24 Şubat 1932 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 5

Faydalı bir eser Memurlar ... istatistiği Her memur vaziyetine göre ayrıliyor Ankara 23 (Telefon) — İsta- tistik umumi müdürlüğü mühim istatistikler | hazırlamaktadır. Bu meyanda devlet bütçesinden maaş ve ücret alan memur ve müstab- demler hakkında bir istatistik ikmal edilmek üzeredir. Makinelerle yapılan tasnif neti- cesinde barem ve maaş derecele- rine nazaran her daire ve vilâyet- teki memur adedi tesbit edilmekle beraber bunların tahsil dereceleri, yaşları, kaç senedenberi memur “oldukları hakkında ayrıca malümat mevcut bulunacaktır. Bu meyanda memur ailelerinde vasati çocuk doğum miktarı ile bunlardan muhtelif yaşta ölenlerin adetleri hakkında ve ayrıca evi olan memurlarla olmıyan memur- lar ve kirada oturan memurların verdikleri kira miktarları ailesi veya şahsı için sigortaları olup almadığı tespit edilecektir. Bundan mada ölüm vukuatının adet ve esbabı hakkında vilâyet merkezlerine münhasır (olarak tanzimine (obaşlanılan istatistik ikmal edilmiştir. Bu istitastiğin kaza (merkezlerine de teşmili mütesavverdir. Yerli ve ecnebi bankalardaki alelitlak tasarruf mevduatı hak- kında başlanılan istatistiğe ait mesai de ikmal edilmek üzeredir. Makidonya'lılar arasında Sofya, 23 (A. A.) — Michaloff partisinin mensuplarından birisi tarafından yaralanan Frotoyuroff fırkası azasından Thandol, almış olduğu 9 kurşun yarası neticesinde dün ölmüştür. Spor bayramı Mayısta İzmirde bayram yapılması muhtemeldir Izmir 22 — Futbol ve atletizm heyetlerimizin teşebbüsile Izmirde Manisa, Balekesir, Uşak, Denizli mıtakalarını da iştirak ettirmek suretile her sene iki spor bayramı yapılmak istenilmektedir. Futbol ve atletizm heyetleri bayramların gününü tayin ettik- ten sonra civar mıntakalara mü- racaat edeceklerdir. Ilkbahar zpor bayramının Mayıs ayı zarfında yapılması muhtemeldir. Anason zeriyatı Müskirat inhisar idaresi, Anason zeriyatı için Çeşme köylerinde tevziatta bulunmuştur. Bu sene Çeşme kazasında 7,000 dönüm anason zer edilmiştir. Mersin mezruatı İleride sürekli yağmurlara ihtiyaç var Mersin 20 — Mezruatın büyü- mesi çok bati devam etmektedir. Bu gün için mezruata yağmur ihtiyacı yoksada biâhare yağmura çok lüzum hissedilecektir. Pamuklar için güneşe ihtiyaç vardır. Yağmur yagmadığı tak- dirde tarlaları sulamak icap ede- cektir, Son defa olan soğuklar naren- ciye üzerinde ehemmiyetli zarar yapmıştır. Bazı bahçelerde por- takalları tamamen mahvetmiştir. Tarlalarda bu sene fare görül- memektedir. Yapılan mücadelenin iyi neticeler verdiği müşahede edilmiştir. Yağmursuzluk çifçiyi endişeye düşürmektedir. aaa Belediyeler Yunan maliyesi Kanunun bazı maddeleri M. Venizelos tekrar tefsir edildi Ankara, 23 (Telefon) — Evvelce muayyen kanunlar ile belediye meclislerine verilmiş olan vazifeler yeni kanunla da ayni surette belediye meclislerine verilmiştir. Belediye meclisleri müstemirren toplanmadıkları cihetle meclislerin toplu olmadıkları zaman zubur edecek mühim işlerin geri kalma- ması için Belediye kanununun encümenlerin salâhiyetlerini tespit eden 83 üncü maddesine bir fıkra ilâvesine dair hükümetin teklifi dahiliye encümenince muvafık gö- rülmüştür. Aynı encümen belediye reisle- rinin memurin muhakematından nereye tabi olacakları hakkında mezkür kanunun dördüncü madde- sindeki “rüesa,, tabirinin tefsirini yapmiştır. Tefsire göre belediye reisleri bir derece mafevk merci mahkemeye tabi tutulacaklardır. Belediye reisleri “rüesa,, tabi- rinin çerçivesi meyanına girmiştir. Izmit maarif müdiri Ekrem bey Manisa, 22 ( Hususi) — Kendi arzusu ile İzmit maa- rif müdürlüğü- ne naklen tayin edildiğini bil- dirdiğim Ma- nis maarif mü- diri Ekrem he- yin emrigeldi. Ekrem bey bu hafta içinde yeni memuri- yetine hareket edecektir. Manisada ma- arif sahasında e büyük muvaffakiyetler gösteren Ekrem beyin İzmitte de muvaffak olacağı şüphesizdir. Alman intihabı Mareşal Hindemburg ne diyor? Berlin 23 Hindenburgun Reisi cumburluk için namzetliğini koymağı kabul etmesi üzerine kendisine bir çok taraflardan teşekkür (o tegrafları çekilmiştir. Hindenburg kendisini bit fırkanın veya fırkalardan mürekkep bir grupun namzedi (o addetme- mekte olduğunu, vatanına ve Al- man milletine sonuna kadar hiz- met etmek arzusile tam bir bita- raflık muhafaza etmek niyetinde bulunduğunu bir defa daha tek- rar &tmiştir. Münih belediye reisi M. Schar- nagel, Reisi cumhura bir telgraf göndererek vatanın ve milletin kendisine 13 Martta büyük ve parlak bir muzafferiyet hazırla- makta olduğuna dair teminat vermiştir. M. Scharangel, ilâveten demiş- tir ki: Eğer Almanyanın sair ak- samı da Bavyera gibi rey verecek olursa ikinci bir intihap devri yapılmağa lüzum kalmıyacaktır. Almanya'da 6,127,000 işsiz var Berlin 23 (A.A.) — 15 şubat tarihinde Almanya'daki işsizlerin miktarı 6,127,000 e baliğdir. Yani 1 şubata nazaran 85,000 kişi fazladır. Salâiyettar mahafilde kış mev- simine ait işsizler miktarının azami hadde yaklaşmakta olduğu beyan olunuyor. Avrupaya gidecek Harice para çıkarılmaması için tedbirler Atina 22 — Yunan vaziyeti maliyesini tetkik etmeğe gelen Ingiltere bankası reislerinden M. Ottunimeyer raporunu Cemiyeti akvamın maliye komitesine ver- dikten sonra başvekil M, Venize- losun tekrar Paris ve Londraya gideceği söylenmektedir. Bu se- yahat, mütehassisin vereceği rapor menfi mahiyette olursa, bittabi yapılmayacaktır. Fakat başvekil ve Yunan muhafili maliye ve ik- tisadiyesi neticenin obehemehal Yunan noktai nazarını teyit ede- ceğine kani olduklarından seyaha- tın kuvvetli bir ihtimal ile yapr lacağı zannedilmektedir. Hükümet Atinadaki “merkez kontrol (o komisyonunun raporu üzerine memleket haricine her hangi bir nevi para çıkarılmasını âzami derecede takyit etmeğe karar vermiştir. Mevzubahs rapor, üç ay zar- fında müsaadei mahsusa ile ve yolcular vasıtasile gönderilen para ile ticaret mahiyetinde olmamak şartile bankalar marifetile hariç- teki talebeye ve hastalara yolla- nan paranın bir buçuk milyon dolara baliğ olduğunu göster- miştir. Bu miktar fazla görüldüğünden bundan sonra daha büyük bir dikkat gösterilmesi alâkadar ma- kamlara tebliğ edilmiştir. Bundan sonra Yunanistan haricine para göndermek için vaki olacak mü- racatları tetkik edecek olan mürakabe komisyonuna bizzat başvekil M. Venizelosun riyaset etmesi kararlaştırılmıştır. Bu haber bilümum mali maha- filde ve ticarethanelerde derin bir tesir yapmıştır. İngiltere - Italya İngiliz filosu Napoliyi ziyaret edecek Roma 23 (A.A) — Akdenizde Ingiliz filosunun 6 Martta Napo- liye icra edeceği ziyaret münas&- betile filhakika her sene İtalyan sularına İngiliz gemilerinin gek- mekte olduğu ve fakat bu seneki manevraların vüsat ve şümulünün bir mislini bulmak için ta 1900 tarihine kadar rücu etmek icap edeceği beyan olunmaktadır. In- giliz Filosu, o tarihte İngiltere kralının Italya kralını ziyareti münasebetile tekmil olarak gel- miştir. 1904 de ise Napoliyi Fransız filosu ziyaret eylemişti. İngiliz filosunun yakında icra edeceği ziyaret, bizzarure İtalyan filosu- nun Maltayı ziyaret etmesini intaç eyliyecektir. Italya - Yugoslavya Bir italyan gazetesinin şayanı dikkat makalesi Roma, 23 (A.A.) — Jadranska Strasa ismindeki Yugoslav cemi- yetinin o teşekkülünün (30 uncu yıldönümü münasebetile Giornale d'İtalia, bu cemiyet hakkında uzun uzadıya mütalâalar serdet- mekte ve bu cemiyeti Yugoslav- yanın İtalyaya müteveccih olan taarruz zihniyetinin en parlak bir misakı telâkki eylemektedir. Bu gazete diyorki, bu cemiyet Adriyatiğin, Yugoslav denizi ol- ması, İstirayanın, Trieste ve Za- rananın Yugoslavyaya ilhakı le- binde tahrikâtta bulunmaktadır. Bu cemiyeti sırp askeri propa- gandasının (o unsurlarından biri telâkki etmemek mümkün değil dir. Bu siyaset, cihan sulhunu Idame ile meşgul olan bütün zevatın nazazı dikkatlerini çelbetmelidir. e — AKŞAM'ın tefrikası; No: 33 Sahife $ 24 Şubat 1932 LERE ARR AE eg GELSE ZINDAN HATIRALARI Abdülhamit devrine ait hakiki maceralar Muharriri : Tefrikamıza âit vesikalardan Zaten dağılan kim, biz nereye gideceğimizi biliyormuyuz sanki, Sokakta kalmış insanlar gibi şaşkın şaşkın avluda dolaşıyoruz. Bir saatten fazla öylece kaldık. Ve nihayet tekrar hepimizi çağır- dılar. Yine valinin huzuruna çıka- rıldık. Yeni bir telgraf gelmiş vali tebliğetti. — Velinimet biminnetimiz şehriyar âdil efendimiz hazretleri- nin iradei merahimnamelerini muh- tevi şimdi alınan bir telgraf, atıfeti seniyyei cenabı mülükâneden olmak üzere hepinizin rütbei sa- bıkalarının iade buyrulduğunu tepşir ediyor. Ve ihsan alelihsan olarak kariben Istanbulda memuri- yet sabıkalarına alınacaklarının kendilerine tebliği emir buyuruluyor. Fakat şimdilik burada asker olan- lar ciheti askeriyede, mülkiye olanlanlar ciheti mülkiyede mü- nasip mevkilerde istihdam edil meleri ferman buyruluyor, Tebliğ burada bitti. Fakat içimizde bir çoğu mek- tepli idi. Onlar ne olacaklardı? Vali, bizim fısıltılarımızı duydu, iradei seniyeyi tekrar okudu, ve: — istilâm ederiz dedi, âlâ, bi- zim istediğimiz bu idi. Bir daha dua okundu, gene âmin dedik, eh, şimdi ne olacak, nereye gideceğiz? Bir emir daha: — Merkezi askeriye gitsinler! Orada, bizim için babriyeye, topçuya, suvariye, erkânı harbiye- ye vesair mevakii hükümete, er- kânı harp reisi Abdurrahman paşanın tesvit ettiği tezkereleri beyaza çektik. Bu iş te bitti. Kalktık, yarın tekrar gelmek üzere izin verdiler. Gün, pazar idi. Pazar günleri meğer Trablusu- garp bambaşka bir hava içinde yüzermiş. Bütün hristiyanlar, ec- nebiler, hattâ museviler süslenir sokaklara (dökülürlermiş.. Her taraf neşe ve şetaret içinde hiz, üçer beşer, gülüşerek, konuşarak birbirimize (anlatacak bir çok şeyler bularak kale kapısına tevecüh ettik. Yanımızda bizden iki gün evel tahliye edilmiş ve o hızla Trablusu baştan başa, köşe bucak gezmiş dolaşmış bir arkadaş vardı: — Bugün pazar, haydi bahçe- ye, bahçeye dedi. Yürüyoruz. içimde bin his, bin heyecan var. — Hakikaten hür miyiz, sahih- ten serbest miyiz, şimdi istediği- miz gibi, istediğimiz yerlere ser- bestçe gidip gelebilecek, kolları- mızı sallaya sallaya dolaşabilecek miyiz. Bu hakikat mı? inanalım mı? Yollarda develer, merkepler, ihramlı araplar, çocuklar, kadınlar, önümüzde, arkamızda, yanımızda gelenler, gidenler, koşanlar, konu- . şanlar, ogülüşenler, kahkahalar var... Solmaz, ufuklara kadar uzanan mas mavi bir deniz. Biz bu kalabalığın arasında henüz sefaletten çıkmağa çalışmışlara mahsus bir perişaniyi mahmul gençler... Biz ise kaç aydır kalıp görmemiş feslerle, tasvirin dahi haricinde pek fena bir terzinin kümaşile beraber takımını otuz kuruşa - tabii gümüş para - yaptığı beyaz pantalon ve ceketlerle, altmış para yevmiyenin tedarik ettirebileceği gömlekler, kravat- larla giyinmiştik. Herkes bize bakıyor, biz de mütemadiyen konuşuyor, gülüşü- yorduk... Yeni bir hayat, yep yeni bir gün... Dünya umurumuz- da değil, şen, şatırız.. Bahçeye girdik, ciheti askeriyenin olduğu halde halka tahsis edilen bu bahçe bize bir ande cennet gibi göründü. Çiçek kokuları, italyan, fransız genç kızlar koşuşuyor, gülüşüyor- lar. Biz de onlar gibi hür, onlar kadar mesuduz, ve bu his her şeye hâkim. Şu karşıdaki derebeylik asarı bakiyesinden olan kasrın içinde aylarla kapalı kaldıklarımızı bik dikleri bizlere şimdi mütecessis gözlerle bakıyorlar. — Demek onlar, bunlar demek ister gibi uzun uzun bakıyorlar, biz de onlara bakıyoruz. Bahçede geç vakte kadar kal- dık. Müzik, çiçek, deniz... Bunlar bizi mesut etmişti. Sallana sal- lana bahçeden çıktık. Türk çar- şısında bir lokantada yemeğimizi yedik.Lokanta Istanbullu bir erme- ninin idaresinde.. Ihtiyar ermeni bizim neşemizi, bir aile efradı gibi biribirimize karşı samimiyetimizi uzun uzun seyrettikten sonra : — Ab... Hangi vicdandır ki bu gençleri zındana atar dedi. Manalı ve mütebessim nazarlarla teşekkür ettik. Gecel Peki bu gece neredeyiz. Yuvasına alışmış kuşlar gibi, gine mahpesimizin yolunu tuttuk. Fakat eski mhpes eski mab- pes değildi Orası şimdi bize bambaşka bir kucak açıyordu, Sabah uyandığmız zaman kendi kendimizi bir daha yoklar gibi bakıştık. Hürdük bu muhakkak hürrüz... Aheste aheste gittik, ve keyifli keyifli çıktık. Kimse (dur) demi- yor, hiç bir ses (yasak) demiyor.. Yürüyoruz. Saat kulesinin karşısındaki kah: veye gittik. Artık semaverimiz kaynamıyor.. Sabah çaylarımızı kahvede içtik, (Arkası var)