7 Ağustos 1941 Tarihli Yeni Sabah Gazetesi Sayfa 1

Ağustos 1941 I Perşembe l 4 üncü Yıl - No. 1171 Yeni Sabah GÜNLÜK SİYASİ HALK GAZETFSI —— ——— - The Times' in makalesi. münasebetiyle Şarkın bir teşkilâta, bir Hiderliğe müahtaç- olduğun- 'dan Bâhsedilince ismi cismi hemen hemen meçhul Bal- tık devletleri değil, Balkan- lar ve Boğazlar hatıra gel- mek zaruridir. Bu bir vehim değildir; maatteessüf sarih manadır. Biz maksut değil idiysek istisna edildiğimiz sarahaten bildirilmek lâzım I—îeliıvii. Hüseyin Cahid YALÇIN ——— ——— ün Ankaradan gelince bir gün evvel Ahmet E- min Yalman'ın, The Ti- mes'de çıkan makale münasebe- tiyle yazdığı mütaleayı gör- düm ve ayni zamanda dünkü (Vatan) da makalenin elde et- tiği suretinin tercümesini — oku-| düm. En evvel şurasını söylemek mecburiyetindeyim. Ahmet — E-| min Yalman'ın neşrettiği ter-| cüme The Tümes'deki makalenin ayni değildir, sadece bir hülâ - sadır. Anadolu Ajansının ha- beri de Hoyterden naklen bir hü-| lâsadam ibaretti. Bu kadar muıw him bir mesele hakkında aradan beş altı gün geçtiği halde hâlâ | Londradan, kendi - resmi — ma-| kamlarımızdan makalenin teb-| liğ edilmiş tam metnine malik bulunmamamız hayret ve e- sefle karşılanacak bir dlagın- lıktır. 'Tem metin gözlerimizin önünde bulunmadıkça makale haklanda edinebileceğimiz ka- naatler bizzarure kat'i olamaz . Şimdiki halde tahakkuk eden nokta âjağsın 'Türkçe metninde | oldüğu gibi “Merkezi Avrupa,,- | nin mevzuu bahsolmayıp Fran- Bızdâ metninde olduğu gibi “Şarki Avrupa, hakkında bir liderlik teşkilinden bahsedilmek- te olmasıdır. Ajansın tebliğle- rindeki ayrılık aslındaki “Orien- | tal, kelimesini mütercimlerden | birinin doğru, diğerinin “Cen- tral,, okumasından ileri gelmiş | bir yanlışlığın neticesidir. Bi-| naenaleyh hiç bir mâna ifade edemeyen alelâde bir tesadüf-| 'ten başka bir şey değildir. En ufak teferrüat üzerinde bile bu kadar durmamızın se- bebi meselenin &on derece e- hemmiyeti haiz olmasındandır. | Bu mesele örtbas edilecek, ne-| zaketen halledilmiş gibi telâkki olunabilecek cinsten değildir. Şimdiye kadar Mister “Chur-| chili,, in bazı sitemlerini gör- MAN-RUS ı AL HARBİ Berlin bildiriyor: v w |4 Fevkalâde tebliğ neşredildi |(895 bin esîı'—alındı |13143 tank, 10388 | top ve 9084 tayyare tahrip olundu Berlin, 6 (a.a.) — 4 numaralı fevkalâde tebliğ. Şark cephemiz hakkında bu- günkü tebliğlerde zikredilmiş muvaffakiyetlerle 11 Temmuz tarihli tebliğde bildirilen ra- kamlar 400.000 esir ve 7615 tank, 4423, top ve 6215 tayyı re idi. Bugün rakamlar 8! esire, 13143 tanka, 10388 topa, 9084 toyyareye baliğ olmuştur. Bu muvaffakiyetler en cüret- (Sonu sayf 3 sütun 6 da) c ALMAN - RUS' HARBİ Moskova bildiriyor Almanlar ağır zayiat veriyorlar İngiliz hükümeti Sovyetlerin ihtiyacını karşı- amak için elinden geleni yapıyor Moskova, 6 (a.a.) — B. B. C.: Sovyet orduları umumi karar gâhından: 5 Ağustos tarihinde Rus kı- taatı, Smolensk, Prokorosten, Byala - Tserkov mıntakaların- da ve Estonya cephesinde har- be devam etmiştir. Diğer mıntakalarda mühim bir değişiklik olmamıştır. Kara kuvvetlerile mesai bir- liği yapan Rus tayyareleri, düş- maniın makineli kuvvetlerine, piyade ve hava kuvvetlerine L ,fşgğa EMBERG Pr BUK, vwı % ALİTVAN KB VNO yVİLNA' PDUNABURG vFTBBSK Gnnnıw ğ MİNSK VZ BREST- TRoveK 'REBEÇ, y eLlUK G â © BRODİ' t KİYEF S Ti 2 ARNOPOL p ÇA ANYA' BALTA YTRASPOJ .,ı'J n KUN 'pux !o DUBROVİISK PİNSKİ Eeon-u OSTAKOU MÜŞKOVA LEN: > > G? v 'OLTAVA STALIN Rus - Alman harbinin son inkişaflarını gğsteren harita HARP VAZİiYETİ Alman - Rus Ce'âhesî Artık yıldırım metodu| doğuda neden Emekli General Kemal Koçer Dost İranın Milli bayramı İran, 6 (a.a.) — Kanunu es: sinin 36 ıncı yıl dönümü İranı resmen kutlulanmıştır. leyin Şehinşah | a Sonu sa) tatbik yeri bulamıyor ? YAZAN : yer? tığı — baskın | abah -| 12 mebus | Yıldırım harbi, Vâh, vasıta ve metod üstünlüğü- ne dayanan bir ordunun mev: büyük bir siklet merkezile yap-| teşebbüslerinden | almıştır. Hareket muhabelerin-| de muvaffakiyet, kahir Artık yıldırım metodu doğu- da neden tatbik yeri bulamı- kuvvetini, si-| ateş dük, Mister Eden'in bazı serze- nişlerine maruz kaldık. Fakat bütün bunlar iki dost millet a-| rasında suitefehhüm yaratamı- darbeler indirmişler ve bu kuv-| vetleri ağır zayiata uğratmışlar | mürekkep bir heyeti kabul et- Akşam meclis reisi bü- ştir.| ek| tefevvuku teminine vabestedir. Motör, oynak ve her talep edi- len yerde mütefevvik bir ateş miştir yük bir resmi kabul Kabine azaları bir çok yül | Her yerde 5 Kuruş Nuruosmı.nıye, No. 84. İstanbul Tuğraf: YENİ zABAH İstanbul TEİ.I'.F()N 20795 ÜÜ a ee PST Heyecan uyandı- ran makale gazetesi izah ediyor Türkler muttasıf olduk- ları devlet adamı me- || zayası sayesinde şarki || Avrupada sevk ve ida- || re faaliyetine iştirâk edebilirler Londra, 6 (a.a.) — Time- sin Gdiplomatik muharriri, Türk gazetecisi Hüseyin Ca- hid Yalçın'ın Times'in “sulh ve kuvvet,, başlıklı. cuma günkü baş makalesi hakkm- da yazdığı yazıya cevap ver- mektedir. Bu cevap böyle de- nilmektedir: “Sevk ve idare,, tabiri hak kındaki İngiliz ve Alman te- lâkkileri birbirinden ayrıdır. İngilizlere göre bu tabir, şar- kİ Avrupaya Rusyanın veya diğer herhangi bir devletin hâkim olmamı manasını ta- zammun etmez. Böyle bir şey istemeyen camiaları vesayat altına sokmak Ingıııı devlet 3 de)) Eden Avam kama- rasında dediki: Türk ingiliz Dostluğu ——— Harpten sonrada Avrupa anlaşmasına devamlı tarzda hizmet edeocektir Londra, (a.a.) — Hariciye nazırı Eden bugün Avam Ka- - marasında, Attleeden sonra söz izahat vermiştir: | “Eden Türkiyeden bahsederek şöyle demiştir: Türkiye ile olan münasebetleri- mizin esası İngiltere - Türk mu- ahedesidir. Bu muahedeye hali - sane riayet ettik ve ve etmekte || alarak umumi vaziyet hakkında ! Hazerde, se subaylara elbise, 'kaput ve çızme verilecek Lâyiha cuma günü edilecek, bazı beli muayyen nisbetleri Meclisin dün Ankara, 6 (Hususi — muhabi- rimizden) — Büyük Millet Mec- lisnin cuma günü yapacağı top- kantıda Dahiliye Vekâletinin hazırladığı mühim bir kanun lâ- Yibası da müzakere edilecektir. | Bu lâyihaya nazaran Hazar | zamanında yarsubaydan yüz - başıya kadar bir kısım subay- lara, seferde bütün subaylsra, askeri memurlara elbise, kaput | | ve çizme verilmesi içim arttırma | kannmında — tadilât yapılması teklif edilmektedir. Lâyihaya nazaran tenvirat ve Sanzifat vergileri hariç diğer belediye resimlerine belediyele - | İlk mektebi “Pek iyi oğlunun yatılı bir mı sini Maarif Vekâle nozarını ferde bütün Meclıste müzakere ediye vergilerine de zam yapılacak kü toplantısı rin yüzde elliye kadar zam yapmaları, elektrik istihlâk vere gisine, nakliye vesaiti biletlerine birer kuruş, tiyatro, sinema bitletlerine yüzde ona kadar zam yapılması tecil edilenlerden mü- nasip bir miktar alınması teklif edilmektedir. Bunlar kâfi gelmediği takdir- de eksik kalan mıktar servet nisbetinde halka tevzi edilecek- tir. Bu tevziat miktarı kazanç, buhran ve bina vergisinin yüzde yüz yirmi beşini tecavüz etmi « yecektir. Sonu sayfa 3 sütun 3 de)) Çok çacuklu ai'eler ikramiyes'ni alamıyan () Çocuk sahibi fakir bir baba » derece ile bitiren ektepte yetiştirilme- tinden rica ediyor, Maarif Vekiftmizin dikkat çekiyeriz * Maarif Vekilinden yardım istiyen dokuz çocuklu baba Dün idaremize Mustafa Mesci| güler yüzlüü Ve dinç vatandiş Ysminde bir yurddaş Mmüracaat| dir. İ ğ Hava — muharebelerinde ve a elerdi. ğığ?ğmğrf vt ş','f';'fî( Gev. | yerde olmak üzere Ruslar 21| re içinde dostlarımızın ziya- (Sonu sayfa 3 sütun 5 de) | dece hazsı bit gördük ve bunlara mukabe- lenin en iyi tarzını İngiliz mil- letine kargı daha Ahmet Emin Yalmanı ve ona bu malümatı veren, ve bu tefsir ve izah tarzını telkin eden bu- habbet göstermekte radaki İn dostlarımızı te- at bugün karsılaştığımız min ederim ki, en çok temenni| sele Türk İngiliz dostluğ ettiğim şey onların dediklerinin temelinden zehirleyebilecek bir. Goğru olduğunu, ve bu mesele- vahameti haizdir. Bu dostlu; nin sırf bir suitefehhümden | e) havaretli - taraftarların ileri geldiğini görmektir. Fakat biri sıfatiyle son hâdise üze-| maatteessüf Ahmet Emin Yal- #inde israr etmeğe mecburum. / manın makalesindeki mütalea- | Bu dostluk ve ittifakın billür gibi berrak bir tarzda devam et- Mmesini — ve rşılikli - itimadın hiçbir zaman sarsılmamasını is- lar beni tatmin edememiştir "Oriental Avrupa,, tabiri yalnız tık devletlerine bizleri r etmez. İngilizler Tiküin SAa B tahsmmli / ol etmeden Şarkın yukarı gaydı. Ahmet Emin Yalman'ın | K&mından bahsettikleri zaman izahatiyle işi halledilip bitmiş / dâba ziyade “Hastern Europe,, telâkki edebilirdik. Fakat iza | kelimesini kullanırlar, “Orien at İngiliz dostlarımızdan gel.| tal, demezler. “Orient,, biziz, mek icap eder ki, bizim için| Balkanlılarız. “The Times,, in bir kiymeti haiz olabilsin makalesin arki Avrupa,, Ahmet Emi Yalman'ın fik-| tabiri umumi bir tabirdir ki için- rince “Şarki Avrupa,, tabirin-| 9© Piz « sir Balkanlılar di den Balkanları ve bizi anlamağa | Mehistan da, Baltık devletleri sebep yoktur. Ben “Şarki| dahildir ) Avrupa,, tabirini coğra-| — Hattâ şimaldekileri belki is- fi bır mânada anladığım için| tisna bile kabil olabilir. Her yazılmışım! İngilizler Balkan-| halde bizlerin dahil olmamız Jazdlan ve bizden daima cenu.: SOK daha muhakkaktır. Eğer bu arki Avrupa diye bahse 'The Times,, yalnız bizi Rusy lermiş. “Şarki Avrupa,, — Lehis-| Din liderliği aluna koymak İs- tan e Baltı. leri — imiş. | miş olsaydı, ancak o zaman Ahmet Emin İngilte- Denubu Şarki Ayrupa,, yahut renin Rusya ile bir anlaş-| “Yakınşark,, gibi bir tabir kul ma — yapabilmesini düşünmek| lanırdı. Fakat bizimle beraber fazla bir vehlamlık olacağına| Avrupanın — şarkındaki diğer iparetten bütün te devietleri de Ruz liderliği altına Jerimizin Avrupa,, tabi-| vermek filrrini mildafaa ediyor rigji yanlış tefsirden ileri geldi| olacak ki mutlak ve umumi su- Fizi temin ediyo- rette “Şarki — Avrupa,, diyor memurlar diploma ve bu için de bütün Zaten tavası tirdi. Şu halde Sarkta kim kaliyor? Ahmet Emin Yalman'ın görüşü kabul edilse sadece letleri mantık aşka türlü olamaz. İ ik resmi kabulde hazır bulunmuşlardır. CKST NN Yini Te Szaaanmamanmar ee S e ae ea eee eee n eee Ce 'şark,, mefhumunu Oriental, tercih etmiş olması bizi alâkadar ediyor. ut ederek Sovyetlere Lehistanın istiklâlini Şimdi onları tekrar liderliği altına verecek de mevzuu bahsolmak ran eşrafı ve kor vermiştir. ifade kelimesini bütün itibar de tere dün kabul et- Rus ğil ya! altık dev- lâ- m. siklet merkezi VF tesisine (Sonu sayfa 2 sütun 2 de) Yeni Ekme Piyasaya çıktı Belediye fırınların konturolü için veni teşkilât vücude getirdi imkân devam eyleyeceğiz. Büyük Britanya ile Türkiye (Sonu sayfa 8 sütun 4 de) zım gelecek ki yalnız bu dev- l $ letler için Şarkta bir Rus lide 4 liği ihdas etmek zahmetine bi- le değmez bir meseledir. Şarkın asıl “nevralgigue,, noktası Bal-| | | kanlardır ve Boğazlardır. —Şar- | , | kın bir teşkilâta, bir liderliğe ü İ | muttaç olduğundan bahsedilince J ismi cismi hemen hemen meç - 4 i hul Baltık deviteleri değil, Bal İ ; | kanlar ve Boğazlar hatıra gel ğ mek zaruridir. Bu bir vehim ğ değildir; maatteessüf sarih mâ: & nadır. Biz maksut değil idiysek | | Ça istisna edildiğim arahaten bildirilmek lâzım gelird Şimdi ilâve edelim ki “Lider lik,, kelimesini Ahmet Emin Yalman, Türkçeye “Rehberlik kelimesiyle tercüme ediyor k ; Ş yanlış denilemezse de matlüp Dün piyasaya çıkan yeni tip ekmek z tesir ve nüfuzun şiddetini biraz üzde doksan randımanlı saf| muğaddi olan ekmek halk ta- | tahfif ediyor. “Lider buğday unundan imal edilecek rafından *büyük bir rağbet gör- “Rehberlik,, kelimesinden anla-| olan yeni tip ekmek dün sabah- müfştür, Şehrimizin bazı minta- dığımız mânadan çok daha kuv- - tan itibaren şehrimizde piyasa- kalarında bulunan - fırıncıların vetlidir ya çıkmıştır. Biraz esmer ol- elinde eski tip un mevcut oldu- Hüseyin Cahid YALÇIN — makla beraber çok lezzetli ve (Sonu vayfa 2 sütun 5 de etti. Seyyar emaflıkla güç be- 1& geçindiğini ve dokuz çocuk babası olduğunu - söyliyen bu Bize pauları söyledi: — Boyazıdda, Soğanağa ma- hallesinde, Dibeklicami soka- (Sonu sahife $ sütun ? de) k İnhidam Hâdisesinig Mes'ulleri Binanın ma aranıyor ili inhidam olduğu Belediyeye ne zaman Öil, o Müddei Umumilik dirilmiş ? tahkikata devam ediyor. Belediye şehrin harap bina- larını fennt kontr Evvelki gün Galatada, Neca- tibey caddesinde dörder — katlı iki evin çökmesi ile nihayetlanen inhidam hâdisesi etrafında b lediye ve müddeiumumilikçe yapılan tahkikat ehemmiyetle Yyürütülmektedir . tor izleniyor temizlenm gi dün gündüz devem etmiş, altında herhangi bir kimsenin kalmamış olduğu kat'i surette anlaşılmıştır. I bugün tamamen te- diği takdirde tahkikatı idare eden müddelumumi mua- vini Hayrinin de iştirâld ile bir oldan geçirecek fen heyeti vak'a mahallinde ke- ak - binanın ne suretle yıkılmış olduğunu Meydana Çi- karacaktır haneci — Sotirinin dükkâ- nını genişletmek maksadiyle hi pDanıı stinat duvarlarından biri ni yıktığı ve evi oda oda kiralayan belediyeye — bi çökeceği yolunda müracaat ettiği şeklin deki iddisları tabkik edilmakte- dür. Hâdise hakkımda — belediye ne diyor? Hüdise hakkmda, belediyenin (Sona Rahite 4 sütün 3 de)