2 Ağustos 1934 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

* v rMERHUM S A D I R A Z A M T ALÂT Paşayı NASIL OLDÜROULER? sahıfelerin çoğa'tarak ç;kan ; HAFTA mecmuasında okuyacaRsınız flnhirinr! cpnp Nn ^R7ft u m h u r iyet ISTANBUL CAGALOÛLU HAYAT Ansiklopedisi inci cüzü çıktı 61 Persembe 2 Aaustos 1934 ı o«*r r Bizde sergilerin Diızgün ve faydalı Olması için... Sergüeri hani bizde herkesin bildiği çarsamba, perşembe pazarlarına benzemeğe doğru tereddi etmekten kur • tarmak lâzımdv. Cihan Harbi 20 sene ihtiyar Mareşahn hastalığı Avrupa evvel bugün başlamıştı nın başına yeni gaileler mi açacak? Bugün Almanya Rusyaya ilânı harbetmiş ve Mareşabn hayatından ümit kesildi Almanya ve bütün cihan yeni bir gnilt karşısındadırl Almanya Reisicum huru Mareşal Hindenburg ağır sure'te hastalanmıştır Mareşal HindenbuTg yalnız Reisicumhur değil, ayni zamanda Almanyada muhtelif kuvvet ve cere yanlan memleketin selâmeti gayesi dahilinde idare eden kuvvetli bir nazım • dır. Mumaileyhin bu vazifeyi yapamı yacak bir hale gelmesi Almanyayı so nu meçhul maceralara süriikliyebilir. Almanya kanunu esasisi mucibince Reisicumhur vazifesine devam edrme diği takdirde Riyaseticumhur vazifesini Başvekil ifa eder. Bu hesaba göre M. Hitlerin hem Başvekil ve hem de Re isicumhur olması icap ediyor. Böyle bir halin vukuunda gerek Almanyanm dahilî ahvali, gerek haricin Alraanyaya karşı nazan büsbütün değişecektir. Bu hususta dün gelen telgraflar şunlardır: Neudeck 1 (A.A.) Neşrrdilen sıhhî tebliğ, Reisicumhur Hmdenbur gun gittikçe kuvvetten düştüğünü bil dirmektedir. Başvekil M. Hitler, tayyare üe buraya gelmiştir. Hindenburg ağır hasta! UHuirilluJ o c l l c n u 0 0 / O Telgraf ve mektup adresl: CumHuriyet, Istanbol Posta fcutusu: Istanbul, No. 246 r c i ö C i ı ı u o c n y ı i d i u o Telefon: Başmuharrlr ve evi: 2429U. Taürlr heyetl: 24298. Idar* ve matbaa kısmile Matbaacılık ve Neşriyat Şirketl, 24299 Vs. Büyük Harbin 20 inci yıldönümü birçok memidıetlerde seferberlik başlamıştı 2 ağustos 1914. Bundan tam yir I mi sene m e ' bugün Umumî H P bin filen başledı ğı taribtir. Bü yük devletler mali, iktısadî, siyasi ve askrrî reka betle uzun sene ler birbirlerine di& gieırdathktan sonra nihayet Bosna Hersek faciası nm etrafa sıçrattı ğı kmlcımla yek • diğerleri Hzerkri • ne bugün sakhr mışlardı. Avus turya Veliahtinin katli yüzünderı Avusturya ile Sır • bistan arastnda çı • kan harp, bir ta raftan Rusyayı di • ğer taraftan Al manyayı tahrik e diyordu. Bunlar gizli gizli birbtr Ierinin aleyhlerin* tertrbat almakta devam ederkn 2 ağustosta bütün kinler ve gayzlar Cihan Harbini temsil eden ba tablo bir Ingiliz san'atkârt tarafıhdan yapılmış ve büyük facianın bir hatırast olmak üzere Landra müzelerinden birine konmvtştur. V e herseyden evvel bakiki makMt ve manalanna hizmet ede bilmeleri için bir takım tedbirler alroağa ihtiyaç vardır. Sergiden iiirtktat teshir etınek, tanıhnaktır. Uzennde uuan himmeti geçrais hangi bir malı tanıtmak faydalı olduğu gibi onu tanımıs olmak ta faydalıdır. Sergilerden yalnu amiller ve müstahsdler değil, mustehlikler de istifade ederler. On • ULX orada nice bilmedikleri yenilikleri t, jrürler ve bu yeniliklerden gerek bizzat istifade etmek ve gerek başkalan • noı utifadelerine tavassut etmek sure* Uie fayda ve menfaat bulurlar. Bir serg, ye yiiz ev iştirak ederse onu lâakal on bin adam ziyaret eder. Bu nisbete Lakılarak denilebilir ki aergi müsthasillerden ziyade müstehliklerin ehemroi • yet verdikleri bir tanıma ve tanıtma vasıtasıdır. ergilerde eski metalarm teşhirme mânî yoksa da umuroî «urette bura • Iarda imal ve istihsalin en müterakki şekilleri teşhir olunur. Rağbet daima yeniyedir <âe onun için olacak. Beşeri • yet gîttikçe artan bir terakki adımı ü • zerinde gidiyor. Herkes daima daha iyiyi ve daha ileriyi anyor. Bütiin dünyada son zamanlann »ergilerine karsı artan rağbetin bashca nrrı buradadır. Kolonya Matbuat Sergismde bizzat vakıfı olduğumuz bir hâdise sergilerin elıetnmiyetini göstermeğe kifayet ede bileceğindea onu burada zikretmeden geçemiyeceğiz. Diger »ergilerin kâffe•înde görüldüğü gibi o sergiye de büyük küçük pek çok evler büyük büyük masraflar ihtiyar ederek iştirak etmiş • lerdi. Sergiye öyle makineler getirilmiş I ve bunlar hemen işliyebflmek üzer« öyle sağlam yerleştirflınifti ki yalmz her biri için nakil ve tesis maarafı olarak bizim paramızla on brâden otuz bin liraya kadar masraf ihtiyar edilmiş ol duğu görülüyordu. Bu maJdnelerin bir çoklan orada durduklan müddetçe rnuhtelif basma işlerile kendi marifet ve kabüiyetlermi göstermege ehemmiyet veriyorlardı, ve bu da ayn manrafb. Yarm sergi bittiği zaman bStun bu lesUata kaldmp götürmek te ayn masraflan mudp olacaktı. BâtBn ba terakki eserlerini bir arada toplanmış görmek çok faydalı olmakla beraber bu kadar masrafı hangi iyiliğin karşdryabueceği hakkmda çok mSte • reddzt kafanif ve bn şüpbemizi dottu • mux olan bir nvlf™f fabrikası evine açmifbk. Müdiir o giinlerde Çinden aldıklan bir siparişi bize göstererek: Bu, demişb, yirmi sene evveJJd bir serguun geç kalmıs meyvalaruıdan biridir. Sergiietdcn derhal istifade o lunduğu gibi oralarda müteakıp sene • le? için de Kuvvetli tohumlar ekilmis luhmurl Bilâhare ayni fabrikanın o sergide teşhir etnvş olduğu bizim paramızla dört yiiz bin liralık büyük bir makinesi satılmış ve fabrikaya ona benzer mü • teaddit siparişler geçirilmiş olduğunu öğrendiğimizi de ilâve edelim. Işte evvelki serg3erin ve o serginin bir tek ev üzerindeki neticelerinden nümuneler. Demek ki sergi msanın kendisini millî ve beynelmflel pazarlara tanıtması için vantadır, ve dediğimiz gibi yalntz ta nıhna değil, ayni zamanda tanıma vasıtandn da. Çiinkü bu bahiste müstehlikle mutavassıtın ihtiyacı amil ile müstahsilin ihtiyaçlanndan daha az değil, belki daha çoktur. En basit bir ihtiyaç olarak evinize koyacağınız en modern bir tulumbanm en mütekâmîl şeklini bir sersride bulabilmeniz ihtimali çok galiptir. Ve herkes kendi ihtîvac laruim aramî surette tatmin sekil'erini sergilerde arayacakları için işini b'len hiçbir amil ve müstahsil herkese ar • zohmacak bir bilgi olunca herhangi bir sergiye iştirakten kendisini müstağni sayamaz. YUNUS NADÎ (Mabadi ikinci sahifede) Alman Reincumhuru Marefal Hi ndenbtrrg kendirine halef olacağt aoylenen Bafvekil M. Hitler ile beraber Reisicumhur Marefal Hindenburg • la son defa görüşmek üzere tayyare ile Neudecke giden Başvekil M. Hitlcr hastayı ziyaret etaniş ve gerek şaluının, gerek bütün Alman milletinin samimî sıhhat temennflerini arzetmistir. Fakat şurasmı kaydetmek icap eder ld gazeteler, bu hususta biraz ihtiyat b lisan kullanmaktadırlar. Bunun da sebebi, her nede olsa bugün makammda bulıman ihtiyar Ma reşala karşı beslenilen hürmet hissidir. PetH Journal diyor kî: Bu müskiil mesele bilhassa f < i olan V" ahval ve şerait içinde mevzuu bahsol maktadır. Her yerde şu sual irat ec*ili • yor. «ihtiyar Hindenburgun halefî kim Oİacak?» Her şeye rağmen şimdiya (Mabadi üçüncâ tahifede) ümit yok Berlui 1 (A. A.) Havaı Ajansı DMihabirinden: M. Hindenburg, Neudeck şatosunda sakin bir uyku fle uyumaktadu. Bu 87 yasmdaki ihtiyann b«yahnı daha ziyade uzatraak için arhk ümit bcslennmnektedir. Frannz gazeteleri ne diyorlar? Paris 1 (A.A.) Gazetderin, gene nazan dikkati Almanyaya müte veccihtir. Maresal Hindenburgtm sıhhati hakkmdaki endişeü haberler Al • man Reisicumhurluğu makammda mOşarünîleyhe kimin halef olacagı me • selesim yeniden ortaya atmaktadır. M. Hitler hattanın ycannda Berlin 1 (A.A.) Alman istuıbarat bSrosn büdiriyor: açığa vuruldu. Rusyaya resmen harp i •" lân eden Ahnanyanın Petersburg se Büyük Harbin yirmmci yılında firi saat yediyi kırk gece Rusya HaBir şehit karısı anlatıyor riciye Nazırına bu karan Yazan Suat Dertn» notayı verdi. Bugün S Sncâ sahıfemîzde (Mabadi altıncı aahifede) Avusturya hâdiseleri Ilk müsabaka Kayseride müthiş bir yarın yapılıyor dolu büyük zararlar yaptı Almanyada mı hazırlandı Sporcularımız dün MosYugoslavyaya yeniden 300 nazi iltica etti, Belgrat kovada antreman yapt Yüzlerce evi ve tarlayı su bastı, köprüler yıkıldı, yollar, telefon hatları harap oldu gazeteleri M. Mussoliniyi itham ediyorlar Moskova 1 (Hu« Kayseri 1 (A.A.) Dün gece hasusî muhabdri • mizden) Sporcularımız bugün Dinamo stadyo munda antren man yaptılar. Ilk müsabaka Moskova muhtelit takımile 3 ağustosta yapıla caktır. tkinci mr sabaka Sovye millî takımile a Sporcu kafılemıze ğustosun 7 sin • riyaset eden de yapılacakbr. Cevdet Kenm Bey 12 ağustosta Lening>ratta, 16 ağustosta Kiyefte, 18 ağustosta da Odesada birer futbol maçı yapılacak tır. Ağustosun d'ördünde Mosko vada yiizme yanslan ve su topu müsabakası icra edilecek, ağustosun dördüncü ve yedinci geceleri güres müsabaklan yapılacaktır. Güres müsakabaları 25 bin seyirci alan bü yiik yazlık tiyatroda icra edile cektir. (Mabadi altınct aahifede) va birdenbire bozubnuş, şiddetli ve sürekli bir yağmur yağmağa başlamış • tır. Yağmur şehirde tahribat yapma mışhr. Fakat Talas nahiyesinde, Reşaf'iye ve Akçekaya köylermde çok şiddstli dolunun tevlit ettiği sel fazla za rsr husule getirmiştir. Talas nahiyesinde tesbh edilen zarar şunlardır: Nahiyenin Harman mahalksinde 110 eve su girerek evlerdeki eşya ve erzakı tamamen mahvetmiştir. 57 evde 25ü nüfus iaşey mubtaç vaziyettedir. Se kiz evi ve üç garajı sel yıkmışhr. 70 bağ ve bahçe harap ohnuştur. Üç at, üç > nek ve dört koyun telef olmuştur. Bes KayMeriden bir manzara tarlada buğday ve arpa yığınlan ise ya(Mabadi dördüncü sahifede ) HlmilllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHII'IIMIIIIIIIIIIIUIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIlllllllllllllllllllMIIIIIIIIIIIIB Şehir için mühim kararlar Dükkânlarm kapanma saatleri tayin, gürültü ile m' ^î^*fr^dbirleritesbit edildi Belediye tara fından ittihaz e dilen bir karara nazaran şehir hududu içindeki bilumum dükkân. mağaza, depo, yazıhane ve bun lara benzer ali* veriş yerlerinde gıda maddeleri sa tan bakkallar, *eb İ zeciler, kasaplar ve meyvacılar sa ' at 20 de, bun lardan maada ma ^ n'fatura, tuh?f'"e. avakkabı, şaok 9 elbise ve sa<re Gurül.ü ıTe mücadele tedbîrleri meyanında tekerlek' : g bi her nevi eşlerine lâstik takdması karlastır ılan yük ya satan'ir H:;V arabalartndan biri kân ve mağazlannı saat 19 da kapa | Ka'kın yiyip içmesine, yatıp kalk yacaklardır. (Mabadi dördüncü aahifede ) M. Dollfussün cenaze merasiminden bir intıba: Madam Dollfuss, tfnvekilin anan ve baban Avutturya hükumet erkânile beraber (Madam Dollfuss »ağda matem elbisesile görülmektedir.) Zagrep Alman konsolosu parasız olan Viyana 1 (A.A.) Havas ajansı bu na;.'lere yardımla meşgui olmuş bildiriyor: 25 temmuz teçebbüsünün tur. Aıman toprağında hazırlantnıy oldu • M. Dollfussün katili astlırken ğunu gösteren bir vesika Avusturya meViyana 1 (A.A.) Planetta ile murlarımn eline geçmistir. Holzveber, son dakikalannda kuvvetBu vesikayı üzermde tasıyan gizli kuriye bir Alman pasaportunu hâmil bu li bir sesle, «yaşasuı Almanya, yaşasın Hitler» diye bağırmışlardır. lunuyordu. Halbuki Almanya AlmanMahkumlann zevcelerile son defa ların Avusturyaya gitmelertni menet görüsmelerine müsaade edilmiştir. Biri miş ve hatta bu memnuiycti teyit için katolik, biri protestan olan mahkumlabin rnarklık nakti ceza kcymuştur. ra bu mezheplere mensup papazlar diKurıvenin ayakkabılarında bir nizam nî telkinlerde bulunmuşlardır. natne müsveddesi bulunmutur. Bu ni zamname Avusturya nazilerinin hükuViyanada bir tevk*f Paris 1 (A.A.) Alman mena metin devrilmesi takdirinde takip edebiinden bildirildiğine RÖre Alman iscekleri hattı hareketi göstermektedir. Yugoslavyaya iltica eden naziler tihbarat bürosurun Viyana mümessili dün akşam Heimwehrenler taBelgrat 1 (A.A.) Dün, 300 nazi rafından tevkif edilmis ve birkaç siiahlan, mühimmatlan, 7 mitralyöz, 8 saat alıkonulmuştur. Bu esnada mü otobüs ve 9 otomobille Yugoslavyaya hab;rin evinde taharriyat yapılmışiltica etmişlerdir. tır. Bu tevkifin kanunî mi olduğu, (Mabadi altınct tahifede) 53 nazi, Varadjine iltica etmijtir. Kurultaya hazırhk Merkez bürosu dün bir içtima yaptı Türk Dili Tetkik Cemiyeti umumî kâlikinci Dil Kurultayı hazırl'k'arile rasan merkez bürosu bugün de kâtip tbrahim Necmi Beyin reisl'ği altmda Canakkale meb'usu Ahmet Ce vat, O d u meb'usu Ali Canip ve doktor Saim Ali Bevlerden mürekkep olarak toDİanmı*, ÖRİeden evvel ve öfr'e/'»^ sonra çalısarak Kurultaya eönden'en tezl»rin tetMkfle meşgul olmuş ve bunlar *ıakkmf*f» karar verm'«*'r. Merkez bi'rosu nazar günü saat 10 da tekrar toplanacakhr.