7 Eylül 1932 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 2

Sahife 2 Gazi Hz. Reisicumhur Hz. dün akşama doğru, refakatlerinde mutat zevat bulunduğu halde Sakarya motörile Boğaziçinde bir deniz tenezzühü icra buyurmuşlardır. Kâzım Pş. Hz. Büyük Millet meclisi reisi Kâzım Pş. Hz. dün saraydaki dairei mahsusalarında meşgul olmuştur. Reis Pş.yı dür milli müdafaa vekili Zekâi, Iş bankası umur müdürü Celâl beyler ve diğer bazı zevat ziyaret etmişlerdir. Hariciye vekili dün bazı sefirleri kabul etti Hariciye vekili Tevfik Rüştü bey dün Büyükadadan inerek Sami Günzberg beyin muayene- hanesine gitmiş ve dişlerini tedavi ettirmiştir. Vekil bey dün Tevfik Âmir beyin Taksimdeki apartı- manında Japonya maslahatgüza- rını ve İsveç sefirini, Tokatlıyan otelinde de fransiz sefirini kabul etmiştir. Vekil bey perşembe veya cuma günü Ankaraya avdet edecektir. Istanbulun eski bir binası (Baş tarafı birinci sahifede) Fen heyeti henüz bu hususta raporunu vermemiştir. Çünki çar- şıdaki bütün mağazaların çatıla- rını, mecralarını, duvar ve yolla- rını birer birer tetkik etmeden keşif evrakı tanzim etmenin kabil olmayacağını anlamıştır. Ancak, çarşının vüsati, içindeki dükkân- ların miktarı, sokakların genişliği malüm olduğundan çarşının tamiri için tahminen üç yüz bin lira kadar bir para sarf etmek lâzım gelecektir. Bu para ile dükkânların çatıları, lağımları, duvarları, yeniden tamir edilecek, sokaklara da şimdiki arnavut kaldırımı yerine beton düşenecektir. Kanun mucibince bu para Sarf edilerek tamirat ikmal edildikten sonra inşaat masrafı mal sahiple- rinden tahsil edilmek üzere her dükkânın vüsatına göre masraf miktarı mal sahipleri arasında taksim edilecektir. Mal sahipleri bu parayı muayyen taksitlerle ödeyeceklerdir. Bu paranın derhal serfedilerek tamirata başlanması için bütçede kâfi miktarda tahsisat mevcut değildir. Fakat çarşının uzun müddet bu balde harap kalması da doğru görülmiyor. Daimi encümen, . fen heyetinin keşif hakkındaki raporunu aldık- tan osonra çarşının otamiri için lâzım gelen masraf hakkında bir şekil bulacaktır. Belediye, çarşıyı bu sene içinde tamir etmek istiyor. Falih Rıfkı beyin bir eseri malümata Aldığımız göre, Amerikalı bir kitapçı, Gazi hazretlerinin hayat ve şahsiyeti ile yeni Türkiyenin merkezi Ankara hakkında Bolu mebusu kiymetli nasirlerimizden Falih Rıfkı beye bir eser sipariş etmiştir. Bir türk muharriri tarafından yazılmış ilk orijinal eser olan bu kitap Amerikada sırf İngilizce basılacaktır. Diğer taraftan Falih Rıfkı beyin Rusya hakkında çıkardığı eser de bir fransız tâbii taratından fransızca neşredilmek (üzeredir. “ Zeytin Dağı,, da, gene maruf bir kitapçı tarafından Pariste basılmaktadır. Bir Türk muharririnin eserlerinin bu suretle, ecnebi lisanlara nakle- dilmesi şayanı takdir bir hadisedir. Bu Sahahki 'Teleraflar Almanya cevap bekliyor Italya, Almanyanın ordu vücuda getirmek hakkını kabul ediyor Berlin 6 (Hususi) — Almanya hükümetinin, diğer devletlerin de silâhlarını oAlmanya derecesine indirmesi , (yahut Almanyanın kuvvetli bir ordu (vücuda getire- ceği hakkında Fransaya verdiği notaya bugünlerde cevap bekle- niyordu. Paristen gelen haberlere göre bu cevap bir müddet gecikecek- tir. Buna sebep Fransanın iptida diğer devletlerle müzakerede bu- lunmağa karar vermesidir. Fran- sanın cevabının gelecek hafta vermesi muhtemeldir. ş Paris 6 — Fransa, Almanyanın notası hakkında İngilterenin mü- talâasını sormuştur. İngilterenin nasıl cavap vereceği henüz malüm değildir. Bu meselenin Cenevrede halledileceği tahmin olunuyor. Roma, 6 — Alman sefiri, M. Musoliniyi ziyaret ederek Alman- yanin, bütün devletlerin silâhla- rını Almanya derecesine indir- mesi, yahut Almanyanın ordu vücuda < getirmesi (o hakkındaki noktai nazarını izah etmiştir. M. Musolini Almanyanın düşün- cesinin “doğruluğunu kabul etmiş- tir. Maamafih bu meselenin Cenevre tahdidi teslihat konfe- ransında halledileceği zannolu- nuyor. Almanyanın iktisadi programı Berlin, 6 — Alman gazetelerini en ziyade hükümetin yeni pro- gramı meşgul ediyor. Hükümet bu programnda ( devletçilikten serbestçiliğe geçmektedir. Mutedil gazetelerin ekserisi bunu muvafık bulmaktadır. Koelnisch Zeitung neşrettiği makalede, dünyanın her tarafında canlanma alâmetleri görülmeğe başladığı şu sırada Alman kabi- nesinin diğer hükümetlerden evvel harekete geçmesini tasvip etmek- tedir. Germania, Vossiche Zeitung, Frankfurter Zeitung ve diger bir çok gazeteler hükümetin progra- mını tasvip ediyorlar. Yunan intihabı Çaldaris, başve- kilin istifa etmesini istiyor Atina 6 (Hususi ) — Kraliyetçi abali fırkası reisi M. Çaldaris, M. Venizelos aleyhine teşebbüs- lerine devam ediyor." M. Çaldais, bugün reisicumhuru ziyaret ederek M. Venizelosun efkâri umumiye üzerine tesir icra » etmek için daima ordunun müdahale edeceğinden bahsetti- ğini ve bu hareketin bir çok teh- likeleri davet edeceğini anlatmış, memlekette sükün ve huzurun iadesi için M. Venizelosun istifasını ve yeni intihabatı daha fazla emniyet ve itimat telkin edecek olan muvakkat bir hükümet tara- fından icra edilmesini istemiştir. Reisicumhur bu teşebbüse ver- diği cevapta, M. Venizelosun intihabat için bugün icap eden zıman ve teminatı behşedip et- mediğini, fakat kendisinin bilmesi icap eden bir şey varsaoda fırkaların fevkinde durması lâzım geldiği keyfiyeti olup, şimdiki kabineyi istifaya icbar edemiye- ceğini, fakat bu teşebbüsü haş- vekile bildirmekle iktifa edeceğini söylemiştir. M. Çaldaris, gazetecilere be- yanatında, reisicumhurun neticei teşebbüsatına intizar edeceği ve ona göre vaziyetini tanzim ede- ceğini zikreylemiştir. Üzüm mahsulü Bu seneki mahsul 52 bin ton tahmin ediliyor Izmir, 6 (A.A.) — Tanzim edilen bir rapora nazaran Ege iktisadi mıntakasının başlıca ihracat mad- delerinden biri olan üzümlerimi- zin 1932 rekoltesi 50 - 52 bin ton tahmin edimektedir. Mınta- kanın geçen sene rekoltesi 26 bin ve evvelki sene rekoltesi de 35 bin ton idi. Üzümler borsaya 15 ağustos pazartesi günü gelmiştir. Geçen sene de 15 ağustos ve evvelki sene de 17 ağustosta gelmişti. 15 ağustos 1932 terihinden rapor tarihine kadar borsada sekiz mil- yon 708,860 kilo üzüm satılmıştır. Geçen sene aynı tarihte bir milyon 680,860 kilo satılmış idi. Mevsim iptidasından rapor tari- hine kadar Izmir limanından ec- nebi memleket limanlarına 860829 kilo üzüm sevkedilmiştir. mi Yeni fabrikalar Türk - Rus sanayi mütehassıslarının tetkikatı Konya 6 (A.A) — Mütehassıs- lardan Denizlide bulunanlar da dün duraya gelmişler, heyete ilti- hak etmişlerdir. £ Mütehassıslar dün otomobillerle Sille, Meram ve Dereye giderek buralardaki su kuvvetlerini tetkik etmişlerdir. Akşam belediye heyet şerefine bir ziyafet vermiştir. Parmuk' mü- tehassıslarından yedi zat bu sa- bahki trenle Adanaya hareket etmişlerdir. Ereğliye uğramaları da muhtemeldir. Maden mühendisleri tetkikat için bugün. Silleye gide- ceklerdir. Şehrimizde kalan heyet bu günde tetkikatına devam edecektir. Maarif işleri. Maarif vekili Esat beyin beyanatı - Ankara, 6 — Tetkik seyaha- tinden dönen Marrif vekili Esat B. muhtelif maarif meseleleri hak- kında şu beyanatta bulunmuştur. — Bu ders senesi içinde inzibat komisyonu kararı ve kendi talebi vaki olmadan hiçbir muallimin yeri değiştirilmemiştir. En fazla nakil yapıldığı söylenilen Istan- buldan 8 muallim diğer vilâyetlere nakledilmiştir. Zam görmeğe müstahak olan her muallime zam yapılmış, ancak kidem sırası meselesinden zamma hak kazanan 278 muallim bundan sonra münhal oldukça mafevk derecede terfi edecekler- dir, demiştir. Kadın yüzünden Izmirde bir cinayet oldu, iki ağır yaralı var Izmir, 6 — Kadın yüzünden burada feci bir cinayet olmuştur. Fethi ve Naci isminde iki ganç dün gece Mükerrem isminde 18 yaşlarında bir genç kızla beraber bir arabaya binerlerken yanlarına Kadri isminde bir sabıkalı yak- laşmıştır. Kadri Mükerrem hanımı zorla iki delikanlının yanından almak istemiştir. Gençler buna razı ol- mayınca Kadri bıçağını çıkarmış ve Fethi beyi karnından, Naci beyi de boynundan ağır surette yaralamıştır. Naci beyin şiryanları kesilmiş, Fethi beyin bağırsakları dışarıya çıkmıştır. Katil yakalan- mıştır. Stresa konferansı Merkezi Avrupa devletlerinee nasıl yardım edilecek? Paris, 6 — Merkezi Avrupa devletlerine ( yapılacak (o yardım hakkında müzakerede bulunmak üzere İtalyanın Stresa şehrinde bir konferans toplanmıştır. Konferansa bütün devletlerin murahhasları iştirak etmiştir. Bu- rada hararetli müzakereler olmakta, bir çok siyasi ihtiraslar çarpış- maktadır. Alman murahhasları münhasıran iktisadi ve mali meselelerin tetki- kini istemektedir. Leh murahhas- ları ise bunun aksını istiyorlar. Ingiliz murahhası tarife mubare- belerine nihayet verilmesini iste- miştir. Bulgar murahhası Bulgar düyu- nu umumiyesinin mütemadiyen arttığını, ihracatın azaldığını, ikti- sadi hayatın âdeta felce uğradığını söylemiş ve tamirat bedelinin kaldırılmasını istemiştir. Müzakere devam ediyor. Balıkesirin kurtuluş günü Balıkesir 6 (Hususi)— Balıkesi- rin kurtuluş günü, bütün Balıkesir halkının iştirakile tesit edilmiştir. Balıkesirde bir de yerli mallar sergisi açılmış umumun rağbetini celbetmiştir. Akşama kadar sergiyi 5 bin kişi gezmiştir. Şehit yavru- ları için de bir sünnet düğünü tertip edilmiştir. Şarki Prusya Alman milli müdafaa nazırının mühim beyanatı Berlin 6 ( Hususi ) — Şarkı Prusyadaki manevralardan sonra milli müdafaa nazırı von Schleicher ecnebi bir gazete muharrini kabul etmiş ve kendisine Almanyanın hudutlarını müdafaa hususundaki hukukundan bahsederek demiş- tir ki: “Şarki Prusya bugünkü vazi- yette Almanyadan ayrılmış bir haldedir. Bu sebeple daima teh- likeye maruzdur. Şarki Prusyanın, bugün melik olduğumuz vesaitle müdafaa edilmesi kabil değildir. Diğer bütün devletler silâhla- rını Almanya derecesine indirmeli yahut Almanya da silâhlanmalıdır. Bir âlim öldü Roma, 6 (A. A.) — Tetanos seromunu keşfetmiş olan profesör Guido Trizonni vefat etmiştir. 7 Eylül 1932 Kim vurdu ? Sokakta ağır yaralı bir adam baygın bir halde bulundu Beyoğlu polis devriyeleri dün gece Kalyoncu caddesinde dola- şırlarken sokağın köşesinde bir adamın yerde yatmakta olduğunu görmüşlerdir. Adam muayene edilince sağ kulağından fazla miktarda kan akmakta olduğu görülmüştür. Kulâağındaki yara çok ağır olduğundan ifadesini almak kabil olamamıştır. Cebinde bulunan evraktan ken- disinin Aynalı çeşmede hamal Anastas olduğu tesbit edilmiştir. Anastas baygın bir halde has- taneye kaldırılmıştır. Amerikalı seyyahlar Boğazda banyo yaptılar Dimitri isminde bir sandalcı sandalına Amerikan seyyahlarını bindirerek Yeniköyden köprüye gelirken karşı taraftan gelen Cideli Osman kaptanın idaresindeki motörle müsademe etmiştir. Müsademede sandal parçalan- mış, içindekiler denize dökülmüş- lerse de etraftan yetişilerek hepsi kurtarılmışlardır. İhtiyatsızlık Tramvaydan atlamak istiyen iki kişi ağır surette yaralandı Dün iki tramvay kazası olmuş- tur. 1— Seyyar satıcı oYordan isminde birisi Bahçekapıda bir tramvaydan atlamak isterken yere düşmüş, kemikleri kırılmıştır. Yordan başından da tehlikeli surette yaralandığından ifade ve- remiyecek bir halde hastaneye kaldırılmıştır. 2 — Sıtkı isminde bir çocuk Beyazıtta yürümekte olan bir tramvaya atlarken müvazenesini kaybederek yere düşmüştür. Sukut neticesinde çocuğun sol kulağımn zarı patlamıştır. Çocuk baygın bir' halde -hasta- neye kaldırılmıştır. Izmir ve Mersin zahire borsalarında İzmir 6(A.A.) — Bugün bor- sada 8 kuruştan 22 kuruşa kadar 2950 çuval incir, 8 kuruştan 36 kuruşa kadar 6773 çuval üzüm satılmıştır. Mersin 6 (A. A.) — Bugün borsada 3 kuruş 80 santimden 378 ton arpa, 6 kuruş 10- santim- den 4400 okka buğday, 245- 279,5 kuruş arasında 46 balya pamuk satılmıştır. Balkan ajansları konferansı Brüksel, 6 (A.A.) — Balkan ajansları konferansı dün burada toplanmıştır. Konferans Balkan ajansları arasında istihbarat teati- sinin mümkün olduğu kadar teksifi meselesini tetkik edecektir. Konferansta, Anadolu ajansını umumi müdür Muvaffak bey tem- sil etmektedir. Dün akşam hariciye müsteşarı M. Tilea konferans âzası şerefine bir ziyafet vermiştir. Fenerde gizli esrarhane Fener polis merkezi yeni bir esrarhane meydana çıkarmıştır. Bir kadınla bir erkeğin tuttuk- ları evi gizli esrarhane yaparak burada ötekine berikine esrar içirs dikleri tesbit edilmiş evvelki geçe polis memurları bu evde araştı” ma yapmıslardır. Evde esr nargile ve saire ile birkaç KİŞİ bulunmuştur. Ev: sahipleri mahkemeye veril- mişlerdir.