16 Kasım 1931 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 1

Hükümet bugüuden itibaren ithalâtı etmeğe karar verdi. w— — Sene 14 — No: 4706 Mali ve iktisadi tedbirler Bütçede yeni tasarruflar yapı- lacağı haberinden sonra, yeni vergiler alınacağı şayiaları çıktı. Ne evvelkine şaşmalı, ne bu sonuncuya hayret etmeli... Öyle bir zamanda yaşıyoruz ki, fertler gibi devletler de, ancak, ayağı yorgana göre uzatmak kaidesine riayet ederek ifiâstan kurtuluyor- lar. Bizim, bazı maliyecilerimizin “ Ayağı yorgana göre değil, yorganı ayağa göre uzatmak, tarzındaki (o mirasyedi (o düsturu maalesef pek çabuk iflâs etti! Esasen bu zaruretlere çoktan riayete mecburduk. Dünyanın en zengin milletleri, iki senedenberi hep bu çarelere baş vuruyorlar: Almanya, tahammül edilemiyecek derecede ağır olan vergi yüküne ilâveten, buhran vergisini çoktan koydu. Italya, memur maaşlarının yüzde on ikisini geçen sene kesti. Dünyanın en zengin milleti olan İngiltere, bütçe açığını kapa- mak için bütün masrafları indirdi, maaşiardan büyük bir tenzilât yaptı. Ticaret müvazenesini temin etmek için de, hem, asırlardan beri devam eden ananevi /iğeral iktisat mesleğine veda ederek gümrükleri himaye etmeye, hem de - bütün ingiliz (o bürriyet mezhebinin zıddına olarak - tahdit etmeye karar verdi. Bunun içindir ki, eğer hüküme- timiz de, bir taraftan bütçeyi yeni tasarruflarla kısmak, hattâ bazı vergiler almak mecburiyetin- de kaldı ise, hiç hayret ve endişe etmemek lâzımdır. Hattâ ithalâtin bir derece tahdidi tasavvurunu mem- nuniyetle karşılamalıyız. Paramızı, dünyayı sarsan bu müthiş fırtına içinde, behemhal korumak, bu- günkü kıymetini mutlaka muhafaza etmek “için, ithalâtın tahdidi lüzumundan bu sütunda evvelce de bahsetmiştik. Fakat, bütün bunlar, nazik bir buhran devrini büyük tehlikelere ma- ruz kalmadan atlatmak için ittihaz (Devamı ikinci sahifede) Necmeddin Sadık tahdit Hükümet,memleket iktisadiyatını korumak için 1872 numaralı kanunun verdiği salahiyete binaen, ithalâtı tahdit eden bir kararname hazırlamış ve kararname Reisicumhur hazretlerinin tasdikine iktiran etmiştir. Kararname ve buna merbut cetvel bugün resmi ceridede çıkacak ve hemen tatbik edilmeğe başlanacaktır. Bu münasebetle rüsumat umum müdüriyeti kararname gelinceye kadar gümrüklerde mua- melenin durdurulmasını emretmiştir. Kararname || ve cetveller dün akşamki posta ile Ankaradan gönderilmiştir, bu gün şehrimize gelecektir Kararnamenin ihtiva ettiği maddelere göre Teşrinisaninin 16 sından itibaren memleketimize ithal edilecek eşyadan iptidai madde olarak Türkiyede müesses fabikalar tarafından kullanıl- ( mağa mahsus olmayanlar her ay içinde ithal | edilecek azam! mikdarları Heyet Vekile kararile )) muvakkaten tahdit olunacaktır. Teşrinisaninin 15 günü ile kânunuevvele ait PAZARTESİ — 16 Teşrinisani 1931 birlikte ilân edilecek ve diğerleri en aşağı iki ( aylık olmak üzere ilân ve tatbik olunacaklardır.. Bundan sonraki liste tetkik tarihinden en az yirmi gün evvelresmi gazete ile ilân olunacaktır. Gümrüklere gelecek eşya vürutları tarihleri sırasile ve her ay için mukarrer listeyi geçme- mek üzere memlekete ithal olunacaktır. Her hangi bir ay zarfında vürut eden eşya bu ayın (( listesini geçtiği takdirde fazlası vürut tarihleri sırasile müteakip ay başında ithal olunacaktır. Devlet bütçesile hususi ve mülhak bütçelerden, menafii umumiyeye hâdim müesseseler bütçe- lerinden ve bir imtiyaz işleten müessese ve şir- ketler tarafından bedeli verilmek üzere ecnebi memleketlerinden satın alınacak eşyaya mukabil bu eşya bayilerinin memleket mahsulât ve ma- mulâtından muadil kıymette eşya satın almalarının Ancak ithalâtının tenakusu umuma ait hizmetin |) ifasını imkânsız kılan mevat hakkındaki mecbu- riyetler, heyeti vekile kararile tamamen veya Buhran vergisi kındaki Meclise gönderildi. )dare telefonu: 21434 Ithalât tahdit ediliyor Memlekete her ay ne miktar mal gireceği listelerle ilân edilecek Tütün satışı Inhisar idaresi Akhisardan az tütün alıyor Akhisar, 13 (Hususi) — Beş günden beri mübayaatta bulunan inhisar idaresi ancak dört bin kilo kadar tütün almıştır. Tütün fiatları 60-70 kuruş arasındadır. Inhisar idaresinin Akhisardan az miktarda tütün alacağı tahmin edilmektedir. Bu vaziyet mustah- sili memnun etmemiştir. Irak ve Surye hududu Cenevre 15 (A.A.) — Fransız ve ingiliz hükümetleri Irak-Surye budutlarının tahdidini Cemiyeti akvama havale etmişlerdir. Şark vilâyetlerinde Dersim şakilerine karşı tedbirler alınacak Dahiliye vekili Şükrü Kaya bey bu hususta o civarda tetkikat yapıyor Şark vilâyetlerinde bir tetkik seyahati yapmakta olan dahiliye vekili Şükrü Kaya bey Elâzize vasıl olmuştur. Şükrü Kaya bey vilâyet merkezinde kısa bir müd- det kaldıktan sonra kazaları zi- yaret için yola çıkmıştır. Şükrü kaya bey her tarafta halk ile görüşmüş, dertlerini sormuş ve lâzım gelen tetkikatı yapmıştır. Şükrü Kaya beyle birlikte umumi müfettiş Ibrahim Tali bey, umum jandarma (o kumandanı Kâzım, yedinci kolordu kuman- danı Kenan, fırka kumandanı Osman paşalar, Siirt mebuusu Mahmut, Elâziz valisi Nizameddin beylerde bu tetkikata iştirak eştmişlerdir. Dahiliye vekili Çemişközükte tetkikat yaparken bu kasabayı pek gerilemiş bir halde bulmuş- | Şükrü Kaya bey | tur. Bunun sebebini sorunca Der- sim şakilerinin taarruzları oldu- gunu anlamıştır. Dağlarda yaşa- yan Dersimli haydutlar, iktisadi buhran dolayısile esasen kazanç- (Baş tarafı birinci sahifede ) olan bir buçuk aylık listeler bu kararname ile Feci bir deniz kazası Iki vapur çarpıştı Bunlardan biri battı, içindekiler kurtarıldı Evvelki gece Marmara ereğlisi açıklarında feci bir deniz kazası olmuştur. Ispanyol bandralı Aran- guren isminde bir vapur ile Fransız bandralı Le levant isminde- ki vapur çarpışmış ve Ispanyol vapuru ortasından ikiye bölün- müştür, Ispanyol vapuru Romanyadan aldığı zahireyi limanımızdan ge- çerek İspanyaya götürmekte idi. Fransız vapuru da bir askeri gaz vapuru olup Karadenize doğru yoluna devam etmekte idi. Müsademe, gecenin karanlığın- da ve sisin çok kesif bir zama- nında vuku bolmuştur . Iki vapur,” müsademenin önüne eçilemeyecek bir hâlde bulun- ukları zaman birbirlerini gör- müşlerdir. Ispanyol vapurının otuz kişilik taifesinden yalnız vapurun ahçısı boğulmuştur. Lelviant vapuru limanımıza gelmiş ve hadiseye adliye vaziyet ederek her iki vapur süvarisini isticvaba başlamıştır. Osmanlı borçları hamillerine cevap Ankara 14 (A.A) — Osmanlı borçlari hamilleri meclisinin mek- tuplarına Türkiye Cumhuriyeti hükümetinin maliye vekâleti tara- fından verilen cevabın bugün postaya tevdi edildiği haber alınmıştır. Bugünkü hava Yeşilköy merkezinden verilen malümata göre bugün hava kapalı ve yağmurlu olacak- tır. Rüzgâr lodostan esecektir. Rüzgâr akşama doğru karayele çevrilecektir. Sıcaklık düne naza- ran azalacaktır. Dün en fazla sıcaklık 16 bu sabah 14 derece idi. rasat | temin olunması meçburi bir şart olacaktır. NI kısmen kaldırılacaktır. Müskirat amilleri Bazı meyhanecilerden şikâyetçi Istanbulda mevcut bazi rakı fabrikaları sahipleri polis 2 inci şube omüdüriyetine * müracaatla şikâyette bulunmuşlardır. Bu tüccarlar, Istanbul ve Beyoğ- lunda açılan bazı müskirat dükân- larının, kendilerinden kredi ile fazla miktarda müskirat aldıkları ve bilâhare parayı almak üzere gittikleri zaman bu mağazalardan bir kısmını kapalı bulduklarını ve bunların sahiplerini de bir daha bulamadıklarını söyliyerek (bazı eşkâl tarif etmişlerdir. Polis 2inci şube müdiriyeti 3 üncü kısmı bu hususta tahkikata başlamıştır. naam 30 sene sonra İstanbul! >, AKŞAM Tahrir telefonu : 21686 hak- kanun lâyihası Fiatı 5 kuruş Buhran vergisi Yeni verginin 8-9 milyon lira temin edeceği tahmin olunuyor Ankara 15 (Hususi) — Buhran vergisi hakkında hazırlanan kanun lâyihası bugünde heyeti vekile tarafından tetkik edilmiştir. Lâyiha yakında meclise gönderilecektir. Küçük uispette maaş ve ücret- lerden tenzilât yapılmıyacağı, 300 liraya kadar olan maaşlardan yüzde 10, 300 den 500 liraya kadar olanlardan yüzde 12 buçuk, 500 liradan yukarı maaşlardan yüzde 15 kesileceği söyleniyor. Bu suretle vasati yüzde onu bulacaktır. Yeni kanun lâyihası ile memur ve müstahdemin maaşlsrından 5-6, hususi omüesseseler (memurları maaşlarından da üç milyon ki ceman 8-9 milyon lira varidat temin edileceği ümit olunuyor. Bundan başka meclis mahafi- linde baremin yeniden tetkiki lehinde bir cereyan vardır. Beşinci dereceden yukarı olan memurların maaşları fazla oldugu ileri sürü- lüyor. Yüzde onlar kesilirken eski tekaüt kanunu mucibince kendi- lerine az miktarda tekaüt maaşı bağlanan mütekait, eytam ve eramilin bundan. istisna edilmesi düşünülüyor. Yeni tekaüt kanunu mucibince fazla maaş bağlanan mütekaitlerden yüzde on kesile- cektir. Yeni vergi lâyihası münasebe- tile hükümet geçinme masrafını ucuzlatmak için tedbirler alacak- tır. Bu arada Ankarada ev ki- ralarının ucuzlatılması ile de iştiğal edilecektir. Ankara - Vaşington telefonu Bir müddetten beri hazırlan- makta olan Bükreş - Vaşington telefon hattı iki gün evvel umuma açılmıştır. Ankara - Sofya (telefonunun Bükreşte bu hatta raptederek, Ankara - Vaşington telefon hattı- nın tesisi etrafında tetkikat yapıl- maktadır. -5 — Birader, ben sana bu kadar açık saçık giyinmiyelim, bu kadar boyanmıyalım dedim; gördün mü şimdi, iki çapkın peşimize düştül. Bir tanıdık görürse namusumuz iki paralık olacakl.. — Allahım sen bizi muhafaza eti...