17 Kasım 1931 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 2

Hükümetin ilk tedbiri (Baş tarafı birinci sahifede) mwukabil, Japonyanın bizden satın aldığı malların yekünu 45 bin Bradan ibarettir | Bizden mal alıcı olmayan mem- Jeketlerin, bize mal satmalarına, hem de memleketten karşılıkzız “döviz çıkmasına mani olmak için, hükümet, kararnameye mühim 3bir'madde ilâve etmiştir: “ Devlet müesseseleri, mülhak büt- “çeler, imtiyazlı şirketler hariçten “eşya satın aldıkları zaman, bu €şyayı bize satanlar, memleketi- “imİZ mamulât ve mahsulâtından, ayni kıymette satın almaya mecbur e ” Hatira Tgelecek ilk itiraz, bu tahdidin , memlekette, ithalât €şyasında bir derece pahalılık husule getirmesidir. bu aylarda, ithali #amumen men- edilmiş eşya nevi pek azdır, ve hiç Tüzumu olmayan şeylerdir. Diğerlerinin ithali menedilmemiş, ber ay muayyen;bir miktar tayin edilmiştir. o Esasen, memleketi- mizde © derece stokmal vardır ki, peyderpey ithal edilecek eşya ile, ibtiyaca bol bol tekabül eder.” Bundan başka her hangi bir malda pahalılık olursa, o malım fazlâ miktarda ithaline derhal müsaade edilir. Esasen, kararname, bu ihtimali de derpiş etmiştir, Her halde, bükümetin tedbiri, hesapsız ithalâta mani olarak, müvâzeneyi temin edecek, ve bu suretle paramız kıymetini muha- faza edecek, ve bilvasıta ihracatı çoğaltarak yerli mallara rağbeti arttıracaktır. Bu zamanda, bu karar o derece zaruri idi. ki, İngiltere hükümeti de, ingiliz lirasım kurtarmak için tamemen aynı şekilde bir kanunu Avam kamarasına tevdi etmek üzeredir. * Xx» Nisteki nikâh «Dürrüşehvar hanımın nikâhı 12 Teşrinisanide yapıldı. «Taymis gazetesinin Nis muha- biri Dürüşehvar hanımın nikâh merasimi hakkında şu tafsilâtı vermiştir : Haydarabat Nizamınin Veliahdı Azam Cah ile sabık halifenin kızı Dürrüşehvarın ve mumailey- bin küçük biraderi Muazzam Cah ile prenses Nilüferin nikâh mera- simi bugün öğleden sonra Niste sabık halifenin sayfiyesinde ya- pılmıştır. Bugünkü merasim basit ve kin gösterişli olmuştur. Nikâh cemiyetinde hazır bulunanlardan bazılarının isimleri berveçhi atidir: Haydarabat maliye nazırı Seyit Ekber Haydari ve refikası, sabık halifenin büyük oğlu prens Ömer * ö ve refikası, Prenses Sabiha, ns Osman Fuat, Şerif paşa, bey, Mevlâna Şevket Ali, iett ve refikası, Mr. > geliyor Barı Anadolu'da tetkik seya- batine çıkan Maarif vekili Esat Beyin bugün ve ya yarın şehrimize gelmesi beklenmektedir. elsi bay. abaya 9 EL eme kut len Edirne'ye iye orada da teftişatta bulunacaktır. Bir kamyon tramvaya çarptı Şoför Rüstemin idaresindeki kamyon dün Tepebaşında bir Fatih tramvayına çarpmış, tram- vayın ön tarafı parçalanmıştır. f vekili İstanbul'a Hükümet pahalılığa meydan vermiyecek Girmesi menedilen eşya, memlekette yapılan veya zaruri olmıyan şeylerdir Ankara 16 ( Hususi ) — Memleketin iktisadiyatını korumak için neşredilen kararname burada çok müsait surette karşılanmıştır. Yalnız bazı tüccar bundan istifade mışlar “Kalmadı, yoktur!, için ecnebi. mallarını .sakla- Tarzında cevaplar vermişlerdir. Yeni kararname ve liste bu gün bir nota ile devletlere bildirilmiştir. Yarın (bugün) toplanacak olan Fırka gurubunda iktisat vekili Mustafa Şeref bey yeni kararname hakkımda izahat verecektir. Iktisat vekili ile görüştüm ve bazı tüccarın mallarını saklamasın- dan bahsettim. Mustafa Şeref bey: “ İnhisarlara, pahalılığa meydan vermemek için icap eden tedbirler alınmıştır ,, cevabını verdi. Memlekete bir kısım eşyanın girmesi kat'i surette menedilmiştir. Bu eşya memlekette yapılan veya zaruri ihtiyaca müstenit olmıyan şeylerdir. Devletler tarafından mukabelei bilmisil yapılması imkânı yoktur. “Çünkü her millet buna benzer tahdit tedbirleri almıştır. Yeni kararnamenin ithalini menettiği Hiç girmiyecek maddeler .... başlıca eşya nelerdir? Ankara 16 (Hususi) — Tahdit kararnamesi mucibince memlekete hiç girmiyecek olan eşyanın başlıcaları şunlardır : Konserve et, balık, füme ve salamura balık, balik yumurtası, fildişi süslü gemik mamülât, mercan, sünger, yelpaze, kuştüyü, deri çantalar, kalın şark halıları, frenk halıları, kilimler, korse, şemsiye yüzleri, silindir, şarap, likör, taze sebze, taze meyve, taze üzüm, incir, tütün, tönbeki, enfiye, hazır sigara, afyon, nebati boyalar, kereste, derili, mu- şambalı, oymalı, kakmalı, muzaikli meobileler, ziynet tüyleri, bilârdo, © elbisesi, şemsiye, maimukattar, tıbbi sigara, şapka hasir, litografya taşı, arduvaz, tül perde, keten havlu, dantela, elbise, keten okadın iyi su, sapı kıymetli nikotin, dijitalin, etgotin, atropin, sigara kâğıdı, para cüzdanı. Girebilecek maddelerden şemsiye bu ay 24, gelecek ay İ, lâvanta bu ay 5, kânunuevvelde altı kilo, kolonya teşrinisanide O, Kânunevel- de 27 kilo, podra ve emsali bu ay 9, kânunuevvelde 26, diş suyu ve emsali bu ay 7, kânunuevvide 59, afyondan ilâçlar bu ay 6, kânunuevelde 10 kilodur. Gazi Hz. Kurtdereli Mehmet pehlivana iltifatları Ankara 16 (A.A.) — Reisicum- hur Hz. Himayeietfal cemiyeti tarafından tertip edilen Türkiye güreş şampiyonluğunda hakemlik yapmak üzere şebrimize gelmiş olan 65 yaşmdaki Kurtdereli Mehmet pehlivana aşağıdaki mek- tubu göndermişlerdir. “ Seni cihana büyük ün salmış bir Türk pehlivanı tanıdım. Parlak muvaffakıyetlerinin sırrını şu sözle izah ettiğini de öğrendim. “Ben her güreşte arkamda Türk mille- tinin bulunduğunu ve milletin şerefini düşünürdüm. ,, Bu dedi- gini yaptıkların kadar beğen- dim. Onun için bu değerli sözünü Türk sporcularına bir mes- lek düsturu olarak kaydediyorum. Bununla senden ve sözlerinden ne kadar memnun olduğumu an- larsın. Çoluk ve çocuğun için sana ufak bir armağan gönderi- yorum. O bu mektuba bera- berdir. Pehlivan, ömrünün tam sağlıkla uzun sürmesini dilerim.,, Gazi Mustafa Kemal Reisicumhur hazretlerinin bah- şettikleri armağan mektuba mer- but bin liralık bir çektir. Geza kanununda tadilât Ankara 16 — Ceza könunnnda bazı tadilât yapılması kararl tırılmıştır. Bu hususta ter me” iy üzere bir koniisyon teş- il edilmiştir. Adananın imar proğramı Mdana, 16 (Hususi) — Şehir meclisi içtimalarını bitirmiş, 5 senelik mesai proğramı ittifakla kabul edilmiştr. Bu program bir çok kiymetli esasları ihtiva etmek- tedir. İzmirde vaziyet Gümrükteki eşyanın çıkarılması isteniyor Izmir 16 ( Hususi) — Heyeti wekilenin ithalâtın durdurulması emri üzerine bugün ithalât güm- rüğümüzde muamele yapılmadı. Komisyoncular gümrüğe gelmiş malların çıkarılması için müsaade istediler. Keyfiyet telgrala vekâ- lete bildirildi. Liste henüz gelmedi. Ithalât eşyasının pahalılaşması a muhtemeldir. Muamele vergisinin ikinci muvakkat maddesi Ankara 16 — Muamele vergisi kanununun ikinci muvakkat mad- desinin yanlış tatbik edilmekte olduğuna dair Bileçik mebusu Ibrahim bey meclise bir takrir tevdi etmiştir. İbrahim bey bu £ takririnde kanunun sarahatine rağmen 928, 29, 30 senelerinden de müessesatı sınaiyeden Oo muamele (o vergisi istenmekte olduğunu işaret ederek maddenin sureti tatbiki hakkında tefsir talebinde bulunmaktadır. Abdütkadir Kemali Halepte ne yapıyor? Adana, 16 (Hususi) — Antak- yadan alınan haberlere göre Abdül kadir Kemali, zade Rifatın iaE Halepte Mevlân yapmış bizi, gazetenin başına geçmek üzeredir. Bu gazete, başında Mevlan zade olduğu zaman yalnız arapça intişar ediyor ve türk düşmanlı- ğına devam ediyordu. Gazetenin başına Abdülkadir Kemali geç- tikten sonra Arapça ve türkçe çıkacaktır. «i (Elvakit ) isimli Bu Sabahki il Telsrailar ; Buhran vergisi 30 liraya kadar i olan maaşlardan alınmıyacak Ankara, 16 — Fırka grupu yarın (bugün) öğleden sonra toplanacaktır. Bu içtimada meclisin içtima za- manları hakkımda karar verileceği gibi iktisadi vaziyet ve yeni ted- birler kakhında da Iktisat vekili Mustafa Şeref bey izahatta bülu- nacaktır. Bubran vergisi hakkında henüz kati karar verilmemiştir. Mamafih son şekle göre resmi veya gayri resmi müesseselerde 30 liraya kadar olan maaş veya ücretlerden vergi alınmıyacaktır. Bundan fazla kazancı olanlardan yüzde on vergi alınacaktir. Maamafih 30 lira hesaba ithal edilmiyeceğinden 100 lira kazancı olan 7, 200 lira kazancı olan 17 lira vergi verecekdir. Bu suretle vergi nisbeti azalmış oluyor. Yeni bütçe Ankara 16 — Yeni bütçenin nafıa faslında mühim tenzilât yapılacağı, duyunu umumiye tah- sisatının çıkarılacağı veya pek az miktara indirileceği söyleniyor. Banka müdürleri Kararnameyi tamamen tasvip ediyorlar Ithalâtın tahdidi hakkında bazı ecnebi bankalar müdürlerile gö- rüştük. Doyçe Bank müdürü dok- tor Post bize şu beyanatta bu- lundu: — Yeni kararnameyi tamamen tasvip ediyorum. Ben Türkiyede iş yapan bir bankanın müdürü- yüm. Bunun için Türkiye maliye- sinin emin ve salim bir vaziyette olmasını isterim. Bunun için esas çare kambiyoyu himayedir. Eğer bu himaye memleket sa- nayiinininkişafını temin ederse bundan bir kat daha memnun olmak lâzımdır. Alınan tedbirler yeni bir şey değildir. Memleket dört sene mal getirmeden yaşadı ve büyük bir sıkıntı çekmedi. Bir çok eşyaya ihtiyacımız var. Meselâ kurşun kalemi hariçten gelir. Bunu burada yapmağa kal- kışırsak çok pahalıya mal olur. Halbuki çimento ithalini men- etmek icap eder. Kumaş itbali de bir müddet için menedilebilir. Ipek çoraba gelince, bunlar o kadar ince şeyler ki kadınlar çorap- sız gezseler gene soğuk almazlar. Memaliki şarkiye Fransız ban- kası müdürü M.Botton da karar- nameyi türk parasının istikrarile yardım edecek bir tedbir adde- diyor. Italyanlar 2 Cekoslovaklar 2 Roma 15 (A.A.) — italya ile Çekoslovakya milli takımları ara- sında yapılan maç iki ikiye bera- bere bitmiştir. Bakırköye otobüs işliyor Dünden itibaren Bakırköy ile Istanbul arasında her yirmi daki- kada bir hareket etmek üzere otobüs işlemeğe başlamıştır. Giolüsler Si/kedi i& Bakırköy arasında 17,5 kuruşa adam taşi- makta ve trenden on beş dakika evvel gidip gelmektedir. Otobüsler hareke mahalli olmak üzere Şark şimendiferlerinin önünü intihap etmişse de şirket hükümete mü- racaatla bunları oradan kaldırmış, sakak içinde başka bir mahalle naklettirmiştir. 17 Teşrinisani 1931 Tıp fakültesi ne halde? (Baş tarafı birinci sahifede) lerde bulunmuşlar, fakülte reisi Tevfik Recep beyle darülfünun emini Muammer Raşit beyi şid- detle tenkit etmişlerdir. Bu itiraz ve tenkitlerin mevzuu ve sebebi şu esaslar etrafınna toplanmaktadır: Barem kanununun tıp fakültesi müderrislerinin omaaşlanna da teşmili üzerine tıp fakültesi bütçesine elli bin liralık bir tahsisat ilâve edilmiştir. Halbuki bu tahsisat, barem zammına kifayet etmedi- ğinden barem kanunundan bütün fakülte (mensupları nisbetinde istifade etmeleri için fakültenin bastanelerile laboratuarlarının tahsisatından kesmek lâzım gel miştir. Bu yüzden, barem kanu- nunun tatbikinden beri tıp fakül- tesinin idaresi çok karışmıştır. Bir çok müracaatlar olduğu halde sırf parasızlık yüzünden hasta kabul edilemiyor. Hasta- hane koğuşları bomboş bir hal- dedir. Resmi hastahanelerde hasta başma günde yüz elli kuruşa yakın bir para sarfedildiği halde fakülte (hastahanesinde © yatan hastalara ancak kırk beş kuruş kadar bir para tahsis ediliyor. Bununla hastanın ilâcı, bakım masrafı değil, alelâde yemeği bile temin edilemiyor. Bugünkü bütçe ile en basit, en ucuz bir âlet bile satın almak imkânsızdır. Hastasızlıktan üç beş asistana bir hasta bile isabet etmeyor. Hasta azlığından dolayı talebenin de istifadesi, tetebbü mevzuu günden güne eksilmek- tedir. Bu vaziyet karşısında hem ba- remi tamamile tatbik etmek, hem de fakülte ile hastahane labora- tuarlarının idaresini temin eyle- mek imkânsızdır. Bütün bu muta- lâalar üzerine pazar günkü cel- sede müderrisler, kendilerinin memleketin en müreffeh sınıfını teşkil ettiğini, fakültenin istik- balin tehlikeye girdiği bu zamanda ne barem, ne de sair suretle hiç bir zam istemediklerini, ancak fakültenin ıslahı lâzım geleceğini ileri sürmek faziletini göstermiş- lerdir. Müderrisler, nihayette bu taleple- rinin maarif vekâletine bildirme- sini emin Muammer Raşit beyder istemişlerdir. Bu vaziyetin birde tarihçesi var- dır: Geçen yaz Tıp fakültesinin barem tahsisatı fakülte meclisin- de müzakere edilirken müderris- ler, pazar günkü celsede olduğu gibi, kendi maaşlarına yapılacak zam yüzünden fakültenin felce uğrayacağını ileri sürerek verdik- leri kararın maarif vekâletine ve diğer makamatı âliyeye arzı için müderrislerden Akil Muhtar ve Server Kâmil (o beyleri intihap etmişlerdir. Bu esnada ictima safada hatından haberdar olan ve bu sıra- Ankarada bulunan Darülfünun emini Muammer Raşit beyden p fakültesi reisi Tevfik Recep ie müstacel bir telgraf gelmiş, Tevfik Recep bey Ankaraya davet edilmiştir. Tıp fakültesi — | reisinin gideceğini nazarı dikkate Âkil alan fakülte müderrisleri, | Muhtar ve Server Kâmil beyleri göndermekten z Fakat bu esnada bütçe müderi lerin mütalâaları hilâfına olarak tastik edilmiştir. Et komisyonu henüz toplanmadı Et fiatini ucuzlatmak için tet- kikatta bulunacak olan komisyon henüz toplanmamıştır. Komisyon bazı malümat aldıktan sonra tet- kikata başlıyacaktır. vaz Gap