27 Haziran 1936 Tarihli Ağaç Dergisi Sayfa 9
PROUST DOSTLUĞU L'AMİTİE DE PROUST Proüsil, tipki bir Praiüg gilsi, kendidinde meknuz ölurak mevcul olan bir sürü mümkün iplere can ve şekil verdi; halli başkalarında. ki arizi vaslları değil de onların hakiki öz ve maliyelini meydana çıkarmak süreliyle ve ken- bir soydan olan bir müşahede kabiliyeti vamlasiyle deruni telalılusu ( iİniros- kendi kendini tahlil yolunu bleyizlendirdi. Bir nevi stranse s, bir nevi be- raber düyurucu slir ve büyü yolumlan diğer insanlarla haberleşerek, Prousi, önlarin İlenine nüluz ederek, onların küviyeline girerek ve, bir ağ için, anların bülüi mevcudiyelleriyle İsmi» hal olarak © insanları, kendini yakalar çibi, yakaladı, Bu ifilarla da onlara kani İsşevvüş ve kendi noksânlarıni yükliyerek kendi yacrelini (angeissej) onların o büviyelinde dışarı vurarak ve ondan onlar vasılasiyle sıyrılarak Prousi'un kendisi sanki muallakta ve hür olarak kalır. İşte bunun içindir ki Prousi, sanalı bir nevi « exörcişme # kılar; halbuki işle bir yaralıcının kendi mevzularına can ve meles vermesi, bü imevzularının canıyla yaşayıp ölümleriyle birlikle ölmesinin de bir İhdyeyi necili vardır, Metekim yaralıcı, kendi yaratma mevzuu İaralından ka sap kavrulmak ielilikesine maruzdur : İşle Prousl için de böyle söylediler. “hakespönre İsak kanda izlilin galıllığı kadar Proust hakkında da, öşlaasmmın ber birisinin ağından konuştuğu ve bu oşlasm kâllesi de ima meveyi ulan aym Prwusl'un bir çeliresini Lemsil eilikleri iddia edileilir. Bununla beraber o, bizi hiç birzaman usan- dırimaz; sira o, her delasında bir başka Proüsi- tur, Hakikulen derin ve vasi olan leri, haki kalen velmi olan yaraları, başlı başına bir halk, bir millettir. Uzum zamanlar, Prousi'un şalısiyelini aral rımla paylaşamıyan bülün bu karaklerler, düm yayı dolaşıp maceralar peşinde sürüklenmek bhevisine kapıldılar; İakat Proust, kendi muhlel sıhhatinin kendisini harici bir İaaliyele almak” lan alıkoyduğumu serdiği için kölü bir mukad- dine malışus peclian |, insanın derâla yüler yüz yöslererek kendi içimizde ce reyai ödenden gayrı hakiki bir maceranın mevcut olmadığını keşleimesini bildi; ve işle kendisini, bu “guüte du yronl,e, kaçıcı olan ve tekrar kavuşulan ruhun takibine vaklelli. Ve bir lek ve kesir ölan w durce # yejij | deymur- meij dâbi ulan İakol zamanı olmayan, zama nın esiri olan İakal ebedi ve ezeli olan ruhu kesil ve gayri şellai bululun içerisinde yüz yüze yörmek Prousi'a müyesser oldu; ve Proust kendisinin olan ve bililire bize anlallığrı "İka nunları » ondan alı, Demek ki Prius, ss senbollerin hayaletler üleminden yavaş yavaş çikip beliren bir psiko- lojik » tesis elmeype çalışıyor, ve lıpkı bir hendese âlimi gibi, eşyayı mahsus O keyliyetle rinden soyarak, eşyanın yalnız çizyilik yapılır rm görürdü. Netekim ötekinin berikinin kei disine nakleliiği şeyler, bep dikkatinden uçardı; zira Prousi'u alâkadar eden şey, sşunun bu- WEE söylemek istediği değil, belki hepsinin bu şeyleri söylemekleki tarzlarıydı; bu tarz ki om ların karakterlerini veya her hangi bir gülünç ta“ rallarının belli edicisiydi «. Daha (doğrusu (O Proustun sana daima hödel teşkil etmiş olan bir tek mevzu vardı: Bu ve şü insan arasındaki müş terek cihei, Ö zaman bu müşlerek vaslı iki ihsasa yaklaşlıran Prousi, her iki İlısası, 20 MaLarı, © eonliiyeites # İarından kurlarmaık ve onları, kelimelerin bir izdiyacımn bağıyla bağ” bir isliare İçerisinde börleşlirerek onların özünü lebellür ettirdi. Prmüsl, Kuskin'in biraz dar yenişlelerek, Sanal ile Ahlâkın, biriirinden ay- rılmaz oldukları fikrine yeni bir maa vEriğür. ( Yürüyer Göörğes CATTAUİ — Selmin Tevfik SİBER araşlırma- lamak, için gin görüşünü İİİ Derde - leymamnei, Pek oğlum olduğu gili bu “düre üüyllüüüim, İelerlüülm cü ösüzli ve en tasiği air hisler binler İsridir. İlaralaki uummamımi, GÖ. Caliaui Lpkı Puana wii amlaslığıı nemine önlamükladlir, Prousl'um dü Pedi Bâğ İlerymasiunlkiyle çek içidm yakanlıklar arylımek- besler. Mu güyüm ddikkkei suklüyı ileri dak iyi yütçerğir. | Çeviresin sulu | a)
