır. Bir gün sahilde bir Alman va- puru görünce bu kadını da bırak- mış, vapura iltica etmiştir. Vapur 2 ağustos 1914 tarihinde Hambur- ga gelmiştir. Yani tamam ber ta- rafta seferberlik yapıldığı, ir zenci kadınile ev- har bin başladığı zaman. Auguste kendisi diye göstererek Almanların elin- den kurtulmuştur. Fakat Amerika i Amerikalı derilmiştir. Harpten sonra Frankfurtta yer leşmiş, bir Alman kadınile bi Gecen te yaşamağa başlamıştır. seneler esnasında iki çocuğu da olmuştur. 1930 da Auguste karısını ve çe- cuklarını bırakarak Parise gitmiş; burada yaşamağa başlamıştır. Ge- aklına gelince müracantta bulun- muş, bu müracaat üzerine tevkif edilmiştir. Mahkemede «bu yaşta askerlik bana bakıyor» demiş ve ken ahatı olmadığını iddia et- Mahkeme heyeti 2 ay hapis cezası vermiş, fakat cezayı te Yalnız Auguste a yapacaktır. Bu suretle büyük babahk sana- tanı öğrenecek yaşta bu adam as kerlik sanatını ö Atletizm birincilikleri İstanbul mıntakası Atletizm be- yetinden: Muhtelif tarihlerde Anar dolu ajansile tebliğ edildiği veç- bile 29 haziran ve 1 tenmuz 934 tarihlerinde icra edilecek Istanbul atletizm birinciliklerine girecek olan klüpler atletlerin esamisi ve ve mıntaka sicil numaralarını vs bangi müsabakalara iştirak eds ceklerini müş'ir listeyi 24/6/934 tarihine müsadif pazar günü akşas f mına kadar Atletizm heyetine vermeleri, aksi takdirde müsa- bakaya iştirak hakları zayi ola ilân olunur. Almanyada sigara fabrikaları birleşti Almanyada siçara fabrikaları bahsetmiştik. Berlin Türk ticaret mümessilliğinden alâka. Seselere gelen bir raporda, kar telin Iktisat nezareti tarafından bildirilmektedi Kartele Almanyadaki fabrika- ların yüzde doksan beşi iştirak etmiştir. Birlik ilk iş olarak siyara fiatlerini tesbit etmiştir. Bu suretle fabrikalar arasındaki Hiat rekabeti ortadan kalkmıştır.