6 Eylül 1932 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 1

Başvekil Ismet paşa ve vekiller: yakında Anka- raya avdet edecekler. AKSAM e KŞAM Almanya arazi mahsu- lâtını kontenjana tabi tutmağa karar verdi. m— Sene 14 — No: 4996 — Fiatı her yerde: 5 kürüş SALI — 6 Eylül 1932 Telefonlar: Tahrir 21686 — Idare 21434 — Klişe 20113 — ——— Harici ticaretimiz Yeni kontenjan usulü Şaşılacak şey! ünde Bir okka üzüm toptan altı tadilât icrası muhtemel | guruşa satılıyor! Ihracat vesikası usulünün beklenilen neticeyi vermediği söyleniyor Son kontenjan kararnamesi it- halât ve ihracat muameleleri için yeni bazı esaslar koymuştur. Bu esasların başınde vesika usulü vardır. © Bu wsul o mucibince harice mal gönderenler ihracat komisyonlarından obirer vesika alacaklardır. Memlekete mal ge- tirtmek istiyenler bu vesikayı ibracat tüccarından satın alacak- lar ve barice gönderilen malın yüzde ellisi nisbetinde mal ithal edebileceklerdir. Hükümet bu usulü kabul et- tiği zaman iki hedefi vardı: 1 — Harice fazla mal satılma- sını teşvik etmek, 2 — Bu suretle memlekete fazla döviz girmesini temin eylemek. Hükümet ihracat vesikası ver- mekle ihracat tacirlerine bir nevi yem yani para mükâfatı ver- miş olacağı fikrinde idi. Harice mal gönderen aldığı vesikayı yüzde beş gibi bir istifade ile ithalât tüccarına satacak, bu su- retle ayrıca bir istifade temin «.eyliyecekti. Bu, istifade tüccar harice fazla mal satmağa teşvik edecek ve bu suretle memlekete fazla döviz girecekti. Halbuki yapılan tetkikat bu iki gayenin istihsal edilemediğini gös- termektedir. Bunun sebebi şudur: Harice mal gönderen, aldığı ihracat vesikasını yüzde beş, altı istifade ile satmıyor, yüzde 15-20 gibi bir kâr arıyor. Bazı madde- lerde bu kâr yüzde kırkı, hattâ elliyi buluyor, bu suretle ortaya, bir vesika ticareti çıkıyor. Hariçten mal getirtmek mecbu- riyetinde olan ithalât tacirleri, ihracat tüccarının (vesika için istediği yüzde yirmi beş, otuzu, hattâ daha fazlasını vermekte bir mahzur ( görmiyor. Çünkü o da fiatlere o nisbette zam yapacak, nihayet bu para malı satın alan halkın cebinde çıkacaktır. Diğer taraftan ihracat tüccarına bu yolda bir prim verildiğini ha- ber alan diğer memleketler bizden mal almağı tatil etmişlerdir. Bun- lar fiatlerin düşeceğini ve bu suretle daha ucuza mal alacak- larını düşünüyorlar. Filhakika harice mal gönde- renler bugünkü fiatten yüzde on eksiğine satsalar gene kârlıdırlar, çünkü ihracat vesikasını yüzde 20-30 fazlasına tatmışlardır. Bunun için ihracat malları fiatinin inme- sinden şikâyetleri yoktur. Halbuki bu fiatlerin inmesi memlekete az döviz girmesine sebep olacaktır. Hükümet bu usulü koyarken bilâkis bir nevi prim vererek ihracatı arttırmak ve fazla prim gelmesini temin etmek hususunu düşünmüştür. Yeni usulün tatbikinde diğer bir takım mahzurlar göze çarpmakta- dır. Meselâ vesika tedariki zan- nedildiği kadar kolay bir iş değildir. Bir defa ortada sabit bir fiat yoktur, sonra bunların bir satış ( Devamı ikinci sahifede ) Zafer bayramında İzmirde 2,3 numaralı Akhisar kara tayyarelerile Karaburun O deniz tayyaresinin at konma resimleri yapılmıştır. © Resmimiz Akhisar ve Karaburun tayyarelerine at konma resmini gösteriyor. Mahalle aralarında ucuz diye 20-25 kuruşa, (omanavlardan 30 - 35 kuruşa aldığımız üzüm toptan kaç paraya satılıyor? Günde bir küfe üzüm satan bir insan ne kadar kazanıyor? Bir muharririmiz o Meyvahoşa giderek bunu tetkik etmiş ve çok garip neticeler elde etmiştir. Muharririmizin o tetkikine (göre Meyvahöoşta toptari en'iyi üzümün okkası 6 kuruşadır. Ve günde bir küfe üzüm satan, fire de dahil olduğu halde 15 lira kazanmak- tadır. Murarririmizim bu meraklı tet- kikatını yedinci sahifemizde neş- rediyoruz. Resmimizde meyvahoş esnafından biri, okkası altı kuruşa satılan üzümler gösterirken görü- lüyor. Filomuz Zonguldakta binlerce halk gemilerimizi gezdi Zonguldak, 6 (Hususi ) — Dün akşam Yavuz zırhlısı ve diğer gemilerimiz limanımıza geldiler. Akşam belediye tarafından yüz kişilik bir ziyafet verildi. Yavuz muzikası halkevi balko- nunda halka güzel parçalar çaldı. Gemilerimizi binlerce halk akın akın gezmektedir. Filomuz Zonguldak ve Kozlu mevkilerinden kömür alıyor. Kömür alma bitince hare- ket edecektir. Ankara ile Istanbul arasında tayyare postası Tayyare cemiyeti yakında Istan- bul ile Ankara arasında bir hava postası tesis edecektir. Bu iş için şimdilik üç tayyare tefrik edilmiştir. Mersinde hububat satışı Mersin 5 (A.A.) — Dün bor- sada 5 kuruş 62,5 santimden bir vagon fasulya, 275 kuruştan 100 batman pamuk satılmıştır. Izmirde üzüm, incir satışı Izmir, 5 (A.A.) — Bugün bor- sada 12 kuruştan 32 kuruşa kadar 4914 çuval üzüm ve 9 kuruştan 17 kuruşa kadar 119 çuval inçir satılmıştır, ünya buhranı yavaş yavaş hafifliyor Her tarafta iyilik alâmetleri görülmeğe başladı Paris 6 (Hususi) — Dünyanın iktisadi vaziyetinde son aylarda bariz iyilik eseri görülmektedir. Amerika borsasında bazı esham ve tahvilât fiatleri son zamanlarda yükselmiş ve bu yükselmenin tesirleri Paris borsasında da hissedilmişti. Ahiren pamuk, buğday, bakır, kurşun ve saire gibi mevadı iptidaiye fiatlerinin yükselmesi ve ticari nakliyatın artması, son senelerde fazla istihsal dolayısile birikmiş olan stokların artık bittiğine ve buhranın bir derece azalmağa yüz tuttuğuna alâmet addediliyor. neden kabul etmedi? Almanyadaki son hadiseler, Hitler - Papen ihtilâfının iç yüzü Berlin, 1 ( Hususi) — Alman gi yayı tanımayan, ve almanları bilmiyenler, ouzakta okudukları gazete haberleri yüzünden, burada herkesi birbirine girmiş ve kan gövdeyi götürüyor sanırlar. Hal- buki hayat, hiç değilse zahiren, bir makine intizamı ile işlemektedir. Bu keyfiyetin en mühim sebebi almanların intizam ve disiplini çok sevmeleri ve ona çok riayet etme- leridir. Gerek nasyonalistler, yani, faşistler, ve gerek komünistler, gayet sıkı disiplin içinde tutulan bir teşkilâta (bağlıdırlar. Bu fırkalara giren herkes kendini osıkı disipline tabi tutar. Bu disiplin en sıkı bir askeri disiplin- dir. Her iki fırkanın asıl faal âzası, son buhran yüzünden işsiz kalan gençlerdir. Daima çalışmaya alışan bu gençler boş kalınca, kendilerine yeni bir meşgale bulmak mecbu- (Devamı dördüncü sahifede) ld « Apartımandan “bir ses — Bugüne bügün kadın dediğin haftada iki defa sinemaya, . üç defa maniküre, beş defa kuvaföre, dört defa tedansana gider, anladın mı? » Çemişgezekli Memiş — Ülen Memet, ne dersin, ben bizim Fadi- menin kadınlığından şüphe etmeğe başladıml...