28 Eylul 1 AKŞAMDAN AKŞAMA Dünya büyüyor! Fransada Gonceurt akademisi öze. ndan 3. Ray ine yeri min Olduğu faraziyelere dair Paris Hibrid rine ar aşmak Yazı ip, kirim. kk, calbdeceğini em lan rin aşıya e sorum Kürrei arsın dahil bulunduğu feza'yı eski ilim mahdut ve mukannen bir mahal addederdi. Halbuki, yeni ilim, fezanın, büyü- mekte ve genişlemekte olduğunu keşfetmiştir Evet, kâinat, büyümekte ve genişlemektedi Lâakal, yeni nazariyeler, bunun böyle olduğunu Ve raf etmeli ki, z, kurukuruya ve lâfıgüzaf ola- ral söylemiy Herkesin bildiği erz, güneşin milyonda değildir. Güneş ise, pek çok yıldızlara nazaran, mini mini, küçücük bir yıldızdır. Güneşin de alelâde bir yıldız olarak dahil bulunduğu Saman yolu ailesi içinde milyarlarca yıl- diz vardır. Bizim Saman yolu, milyonlarca diğer saman yollarından biridir. Lâkin şurası da muhakkak milyonlarca saman yolunun heyeti umumiyesi bile kâinatın ancak bir söylüyor. Şimdiye kadar müdevven olan ilimde, kâinatın hududu kati Surette taayyün etmişti. Kâinatın uhitini, ziya, 500 ilâ 600 milyar enede devredebilirdi. İşte dünün kâinatı buydul Lâkin, bu - yukarıda vi dünyayı (velev pek büyük olsun!) indanın içine sokmak iste- miyorlar. Zira, sehabelerin biribirlerinden saniyede 2000 ilâ 11000 kilometro gibi başdöndürücü bir süratle uzaklaştıkları kaydedilmiştir. Yukarıki sürat, günde milyar kilometroya tekabül Bu şerait dahilinde, itemadiyen büyüyüp, genişlediği nlaşılr.. Hem de nasıl bir büyü. yüş ve genişleyiş! Böylelikle, eski, nazariyecilerin “mahdut kâinat, faraziyesi suya düşüyor. Esasen, bu son asırda, kat'i addedilmiş kaç nazariye ve iye iflâsını gördük! bir AAym sebep yüzünden kâinat h etmektedir. Kâinatın terkip attiği “madde, , mini mini elek- trikçiklerden ibarettir. (Demek ki, evvelden zannedildiği gibi, biza” tihi “madde, de mevcut değili) madde, durduğu yerde “ ederek, kaybolmaktadır. Bina ley, pek kolaylıkla tahmin olunabi- leceği gibi, trilyon veya desilyon Seneler sonra, ecramı semaviyeden. eser o kalmıyacaktır. Ecsam, atomlar, bepsi yok olacaktır. Yalnız. radictin — ( teşa'şe'- kalacaktır? Boşluklardar çuğül ve inden uzaklaşan ( tabi caizse) ışık hoblecilleri. Lâkin, bu zamandan o zamana, kâinatın hududu, son derece genişliyecektir. Zira, anlaşıldığına göre, sebabeler, mütezayit biz süratle biribirinden uzallaşmağa, başlıyacaklardır. Hatta, süratleri, ziyanınkini bile geçecektir. Halbuki, ziya, seytan ir sürattedir: Kürrei arzı i tini bir saniyenin yedide biri kadar kısın kir zamanda kateder.| ve en küçük (atomlara varıncaya kadı aklar, ışık hal uzaklaşacaktır. de, bi Its, Kıyamet, yeni alimlere nazaran, boyla kopacak |. Fakat kor : Bunun için, miyon milyar ürlyon değilde desilyon conulür var.. Ve (0-10 imana kadar!?) Kim bilir kaç milyon kürrel nazariyeler ve faraziyolar eca sından değişir. Zirm, bunlarda, sunuz ki mütezayit bir süratle değişiyor, değişi, Yor, eskilerden uzmklaşiyor 1 ( Akşamcı) | Tamir içi herşey, parçalanarak, parça- Eski köprü bütçenin tastiki akabinde tamir edilecek Unkapanı köprüsünün dubalar» rının (amiri ile köprünün yeniden açılmasına karar verildiğini yaz- mıştık, yapılan keşfe göre mevcut yirmi dubadan dördü hiç bir işe yaramıyacak dereçede tamamile çürümüşlerdir. Bunların yerlerine yeni dubalar inşa edilecektir. Diğer on altı duba da ayrıca tamir edilecektir. Dubalardan O başka © köprünün üstündeki ahşap kısım da demir olarak inşa edilecektir. Bu i yüz yirmi bin lira sarfetmek icap etmektedir. Duba- lar, Balat atelyesinde tamir edi- leceklerdir. Bir dubanın nibayet on bin liraya mal olacağı anla başlanmak için 93 tastik edilerek bele edilmesi köprü bütçesinde | yol inşaatı için tahsis edilen fasıllarda bazı mü- hakaleler yapmak lâzum gelecek: tir. Belediye, 932 bütçesile yeniden bazı yollar inşa etmeğe karar vemişti, Fakat Unkapanı köprü- sünün tamirindeki zaruret yüzün den sokak ve cadde inşaatını daha ziyade tahdit etmek lüzumunu. göstermişt Yankesici kadın Altı ay hapis cezasına mahküm oldu Maruf kadın yankesicilerinden Hayriye isminde birisi geçenlerde tramvayda Şerife hanım İsminde bir kadının çarşafın keserek antasını aşırış ve yakalanmıştı. İçüinc ceza mahkemesinde ya pılan muhakeme neticesinde Hayriyenin cürmü sabit olmuş, kendisi altı ay müddetle hapse mahküm edilmiştir. Kendisinin evvelce de diğer bir cürümden dolayı bir ay mahkümiyeti daha varmış, hu mahkümiyet de ilâve edilerek 7 ay hapsini ikmal etmek Üzere hapisaneye gönderilmiştir. Hayriye 6 ay da emniyeti umu- miye nezareti altında bulunduru- lacak. Bir takip Osman ef. burada yaka- lanarak İzmire gönderildi Osman efendi isminde birisi İzmir tütün inbisarında bulunduğu sırada bir zimmetten dolayı bak- kında tahkikat yapılmış ve ken disinin Istanbula geldiği tesbit edilmiştir. İzmir zabıtası tarafından yapı: lan müracaat Üzerine Osman efendi burada bulunmuş ve İzmire sevkolunmak lizere jandarmaya teslim edilmiş Aksaray hırsızlarile yatakları adliyeye verildi Evvelki gün Fenerde kunduracı Ibrahim civarında bir çok e tan, Andon ve Yorgi isimlerinde iki kişi de buna yataldık etmekle mazmunen yakalanmışlardı. Bunlar hakkındaki evrak 2inel istintak dairesine verilmiştir. Maznunlar- dan Ibrahim tevkifhaneye sevke- dilmiştir. Diğerleri | hakkında tahkikat devam ediyor. Ağaç dikilecek Istanbul belediyesinin güzel bir teşebbüsü Belediye, bu sene şehir içinde yeniden bir çok ağaç yetiştirmeğe, boş, çıplek sahalara ağaç dik: meğe karar vermiştir. Bunun için elde mevcut tahsisat nisbetinde ağaç fidanı satın alı- macak, Istanbulun ağaçsız olan caddelerine dikilecektir. Bundan başka mevcut bazı bü- ylik ağaçların bakımsızlık yüzün- den kurudukları görülüyor. Mev- cut ağaçları muhafaza maksadile bunların kurumuş dalları temizle necek, köklerine bakılacaktır. Be- lediye ağaları korumak ve ağaç yetiştirmek için ciddi bir gayret Sarfedecelti. 60 muallim Ekalliyet mektepleri muallimlerinden altmışı açığa çıkarıldı Ecnebi ve ekalliyet mektep coğrafya ve tutulmuşlardır. Bu tasfiye netice- sinde Istanbulda ecnebi ve ekalliyet mekteplerindeki © muallimlerden altmışı açığa çıkarılmıştır. Açığa çıkarılanlar maarif mü- ürlüğüne müracat ederek ne gibi sebeblerden dolayı çıkarık dıklarını anlayacaklardır. Çıkarı- lanlar arasında dişçi, cezacı, dok- tor, baylar ve ziraat erbabı ile menşe şahadetnamesi olmayan- lar vardır. Ancak, menşe şaha detnamesi müsait olmadığı halde Uç sene zarfında memleket irfa- nina bizmet edenler ve haklarında şikâyet olmayan muallimler tasfi- yeye tabi tutulmamışlardır. ABONE ücretleri doğrujm AKŞAM idaresi namına gönderilmelidir. Adres tebdili için yirmi bep ke raşluk pul göndermek lâzımdır. Comazilevvel 22 — Kuzulu TL 5. kaale Güney Öğle İki EE Vade BAt YAT 1882 186 1839 Idarehane: Babıdli civarı Acımusluk sokağı 13 No. iskânda sui istimal Yeniden bir kaç kişi daha isticvap edildi iskân — dairesinde çıkarılan sui istimal tevkif edilen memurlar. evrak, henüz adli tir. Evrak müfetti tadır, Yeniden daha bir meydana dolayisi kaç kişi kikat tamamile bitirilip mazun- ların hepsi meydana çıkarıldıktan sonra evrak © müddeiumumiliğe yerilecektir. Elyevm mevkuf bu- İunanlar 11 kişidirler. Ucu yırtıkmış diye almak istememişler Hasan Tahsin efendi isminde birisi dün Kapalıçarşıda bir dük- kândan tütün almış ve bir on liralık vermiştir. Dükkânda bulu- nan Ancili ve Karlis isimlerinde iki kişi parayı muayene etmişler ve paranın kenarındaki gayet ufak bir yırtığı gösterereki — Bu para yırtıktır, on lira etmez, daha aşağı fiatle kabul ederiz. Diyerek parayı haiki fiatinden aşajı bozmak istemişlerdir. Mev. küi tedavülde bulunan parayı ha- kiki fiatile almak istemeyen bu iki kişi halkında kanuni tahki- kata başlanmıştır. Inşaat işçileri Belediye bunlar hakkında bir talimatname yapıyor Inşaat işlerinde kullanılan ame lenin büyük bir kısmı hiç bir yere kayitli değildir. Bu sebeple bunların ehliyetleri, (ibtisasları hakkında malümat yoktur. Bele- diyo bunu nazarı dikkate alarak inşaat usta, kalfa ve işçileri hak- kında bir talimatname hazırla mağa başlamıştır. Talimatname | mucibince bu esnaftan ber biri cemiyetlerin kaydederek hüviyet cüzdanı alma ğa mecbur tutulacaktır. Hüviyet cüzdanını hamil olmıyanlar inşaat işlerinde çalıştırılmıyacaklardır. Bundan başka küçük sanatları türk tabasına inhisar ettiren k nun ecnebilerin inşaat işlerinde çalışmasını mennediyor. Fakat buna rağmen inşaat ve tamirat işlerinde birçok ecnebiler çalışıyor. Hüviyet varakası verildikten sonra ecnebi işçilerin çalışmalarına Geçen hafta kışı hatırlatacak derecede serin giden havalar yeniden ısındı. Iki günden b: Bunun için herkes gölge arıyor. ilhassa gündüzleri adam akıllı Resmimiz. cak oluyor köprü üstünde çalışan iki işçiyi köprünün parmaklıklarının gölgesinde öğle yemeği yerken gösteriyor. Ein çam yonelis Ahmet Rasime dair bir hatıra Zavallı Ahmet Rasimi de kay- bettik,, Şehir mektupları muharriri iki gece evvel Heybeliadadaki küçük evinde gözlerini büsbütün kapadı. İhtiyar. edibin en şayan dikkat tarafı fevkalâde kadirşinas olmasıdır. Dünyanın en iyi kalpli insanlarından biri olan Ahmet Rösimin kadirşinaslıkta ne derece göstermek için bir Üstadı bir yazı meselesi için üç dört ay evvel arete karar Kendisini Heybelinin işmiş küçük bir lokam tada buldum. Denize karşı tahta bir masanın etrafında oturduk, Edebiyattan, gazetecilikten, eski hayattan ve bilhassa o Ahmet ist efendiden bahsettik, Bir aralık aklıma geldi sordum: — Üstadım, Milhat efendi hakkında uzun bir eser, meselâ büyükçe bir kitap yazmadınız. Halbuki Ahmet Mithat efendiyi sizden iyi tanıyan yoktur. Onu sizden iyi tahlil edecek de bulu namıyacak zannederim. Benim bu sözlerimden sonra biç ümit etmediğim bir şey oldu. Ahmet Mithat efendinin hayatı hakkında büyük bir eser yazma- dığından bahsederken Ahmet Rasim beyin gözleri dolu dolu oldu. Birdenbire senelerin yorgun ifade ile süzdüğü gözlerinden iri iri yaş damlaları akmıya başladı. Ölen hocanın arkasından akıtılan bu iri göz yaşları, Ahmet Rasim beyin uzamış sakalları Üzerinden arkası arkasına süzüldü. a nn dudağına götürdü: — Sus, ded, o benim en büyük günabım,. Beni Ahmet Rasim yapan Ahmet Mithattır. O benim hocam, hâmim, ustam, üstadımdı, En sevdiğim adamdı Ben bunca sene cilt cilt kitap yazayım da onun bayatına dair bir küçük kitapçık çıkarmayayım?, Hayatımda affedemeyeceğim en büyük günahım bu.. Bundan büyüle suç, bundan büyük kabahat olur mu? Ahmet Rasim, yetişmiş oğlunun yanında durup dinlenmeden müte- madiyen ağlıyordu. Göz yaşları durup dinlenmiyordu. . Bu, sene- lerden sonra üstadını hatırlarken göz yaşı döken / kadirşina sanatkâra baktım, Bana Ahmet Rasim bir iyilik ve kadirşinaslık öründü. Onu uzun — Teselli ile kendimi uyuştu ramıyacak kadar üzgünüm. Tam yaramın üzerine bastın. Son gün- İerime yaklaştığımı hir Halbuki Ahmet Ra- si eselede en küçük suçu bile yoktur. Ahmet Rasim bey Ahmet Mithat efendiden hemen yazılarının yüzde ellisinde bahse- der. Şehir mektupları müellifi üsdadını o kadar iyi anlatmıştırki Ahmet Mithat efendinin kırmızı kuşağı ve çıplak ayağile yazı yazması | hepimizin gözümüzün önüne gelir. Hikmet Feridun Kıbrıs, mahsulâtımıza ağır gümrük koydu Kıbrıs, Türkiyeden | gidecek mahsulâta yeniden ağır gümrük Fesmi koymuştur. Son zamanlarda Mersinden Kıbrısa, külliyetli buğ day sevkolunuyordu. son tahdidat buğday ihracatımıza' tesir İcra etmiştir.