19 Mayıs 1932 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 10

a SE en — m el . Sahife 10 5 Akşam E e DE 19 Mayıs 1932 Bir devriâlem seyyahının İzm ir mektupları hikâyesi! > P o . izmirde bu sene ziraat ge- | v e Buğday pıyasası canlandı - İngilterenin çen seneye nisbeten alır ihracatı neden artıyor - Eşya fiatleri - k e : Cihan buğday piyasası Ameri- kadan gelen son haberler üzerine kuvvetlenmiştir. Bu haberlerden anlaşıldığına göre Amerikada kış buğdayı mahsulünün mayıs zarfın- da bir kat daha bozulmuştur. Bu haber Amerika Müttehit hükümetleri ziraat bürosu tara- fmdan teyit edilmiştir. Mevcut Amerikan mahsulünün gerek ah- vali gerek zeriyat sahası itibarile aşağı derecede olduğu resmi ma- lümatla teeyyüt etmiştir, Geçen sene mayısının birinde mahsulün vaziyeti normal mikyasa nazaren yüzde 90.3 olduğu halde bu sene mayısın birinde yüzde 75,1 dir. Geçen nisanın birinde bu nisbet yüyde 75,8 idi. Yani yeni mahsulün ahvali gittikçe fenalaşmaktadır. Bu sene hasat yapılacak zeriyat sahası 32.277,000 arktır ki geçen sonbabar zeriyat sahasından 6,305,000 akr yani yüzde 16/1-2 roksandır. | kaktır. Filvaki şimdi İngilterede eşya fiatleri altın mikyasının terk- edildiği tarihe, yani eylüle naza- ran yüzde 3 daha yüksektir. Fa- kat altın mikyası fiatlere nazaran yüzde 16 düşmüştür. Binaenaleyh Oeşya fiatlerinin yükseltilmesi münferit memleket- lerin mesaisi ile olacak bir iş değildir. Eşya fiatleri ancak bey- nelmilel anlaşmalar ve tedbirlerle yükseltilebilir. (1926 (senesinde Londradaki (Clearing ) bankala- rındaki depozitler 1,627,524,000 sterlin ve eşya fiatleri seviyesi yüzde 142,9 idi. Şimdi ise bu dipozitolar 1 mil- yon 680,525,000 sterlin olup eşya fiatleri seviyesi yüzde 96,7 dir. Bu vaziyetten anlaşılacağı vechile fiat seviyesinde başlıca amil para miktarı değil belki paranın sür- atle tedavül kabiliyetidir. Bu ise bankerlerin teşebbüsüne değil, iş adamlarının mevcut parayı istimal- de emniyet ve itimat göstermesine Sporcu Arslan Bey ayakla devriâlem rekorunu kırmak sevda- sma düşmüştur. Bu hevesle geceleri uyuyamaz olmuştu : Düşündü, taşındı... Fakat hava müsait gittiğinden hasılatın bu noksanı örtmesi muhtemeldir Ege ovalarında bir traktör Izmir 13 ( Hususi muhabirimiz- den) — Mıntakamızın bu seneki sonbahar ve kışlık zeriyatına umumi bir nazar atfedecek olur- Netice: Zeriyat yarıyarıya düştü.. Havalar, tütün için fena değil. Mahsul iyi olacak.. ni Bağlara gelince; ümitvarız, iyi ve bol mahsul alınacak.. Rekolte z 5 k; ki zeriyatın dah i — seneki ime bağlıdır. Nibayet kararını verdi: Kurt- se in. iie # Gatti haddı âzamiyi bulacaktır, bu seneki ) e nel, Sovyet iktisadiyatı lara, kuşlara yem bile olsa bazı maddeler, geçen “enik doğuş onu gösteriyor... Yalniz tam: Kk buşeldir. Halbuki geçen nisanda gidecekti. vr takamızın bir talisizliği vardır: 458,000,000; buşel tahmin edil- mişti. 1931 de elde edilen mah- sul ise 787,465,000 buşel idi.! Aşağı yukarı bu seneki Ame- rikan mahsulü geçen senekinin yarısından bir az fazla olacaktır. © Bu vaziyet cihan (buğday piyasa- © sına çek iyi tesir yapmıştır. ğ “pulda Berri Avrupa © piyasalarında a Avusturalya buğdayı için talep artmış olması ve Amerikan kışlık e buğdayı üzerinde hayli muamelât yapılması ayrıca buğday piyasa- sına iyi' tesir yapmıştır. Mevcut buğdaylar üzerinde fiatler kuarter başına 3 pens artmıştır. Liver- alivre (buğday piyasası temmuz için 1 1/8 pens artarak 100 libresi 5 şilin 6 1/8 pens olmuştur. Âlâ cins buğdayların hepsi yüksektir. Fakat orta cins mallar ekseriya libre başına bir Sovyetlerin iktisadi o siyaseti mütemadiyen değişmektedir. Beş senelik plânin hata ve zararları meydana çıktıkça bunların tamiri için tedbirler ittihaz ediliyor. Hayvanatın tarla ve çifliklerle birlikte ( kollektirize (mevaşisini bitirmişti. Köylüler hayvanlarını müşterek çifliklere teslimden ise bunları öldürmeğe tercih etmiş- lerdir. Bu suretle milyonlarca at ve sr ğır ve diğer hayvanat itilâf ve imha edilmişti. Kalanları da müş- terek lokma usulündeki ihmaller- den dolayı azalmıştı Geçenlerde Sovyet hükümeti neşrettiği bir emirname ile hayvanatın müşterek surette idaresi menedilmiş ve bunlar sahiplerine buakılmıştır. Geçen hafta daha Molotof ve Stalin yoldaşların ayrı ayrı neş- Bir sabah evdekilerle vedalaşıp çıktı, gitti. Ancak altı sene sonra perişan bir halde dönebildi. aynı mevsim ve aynı madde zer- riyatma nisbetle fazla ise de bunlar ancak birkaç kalem için- dedir... , Evvelâ; mıntakanın iki mühim mahsulünden bahsetmek isterim : Tütün: Henüz zeriyatın arkası alınmamıştır. Fakat katiye yakın bir tahmine göre; bu sene, geçen seneki miktarın ancak nısfı kadar tütün ektirilmiştir. Bunun sebebi de mıntıka tütüncülüğünün iki, üç senedenberi geçirmiş olduğu büyük buhrandır. Bu uğurda bir çok sermayeler, bir çok emekler heder olup gitmiştir... Tütüncü- lüğü; bir meslek” işinden çıkara- rak, lâalettayin bir kazanç vası- tası ve güya garantili bir iş telekki edenler; asıl tütün müs- tahselinin felâketine kadar bu işte sabit kalmışlardır. Haddinden fazla yapılan istih- Üzüm sergiye getirilince yağmur, fırtına, sel, seylâp olur.. Şayet bu sene böyle bir afet geçirmezsek ve piyasa normal bir şekilde idare edilirse bağcıla- rımızın bundan evvelki ziyanlarını kısmen telâfi edebileceklerini zan» nediyoruz. Arpa, buğday ve çavdar * zer- iyatı az.. Yulaf ve baklaya daha çok ehemmiyet verildi. Hububat da azdır, fakat bakliyat fazladır. Havalar bütün hasılat için güzel gitti.. Belkide hububat zeriyatında ki noksanlık, hasılat mıktarı ile telâfi edilecektir. Buda, havanın tesiratına ve cilvelerine bağlı... Afyon zeriyatı azdır. Bu da, afyonculuğun Oalacağı şekiller etrafında görülen ilk vuzuhsuz- luktan ileri gelmiştir. Tacirler; müstahsile yardım etmişlerdir ve gelecek seneden itibaren afyon ihracatı yeni şeraite tabi tutula- pens aşağıdır. rolunan emirnamelerile kollektif dht, iyasayı elilet etmi ğınd ardı t kt ö ic , iş ve | cağından (Oyardım (etmemekte Ingilter, e ticareti ve serbes köylülerin aynen Lal im in kazananlar, berdevamdırlar. İngilterenin harici ticareti ilk | verdikleri vergi tahfif edilmiş- yani hakiki tütüncüler bellerini Geçenlerde yağan yağmurlar, defa iyileşmiştir. iIthalât 1931 | tir. Geçen seneki mahsülden kaldıramıyacak bir vaziyete düş- afyona zarar yapmamiştır. Maa- — nisanına nazaran 69,950,000 ister- linden 53,227,00 isterline inmiştir Ihracat ise 32,483,000 isterline çıkmıştır. Ihracat eşyasından baş- lıca fabrika mamulâtı artmış ve ithalât (o eşyasından da başlıca mamulât azalmıştır. Ihracatın çoğalması Ingiliz lira- sının yüzde 25 tenezzül etmesin- den ve İngiliz mallarının o nisbette ucuzlamasından neşet etmiştir. 22,000,000 ton vergi alınmıştı. Bu seneki mahsülden ancak 18,000000 ton hububat alınacaktır. Çifçiler vergiyi verip tohumluğu ayırdık- tan sonra kalan miktarı serbestçe satabilecektir. Fakat bu serbes satış 1933 kânunusanisinden sonra yapılacaktır. Okyanosları aşan tayyareciler Recma 17 (A. A.) — Okya- Giderken giydiklerinin o hepsi çürüyüp atılmış, yalnız ayağındaki potinler geri kalmıştı: Herkes müşlerdir. Berberden tütüncü, komisyoncu- dan tütüncü, tüccardan tütüncü... Herkes; asıl tütüncü rençperin ekmeğine göz dikmişti.. Bu sene onlar da çekildiler, fakat kaç, para eder?. Inhisar idaresinin mübayaatı, hiç bir tesir yapamadı. Şimdi merkez ve mülbakatta mühim miktarda stok, yani bağlanmış mafih mahsulün çok az olduğunu kabul etmek lâzımdır.. Tacirin elindeki mahsul, yavaş yavaş piyasadan gelip geçmektedir. Gebze cinayeti faillerinden biri daha tutuldu Geçenlerde Gebzede bir cina- yet olmuş ve failler yakalanarak Istanbula getirilmişlerdi. Yalnız bunlardan Refik isminde birisi vakayı müteakip kaçmıştı. Ithalâtın azalmasında başlıca se- | nosları aşan tayyareciler beynel- sermaye duruyor. Ne olacağı Mahalli zabıtası (tarafından bep Ingiliz lirsının düşmesinden | milel konferansının gelecek içti- m. ge er e yapılan tahkikat neticesinde Refik Ingiliz piyasalarında ecnebi mal- | mal için Italyan tayyare klübü m w ir eri > - e li mr evrakile larının kıymeti yüzde 33 1-3 | hazırlıklarda bulunmaktadır. Bu Bir m mn iri bile olsa, siye rene Eğ ve miş ve nisbetinde bahalaşmış olmasıdır, | konferansa 12 millete mensup 52 ağam gemi iv... iy: ik Diger bir sebep de İngilte- | tayyareci iştirak etmektedir. — o rede gümrük tarifesinin konulma- sıdır. Para ve fiatler Amerikada eşya fiatierini suni olarak yükseltmek için yapılan tasavvur ve teşebbüsler İngilte- reye de sirayet etmiştir. Avam kamarasında eşya fiatle- rini yükseltecek bir surette para siyaseti takip edilmesi için bazı teklifler yapılmıştır. Ingiltere ma- liye nazırı bu yoldaki tasavvrları şiddetle reddetmiştir. İngilterede altın mikyası cari olduğu vakit - cihan fiatleri yükselmemişti. Düşük kâgıt paranın ise hiç ve bunu yükseltemiyeceği muhak- Atlas oOkyanosunu (geçmek üzere geçen gün bir deniz tay- yaresine binerek Harbourgracedan hareket eden Amerikan tayyareci Lewreichers Irlanda adası civa- rında denize inmeğe mecbur olmuştur. Tayyareci hafif surette yaralı olduğu halda Prösident gemisi tarafından kurtatılmıştır. Mançuride vaziyet Harbin 18 (A.A.) — Bir takım âsiler Iraç şehrinde 35 Japonya- lıyı öldürmüşlerdir. Âsiler, Cuchuna doğru çekilmezden evvel şehri ateşe vermişlerdir. tırları okuyunca herkesin bayreti zail oldu ve : — Tevekkeli eskimemiş. dediler. İstanbul : Bahçekapı'da ve Beyoğlu : İstiklâl caddesinde.