11 Ocak 1932 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

SEKiZiNCi SENE No. 2760 Saiüp ve Başmuharriri YUNU3 NADİ İDAREHANESİ: BBpıqogıamiy« larşısıod» dairfi «absusa •feTelgrafı İstanbul Ctunhuriyel f • < Posta kutusv: N° 246 J ş : 22369 T»lfrfnn • Başmuharrir 3 ı T £ m odoru e ı mudüru 22365. rr iiMatbas e ı o n . T aa £ rr modo • 2323e ! »0473 um Gazi Hz. bugün Hareket ediyor şereflendîrecek ' PAZARTESİ V KANUNUSANi 1932 ABONE ŞERAİTİ ^ l*wfüDDİJTTTfüRKİYETÇTN § HARİÇ İÇİN | | Seneliği j : 6 Aylığı ; I 3 Ayhğı \ jlAylığıj 1400 Sr. : 2700 Kr. ! 750 Kr. | 1450 400 Kr. 1 800 Zf/j 150 Kr. | lVtishası her yerde** 5 Knruştur^ Türkiyelrak Muahedesi İmzaland Yeni bir esen «Yeni Rusya» Güzide arkadaşımız Falih Rıfkı Bey evvelkî sene Rusya'da yaptığı bir tetkik seyahatinin nüfuzlu gö • rüşlerie kaydedilmiş notlarmdan bize güzel bir eser ihda etti: Yeni Rusya. Yeni Rusya nedir, ve bilhassa o na.nl çalışıyor, Falih Rıfkı Bey son kita • bında bize bu suallerin cevabını veriyor. Kitapta daha derin bir mana var ki o da başkalarının çalışma tarzlarını hikâye ederken daima kendi çahşma tarzlanmıza rücu eden mukayeseli nazardır. Denilebilir ki muharrir yeni Rusya'yı tetkik ederken daima yeni Türkiye'yi düşünmüştür. Zaten iki memleket arasında zaman, mekân ve inkılâp itibarlarile pek çok benzeyiş münasebetleri vardır. Avrupa'ya v « Asya'ya bitlşik olan iki memleket yekdiğerlerine de biti şiktirler. Umumî harbe hasım olarak girdiler, dost olarak çıktılar. Biri Çar'lığı deviren, diğeri imparatoriu» ğu yıkan birer inkılâp yaptılar. Her ikisi bu inkılâpçı hayatlannı koru • mak için bir husumet cihanma karşı koydular, ve şimdi her ikisi yeni yollarında çalışıyorlar. Her yiğitin bir yoğurt yiyişi vardır: Yeni Rusya kendi âlenainde komünizmi tatbik etmek îçin çahşıyor, Yeni Türkiye garplı laşmak zemini üzerindedir. Gayeler başka olmakla beraber metodlar üzerinde istifadeli tetkikler yapılabilir. Falih Rıfkı yeni kitabında bunu yapmıstrr, ve takdire pek lâyık bir muvaffakrvetle. Haklı olarak diyor ki: '(. Son tarihlerinin her sahif esînde birbirlerinin bahsi geçen Rus'larla Türk'Ierin tanışmaları lâzımdır. Osmanh İmparatorluğu Rusya yüzün • den battr, ve batttğı zmnan bile komşusunun ne olduğundan haberi yoktu. «150 milyonluk komşu memleke • tin mkişaf hareketlerini günü gü • nüne takip etmemek Türk münev • verleri için bir cürümdür.» *** Türkiye Irak Muahedeleri imzalandı Alman ültimatomuna Fransa ateş püskürüyor Paris 10 (A.A.) M. Brüning'in Almanya'nın ne timdi ve ne de istikbalde tamirat bedellerini tediye e demiyeceğine dair olan beyanatı parlâmento mehafilinde bilhassa pek vahim addedilmiştir. Umumî mütaleaya nazar an, Al • manya'nın Lausanne konferansı arefesindeki vaziyeti Young plânını imza etmiş olan devletlerin içtimalarını manasız ve mevzusuz kılmaktadır. Çünkü Almanya bu içtimaın netayicine intizar etmeksizin bu plânın tahmil eylediği taahhüdattan kendisini beri kılmak azminde olduğunu açıkça izhar eylemektedir. Imza merasimi dün saat 2,30 da ya Büyük Reisimiz yarın| Paris gazeteleri «Fransa harekete geç sabah şehrimizi pıldı. Nuri Pş. bugün şehrimize gelivor melih diye bağırıyor, avziyeî vahimdir Ankara 10 (Telefonla) Reisicumhur Hz. yarın saat 16J0 da istanbul'a hareket e decektir. Gazi Hz. ne Recep Ziihtü, Kdıç Ali Beylerle diğer mutat zevat refakat edecekler • dir. Reisicumhur Hz. salı günü sal at 9^0 da Haydarpasa'ya mu vasalat buyuracaklardır. Ankara 10 (Telefonla) Reisicumhur Hz. ne seyahatle • rinde Dahüiye Vekili Şükrü Ka} ya Beyin de refakat etmesi muh\ temeldir. Ankara 10 (Telefonla) Riyaseticumhur Kalemi Mah sus Müdürü Hasan Rıza Bey tstanbul'a hareket etti. I Turkıye İktisat VeJHH Mustafa Şeref Bey Ankara 10 (Telefonla) Târk Irak ticaret muahedesi ve ladei mücrimin mukavelesi bugün saat 2,5 ta Hariciye Vekâleti binasında Irak Baş • vekili Nuri Pasa ile murahhasımız tk tisat Vekili Mustafa Şeref Bey arasmda imza edilmistir. ^ ^ ^ Bugün oğle üstü Karpîç lokantasmda Irak Basvekili şerefine bir ziyafet ve rilmistir. Bu ziyafette Hariciye erkânı ve Irak sefareti erkânı hazır bolunmuş • lardır. Nuri Paşa bu aksam saat 6,5 ta İslanbul'a hareket etmiştir. Misafir Basvekili utasyonda Reisi cumhur Hz. namma Başkâtip Tevfik Irak BasvefOR Ifurt Paşa Bey, 3asvekfl tsmet Paşa Hz., Dahinye ve İktisat Veküleri, Halk Fırkası Umumî kâtibi Recep Bey ve diğer zevat teşyi etmislerdir. Nuri Pasa, istasyonda bir müfreze polis tarafmdan selâmlanmıstır. Nuri Pasa yann İstanbul'a varacak, kısa bir tevakkuftan sonra memleketimizden ayrılacaktır. Fransız gazeteleri ates püskürüyorlar Paris 10 (A.A.) Gazetelerin, M. Brüning'in beyanatı hakkındaki mütaleaları çok serttir. Le Journal, bunda bir manevra görmekte ve şöyle demektedir: (.Mabadi 4 üncü sahiiede^ ı Fransa Maliye Nazıfı M. Flânden Ajannn verdiği tebliğ istanbul kasapları Şurayi Devlette Belediye aleyhîne dava açtılar Ankara 10 (Telefonla) lstanbul kasapları istanbul Belediyesi aleyhtnde Devlet Şurasıuda bir dava açmışlardır. Bu davaya sebep, mezbehadaki so • ğukhava depolan için etlerden alınan. ucrettn*. Kasaplar mezbeha tesisata meya • > nında bulunan soğukhava mahzenlerinde etlerden ayrıca ücret ahnmasmı doğru bulmamakta, deponun mezbeha müstemîlâtmdan addolunması lâzım geldiğini söylemektedirler. Güzellik müsabakamız Ankara 10 (A.A.) On iki gündenberi Irak Basvekili Nuri Pasa Hz. nin riyaset ettikleri Irak murahhaslar heyetile Cumhuriyet hükumeti namma İktisat Vekili Mustafa Şeref ( Mdbadi 2 Ind sahifede ) Bu perşembe günü Müsabaka balo kıyafetiledir. istiyenler şehir kiyafetile de iştirak edebilirler 932 Güzel • lik müsabaka • sı, kânunusani • nin dördün • cü perşembe günü idareha • nemizde yalnız jüri heyeti nin huzurunda ve hususî bir surette icra edilecektir. Müsabakaya iştirak eden güzeller, balo kı yafetlerile geleceklerdir. Maa • mafih istiyen ler alelâde şe hir kıyafetile de gelebilirler. Müsabaka saatini, ayrıca ilân edeceğiz. Naside Saffet Hanım, Fransız Güzelhk Kraliçesi olan Müsabaka • Mis Avrupa üe beraber yı kazanacak genç kız bütün masarifi tarafımız | gönderilecektir. dan tesviye edilerek Paris ve Nis'e > (Mabadi 2 inci sahifede) HİIIHimilllMIIIIIIIIIIIIMim lllllllinillllllllllllllllllllMIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIItllllllllllllllllllllllllllllllllllilllllinilllllllllllllllUllllllllinilHlUİIHh Hipodromu biz de arıyoruz Müzeler idaresi hafriyat yapünyor Osmanlı împaratorluğunun Rusya ile müsademesî zâfının başlangıcını teşkil etraiş ve bu müsademeler vaktinde pek farkına varılamıyan anut bir ısrar ile temadi ederek nihayet umumî harpte iki imparatorluğun da eski devlet şekilerinî ortadan kaldıran bir akibette karar kılmışbr. Hâlâ iddia edenler var mıdır bilmeyiz, fakat bir zamanlar Osmanlı devletinin umumî harbe malum olan sekil ve surette iştiraki kuvvetli bir tenkit ve münakaşa mevzuu idi. Bizce bu işte tenkit ve münakasa mevzuu görenler tarihin cereyanındaki za rureti bilmiyenlerdir. Türkiye taraf ından umumî harbe iştirak etmiş olanlar bile sevkolundukları zaruretin büyüklüğünü ve kat'iliğini hakkile takdir etmemişlerdir denilse hata olmaz. Çarlık Rusya'sı Türkiye'nin dünya haritasından silinmesine müntehi olacak bir cereyan içinde kımılHipodromu bulmak îçin yapuan hafriyat ve Müze Müdürü Astz B. danıyordu. Her varlık kendini müdaEvvelki sene İngiliz'ler tarafmdan Müzeler Müdürü Aziz Bey sondaj faa ile mecbuldür. Osmanlı İmparaUipodrom'u bulmak maksadile Sulameliyesi hakkmda bir muharririmitorluğunun son cihan harbine matanahmet meydanında yapılan hafze demistir kî: lum olan sekil ve surette iştirakinin riyat müsbet netice vermemisti. A Burada bazı nukat meçhul kalderin sebebi burada aranmak lâzım hiren müzeler idaresi de ayni mak mıstı. Onun için sondaj yaptırıyo • dır. Devlet şeklinden sarfı nazar nisatla bir sondaj ameliyesi icra ettirruz. Bir netice elde edeceğimizî zanhayet Türk te cihanda büyük ve kuvmeğe başlamıştır. Bu sondaj daha enediyoruz. Eğer Hipodrom'un ayakvetli bir ırkın mümessilidir. Nitekim sash malumata istinaden yapıldığı ları bulunursa mes'ele halledilmis ocihan harbinde en büyük rollerden cihetle müsbet neticeler vereceği ümit birini de bizim milletimiz oynamış • lacaktır.» edilmektedir. tır. Umumî harbi Türk iştirakinin uDiğer taraf tan Müzeler idaresi taSondaj ameliyesine sehrimizde buzattığı ve gene bu iştirakin ona muhrafmdan Yalova'da yaptınlacak o lunan İsviçre'Ii bir mütehassıs nezatelif istikametler vermiş bulunduğu lan sondaj amel'yesine de başlanmışret etmektedir. Bu zat, Hipodrom muhakkatır. Nitekim Çarhğ'ı yıkames'elesi etrafında beş seneden fazla tır. Şimdiden bazı asara tesadüf erak Rusya'da malum olan inkılâba dilmiştir. Ameliyat devam etmektetetkikatta bulunmuş, malumat top zemin ve zaman hazırlıyan da gene dir. lamıştır. biz olmuşuzdur. Çanakkale'nin mulBIU10»ıı • ıııımııımıımııııııııııımıııiMiııııiHiııımııııııııııııııııınııııı vaffak müdafaasıdır ki Çarlık Rus ıiMinııiHiıımııııııııiHiııınııuıııiBiıuııııııımıııııiHiHHimııınıııııııııııı taç haldedir. Bu nasıl olur, dryecek ya'sını yıkmıştır. Tarihin cereyanı Rıfkı Bey kısa bir seyahatin dakika burada değîşti. Ondan sonra Rus • iinı beyhude geçirmiyerek bu bahiste siniz. « Çünkü, diypr Falih Rıfkı, yeni , ya'da Çarlık, Türkiye'de Saltanat ve bize hakikaten istifadeli notlar gerejimin heyecan, şevk ve canlıhğım ' Hilâfet yıkıldı, ve bu iki devletin en tirmiştir. Falih'in güzel üslubile bu nefis san'atlar ayakta tutmaktadır. kazından yekdiğerine çok samimî, kitap bize muvaffak olmus bir inkıadeta sımsıkı dost inkılâpçı birer lâp tezi gibi göründü. Yeni Rusya'nın Çünkü Asya'lı kalabalığî en yüksek millet çıktı: Rus'lar ve Türk'ler. milletler seviyesine çıkarmak için nasıl çahştığı orada canlı olarak «** okunuyor. Odesa kütüphanesinde ya kafa ve ruhu terbiye etmek lâzım dır.» rım milyon ciltlik tasnif edilmis ve Meselâ bu hakikati bir de Rusya'iki yüz bin ciltlik (o zaman) henüz Tarihîn sayılı înkılâpiarmdan bi da görerek ondan istifade etmekliğitansif edilmemiş kitap bulunduğunu rini deruhte eden komşu memleket miz için tabiî hiç te Bolsevik olmaklıve oraya her sene seksen bin yeni 150 milyonluk büyük bir kütleyi bu ğımız lâzım gelmez. Metot itibarile matbua girdiğini kaydeden kitap siyeni rejimin icaplarına nasıl tevfik komşu memleketin bizlere göre ib ze yeni Rusya hayatından düşünüleediyor? Şuphesiz ki bu yalnız kepeo retle ve dikkatle görülüp anlaşıla * cek bir sahife arzediyor demektir. ieşkilâtile değil. Beş senelik plânla cak pek çok noktalan vardır. Falih cîdden büyük bir is başarmağa ça • Odesa tiyatrosunun tamiri için Rıfkı'nın güzel kitabı bizi bu yolda hfan yeni Rusya'nın yeni rejimini ge Rus'lar üç senede iki milyon lira sartenvir eden zannederiz ilk meş'aniş halk tabakalan arasına yaymak fettikten sonra orada yeni bir tiyatro ledir. Bundan dolayı kendisine ko • içm kullandığı çalışma usulleri bildaha yapmağa hazn*lanıyormuşlar. caman bir teşekkür borçluyuz. hassa biz Türk'ler için tetkike şayan Halbuki ötede halk sıkıntı içinde ve YUNUS NADİ görülmemek ihtimali yoktur. Falih sokakların kaldır^mları tamire muh Kaçakçılıkla mücadele Adana'da çok esash ted birler ittihaz edildi Adana Vilâyetinde kaçakçıhğa karşı son günlerde esaslı tedbirler ittihaz edilmistir. Sehirde polis ve inhisar memurlan, köylerde de jan darmalar kaçak ve înhisara tâbi eşyaya karşı azamî faaliyeti sarfet • mekte ve hergün bir çok kaçak eşya zapt ve musadere olunmaktadır. İki gün evvel başta vilâyet jandarma kumandanı bir müfreze jandarma, bir komiser, iki polis, inhisar müdürleri vo inhisarlara merbut takip memurları şüpheli köyleri taharriye gitmişlerdir. Bu sıkı tedbirler ve takip. ler neticesinde memlekete hiyanetten başka bir şey olmıyan kaçakçıhğm kökü kurutulacaktır. Yeni Merkez Kumandanı İstanbul Meıkez Kuman danhğına kıy metli ümerayi askeriyemiz den miralay Mehmet Arif B. tayin edilmiş ve işç başlamıştır. Mehmet 'Arif Beye yenivazf•fesinde muvaf * fakiyet tentenni edefiz. Mehmet Arif B. •ttıtıntııttııııııı m tıı • • ıı ııi ııııifiKiıttiMinııtııtııımııtıııtMi m ıııtıtm • •ıı Abbas Hilmi Paşa Sehrimizde bulunan sabık Mısır Hidivi Abbas Hilmi ve sabık Şarkî Erden Basvekili Hasan Halit Paşalar dün akşama kadar Perapalâs oteltnde istirahat etmişler, muhtelif ziyaretleri kabul eylemişlerdir. Abbas Hilmi Paşa, çarşamba günü Avrupa'ya gideceklerdir. Hasan Halit Pasanra da bu seyahatte Pa • faya refakat etmesi muhtemeldir. Adem Bey para kazanmasını çok iyi bilir, fakat sarfetmesini hiç bilmez!... Ziyanı yok... Para kazanmağı hiç bilmiyen, fakat sarfetmesini çok iyi bilen bir karısı var.