23 Eylül 1932 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 1
iz in 23 EYLÜL 1937 7 inci sene No. 2378 NUSHASI 5 KURUŞTUR Siirt Meb'usu MAHMUT Umumi Neşriyat ve Yazı Müdürü ETEM İZZET Başvekil Ismet Pş. Bugün Şark Seyahatine Çıkıyor 31 Ağustos - 26 Eylül ki istilâ dalgası,biri türkiyenin göbeğine kadar, öteki türkçe. | nin köklerine kadar girmişti 31 Ağustos sarayı kovdu; 26 Eylül enderonu 31 ağustos. Türkiyenin kur- bayramıdır. 26 eylül Türkçenin kurtuluş © bayramı “olacaktır. Her kurtuluşun bayramı, sene- r süren kavgalardan sonra #elir, Türkiyenin kurtuluş kav- İİ #asmın ne kadar zamanlık ol duğunu — biliriz. o Türkçenin kurtuluş kavgası da çok eski- İki istilâ dalgası, biri Tür- vr in göbeğine kadar, öteki | de, Türkçenin köklerine kadar Birmişti, İli istilâya karşıda Yalnız bir tek (sınıfın. halk'ım, büyük halk'm dayanmış oldu- ğunu görüyoruz. Saray nasıl birincisine © teslim (olmuşsa ikincisine de öyle boyun eğmiş- tir. Saray direğinden yere dü- Yen iki istiklâl sancağını, Tür- kiyenin ve türkçenin istiklâl kancaklarını halk omuzlamış- “Halk ne Sevr edebiyatını ne de Enderon edebiyat dr me devletsiz. ne dilsiz kal Türkiyeyi kurtarmağa uğ- Yaşanlar balka gittikleri gibi, türkçeyi kurtarmağa çalışan- lar da halka dayanmışlardır. 26 eylülün vazifesi halkın i kei zaman vazgeçmediği istiklâl davasını, | rimel ve düsturlaş- tırmaktır. Viyanadan beri geri sürülen Türkiyeyi durdurup kurtarmak nasıl Mustafa Ke mal'in işi olmuşsa. | islâmlik. tan beri geri sürülen türkçeyi durdurup kurtarmak işinde de Ahmet Rasim B. oldü! İstanbul bir meb'usunu, memleket kud-| retli bir muharririni, matbuat kıymetli ! ve en eski bir arkadaşını kaybetmiş oldu Bugün büyük merasim yapılacak Türke yazıcı- ve gazete Silik dünyası Ahmet Rasimi kaybetti, Ahmet Ra sim 67 senelik ömrünü ısrar - MW kalemine bağlamış, geçi Mini yalnız on da bulmuş sar Yılı meslek a- “damlarından iri id. Hiç ; bir yoksulluk , onu bu çorak Pİ “ümanı Hakikat, Saadet gi zetelerde çeşitli lar yazmağ, başladı. Gazeteci hiçbir sn wt yoktur ki Ahmet Rasim da çalışmış olmasın. Musahhihlik, Muharrirlik, mutercimlik, | şehir Mektupçuluğu yaptı. İstanbulun gürasiyetlerini, kendine mahsva, sevimli, şakrak ve tatlı üslübile bize ilk tanıtan odur. Hele sonra- kovuyor.. yine o baştadır. 31 ağuscs gi- | bi. 26 eylülün ismi de onun is- minden ayrılmaz. | Türkiye gibi, türkçenin de | kurtuluşunu isteyenler. ara- | yanlar ve buna çalışanlar çok olmuştur. Ancak, kurtarmak san'atı nedir, onu Şef bilir. | | Büyük reis, bize, ve bizden sonra gelecek olanlara nasıl, | Büyük Türkiye Yolunu göstermişse, bugün | Büyük türkçe. Yolunu göstermektetir. Türkiye gibi, türkçe de bü- yüyebilmek için zincirleri kr. | rılmış olmak lâzimdi. Gazi bize türkçeyi de, Türkiyesi ka- dar, üstünde serbestçe çalışıla- r, âşlenebilir. tertemiz bir Osmanlı sarayı kunç yalan ol kunç saray yalanının arkasma | takılıp gitmektedir. leme | ve dilsiz kaldıkça, k bir millet şuuruna işi 2. im- kânsızdı. Bir millet tarih top- | rağınm içindeki köklerinin de- rinliği kadar büyük olur ve onu kurumaktan koruyan özsu. dildir. Kardeşlerimizle tarihte ta- nışmaz. dilde anlaşmaz Ol muştuk. 31 ağustos sarayı kovdu; 26 | eylâl enderonu kovuyor. Falih RIFKI hi kekleri” bu harririn en canlı eserlerinden bi- ridir. Ahmet Rasim, yalnız çalaka- lem ve gelişi güzel yazılar yaz-| makla kalmadı. Tarihe de merak | sardırarak memleket kitaplhane- sine kıymetli eserler hediye etti, (Devamı 6 ıncı sahifede) Başvekil bu akşam Şark vilâyetleri- ne hareket edecektir İsmet Paşa dün Vekillerle birlikte Elma dağına çıktı. Köylülerle konuştu ş| i Başvekil İsmet Pş. Hz. ( yet) — Başvekil İsmet P3. yarın akşam saat yirmide hareket edecek olan hususi trenle şark Vilâyetlerinde Piyasa rahat bir nefes aldı Tüccar makamatı âliyeye te. şekkür telgrafları çekecekler Bir abide rekzini isteyenler var Heyeti Vekilece son tastik edi- -arnameler iktisadi meha- yük bir memnuniyetle kar ınmıştır. Bu O kararnamelerin eşri ile piyasada hâsıl olan bü- tün gerginliğin ve bedbin vaziye- tin temamen zail olacağı muhak- kak görülmektedir. Büyük tacir- lerden bazı zevat Ticaret odasın- da bir umumi içtima yapılarak bu memmıniyetin tezahurünü göster- yeye teşek kür telçrafları çekilmesi için te- şebbüsata girişmişlerdir. Bir abide teklifi Diğer taraftan Ticaret odas ve Şehir meclisi azasmdan, ve ta- ci den Hacı Recep Bey şa- yanı dikkat bir teklifte bulun. muştur. Hacı Recep Bey son ka- ki etmekte ve nayi erbabına bu hödiseyi bir & bide ile tesbit teklifinde bulur maktadir. Hacr Recep Bey kendisile görüşen bir muharriri” mize bu teşebbüs için ilk teberrua yapmağa hazır olduğunu söyle yeni kontenjan li yonluk olarak geni, yük meserret uyandırmıştır. hususta kendisile görüştüğümüz bir tüccar diyor ki: .— Piyasa hiç bir vakit ihti- yaçtan fazla mal getirilmez. Bil- hassa emniyet havası içinde... Gö receksiniz ki üç ay zarfında bu tetkik seyahatma çıkacaktır. İsmet Ps. pazar sabahı Fevzi- paşa istasyonuna muvaselât ede- cek, oradan o Maraş, Gaziantep, Urfa ve Diyarıbekire gidecektir. vekil müteakiben Elâziz tari kile Malatyaya hareket edecek, Firat nehri üzerinde Komurhan | i mevkiindeki büyük köprünün kü- | şat resmini yapacaktır. İ Başvekil Elma dağında | ANKARA, 22 (Milliyet) — | İsmet Ps. refakatında Dahiliye, İktısat, Maliye, Milli Oo müdai Nafin, Ziraat Vekillerile Ank ve mühendisler olduğu hal- de bu sabah Elma dağına gitmiş- ler, su membalarmı tetiik eyle- mişlerdir. Otomobille dağ eteğindeki Ya- | kupaptal a civarına sı olan 1850 rakımma . Başvekil ve refakatındaki vekil. ler köy bahçelerinde kır yemeği yemişler, köylülerle hasbihal et- mişlerdir. Sant on beşte şehre av- det edilmistir . Köylüler İsmet Pş. ile çoktan (Devami 6 ıncı sahifede) Hacı Recep Bey 23 milyonu dolduracak kadar it- halât yapılmıyacaktır.” Şeker boldur Şeker, kahve ve çay hakkında ittihaz edilen karardan bazı kim- tifadeye teşebbüs ederek mişlerdir. Ticaret müdürlüğü ibiler hakkında şiddetle hareke- gelecek şeker vardır. Bundan baş ka, bu sene yalnız Alpullu fabri- kası 2000 vagon şeker imal etmiş (Devamı 6 ıncı sahifede) İ Dün Halkevinde köycüler şubesi tesis edildi. Resmi- | miz bu içlimaa iştirak edenleri gösteriyor Reisicümhur Hz. dün Dolmabahçe sarayında- hi dairelerinde meşgul olmuşlar bir tarafa çık- mamışlardır.. Tedbirler Mallarımıza , Mahreçler İktısat Vekili dev- letlerle müza- kereye girişecektir ANKARA, 22 (Milliyet) — Iktısat vekili heyeti vekileden al- dığı salâhiyet üzerine bazı dev- letlerle müzakereye girişecektir. Müzakereden maksat, ihraç mal- larımıza yeni mahreçler temini, mevcut satış miktarını erttırmak- tir. ci Ticaret bilâncomuz passif o lan memleketlere | bazı metalip serdolunacaktır. Meselâ Japonya | mal bir kaç bin lirayı tecavüz memektedir. Bu gibi hallere niha- yet verecek olan radikal tedbir- ler kısa zamanda alınacaktır. | Kadrolar Geldi 375 ilkmektep mu- allimi değiştirildi İstanbul Maarif müdürü Hay: dar B. dünkü trenle Ankaradan İunmuştur: Haydar B. — İstanbul ilk tedrisat kadro- “Devamı 6 ıncı sahifede) R. Galip B. Geliyor Hakimiyetimilliye- de çıkan muhim bir makale Maarif vekili Dr. Reşit Galip Bey yarın Ankaradan hareket edecek ve pazar günü İstanbula o gelecektir. Maarif vekili burada dil Kurultaym da hazır bulunacaktır. Falih Rıfkı Beyin şayanı dikkat bir makalesi Falih Raflı Bey, Reşit Galip Be- yin Maarif vekilliği o münasebetile | Hâkimiyeti Mülliye'de neşrettiği baş (Devamı 6 ıncı sahifede) ARENAMED; Gazi Hz. nin Taziyetleri Ahmet Rasim B. in ölümü ü- zerine Gazi Hz. tarafından ailesi- ne şu tel yazısı gönderilmiştir: Merhum İstanbul meb'usu Ah- met Rasim B. in hızları Rasime, Sadiye H. lara ve oğlu Şeyda ve | Osman Beylere: Heybeliada C — Değerli babanızın ölümü büyük kayıptır. Çok acı duydum. Reisicümhur Gazi Mustafa Kemal AHIM $ Kuponlar itilâfı her tarafta mem- nuniyet uyandırdı Borç taksitlerinin mıkdarı nedir, ne suretle ödenecek ANKARA, 22 (Telefon) — Pariste düyunu umumiye h millerile elde edilen son itilâf üzerine, bütün borçların birleş tirilerek “Ünitürk” ismi altı 'da tek obligasyon çıkarılacağı nı bildirmiştim. | Chambrun'a selâhiyet vermiş tir Borçlar ihtilâfının halledil- | sek üzere bulunması şehrim. siyasi ve mali mahafilinde mumi bir memnuniyet uyandır- mıştır. Bu suretle © Fransa ile İ Türkiye arasında öteden beri muallâkta kalmış olan mesele- Mütemmim malâmata naza- yan, kuponlar için, senelik tak- sit 750 bin altın lira olarak tes > bit edilmiştir. Bu suretle borcu | lerden biri halledilmiş mize faialerile birlikte yekân 5 | porylar ihtilâfram “bu i İ halli iki memleket münasebati tibarile beşte bire inmiş oluyor. | üzerinde | müsbet tesirler icra Gelen malâmata göre, Tür. | edecektir. Bunun tesiri borsada ey hiye ile Fransa arasındaki bü: | kendini göstermiştir. Düyumu tün ihtilâf: meselelerin kap'; | vmuvahhide tahvilâtı bir müd- tam mânenile dostane bir su, | dette» beri kiymetini muhafa- ZE ve tam mânasile dostane bir se: | Ça" semeketedir. Dun Eirette halledilmesi için Fransız | owvahhide tahvilleri 58,25 te EE başvekili M. Herriot, Ankara- | ikramiyeli D. Y. tahvili de 4,70 ES daki Fransız sefiri Comte de | kapanmıştır. Mm Vapurcular yeniden ümide kapıldılar İktısat vekili ile görüşmek üzre bir heyet seçecekler.. Beyanname veren yok! Düyunu Sum rı kanunu meriyete girdiği sırada, İktisat Vekâleti makamında te- beddül oldu. Celâl Bf. nin İktısat Veküetini deruhte etmesi üzerine birlikte vapurcular tarafından bir vasi lee hiç biri tara- | içtima yapılarak vaziyet görüşül i fından mütasarrıf bulundukları | dü. Neticede, yeni Vekil Bf. nin, vapurlar için hükümete beyanna- | Vekâlete başladığı ilk günlerde me veril ir. Hususi vapur im işlerle meşgul olma- cuları ne düşündükleri öğrenmek i bulunduğu ve esasen vapurların bük “Türkiye iskele ve limanları man mevcut olduğu nazarı dikka te almarak esas itibarile yapılma | Eserleri tetkik eden hey'et içtima halinde Gazi mükâfatı için gönderilen eserler Hey'et gönderilen eserleri tet. kike başladı, kim kazanacak? Cümhuriyet ve demokrasi gn İsmail Hakkı Beye ait (obir eser kında en güzel eser rilmek üzere Derdlfünemen ibs. das ettiği Gazi Mustafa Kemal mükâfatı müsabakasma iştirak ©- deh eserler dün tetkik edilmeğe İ başlanmıştır. Komisyon yarm tek | rar içtima ederek tetkikatına de- dir. Tetkikat 29 teşri- ikmal edilecektir. dedi 9 ise de daha şimdiden üç dört tanesi tetkik harici bırakıl. mıştır. Söylendiği gibi müderris komisyona verilmiş değildir. — Tetkik komisyonu hukuk fa- Ahmet Reşit, Musli- ittim Adil ve Mitat Beyler, Ede- biyat fakültesinden de Ahmet Re fik, Hümit ve Şerif Beylerdir. Mükâfat 1500 liradır. Bu sene ki eserler meyanında matlüp şe“ iz bir eser bulunursa mü fe merasimi mahsusa ile 29 teşrinievwel o Cümhuriyet bayramında verilecektir
