6 Eylül 1932 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 1

7 inci sen 6 EYLÜL 1932 NUSHASI 5 KURUŞTUR e. 2361 “ Bedbin olmağalüzum #9 . yok, vaziyete vuzuh . verecek olan yarını beklemelidir.. İsmet Pş. bü yük işler yapmış bir devlet adamıdır, bugünkü müşkü. lâttan kolaylıkla Saime. Memleketimizin iktisadi bün yesinde. bilhassa son seneler i- Şinde çok esaslı tebeddüller ol- İ du, Fevkalâde tedbirler alındı. Bu tedbirlerin gayesi bir taraf- tan bütçede ik plânçosunda De temin etmek, milli paramıza, tikrar temin ettik. Bu meş ihtiyarı zaruri olan fedakârlık- lardan asla kaçınmadık. Yeni bir vaziyet ve zaruret karşısın- da âyni gaye için yeni malru- miyetlere katlanmak icap edin- €e hiç bir Türk vatandaşı tered- düt etmez. Şu muhakkak ki, fevkalâde Vaziyetler o karşısında alman fevkalâde tedbirler, tatbik edil- dikleri muhitleri az çok tazyik eder.İdarede kiyaset; tazyik e- dici mahiyette olan tedbirleri asgari hadde indirmek suretile hedefe varmaktır.. Bunlardan bazısı, eğer maksat için fayda- sız. fazla olarak ta herhangi bir iş sahasmı veya “bir vatandaş Zümresini müteessir ediyorsa, onları tadil yoluna gitmek za- ruret olur. Alâkadarlar ve meselenin te- ferrüat ve tatbikatı üzerinde tetkikat yapanlar iddia ediyor- lar ki, son kararnameye konan tahdidat lüzumsuzdur. Bunlar- ne paramizın istikrarı daba Ziyade kuvvetlenecek, ne de ih- Yacatı tezyit suretile ticaret mü Yazenemize lehte bir cereyan ve recektir. Şurasını memnuniyetle kay- dedelim ki. milli paramızın is- tikrarı, geçen sene bu tarihte olduğundan daha ziyade emni- Yet altındadır. Bu hakikat: Cümhuriyet Merkez Bankası- in plânçosuna atılacak bir na- İ zarla görülebilir. O halde şim- diye kadar tatbik edilen mute- dil bir kontenjantman sistemi hem milli parayı korumak, de milli sanayiin teessüsü nü himaye etmek gibi iki gaye- Yi ayni zamanda temine kâfi mutavassıt bir tedbir olamaz ma idi? Yeni kararnamenin ahkâmı. bir nevi ihracat vesikası ticareti me yol açıyor. Türlü türlü biye ie ve sui istimallere sebep olacak olan bu yolu açmakta kat'ibir Zaruret var mr idi? Diyorlar ki: “Son kararnamedeki tahdidat tan maksat, ihracatçılara bir ne Vi prim vermektir, ihracatı teş- vik etmektir. Çünkü ihracat mallarımızı mutlaka satmak, #enenin en hayati meselesidir. Bu satışta muvaffak olmak için de idhal tahmi yoruz. Yüzde3 -S5nis betinde bir fark ile ihracat vesi- 1 tedarik etmek ve istenilen Malı getirtmek mümkündür. Vesika bulmak ve almak mec- buriyeti, işleri o kadar güçleş- tirmez.” Şüphe yok ki, hükümet bu tedbirleri alırken iktısadiyatımı 2 korumak, ihracatı teşvik et- Mek. bunu yaparken de idhalât $ıları altından kalkamayacakla Tt külfetlere sokmamak gibi âli Ve tabii hislerle hareket etmiş- tir. Fakat bu tedbirin icap et- tirdiği rauameleler, hakikatte Ve tatbikatta zannedildiği ka kolay olmuvor. Bir taraftan Söemnl olüriz. Piyasanın vaziyeti hakkında alâkadarlar ne düşünüyorlar, son kararnamenin ihdas ettiği müşkülât nedir? Siirt meb'usu: MAHMUT vesika tedarikinde idhalâtçıları ve dahili sanayicileri büyük müşkülâta sokuyor, diğer taraf tan da ihracatımızı arttırmak noktasından da faydası olmu- yor. İşin içinde bulunanlar ve yeni tedbirlerden müteessir o- lanlar diyorlar ki: “Yeni kararlar, vesika ticâre tine yol açtı, Vesika tedariki, zannedildiği gibi. yüzde üç ve- ya beş fark ile bulunamiyor. Bu fark, idhal edilecek malların sine ve ihtiyacın derecesine göre yüzde yirmi ile otuz ara- sında değişiyor. Hattâ bazı id- halâitçılar. bu nisbetin yüzde kırk ve elliye kadar çıkarılma- sında mahzur görmüyorlar.Çü, kü bu fark nihayet dahili fiyat- lara zat bu suretle müstehliklerin sırtma yükleti- lecek demektir. Bu yüzden da- hili eşya fiyatlarında istikrar- sızlık başlayacağı da ayrıbir mahzurdur. Acaba bütün bu külfetlere rağmen, ihracat mal- ldrımızı satmakta yeni bir inki- af, yeni salâh görecek miyiz? Bu da şüphelidir. İşte birde mallarımızı satın alacakların hâleti ruhiyesi vardır. Alıcılar, ibracatçılarımız lehine prim ve- rildiğini görünce, daha ucuz al- mak için kendilerini naza çeki yorlar. Halen bile intizar vazi- Yeti almış gibidirler. Buna kar- şı ihracat tacirlerinin fiyatları mühim bir nisbette indirmeleri ni de beklemek lâzımdır. İhra- catçı bu hususta tereddüt etme Pa Çünkü mallarının üze yapacağı yüzde on nisbetinde bir tenzil, tee essir etmez, Beri tarafta vesika satmak yüzünden hiç olmazsa yüzde yirmi nisbetinde bir ka- zanç temin etmiştir. Memleke- te daha az döviz girmek gibi ta- bil bir netice onu alâkadar et- meyebilir, Başka bir nokta daha var: Ta- kasa tâbi tutulan ihracat malla rımız içinde cihan buhranmın bunca müşkülâtma rağmen ko- Jay ve normal surette satılabil- mişleri yok mudur? Bu mallara yeniden prim vermenin lüzumu var mı? Vesika meselesinde lecek bir mesele de, vesika B yatlarının sabit il, mütemev viç olacağıdır. Filhakika döviz tedariki alâkadarlar nereye müracaat etsinler? Büişinde borsaya havale edileceğinden bahsediliyor. Bunda muvaffak olmak güç olduğu gibi. çok muntazam yürüyen döviz işleri- nin intizamı bozulacağından (Devamı 6 incr sahifede) Siyasi şube müdür muâvini ve amanın ıkta cena — mvafakiyot” i, görülmüş bir genç de ini t Et, ekmek, petrol, elektrik, kira Piyasada umumi bir bedbinlik, son kararname üzerine, bazı tereddütler hâsıl olmuştu.Husüsi surette öğrendiğimize göre bu haleti ruhiye ve tereddüt büyük şeflerimizin pek yakından alâka- larını celbetmiştir.Başvekil Paşa, vaziyeti esaslı surette tetkik etmektedir. Bir kaç gün sonra Ankaraya gidecek olan İsmet Paşa; meselenin esaslı surette tetkik ve radikal bir halle iktiranı 2 için hususi bir itina ile çalışmaktad Fabrihatörler Sanayi birliğinde içtima Balli Başvekili 15 kişilik bir heyet ziyaret edecek Ayrı bir listenin neşri isteniyor Bu listeyi hazırlamak için de bir komisyon teşkil edildi Milli sanayi birliğinde dün İstanbul fabrikatörleri bir içti- ma daha yaptılar. Bu içtimada da son kontenjan kararnamesi- nin üzerinde müzakeratta bu- tur, * İçtima hayli hara- retli olmuş bir çok fabrikatör söz almıştır, Bir çok kimselerin fabrikaların hariçten mevaddı iptidaiye getirerek İş yapacak- larma dahildeki mevaddı iptida iyeden istifade etmeleri İâzım geldiği hakkındaki tavsiyelere cevap veren bir fabrikatör Türk sanayiinde ekseriya ve terci- ban yerli mevaddı iptidaiyenin kullanıldığını, hariçten gelenle rin fevkalâde zaruri kullanılma sı lâzım gelen maddeler olduğu mu söyledi. Diğer bir fabrikatör de Almanyada son Von Papen malt ve iktısadi İhale bahsederek dedi ki (Devamı 6 inci m Birlik kâtibi umumisi Nazmi Nuri B. Hayat ucuz diyoruz.. | neresi ve ne ucuz? ve vesaiti nakliye pahalıdır.. Memlekette ve İstanbulda ha- yat Üyee güne ucuzluyor. Bu muhakkal istatistikler, kısım maddeler ve bir kısım şeye | ki onlar hiç ucuzlamıyor, , hahıl ır. Gazi H Hız. Reisicümhur Hz. dün İpekişi gezdiler Gazi Hz. dün refakatlerinde malat zevat bulanduğu halde Beyoğlunda Şişliye kadar imtidat len bir ti ve bu meyanda İpekiş mağazasını ziya- ret etmişlerdir. Gazi Ha.ticaretane memurları tarafından karşılana- rah kendilerine kumaşlar gösteril- miştir. Reisicumhur Ha, bir müd- det istirahat etmişler kumaşların cinsleri ve ticaretanenin faaliyeti hakkında izahat olmışlardir. Ga- zi Hz. arzedilen izahattan mem- nun olarak İpehişi terketmişlerdir. Gazi Hz. ni ziyaret Hariciye Vekili Tevfik Rüştü Bey dün Büyükadadan Heybeliye (Devamı 6 ner sahifede) Türk dili Kurultayı İlk kurultaya aza olmak için müracaat edenle Kemal Cenap B. ISTANBUL, 5 A. A. — Türk Dili Tetkik Cemiyeti Umumi kâ- (Devamı altıncı sahifede) Falih Rıfkı Beyin “Milliyet ,, için ğı tefrika Bugünkü cemiyet ve tipler hakkında biciv- ler, müşahedeler ve tahliller 4 — Sultan Hamidin cenazesi, 2 — Rafet Paşanın İs- tanbula girişi, 3 — Keriman | Hanım Hadımköyünde, Bu üç hadise arasında ne münasebet var? Teşrinievvelde Tefrikaya Başlıyoruz.. Sahip ve Başmubarriri Siirt Meb'usu MAHMUT Umumi Neşriyat ve Yazı Müdürü ETEM İZZET i Başvekil Hz. tereddütleri ve bedbinliği izale edecek tedbirleri almakla ei ler.. Terkosun Bulgar çarşısındaki su haznesi Terkosun Belediyeye devri tahakkuk etti Şirkete yeni senenin ilk günü vazıyet ediliyor Belediye ilk taksiti hazırladı, ortada mutezat bir vaziyet yok.. Terkos şirketinin kânunusani | İlk taksit hazırlanmıştır. birden itibaren Belediyeye devri a artık kat'i surette tahakkuk etmiş | , , Aldığımız malümata göre gir- tör. Terkonun devri ve işletilmesi | meç Şeypiniktar sonra salli ida üzerinde tetkikat yapmak üzere Belediyede müteşekkil yeni ko- misyonda, tefrik edilen iki ihtisas encümeni dün mesailerine başla» mışlardır.. Belediye terkosa satın alma bedelini taksitle verecektir. kuvvetli nokta bir anonim şirketi tesisidir. Belediye şirketin büyük bir kısım hissesine sahip olacak. tır. Belediye terkosu almca yalnız (Devamı 6 ıncı sahifede) Muallimler kadrosun- daki değişiklik.. Anadoludan gelen 108 mual. limle 29 yeni muallim tamamen yerleştirildi Maarif müdürünün beyanatı Lise ve Orta mekteplerin mual. | ray lisesindeki meallimler lim kadrolarında yapılan değişikler. | da fazla değişiklikler yep der beke ederken yemi kadroların | meyanda idari vazifesine ili vazı hoşnutsuz. | ni sebe dereleri ali | Dün bir müharkiriniz Gel muallimlerde v be hoşnutsuzluk | müdürü Fethi Beyle | görüşmüştür. daha fazladır. Bu Fethi B.iştila etiğine dair olan gen saba derler içim yinyı tekzip ederek demiştir ki; ayrıca ücret Görüyorsunuz ki yerimdeyim. im a Tatifa etmiş de değilim. o Bilmiyo- gor acaklar. | Tem bu şayia nerden ve masıl çıktı? ğ Her sene muhtelif mekteplerim Maarif müdürü dr. 1 Haydar Bey » Dünkü uüshe. | “ a e a mızda Galatasa| O (Devamı 6 inc: saklfede) Dün Glorya sinemasında açılan Ali Avni Beyin