2 Ağustos 1934 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 3

İRETLER g k dilinin tarih- “ €vveli, tarihten ,, Sonrası İk ilinin kendine dönüş, ken-| bi 1 hareketinin çok geniş de olma- hid vardır. Şüphesiz her ta- 4 gibi onun da bir tarimten i devri vardır. Tarihten eros! imi kendine adetâ en- ir oluşu vardır. Mütefck- i İlimesiz bir şekilde dilin yabancı du, “> dile geçişi insiyaki bir ye- Yaban kültürün kalıpları esi ui it, imlâ tarzları şuursuz bir iş ye fin bayafetini değiştirir... | aç Çk dilinin bu devrini tarihten devri diye yadedebiliriz. Ta- i devri, dil meseleleri et- ar, Murlu bir şekilde konuşmalarla dili etrafında yapılan münalss- haç, lan makaleler, Türk dilinin! a den temizlenmesi ve dilin ay manı bu devrin açıldığını £ kalemlerin ve taahihcilerin ha- kıy; de dili düzeltme yolunda bir i yin Fakat bu hareketler bu-| a harcketlerine öncülük etmele. wen burünkü dil hareketinden KU idiler, hi genç kalemlerin ileri sürdü- » Ün temizlenmesi için devrin ,, T$ieee isede, dava yalnız ti kaidelere, yabancı adatlara Kağar açmaktan ibaret kalmış- lerin soyu ve öz öilden ok bi meszle sayılmıyordu. Hel. Sünkü dil savaşının hedefi keli. “adar gelmiştir, z gi savaşının orijinal tarafla. rini de bu nokta teşkil etmek İ ti stılâklar beynelmilel teknik diynda klan kelimelerin türk- Emi bulmak kurultay hareket nkteridir. burn diyebilirler ki: Kaban kelimeleri atacağız ye- kelime alac. 1 a ne yapacağız. Ny *YAp vereceksiniz? MO bir devrinde yaşamış öz ini bulup çıkaracağız. ar kendilerine yer bu'amı- Saz kitapların koynundan çı- karışacak? Yani hir yeniden Nnr iç Sarşmızdaki adam size diye- e. 3. T i Polygeten alacağınız kelime, yar| i go sonra da ölmüş bir Biri wv kelimeyi diriltmek bir iman wüstehaseleri © yeni. Ye kya ifade ni bir misal: sira, misal: Doçent tiği | şalvarı pijamalaştıracağız.. Bu modala- Yabancı dilde de| rın sevimli olabilmesi İçin usta elden bir çıkması ise gayet tabiidir. Ticaret odası meclisi toplandı Yumurta ihracatı nizam- name projesi görüşüldü Yumurta ihracatı hakkında ii tışal vekâletinden bir proje tanzir edilerek ticaret odasına gönderil - mişti. Dün saat on beş (o buçukt: toplanan ticaret odası meclisi bu projeyi tetkik etmiştir. Vekâletin projesine o göre, yu- murta ticareti yapmak istiyen her kangi bir şahsın yalnız oyumurte tüccarı olması şarttır. Yumurtacılar ise bunu (o kabul! etmemekte ve yumurta (ihracat yapmak istiyenlerin (doğrudan doğruya ticaret odasına haber ve- rerek kontrolden geçtikten ve şe hadetnamesini gösterdikten sonra bu ticareti serbestçe yapabilmesi - ni, ihracat esnasında bazı şartlarır da konulmasını istemektedirler. Projeye göre yumurta sandıkla- rı ikiye ayrılmıştır. 1440 adetli o - lanlar büyük sandık ve 740 adetli olanlar da küçük sandık kabul e - dilmiştir. o Taze (olan yumurta lar 740 yumurta olan — sandıkla! içinde harice sevkedileceklerdir. Sandıkların üzerlerindeki eti: ketlerin yırtıldığından he» sandık üzerine etiket yerine bozulmuya * cak şekilX> birer caktır, Bunun için de 740 yumur- talı sandıklardan beşer (o ve 144 yumurizlı sandıklardan onar ku:| ruş damga resmi alınacaktır. a m ayyy i rada tetkik edildikten sonra vekâ- lata sever vas'anaktir. İNT İç İm ema cek bir hal aldı. sını ifade ederdi. Halbuki bugün kurul. | tay diyince akla yelen yepyeni bir ke! Rami— Sirkeci arasında limedir. : Onun eski mefhumları ifade ettiğini anlamak için tarihe müracaat etmek lâ- | zımdır. * Biz kaybolmuş kelimeleri yeniden hayata çıkarırken onlara eski günlerin değil, yeni devirlerin ruhunu vereceğiz. Bunu bir misalle daha iyi anlatmak im- Ş kün vardır. Meselâ yeni elbise modalarını göz ö- nüne getiriniz. Bu elbiseler daha evvel. ki elbiselere pek benzerler. Güzel kadının sırtında gördüğünüz pijama ile şalvar arı vardır. Fakat biri yepyeni bir modayı, öteki eski bir devri anlatır. i bir da pek sıkı bir münasebet Sadri Etem damga basıle' i kası olanlar sergide bu makinele İ i görürl k kala- zim budatlarımız içinde izah edilebile.| © görürlerse çok o memnun'kala İ caklarına şüphe Beli la nida Rl intel Hayri Beyin sergideki pavyonun- kelimesi Boy beylerinin feöral toplanı- dan bir köşeyi gösteriyor. tobüs işletmek için ! müsaade istemişti. Bu istek tetkik edilmiş ve mahzur için müsaade verilmiştir, öze çarpan Yerli mallar sergisinde, her se ne z'yadeleşen yenilikler arasında bu sene küçük bir pavyon bilhass? nazarı dikkati celbetmiştir. Burada Hayri Bey isminde bir tavukçuluk mütehassısı tarafından yapılan Türk kuluçka ve ana ma- kineleri mahsulleri olan civcivler! ile beraber teşhir edilmiştir Bu ma kinelerin kullanışı gayet kolay ve emniyetli olduğundan alâkadarla» rın bilhassa takdirine mazhar ol muştur. Yabancı memleketlerden gelen pek cok makinelere nazaran Hayri Beyin Türk kuluçka ve ana makineleri çok faik bulunmasına rağmen fiatlerini başkalas'na nis- betle ehven bir derecede tutmağr Tavukçuluk ve köycülükle alâ- yoktur, Resim. ——— oc otobüs işliyecek Bir grup Ramiye Sirkeciden o- belediyeden görülmediği Tepebaşı tiyatrosu Tiyatro binalarmda yapılması icap eden tadilâtı gösterir bir tali matname hazırlanmıştı. Tepebaş tiyatrosunun da mühim ve esaşlı tamirata ve tadilâta lüzum göster- Bir da'eski kelimdeti kullmuksa| diği anlaşıldığından bu sene Tepe başı tiyatrosunda değişiklik Yapı - amıyacaklır. Ancak gelecek se- neye kadar asri bir tiyatro binası nm inşası temin edilecektir. Efendi başlıyorsun!... Nası| « v Yarım saat sonra kullanmağa Belediye mimari şubesinde Kadıköylüleri sevindiren haber Satın alınacak su şirke- tinden halkın şikâyeleri Kadıköy su şirketinin belediye. ce satın alınıcağını dünkü sayı. mızda yazmıştık. Belediyenin bu kararı Kadıköy halkını cok sevin. dirmiştir. Kadıköy su şirketinir halen seltiz bin abonesi vardır. Şir. ket Kadıköy ve Üsküdara, kismer de Erenköye su vermektedir. Mu - kavelesinde Beykoza kadar tesise” yapması yazılı bulunmasına rağ i men şirket bu tesisatı yapmamış tır. Kadıköy su şirketinden Kadı köylüler daima şikâyetçi (o bulun muşlardır. Fırka kongrelerinde bu mesele © görüşüldüğü gibi alâ- kadar makamlara da halk tarafın. dan mazbatalar verilmiştir. Halkın şikâyeti, muntazam su verilme » mesi muhtelif namlarla fazla par? alınmasıdır. Şirket bir eve su vermek istedi- ği zaman evvelâ beş lira maktu.üc ret beş lira da depozito © akçesi altmış kuruş acma parası, üç aylıl su parası olmak üzere doksan ku - ruş almakta ve ancak bundan son! ra su vermektedir. Halk bilhassa her sene alınar beş lira maktu ücrete itiraz etmek: tedir ve bu paranm niçin alındığ: da henüz bilinememektedir. Sirket 931 senesinde o evlere 524329, resmi müeseselere 540657 kâbı su vermiştir. Diğer seneler de aşağı yukarı bu miktar üzerin - dedir. ———————.. iki istifa Belediye mimari şubesi müdü- rü Adil Bey ile mimar İzzet bey is- tifa etmişlerdir. İkisinin de istifa- sı kabul olunmuştur. Altı mimardan mürekkep olar mimari şubesi dört kişiye inmiştir Şubenin işleri çok ( olduğundan kadro genişletilecektir. elleyen Ün komisyonunun tetkikleri Un komisyonu dün toplanmış | fırıncılarla fabrikacıları dinle miştir, Fabrikacılar marda deni - len kepekli undan vergi alınma maşsmı istemektedirler. Birinci ve ikinci nevi unların sureti tefriki de konuşulmuştur. o Önümüzdeki toplantıda bunlar karara bağla - nacaktır. Görü Dehri Ef. — Bu da bir şey mi?. Ben bir fabrika biliyorum. ssmarlanan oto-| bile çiğmemi or? 3 — VAKIT 2 AĞUSTOS 1934 mena SOHBETLER 000 eee Zamanın : Afyonu mu? ” Sinema, kahve gibi, iptidai bir ih- tiyaçtır, zaruri bir ihtiyaç. Bir nevi dinlenme, uykuya, rüyaya başlangıç - " tir. Hayat ballı, bütün dünyaya ya » yılmasındadır. Prensibi her sınıf halk i alakadar etmektedir. Sinemanın karanlık salonundan çi- kmca, size verdiği şe'niyet yok olur; çünkü aydınlıkta silinir, güneşe daya- namaz... Sinema perdesinde yangın gö rülürse, sinema seyircileri telâşları - mazlar, Bilirler ki, gergin bir perde yanacak, ve yarın, yeni bir perde üze- rinde, sinema gene gösterilecektir... İptidalarda Fransada fotoğrafın fev - | .kinde bir fotoğraf olan sinema, inki - şaf ve tekemmü'ünden sonra Ameri - kada, edebiyat ve tiyatronun artığı ol- du. Yani, onların artıklarından edebi- yat ve tiyatro yapıyar... Kötü film, seyircileri uyuşturur, iyi film hislerini iptal eder, Bir kabvedı içki içen ve içki iyidir diye garsonu alkışlıyan adam ne kadar gülünçse, si- nemada filmi alkışlıyan seyirciler o kadar gülünçtür.... Sinema zamânımızın afyonudur, : Bunları ben söylemiyorum. 1931 senesinde verdiği bir konferansta Fran sanın çok tanınmış, ismi beynelmi - lelleşmiş muharrirlerinden Jean Gira udaux söylüyor. Görülüyor ki, sinema ya “Güzel sanat” payesini vermek is- temiyen ya'nız ben değilim. Bununla beraber, bu Fransız muharririnin de * fikirlerine iştirak etmiyorum. Evet, sinema bugün zaruri bir ih- tiyaçlır. Fakat, telkin ettiği şe'niyet, i aydınlıkta yok olsaydı, güneşe daya- namasaydı, fertler üzerinde hiç bir te- siri olmaması lâzım gelirdi. Halbuki ferde hitabı çok kuvvetlidir. Bilhassa behciyeti tahrikteki kudreti inkâr edi. lemez. Eğer o muharririn dediği doğ- ru olsaydı, sinema asrımızın en kuv - vetli ve en kudretli propaganda vast- tası addedilir miydi? telkin vasıtası bunu yapmakla Mmükel- İeftir. Bu, sinemanın aleyhine değil, lehine kaydedilecek bir hâdisesidir. Sinema, vazifesini yapıyor demektir. Fakat his iptali, afyonunki ile makü » sen mütenasiptir. Kötü filmler belki afyon tesiri yapar, fakat iyi filmler af- yon değil, şarap, viski, şampanya, ra» kıdır. Uyuşturmaz, sarhoş eder. Ve bu filmlerde, dozu fazla kaçırmak tehli- kesi de yoktur. Sinemanın, bugün zaruri bir ihtiyaç .. i olduğunu kabul ettikten sonra onu af- yona benzetecek kadar kötülemeği doğru bulmıyorum . Selâm! izzet Kadınlar birliğinin kon- gresi Pazara toplanıyor Kadınlar birliğinin senelik kon- gresi önümüzdeki pazar günü saat on üçte birlik binasında yapılacak- tır. j Birlik idare heyeti dün toplan - mış, eylülde İstanbulda ( toplana- cak olan (o parlamentolar birliği kongresine gelecek murahhasların zevcelerini gezdirecek hanımları i tesbit etmiştir, ; Tam yarım saat sonra adam