6 Ağustos 1941 Tarihli Yeni Sabah Gazetesi Sayfa 1

Harbin yedinci haftası Ras harbinin uraması za- man-bakımından da Alman- 'ga için bir zarardır. Alman- ganın başka cephelerdeki boğuşmalarda kaybedilecek zamanı yoktur. Zaman da Almanya için esans kadar, grda maddeleri kadar, tay- yare ve tank kadar esaslı rol oynayan bir unsurdur. aa Hüseyin Cahid YALÇIN Iman - Rus harbi başla- dığı zaman, en ciddi Al- man kaynakları altı haf- ta içinde Rusların hesabı tes- viye — edileceğini büyük bir Kkatdyet ile temin ediyorlardı. İlk günler Almanların hesap- larında — yanılmamış oldukları zannını verdi. EBarbin birinci haftası sonunda, Alman Tad- yosu zafer trampetleri çalarak Sabahtan akşama kadar ciha- na parlak muvaffakıyetlerden bahsetti. Fakat haftalar geçti. Nihavat altıncı hafta da bitti ve yedinci hafta başladı. Haibuki harp bitmek şöyle dursun, Le- ningrad, Kiyef ve Moskova şe- hirlerinden biri bile henüz düş medi. Bir suitefehhüme mahal kal- maması için derhal temin edelim kiSovvetler Birliği arazisinde Alman ordularının ihraz ettikle- Fi muvaffakıyetleri istihfaf e- diyor değiliz. Muharebenin ne- ticesi hakkında da hükitm ver- Miyoruz. Ayni zamanda bir harpte galebenin, meşhur - bazı şehirlerin zaptedilmesi yahut edilmemesi ile mnyun etmiyeceğini de biliyoruz. Fa- kat bugünkü Alman - Rus h: binde Almanyanın temin ettiği üstünlüğün derecesini — ölçmek için objektif bazı unsurlardan istifade ederek şahsi bir fikir ve kanaat peyda etmek lüzumu | karşısında böyle davranıyoruz. Çünkü resmi tebliğlerden bir fikir edinmek ikmidi artık ta- mamiyle — kaybolmuştur. Bu tebliğler doğru olsaydı netice haşka türlü olmak icap edecek- ti. Resmi tebliğler müstahkem hatların parçalandığını, — Rus ordularının irtibattan mahrum bir hale geldiklerini, kumanda vahdeti kalmadığını, her taraf- ta büyük Rus ordularının ihata edildiğini bildirdiler. Tank, tay- yare, kamyon ve insan itibariyle okadar zayiattan bahsolundu ki bunlar doğru olsaydı artık çarpısacak kuvvetler kalamıya- caktı. Resmi tebliğlere itimad - sızlık beyan ederken yalnız bir tarafın tebliğlerini kastetmiyo- ruz. İki tarafın tebliğatını da büyük bir kaydı ihtirazi ile kar- gılamak zarüretindeyiz. — Bu tebliğlerden ancak bazı objek- tif — unsurlarla mukayeseler yapmak ve muhakemeler yü - Tütmek suretiyle bir mâna çıkarmağa — çalışmak zarureti vardır. Elimizde objektif hakikatler pek azdır etmektedir : 1 — Almanların altı haftada Rus harbini bitireceklerine dair izhar etmiş oldukları kat'i ka- naet. 3 — Zapteyledikleri muhak - kak olan bazı büvük — Rus şe- hirlerinin mevcudiyeti, Muazzam bir harbi altı hafta içinde bitirmeyi iddia edip de bitirmemek bir kabahat değil- dir. Bir. mağlübiyet v n da tazammun etmez; neticede ealebeyi kazanmak kabil olmı- da delil teşkil eyleye- Fakat her halde bunun ası olmak icap eder. Bu mânalar şu olabilir: Al- Mmanlar hesaplarında yanılmış- lardır. Almanya yalnız Sovyet- ler Birliği ile mücadele halinde bulunsaydı altı hafta devam e- deceğini tahmin ettiği bir h: bin uzayacağını anlayınc: eden gavreti tecdit ve tezyit e- der ve nihai zaferi temine şırdı. Halbuki Almanyanın kar- sısında esaslı bir dâşman — var- dır; İngiltere. Almanya, onun- la mücadeleyi unun müddet ta- til edip yahat gevgetip bütün kuyvetlerini başka cephede baş- ka bir düşmanu tevcih edemez. Almanya Rus harbinde — feda edebileceği insan, tank, tayyare ve malzerne miktarımı teyin ve ve şunlara inhisar | | Tahliye edileceği söylenen Radyo —— — GAazetesi | Sovyetler İngil- tereden askeri yardım bekliyor Garb cephesine asker çıkarılmasını istiyorlar Mihvere göre: İngiltere Ruslara İran- || dan yardımı düşünüyor g gea Ankara, si) — Alman ileri hareketi tahmin edildiği kadar sürat- le inkişaf etmemekle beraber Sovyetlerin vaziyeti de pek naziktir. Bu sebeple Ruslar İngilizleri yardım için tazyik etmektedirler. Fakat şimdi- lik bu yardım garp cephesi- (Sonu sayfa 3 sütun 4 de) Rüln mmiçe t Moskova şehrinden bir manzarı TRERTEEK AAAT | LMAN-RUS —— HARBİ Moskaova bildiriyor Şiddetli muharebe oluyor Amerika ile bir anlaşma yapıldı Sovyet - Mançko hududunda hadise Moskova, 5 (a.a.) — BB.C.: Sovyet orduları umumi ka - rargâhının tebliği: 4 Ağustosta Kolm, Smolensk, Bialia Tserkov istikametlerinde şiddetli muharebeler - olmuştur. | Sovyet tayyareleri, kara kuv | Sonu sayfa 3 sütun 3 de)) 'Sovyet- Alm Emekli Genera Harbi mevzileştiren âmiller arasında muhasımlardan biri- nin, kat'i neticeyi almak için, | | neye mal olursa olsun, hareket | hedefine yürüyememesi, dar bir cephede aşılmaz tahkimat sis- temleri karşısında kalınması, | | mütearrızın yıpranması ve yo- rulması gibi mühimleri vardır. | aa ea SEEE aa tesbit etmiş olmak icap eder. Rus harbi uzayıp da ilk tahmin edilen mıktarlardan fazla zayi- at verilirse Almanya asıl düş. man olan İngiltere karşısında zayıf kalır. O takdirde, Rusya üzerinde ihraz edeceği kat'i bir galebe bile bir fayda vermez. WCunku İngiltereye karşı mağ- lün olunca Rusyadaki zaferleri hiçe düşer. | | | — Bundan başka, Rus harbinin uzaması zaman bakımından da Almanya için bir zarardır. Al- manyanın başka cephelerdeki boğuşmalarda kaybedilecek za- manı yoktur. Zaman da Alman- ya için esans kadar, gıda mad- feleri kadar, tayyare ve tank kadr esaslı rol oynayan - bir unsurdur. İşte bunları düşündüğümüz - den dolayıdır ki Rus harbinin ilk ümit ve temin edildiği gibi altı hafta içinde bitirilmemiş olması- na büyük bir ehemmiyet atf- etmek — mecburiyetindeyi: man dosülarımız kendilerine çok Doğudaki kanlı savaşlar, bu gidişle mevzit bir mahiyet alabilir mi ? YAZAN : AL- | an Harbinde 1 Kemal Koçer Büyük harpte garp cephesi harekâtının mevzileşmesinin se- bebi, Marne muvaffakiyetsizli - ği idi. Şarkta Tannemberg ve Mazori hezimetlerinden ve Bro- silof ordularının Karpatlarda: #eri atılmasından sonra Rus- lar, yarma hareketlerini karğı- (Sonu sayfa 2 sütun 2 de) fazla güvendiler, gurura kapıla- rak takındıklarının fevkinde bir iddia da bulundular. Halbuki Rusyada altı hafta içinde değil altı ayda galebe edeceklerini başlangıçta söylemiş - olsalardı | buna kin çıkarmaz ve Al- man kuvvetlerini istihfaf etmez- di. Altı hafta içinde Almanların harbi bitiremedikle: kabul etmez delili i; delenin devamına — dair gel harp tebliğlerinin mevcudiyeti ve üç mühim şehrin el'ân işgal edilmediğinin Şşüphesiz — bulun-| masıdır. Bu şehirler yarın düşe- bilirler. Fakat bir Rus ordusu mevcut oldukça — ve muntazam ricat edebildikçe malüm şehir- lerin düşmesinin de Almanlar için zorluğun artmasından baş- ka bir mâna ifade etmiyeceğ aşikârdır. Hasılı “altı hafta,, iddiası akim kalmıştır. Bundan | merak - ile rlidir. Hüseyii Cahid YALÇIN “ÜNLÜK SİYASİ HALK GAZETESİ ALMAN-RUS HARBİ Berlin bildiriyor: (kraynada harp çok şiddetlendi Bir habere göre Smolensk muharebeleri sona erdi İKİ SOVYET ALAYI İMHA EDİLDİ Berlin, 5 (a.a.) — Alman baş kumandanlığının tebli; 'Ukraynada kıtaatımız, düş - man küvvetlerinin muhasarayı | yarmak için yaptıkları teşeb î büslere mâni olmuşlar ve mu - hasarayı daraltmışlardır. Düş - man teşkilleri hismen imha edil miştir. Harekât sahnesi Smo- lenskin 100 kilometre cenubi şarkisine kadar genişletilirken ileri hareketimiz — karşısında baskına uğrayan diğer bir düş- man teşkili de kısmen imha ve kısmen ihata edilmiştir. Estonyada Taps şehri zapte - dilmiştir. Savaş tayyarelerimiz, dün ge ce birbiri ardından dalgalar ha- Tinde Moskova üzerinde uçarak askeri veya milli müdafaa ba - kımından ehemmiyeti haiz he-| defleri müessir bir surette bom | balamışlardır. Hava kuvvetlerimiz tarafın - Sonu sayfa 3 sütun 3 de)) | Amerika harbe doğru koşuyor İngilterede Japon- yaya karşı hare- kete geçecek Amerika Reisicümhuru Roosevel Amerika Japonyayı protesto etti İngilizler Siyama bir filo gönderdi Ankara, (Radyo gazetesi) — Birleşik Amerika hükümetinin gittikçe harbe yaklaşma tema- yüllerinin biri de yarından iti - baren hükümetin bakır made -| nine el koymuş olduğudur. Benzin sarfiyatının — tahdidi şimdiye kadar iyi neticeler ver- miş ve sistem mükemmelen İş- lemekte bulunmuştur. | Nevyork, 5 (a.a.) — Ofi Yarı resmi mahfilde “benzin- | z ar günü,, usulünü tatbik 'ahut herhangi bir başka u- sulü kabul etmek Üzere benzinin | si: | vesikaya tâbi tutulması siste - (Sonu sayfa 3 sütun 2 de) | menbaindan Hariciye Vekili $. Saraço; : memleketin siyasetile alâkadar:; Yazı Tarihçesi - oyunları - Tipleri * Maarif Vekliliği yayınevlerin: bütün kitapçılarda bulunur. 6667 KARAGÖZ Ti Esat Siyavllşeii Piyatı: 65 K. X hâdiseler hakkında geniş beyanatta bulundu Ankara, 5 (aa.) —C. heyeti bugün 5.8.1941 salı günü saat 15 de Reis vekili Trabzon mebusu Hasan Saka'nın reisliğinden toplandı: H.P. Umumi si ahval Hariciye Vekili Şükrü Saraçoğlu söz alarak bir aydan fazla bir devreye ait siya- ve vakıalar ve memleketin siyase- (Sonu sayfa 2 sütun 6 da) ALATADA MÜTKİŞ BİR KAZA Dün dörder katlı iki ev yıkıldı Yeni Tip 2 Ekmek piyasaya çıkarılıyor İstanbul belediyesi — yüzde doksan randımanlı saf buğday ekmeğinin piyasaya çıkması ha- zırlıklarına devam etmektedir . Toprak mahsulleri ofisi dünden itibaren fırınlara yeni tip un| tevziine başlamıştır. Ellerinde eski tipun mevcudu — tükenen fırıncılar bu sabahtan itibaren yeni tip ekmek imaline başla - yacaklardır. Fakat bazı firm cıların elinde bir kac günlük ima lât ihtiyacını karşılayacak mik- tarda eski tip ekmek umu mev- cut olduğundan bunlar ancak bu unları tamamen imal ettik - ten sonra yeni tip ekmek imal| edebileceklerdir. Bu itibarla ye “ni tip ekmek şehrimizin muh-| telif mıntakalarında bir kaç gün fasıla ile piyasaya çıkacaktır. Diğer taraftan belediye elle- rinde eski tip un bulunan — fı- rıncıları, bir beyanname ile el-| lerindeki un miktarını belediye | Büyük bir tesadüf eseri olarak kaza yaralanmalarla atlatıldı iktısat müdürlüğüne bildirmeğe | Necatibey caddesinde bir inhi-| mecbur etmektedir. Beyanname , müddeti varın akşam nihayet bulacaktır. | 'Toprak Mahsulleri Ofisi ye-| ni ve eski tip unları ayni fiyatla | verdiğinden şimdilik ekmek - fi-, yatlarında ne bir zam, ne de bir | tenzilâtı mevzu bahis değildir. Bir Amerikan gazetesine göre İşgal altındaki memleketlerde İsyan başlıyor Nevyork, 5 (a.a.) — Nevyork Tribun gazetesi yazıyor: Rusyada devam eden muha- rebenin ilk haftaları zarffında ne miktarda hava filoları kayb- edildiği, kaç zırhlı fırkanın par çalandığını, Alman harp potan- siyonelinden ve Alman mille - tinin —maneviyatından neler is- temiş olduğunu hiç kimse hattâ Hitlerin generalleri bile bilemez. İşgal edilmiş memleketlerin milletleri arasında — bir isyan dalgası yavaş yavaş şişerken İngiliz bombaları gitgide ziya - deleşen Alman şehirleri üzerin- de infilâk etmekte devam edi - | yor. Bundan başka İngilizlerin nız hava sahasında taarruz fikriyle hareket etmediklerini de biliyoruz.,, | Alman halkı endişe içinde Londra, 5 (a.a.) — Afi: Londranın salâhiyettar — bir öğrenildiğine gö- re, Alman halkı, şark - cephe - sindeki harekâtın betaetinden ve Alman kıtaatının uğramış olduğu müdhiş zayiattan dolayı fevkalâde endişe etmeğe baş -| Mmuş. lamıştır. dam vak'ası olmuş, bir tesadüf eseri, kaza insanca her hangi bir zayiat olmadan atlatılmış - tir. Vak'a korkunçtur. dörder katlı ev olduğu gibi çök- müştür. Ancak, bina çökmeden evvel bir kaç dakika sallandı- ği için caddedeki halk kaçışmış ve bunların bağırmaları üzerine de binaların altındaki dükkân- LFıKRAa | Ayak altında duran çifte Tanrılar... Yızi: Aka Gündüz Bu masalı kim uydurmuşsa, doğrusu iyi uydurmuş: Farabi mi, İbni Sina mı, Ab- dülkadir Geylâni mi? pek bilmi- yorum. Fakat her halde meşhur Şark filozoflarından biri olacak. Şama gelmiş. Herdem dalâlette olanları bir meydanda başına toplamış. Şundan bundan konu- şurken sinirlenmiş. Birdenbire ayağını vere vunarak haykır - mış: — Sizin taptığınız Tanrı be- nim ayağımın altındadır, işte o- nu çikniyorum!, Vay! Sen misin diyet für, ne küfür! Adamcağ etmişler; imanını — yı vakit bulamadan ölmü Gel zaman, git zaman, akıllı padişahlardan biri Şama gel - miş. Bu masalı dişah düşünmüş: - Öyl lerce tanınmış, hakiki bir bilgin böyle saçma şey söylemez. El- Ne kü- ı linç nilemeğe | bette bunda bir hikmet olacak, demiş. Arkeologlara aratmış aratmış, taratmış, vâzettiği yeri buldur- | öğleden sonra, Galatada| larda bulunan müşteriler kaça: bilmeğe zaman ve fırsat bula - bilmişlardir. Çöküş nasıl oldu? İnhidam saat tam 2 yi 20 da- kika geçe vuku bulmuştur. Evvelâ köşedeki 209 numa - ralı avukat Halid ve Çamlıcalı Mustafaya ait olan bina birden- bire sağa sola doğru sallanma- ğa başlamış ve bir kaç dakika sonra da old'”,u yerde içi boş (Sonu sayfa 3 sütun 6 de) — Kazın şurasını! Demiş, kazmışlar. Çıka çıka bir koca küp dolusu altın çık- mamış mı? O zaman anlaşılmış ki rahmetli filozof Tanrıya küf retmemiş, muhteris insanların Tanrıdan önce taptıkları allını kasdetmiş. Edebiyatça, remizce söylemiş amma anlayacak adam bulamamış. Bugün de öyle bir hayat fi- lozofu bulunsa da: — Hey muharipler! dese, si- zin taptığınız Tanrı benim ayak larımın altındadır, işte onu çiğ- niyorum!, Bu devirde bu söz için taşa tutuluv — tutulmiyacağını kestiremem. — Fakat sözünü Şunu tasdik edebilirim . i ayağımızın altında altn dolu küp yok. Olsa bile Ame'i- ka kasalarındadır. Bize yarı. - Bil- maz. O halde ne olabilir? mesi kolay: Toprak! Herkes toprağa tapıyor. Mü- barek altından çok daha ca li ve realite. Altın, elmas topraktten gl ar, Kömür, demir topraktan çıkar Petrol ve müştekları toprak tan çıkar. Bütün iptidai mad - deler topraktan çıkar, Ekmek topraktan çıkar. Bir gün top - rak kızsa da iki yıl hıç bir şey vermese, dünya gık diyemeden u titretir. Kıssadan hisse Demek oluyor ki ü çıkaralım harp mesuli- “yeti korkusu, sulh aşkı, hayati (Sonu sayfa 3 sütun 4 de)