28 Eylül 1934 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 17

Bayramı | Dün, başta en büyüğümüz ols duğu halde, en büyük bayramları- mızdan birini daha kutluladık: 26 Ağustos, Dil savaşımızın ü- çüncü yıla bastığı gündü. Bu bayramın niçin yapıldığı - nı, niçin en büyük bayramları - mızdan biritolduğunu; küçük ar * kadaşlarım, size kısaca anlata - yım: Iki sene evvele gelinciye ka - dar, bizim bugün konuştuğumuz bu güzel dilimiz, başka dillerin baskısı altnda yaşıyordu. Tabii, bir suyun içerisine, nasıl bizim ha- yatımıza muzir bir takım mikrop- lar karişryorsa, bu dilin içerisine de, öylece, yabanci bir takım mil letlerin Konuştuğu dilden kelime- ler karışmıştı. Öyle ki, bizim türk- çemiz, bu başka dillerin — karış- masında, kendi güzelliğini artık kaybetmek derecesine gelmişti. Halbuki; bizim güzel, dünyâ yüzünde konuşulan bugünkü dil - lerden dâha güzel bir dilimiz var - dı. Babalarımız o bu güzel dili dileklerinden ayırt edecekleri yer- de, yanlış bir yola sapmışlar, 0 nu güya güzelleştirmek için, ya bancı milletlerden kelimeler al - mışlardı. İşte, tıpkr muharebe günlerin - de olduğu gibi bizi her felâkette kurtaran büyük baş ve Cumhurre- isimiz, : iki sene evvel, güzel türk- cemizi, bu yabancı dillerden kur- tarmak istedi: — Türkçe; dedi. başlı başma eb güzel dillerden birisidir. Onu an- layışlı yapacak hale getiren o ve güzelliğine çirkinlik veren bu ya” bancı kelimelerden temizlemeğe çalışalım. Bugün milletimiz iki seneden- beri onun emri altında ( yürüyor. | Çünkü o, her vakit en iyi, en doğ: | ru, bize en faydalı şeyleri bulup | çıkarmıştır. Cumhurreisimizin, güzel türk- | çemizi meydana getirmek için ku- manda verdiği gün, bizim için bir bayram oldu. Dün, bu bayramın üçüncü senesine bastığımız gün » dü. Onu sevinç içinde karşıla *| dık. Çocuklarım! Yaşadığımız günler, babaları» mızm yapmadığı bir çok yeni şey- lerin yapıldığı günlerdir. Yarın, hazırladığımız bu kıymetli şeyle- ri size bırakacağız. Bugün, onlar, bizim elimizde sadece çizilmiş bi- rer küçük programdır. Onları siz, asıl yapacaksınız!.. : Ağabey Haftanın bulmacası Beş harfli bir kelimeyim. Baştan birinci ve ikinci harfim meşhur mu - harrirlerden birinin ilk ismidir. Üçüne cü, dördüncü, beşinci harflerimi yan- yana getirirseniz, azlık manasını ifa - de eder. Ayni harflerimi sondan oku- yacak olursanız bir ses meydana geli- rim!.. Beş harfimi de yanyana yazar- sanız en çok sevdiğiniz bir isim mey“ dana çıkacaktır. Birinci, ikinci ve üçüncü gelen ©- kuyucularımızla diğer 155 okuyucu - muza mehtelif neviden güzel ve istifa- deli hediyöler © vereceğiz. Bulmaca | müddeti on beş gündür!. DİKKAT Haftanm bulmacasında kazanan okuyucularını, hediyelerini, oher n Perşembe öğleden sonra idareha - A nemizden alabilirler, si Meraklı Yazılar | ş, büyük bir alâkası olduğu görül - Zip Yeni bir ADA Seköen milyondan fazla insa - nm yaşadığı Japonya, yanar dağ - arın en çok bulunduğu bir deniz memleketidir. 4000 den ziyade küçük küçük adacıkların meyda » na getirdiği bu memlekette, he men her sene bir volkan indifa e - der, binlerce kişi ölür. Şimdiye kadar, daima yanar dağlarm ve Okyanus denizi ka | sırgalarının felâketine uğrıyan bu memlektete, geçenlerde birden - bire yeni bir adacık peyda oldu. Gelen haberlere göre; bu küçük adâ, gene ö &ivarda bulunan baş- ka bir adaya, bir liman vazifesi» ni de görebilecekmiş. Japonya- klar, kendilerine faydaları doku- nacak olan yeni adaya “Take- tom,, ismini verdiler; Taketom adası, bugünkü isti - fadeli haline gelmek için, deniz yüzüne çıktıktan sonra (tamam A Amele beş aym geçmesi lâzım gelmiştir. Bu beş ayın nihayetinde, yeni a - da, tamamiyle teşekkül etmiş bu - lanuyordu. Deniz mevsimi artık bitti, Deniz bu sene çök eğlenmişlerdi, Ellerinde su yorlar!,, At ye çözük 2500 Yumurta Amerikada patates eken çift - | çilerin en çok şikâyet ettikleri kü - | | çük bir böcek vardır. Durigo bö - ceği!.. Daha dünya yüzüne gelir gel - mez patatesleri yemeğe başlıyan durigo, yumurtalarından altı haf- ki ları, küçük boyu ancak ( iki mili- İ metre kadardır. Onu * görenler, tarlalara hiç bir ziyan vermiyecek ! zararsız ve zavall; > bir. hayvan , İ zanneder. Fakat derhal büyüme- Dünyada en vahşi “sayılabilecek | ge koyulur. Daha doğar doğmaz hayvanların bile, küçüle çocuklara kar- | patatesleri yediği ve iyice hazmet İ tiği için o kadar çabuk büyür ki; | iki hafta sonra birdenbire on beş milimetre uzunluğunda görürsü - nüz, « Bu iki hafta içinde, kırmı - zı üştüne siyah benekleri vardır; tarlaların içinde güçlükle görüle < bilir, Bununla beraber büyüdük- çe renkleri yavaş yavaş (değişir. 35 gün nihayetinde, artık büyü - meleri tamam olmuştur. Durigo, zirante en fazla zarar müştür. Bir çok hayvanların, yalnız burakılmış, yahut felâkete © uğramış çocuklara yardım ettiğini bize tarih gösteriyor. Hattâ, çocuklarla hayvanlar ara « sındaki bu münasebata dair bir çok masallar bile uydurulmuştur. Bu re « simdeki arkadaşınızı, ehli bir hayvan olmakla beraber, insanları çiftesiyle okşamaktan hiç çekinmiyen güzel bir bir zaman sonra evlerine kapanacaklar. Kış geliyor. Faydalı Yazılar | İ zaman herkesten önce kendim gü- İ İ tada meydana çıkar. İlk zaman- | zi be eğlenmeğe gidenler kisâ Bu iki deniz arkadaşı da, kovaları, kolkola, artık onlar da dönü- | Eğlenceli Yazılar | Jki arkadaş arasında — Ben bir ahmaklık yaptığım | kenarlarında lerim, — Evet, tevekkeli değil, bu ka- dar çok gülüyorsun! b a — Sen de görüyorsun ya, ke- man çalmakta ne kadar terakki ettim, — Şüphesiz. İki gündür köpe- ğimizin çok az havladığına bakı- hırsa, doğru olacak!.. fazla yumurta çıkran bir alhıyvan- dır da.. Dişileri, yumurtladıkların- ? dan kırk iki gün sonra tekrar yur- murta çıkarırlar. Bu suretle sene- de 2500 yumurta yaptıkları he- sap edilmişti. Fakat, her tarafta olduğu gibi, bu küçük böceklerin de düşmanları vardır. Kuşlar, bu böcekleri birer bi - faydalı yazılar 2 rer yakalar, ve Amerikada pâta - tes tarlalarını silâhlı bir bekçi ka - dar kuvvetle muhazafa (ederler. Onun için, büyük bir âlim: — Eğer kuşlar olmasaydı, di - yor, böcekler bütün dünyayı yer » ata yem verirken görüyorsunuz!, veren bir hayvan olduğu kadar en lerdi!. m 7 Acaba, rüyasında, büyük gemilerie büyük denizleri görüyor mu? Yy CA MAAŞ MAN YA, gi Ye AŞ e ve Ye Su kenarında uyuyan çocuk... sz Buzlar Arasında i Dünyanın, çocüklarma © karşı J en merhametli, en şefkatli, fakat insanlara karşı en yırtıcı hayvan- larından birisi, “Ayı,, ismini ver- diğimiz mahlüklardır. Ayı avı, dünyadaki avların en tehlikelilerinden birisi sayılır.. Yalnız, yanında yavrulariyle be- raber gezen bir ayıyı avlamak da- ha kolay olduğu için, şimal taraf- larının buzları arasında avlanmı» ya çıkan insanlar, daha ziyade bu ciheti tercih ederler. Arkadaşım, şimal taraflarında ki bir ayı avını bana şöyle anlat- tr: — Silâhlarımız yanımızda ate- şe hazır duruyordu. “Üç yüz met- re kadar ilerde, bir diğer ve be » yaz bir ayı göründü. Arkasında iki tane, küçük yavrusu onu takip Köpeklerimizi üstüne Aramızda muharebe söle, ibi İzsili, ediyordu. saldırdık! başlamıştı.. Beyaz ayı, buzların oüstünde müthiş bir hızla koşmıya başladı. Bu ağır vücudun bu kadar sür'at- le koşacağını hiç ümit . etmiyor- duk. Küçük yavruları, yaşları- nın bütün ufaklığına rağmen, ay» ni hızla oçun arkasmdan gidiyor- lardı; belki de, uzaktan uzağa i- şittiğimiz seslerle, anaları, onlara kuvvet veriyordu. Bir dakika, köpeklerimizin, av»: larma yetiştiklerini gördük. oAy- i ni dakikada, beyaz ayı tehlikeye karşı karşıya gelir gelmez, oldu - ğu yerde birdenbire geriye dön » müş; küçük yavrularını arka ta - rafma almıştı. Bu boğuşmada, her şeyden evvel onları muhafaza aa 4 3 etmekten başka bir şey düşünmi- yordu. 5 l İkinci ve üçüncü kurşunu ye * diği zaman, artık neticeyi anla - mıştı. Son bir gayretle arka ta - rafına döndü. Küçük yavruları orada titreşiyordu. Bütün kuvvetiyle onların üze » rine doğru ( sendeliye sendeliye yürüdü; iki küçük yavruyu, bütün. tehlikelerden kendi vücudiyle ko- | rumak istiyordu; üstlerine yattı, — | Beyaz buzların arasında hafif i - ; niltiler duyuluyor, şimal tarafla » rınin en kuvvetli hayvanı, çocuk - larının üstünde yavaş yavaş ö * lüyor; fakat onları hâlâ kurtar * mak için çalışıyordu. Arkadaşımın, hikâyesine ilâ a , ve ettiği son sözü, bâlâ hatırlıyo » rum! Dünya üzerinde : hepimizin hor gördüğü, ve eğlendiği ayılar, çocuklarına karşı en merhametli ve en şefkatli hayvanlardan biri « sidir?., : Hikâyeci