11 Ocak 1932 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 3

11 Kânunusani 1932 Akşam, amaaa DEDIKODU “Iki bir,, bey — Gel, oğlum, Iki bir! Öp bey amcanın elinil Dostum Ahmedi evinde ziyarete gitmiştim. Misafir odasına yedi sekiz yaşlarında tombalak bir oğlan girdi. Nur topu gibi birşey: Ahmet de, bu oğlana hitaben yukariki cümleleri söyledi. — Mahdum, Öyle mi? - diye sordum. - Maşallah, Maşallah! Adı ne bakayım? — Söyledim ya.. Iki bir. — Nasıl Iki bir? - — Basbayağı, iki bir. — Şakayı bırak canım... Ço- cuğun adı iki bir olur mu? Ahmet lâtifeyi sever bir adam- dı. Binaenaleyh, sözüne inana- madım. Çocuga sordum: — Senin adın ne bakayım, evlâdım. Ş Oğlan, ezilip: büzülmeden, ser- best cevap verdi. — Iki bir, bey amca. — Doğru söyle... Doğru söy- lersen sana çikolata alırım... Asıl ismini doğru söylemezsen çıkolata yok. — Benim adım İki bir, amca... Innallaha maassabirin... Ne ga- rip şey bu böyle?.. Yoksa, bizim Ahmet çocuğunun ismini sahiden mi İki bir koymuştu. Bu esnada, lâtifeyi seven dos- tum, oğlunun sahici ismi hakika- ten Iki bir olduğuna dair bana kat'i teminat verdikten sonra, bu garip tesmiyenin sebebini bana anlattı: — Biliyorsun ki, azizim, benim, bu iki bir'den büyük iki çocuğum daha var. Sekiz sene evel, onları bile geçindirmekten âciz bir mev- kideydim.Bizim hanım, Allah selâ- met versin, gene hamile kaldı. Hesapladık, kitapladık;| yeni bir çocuk bütçemize yıkım! Ne yapıp yapıp çocuğu düşütmeğe karar verdik. Düşürtmek için, doktor elli lira istedi. Aylarca müddet bu parayı tedarik edemedim. Ni- hayet, karım üçbuçuk (aylık oldu. Dör aylık olursa; doktor gayrı çocuğu almıyacak. Sağa baş vurdum, sola baş vurdum; daireden güç belâ, elli lira avans kopardım. Götürüp.hemen dok- tora vereceğim ; çocuğu alacak. Fakat, ogece, eve gitmezden evel, o Şehzadebaşında (o kahveye uğradım. Yirmi beş kuruşuna tav- laya tutuldum. Şans yok. Ha kay- bettim, ha kaybettim. Oyunu bü- yüttük. Lirasına, beş lirasına baş- ladık. Çıkarayım derken yirmi beş lira girdim. Eyvah, bizim düşürme parası gidiyor. Mütebaki yirmi beş lira nasıl olsa işe yara- mıyacak; öteki yirmi beşide, yâ herrü yâ merrü diye gözden çı- kardım. Tam bey elliyi geri ala- caktım . Son elde pulları toplarken bir iki bir attım, kaybettim. Se yek atsaydım bile elli lirayı kazanacaktım ; ço- cuğu düşürtecektik, düşün, oğ- lum, hayatını iki bire medyun olduğu için, ismini de İki bir koydum. Mamafih, kısmetile doğ- du. Kudumluymuş. Zengin oluver- dim. Iki bir atıp iki birin doğma- sına sebep olduğum için pek (Vâ-Nü) memnunum. — Nasıl tarif edeyim sana Amca Sey, kafasının içi sanki... 4m. | Fuhuşla mücadele Ecnebi fahişeler hudut haricine çıkarılacak Dahiliye vekâleti | tarafından bir müddet evvel tanzim ve şimdi tatbik edilen “fuhuşla mücadele talimatnamesi,,nin yeniden tadil edilmekte olduğu yazılmıştı. Yeni talimatnamenin bugünlerde katiyet kesbederek tebliğ ve tat- bikine başlanacağı alâkadar ma- kamlara bildirilmiştir, Şimdi tatbik edilen talimatna- meye göre mevcut olan umum- haneler tahdit edilmiş, yeniden hiç bir kadının fahişe olarak emrazı zühreviye teşkilâtına tescil edilmelerine Oimkân bırakılma- mıştır. Bundan başka umumi bir kadın, bulunduğu evden diğer bir eve nakletmek serbestisine malik (değildir. Bu suretle zamanla müseccel fahişe kalmıyacak, ve umumhane- ler kapanacaktı. Fakat, yapılan müessir ve devamlı takiplere rağ- men gizli fuhşun kat'i olarak önünü almak kabil olamamıştır. Yeni talimatname, sıhhi ve inzibati mürakabeyi daha pürüz- süz bir şekilde temin edecek, fakat gizli fuhşu esaslı surette ortadan kaldırmak için umumi kadınların bir evden diğer eve nakledebilmelerine imkân verecek fuhşu kendilerine meslek ittihaz eden kadınların gizlice faaliyetine mani olmak için bir eve kayıtları mecburi tutulacaktır. Istanbulda bulunan ecnebi tabi- iyetindeki fahişelerin hudut hari- cine çıkarılmalarına karar çveril- miştir. Bundan başka bu gibi münaşebetsizliklere (sahne olan otel | sahiplerinden de ecnebi tabiiyetinde (bulunanlar (o budut haricine çıkarılacaklardır. Polis 2i şube müdüriyeti okısmı si bu gibi kadın ve otel sahiplerinin tesbiti için faaliyete geçmişti Tütün kongresi Ruzname henüz ticaret odasına bildirilmedi Ankarada bir şubatta tütün kongresi toplanacağı yazılmıştı. Daha kongrenin ruznamesi ticaret odasına gönderilmemiştir. Kongreye kimlerin iştirak ede- ceği belli değildir. Bu hususta ihracat ofisinde de bir malümat yoktur. Ticaret odası hakkında ( iktisat malümat istemiştir. Brezilyalı bir tacirin müracaatı Brezilya'lı bir tacir Ticaret oda- sına müracaat ederek üzüm incir, zeytin tacirlerile tanışmak iste- miştir. Brezilya'lı tacir Türk ih- racat maddeleri üzerine iş yapa- caktır. tütün kongresi vekâletinden Yağ düşüyor Kars yağları bu ucuzluğun amilidir Yağ fiatlerinde yeniden ucuz- luk başlamıştır. Bu ucuzluğu temin eden Kars yağlarıdır. Şehrimiz piyasasında Kars yağları 95 ku- ruştur, Bir yağ taciri Kars yağları hakkında şu izahatı vermiştir: — Kars Türkiyenin yağ ve peynir istihsal eden en mühim mıntakasıdır. Kars dağları hay- van beslemeğe pek müsaittir. Sütün okkası bazen 100 paraya kadar düşer. Bu sene bol yağ senesidir. Bir okka yağ 40 kuruşa kadar düşmüştür. Karsta daha çok yağ istihsal edilebilir. Fakat sermayeye ihtiyaç. vardır. Son senelerde Trabzon ve Istanbuldan bir çok sermaye sahipleri Karsa gidip yağ imalâthaneleri açtılar Hepside kâr ediyorlar. Memlekette sermayesini işletmek istiyen iş adamlarına Karsı tavsiye ederim. Karsta peynircilik sanayii in- kişaf ediyor. Kaşar ve kaşka- val peyniri yapan imalâtha- neler gittikçe artıyor. Istanbul piyasasında 130 kuruşa kaşkaval peyniri satılıyor. Kars - Trabzon arasın kamyon ankliyatı pahalıdır. Yağlar Trabzona gelinciye kadar 6Okurşu buluyor.Istanbulda 9Oku- ruşa çıkıyor. Mahalle |bakkalla- rında da 160 kuruşa satılıyor . Alâkadar daireler hu pahalılığa bir çare bulmalıdır. Darülaceze hissesi Belediyece maktuiyete raptedilmesi düşünülüyor Darülaceze için alınan tiyatro ve sinema rüsumunun maktuiyete raptedilmesinin belediyece düşü- nüldüğünü yazmıştık. Darülaceze- nin vaziyetinin ve varidat noksan- lığını tetkik eden komisyon bu hususu da nazarı dikkate almıştır. Ancak, bunun maktuiyete raptı takdirinde (o varidatın azalacağı tahmin ediliyor. Bunun için muh- telif fikirler vardır. Komisyon yakında kati kararını verecektir. AKŞAM ABONE ücretleri — © Türkiye BEnrLik 1400 kuruş GAYLIK 750 » SArLIK 400 » lAyuk 150 > yap” Abone ücretleri odoğrudan doğruya AKŞAM idaresi namına gönderilmelidir. Adres tebdili için yirmi beş ku- ruşluk pul göndermek lâzımdır. ———— Ramazan 3 — Kasım; 65 S. İmsâk Güneş Öğle İkindi Akşam Yatsı E, 1240 2,26 7,22 947 12 Va, 5/40 7,25 12,23 1446 17, 17 18,36 ŞEHİR HABERLERİ Otomobil kazaları Belediye erkânın- dan birine göre niçin çoğalıyor? Otomobil ve otobüs kazalarının çoğaldığı bugünlerde belediyenin esaslı ve kat'i tedbirler almak üzere olduğunu yazmıştık. Bele- diyenin cezaların teşdidi için hazırlayıp (o dahiliye ( vekâletine gönderdiği kanun projesi henüz tetkik edilmektedir. Bu proje vekâletçe tasvip edildiği takdirde B. M. meclisinin şubat içtimaında müzakere edilecektir. Mamafih vekâletin projede bazı tadilât yapacağı da muhakkak görülüyor. Kazaların çoğalması etrafında şimdiye kadar bir çok sebepler yazıldı. Bazı kimseler şoförlerin vukufsuzluğunu, makineden anla- madıklarını, alelâcele ve sathi bir imtihandan sonra şoförlük ehliyet- namesi verildiği için kazaların çoğaldığını iddia ettiler. Salâhiyettar belediye erkânın- dan bir zat bu hususta diyor ki: — Otomobil ve otobüs şoförle- rinin sık sık kazalara sebebiyet vermeleri makine (aksamına vu- kufsuzluklarından ve otomobil idaresindeki o cehillerinden ileri gelmiyor. Istanbuldaki şoförlerden çoğu günde 18 saat çalışıyorlar. 18 saat fikren, bedenen muşgul olan, hatta bu müddetin bir kıs- mını müşteri beklemekle geçiren soför son derece yorulur. Böylej bir şoförde soğuk kanlılık ve idare kalmaz. Şoförlerin mesai zamanını tahdit etmek mümkün olsada bu- nu tatbik etmek kabil değildir. Çünkü belediye, her şoförün ba- şına bir memur koyamazyal,, de- miştir. Diğer taraftan haber aldığımıza göre bütün seyrü sefer muamelâ- tının merkez fen heyeti tarafından idaresi düşünülmektedir. Otobüs seferleri Sirkeci Kocamustafa paşa arasında otobüsler işleyecek Sirkeci ile Cerrahpaşa ve Ko- camustafa paşa arasında işleyecek otobüs müsaadesi şehir meclisi daimi encümeninden çıkmıştır. Bu hatta işleyecek otobüslerin haraket ve mesai saatleri yakında tesbit edilecek ve seferlere baş- lanacaktır. Otobüslerin Oharaket saatleri muayyen olduğu halde bazı oto- büslerin dolmadan haraket etme- dikleri görülmüştür. Buna meydan verilmemesi ve otobüslerin omutlaka (muayyen saatlerde hareketleri lüzumu alâ- kadarla bildirilmiştir. Rasin ve korney Latin harflerinden sonra en fazla basılan kilaplar arasında “büyük adamların tercümei halleri,, ekse- riyeti teşkil etmektedir. Bilhassa beynelmilel şöhreti haiz edebiyat üstatlarının hayatlarına ait - şöyle böyle - epi kitap çıktı. Bu pek şayanı şükran faaliyet devam et- mektedir. Son zamanlarda Cenâ; Şehabettin Obey “Şekispiyer, i Sadri Ethem bey Dante yi, Selâmi İzzet bey de Rasin ve Korne,yi bize uzun uzun anlattılar, En son neş- redilmesi dolayisile Selâmi İzzet beyin kitabından bahsedeceğiz. “Rasin ve Korney, bir Avrupa eserinin aynen tercümesi değildir. Muharrir kitabının mukaddemesin- de izah ettiği gibi - okuduğu muhtelif eserlerden topladığı ma- lümat ve intibalarla ortaya adeta telif bir eser atmıştır. Eseri size anlatayım: “Rasin ve Korney,in ilk kısmı “Korney,e aittir. Bu kısımda şunları görüyo- ruz. Korneyin çocukluğu, Korney şair..Bu devrede Korney, Neronun zulmünden kurtulmak için intihar eden Lâtin şairi “Lucain,in eser- lerini muntazam tercüme ediyor. Bundan sonra Korney avukat... Meşhur şair mesleğinden memnun değildir. Işsizlik ve parasızlıktan şikâyetçidir.. Daha sonra Korney büyük adamlarla temasa başlayor. Kral 13 ncü Louis ve Cardinal duede Richelieu ile tesisi müna- sebet ... Şairin şaheseri “Cid,in bilahare nasıl karşılandığını görü- yoruz... “Cid kadar güzel, darbı me- seli... Korney akademi âzası... Aynı mevzu üzerine yazdıkları tiyatrodan dolayı Rasin ile Kor- neyin arasının açılması.. Ve bu aralık ta Korneyin biri mevhum zannedilen iki aşk macerası... Bundan sonra Rasin başlıyor... Bu kısımda da evvelâ manzum mektuplar yazan ve mütemadiyen Les Amours de Thâagöne et Charicl&öe romanını okuyan deli- kanlı oORasin , La Fontenle meyhane meyhane dolaşan sefih şairi, La Duparc, Champmesles gibi aktrislere tutulan âşık Rasini görüyoruz. İşte Selâmi İzzet beyin hikâyelerinde kullandığı çok pü- rüzsüz Türkçe ile yazılan kitabın kanavası budur. Iç ve öz tarafı lisanı gibi çok kuvvetli olan eserinde ayrıca iki şairin yazdık- ları “Cid,,, “Horace,, , “Cinna,, , “Amdromagne,,, “Britannicus,, “Fbedre,, gibi büyük eserlerin birer hülâsasile Korneyle Rasinin güzel bir mükayesesi vardır. Hikmet Feridun Bir haftalık ihracat Yeni senenin ilk haftasında hariç memleketlere şu cins ve miktarda ihracat olmuştur: Arpa 1418 ton Buğday 163 ton ceviz 63 ton Fasulya 124 ton. Bundan başka 27 sandık afyon 22 balye ipek 214 balye tiftik 535 yapağı ihraç edilmiştitir. ———— .. Bomboşl. Amca Beye göre... | » Havadan başka... | — .. Bir şeyler yokl.. | A.B. — Şuna para cüzdan! gibi desene a canıml... mümkin me e