15 Kasım 1933 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 2
” Günün siyaseti Yunanistan Dahili bir harba doğru mu gidiyor ?!. Yunan siyaseti çok mühim bir safhaya girmiş bulunuyor. Mem - leket ya M, Venizelosun vuku bu- lacağı haber verdiği dahili harbe sürüklenecek, yahut M. Venize. losla hükümet barışacaktır, ! Bu vaziyet ceneral Palastirasın | geçen 6 martta yaptığı darbei hü- kümetten ileri (o geliyor. Ceneral Palastıras, intihabat Çaldaris fırkasının kazanmakta ol duğunu görünce diktatörlük ilân etmiş, fakat bu diktatörlük sürat- le bertaraf edilmiş, ve M. Çalda- ris ekseriyeti kazandığı için iktidar mevkiine geçmşti, M. Çaldarisin taraftarlardan birçokları Palastirasın darbei hü- kümetinden M. Venizelosun ma - nen mesul olduğu kanaatini besle- diklerinden harekete geçmek ve M. Venizelosu mesul tutmak is- temişler, Çaldaris — 2 — VAKITİS Z.nci si esnasmda | Tütün şirketi Lâyihayı gümrükler en- cümeni kabul etti Ankara, 14 (Hususi) — Tütün- lerimizin hariçteki satışını ilerilet- mek makasdiyle bir limitet şirket teşkili hakkındaki kanun lâyihası gümrük ve inhisarlar encümenin- de tetkik olunmuştur. encümen esbabı mucibe lâyihasın- da; memleketimizde normal tütün istihsalâtının kırk, elli milyon kilo olduğunu, bunun ancak 14 milyon kilosunun dahilde ( kullanıldığını kaydettikten sonra, her sene 25 milyon kilo tütünün © harice sevk ve ihracı lüzumunu göstermiş, bu iş için bir limitet şirket teşkili hak- kındaki hükümet teklifini muvafık i bulduğunu bildirmiştir. encümen; istihsal edilen tütünlerin dış pazar larda sürümünü temin etmek, her hükümeti de İ nevi mamul tütün, cigara satışıyle certeral Palastirasla teşriki mesai icabında yaprak tütün ticaretiyle eden zabitlerin azli için bır takrır | uğraşmak üzere böyle bir vermeğe mecbur olmuştu. Mesele, mecliste mevzuu bah- solduğu zaman Palastiras lehinde söylediği sözler gürültüyle karsılandığı için kendi- siyle arkadaşları meclisi terketmis ler, ve hükümet söz hürriyetini, temin etmedikçe iclima'ara iştirak | etmemeğe karar vermişlerdi. losla karısı bir sui kasta uğradılar | ve hükümet sui kastın faillerini ya- kalamaktan aciz kaldı. Bu da hükümetle arasını biraz daha açtı. Meclis tekrar açıldığı * darbei hükümete iştirak eden za - bitlerin ordudan ihracma ait tak - rir meclisten geçtiyse de ayan mec lisi tarafından reddolundu ve tek. rar meclise döndü. Yunan kanunu esasisine göre böyle bir takrir mec- lis tarafımdan tekrar kabul edile - cek olursa iki ay sonra tekrar reye konur ve mutlak ekseriyeti kazan makla kanuniyet kesbeder. Fakat bu iki ay geçmeden evel, ayanla mebuslar bir araya gelerek bir ka- rar ittihaz edebilirler. Yunan aya- © nında ekseriyet ısrarda olduğu için bu içtima aktolunduğu takdirde vzuu bahsolan takririn reddolu- muhakkaktır. :— Vazıyet bu merkezde iken hü- kümetle muhalefeti uzlaştırmak ! için bunevi teşebbüsler (o bo- şa gitti. Ve Çaldaris ile Venize - los kavgası vahim bir mahiyet aldı. Yunan hükümetine göre darbei hükümete iştirak eden zabitleri çıkarmak bir disiplin me. | liberallerin Fakat bu zabitlerin Venizelos hükümeti devrinde hiberalleri tak- viye için teşkil olunan askeri cemi- yete mensubiyetleri ve bu cemiyet ten aldıkları emirleri yapmaları, Venizelos taraftarlarının bunları siyanet için inat göstermelerini icap ettiriyor. M. Venizelos son nutuklarında dakili harp tehditlerinde bulundu ğu için son haftalar zarfında Yu -| — manistanda gerginlik vardı. ğ Buna rağmen M. Çaldaris, bir ravendi daha kazanmış bulunu - yor. Çünkü muhalif / liberaller iki meclisin bir arada toplanması için M. Venizelosun! | Bu vakadan sonra M. Vehize - | şirket teşkilini tasvip etmiş, lâyihayı ay- nen kabul etmiştir. —— > — Gâzi Hz. nin tebrikleri Ankara, 14 (Hususi) — Reisi cümhur Hz. doğumunun yıl dönü. mü münasebetiyle, İtalya © kralı Hz. ni telgrafla tebrik etmişler,İ- talyan kralı bir teşekkür telgrafı göndermiştir. Kümes hayvanları hariç- , ten kesilmiş gelecek ” Ankara, id mm Co ii |rük ve inhisarlar eni; da- zaman | mızlık ve nesil ıslahı için getirile- cek hayvanlar müstesna olmak ü - zere, kümes hayvanlarım Türki- yeye ancak kesilmiş olarak getiril- günleri yapılan toplantıların ken- meleri hakkında sağlık zabıtası ka- nununa bir madde ilâvesine dair Tâyihayı tetkik ve aynen kabul et - miştir, mi Bütçe münakalesi Ankara, 14 (Hususi) — Milli müdafaa vekâleti deniz bütçesinde 13500, emniyet umum müdürlüğü bütçesinde de üç bin liralık müna - kale yapılmasına dair lâyiha B. M. Meclisine verilmiştir. Fırkâ grupu toplandı Ankara, 14 (Hususi) — C, H. Ankara, 14 (Hususi) — Dev - Fırkası meclisi grupu bugün top - landı. Dahiliye vekili Şükrü Kaya Bey içtimada beyanatta bulundu. Nurullah Esat Bey Ankara, 14 (Hususi) — Sumer ide bulunduğuna dair olan haber - Silâhları azaltma konfe- ransı çıkm aza giriyor Ortada sui niyet olduğunu söyliyen | Cenewre,14 (A. A.) — M. Hen- dersonun yakininde bulunan zevat mumaileybin dün akşam kendisi - nin vazıyeti ıslah edilmediği tak - dirde silâhları azaltma konferansı riyasetinden istifa etmek niyetin - ilerin intişarına müsaade etmesinin sebebi, bazı hükümetlerin mezkür konferansı bom boş, adelâ muattal bir bale o getirme- lerini görmek, olduğunu söylemiş- | lerdir. M. Hendersonun bu suretle mü- dahalesi bazı devletlere hem bir ihtar hem de bazı (o hükümetlerin üzerinde bir tazyik vasıtası telâk- ki edilmektedir. M. Hendersonun bu hareketile Fransayı istihdaf et- tiği. aşikârdır. o Çünkü meşguli- yetleri yüzünden Paristen ayrıla- mamak mecburiyetinde bulunan M. Paul Boncour kendi yerine M. Massigliyi göndermiştir. Cenevre, 14 (A .A.) — Silâhla- ri azaltma konferansı reisi M. | Henderson konferansın toplandığı | binanın koridorlarında bu sabah | elde edilmesi için daha konferans reisi istifa niyetinde... sonun ümitleri kuvvetli surette da- gılmıştır, M. Henderson, sözlerinin so- nunda demişir ki: T “«.— Ortada suiniyet olduğuna şüphe edilemez.,, M. Hendersonun şimdiki halde | ortaya çıkan yeni şartlar ve yeni vazıyet karşısında Cenevrede da ha uzun müddet söylemiştir. M. Hendersonun bazı terakkiler kuvvetli bir karar alınmadığı takdirde ken- disini konferans reisliğine getiren milletler cemiyeti meclisinin emri- ne hazır bulunmaktan başka ya- pacak bir işi kalmamış olacağını bildirmiştir. kalamıyacağını tırları da ilâve edebileceğini kay - dediyor: M. Henderson vazıfesinden çe - kilmek mecburiyetinde kalacak o - lursa milletler cemiyeti meclisine bir rapor verecektir. M. Henderson bu raporunda gerek silâhları azalt ma konferansının ve gerek millet- görünür görünmez bir çok kimse - ler etrafına toplanmıştır. azaltma konferansının vazıyeti hakkında ehemmiyetli surette tet- kikler yaptığını, geçen cumartesi disini müşkül ve sıkıntılı bir vazı- | yette bıraktığını, çünkü pek haklı olarak umduğu müzaheratı göre - mediğini söylemiştir. ler cemiyetinin varlığını tehdit e- den tehlikeleri ortaya dökecektir. M. Henderson ümitsiz.. Cenevre; 14 (AAJ--M, Hen- derson, silâhları azaltma konfe © ransının koridorlürmaz” sorulan suallere verdiği cevapta, ümitlerinin çok sarsıldığını, İtal - yanın bir müşahit vazıyeti alarak | uzaklaşmasına acıdığını söylemiş- | tir. | M. Henderson, Almanyanın konferanstan o çekilmesinden do- Bilhassa İtalyan murahhas heye- ti bundan sonraki (© toplantılarda sadece bir müşahit vazıyeti alaca- ğını bildirir bildirmez M. Hender- Beynelmilel leye iştirâk letler arasında çıkabilecek ihtilâf. ların muslihane bir surette hal ve | tesviyesinj istihdaf eden tahkimi | umumi senedine (hükümetimiz de iltihak etmesi Vekiller Heyetin | icinde kalmak üzere, iştirak et- ünl bni ini NESİLE 199 kabul olunmuş ve (bu hususta! i mektedir. Bu maddeler şunlardır. sat Bey bu akşamki trenle İstan- hazırlanan — kanun lâyıhası B. M.| i bula: hareket etti. o —— Bir vali tekaüt edildi Ankara, 14 (Hususi) — Malat-! ya valisi Tevfik Bey tekaüde sev - caat olunmaması,, hakkındaki mi kedilmiş, yerine Balıkesir valisi Etem Bey tayin olunmuştur. tirak etmemekte israr ediyorlar. O halde Yunanistan dahili har- be mi gidiyor? Yoksa M. Venizelos siyasetten mi çekiliyor? vehamet kesbetmesine meydan ve- ri tetümme ve neticesi bulunmuş! Bununla beraber i e ai olduğu, bunun devletler arasında Meclisine verilmiştir. Lâyıhanın esbabı mucibesinde; /tahkimi umumi senedinin “har - be milli siyaset aleti olarak müra - sakın ihtilâfları filen halle medar olabilecek umumi ve mecburi mu hakeme usulü “Grocödure,, ile it - mam ve ikmal edilmesi arzusun - dan doğmuş; binaberin (o “Briyan — Kellog,, misakının tabii ve zaru aktolunan iki taraflı tahkim mu- rilmemesi ümidi henüz mevcuttur, | ahedelerinden farklı olarak cihan- ileri sürdükleri metalipten vaz keç — SN z Rk ii ö.R. şümul ve umumi ihtilâfların birer neticeye a için. mai Öğ 3 ladini eyi kili; lke evel zuhur eden vaka veya vazıyet lerden doğan ihtilâflar.. tin salâhiyet münhasırasına ter - kettiği ihtilâflar,. let arasındaki münasebete eden ibtilâflar.. velt Fenlândiya sefiri ile Fenlândi yanın harp borçları hakkında uzun uzadıya konuşmuştur. resmi e ğar gibi görünen sui niyeti de kay- dederek konferansın bugünkü dur- gunluk hali devam edecek o'ursa istifa edeceğini ihsas etmiştir. bir mukave- ediyoruz.. edilecek bir vasıta olduğu zikredil mektedir. Hükümetimiz 26 eylül 1928 ta- rihli tahkimi umumi senedine, a - şağıdaki madde'er tatbik sahası ha 1 — Türkiyenin iltihakından 4 — Hukuku düvelin bir devle- 3 — Türkiye ile üçüncü bir dev temas Fenlandiyanın borçları Vaşington, 14 (A.A) — M. Ruz Havas ajansı bu habere şu sa -| ! yerli malı haftasınm her / Karşılama hazırlıkları ve hususi memur maaşlarını” Tasarruf haftası Gelecek ay, başvekilin. bir nutkile açılacak j Ankara, 14 (A.A.) —12 > kânunda yapılacak olan d. için tasarruf ve yerli malı haftasi “.. i bütün Türkiyede hararetli Hak lar ve faaliyetler başlamıştır. tayı, gene geçen yıllarda © gibi, Başvekil İsmet ga e ik Halkevinde ve radyo önünde si” i buyuracakları mühim bir nut si gi açacaktır. B. M. M. Reisi ve milli sat ve tasarruf cemiyeti reisi Ki zım Paşa Hz. de aynı gün & Ankara radyosundan mil ete ri edeceklerdir. Haftanın diğe şamlarında da heyeti vaki va rı Ankara radyosundan konferi” ei lar vereceklerdir. Cemiyet bu ta için altı propaganda Vevbesi zırlamaktadır. Bu levha" m birinden yirmi bin nüsha bağıl tadır. Levhalar para birikti 1 i yerli malı kullanmayı, üzüm, pit | zeytinyağı istihlâkinin artması K. . i pagandasına tahsis olunma. İ Mekteplerde oynanmak üzere i Gündüz Bey tarafından hazirlaf . N piyesler ve monoloğlar bos | Bu hafta Türkiyenin her tara cemiyetin gayeleri etrafında © si | tingler, müsamereler yapıla€ P le ve sergiler açılacak ve yerli mali hak | ile vitrinler süslenecektir. Bu tada aynı zamanda kumbaras! 9 lanlar kumbaralarını o banki götürüp boşltacak'ardır. Kum ' rası olmıyanların da kumbara maları için de geniş bir prop#$ ;da yapılacaktır. O hafta. incir (fındık gibi yerli yemişler” Kısaca dördüncü | | al o) £ tasarruf ğ daha can'ı bir iktısat bayramı * linde kutlulanacağı şimdiden laşılmaktadır. yeman zi İİ Ismet Paşa Hz. (Baş tarafı İnel sayıfada) kili Celâl Beyle hakimiyeti mi baş muharriri Falih Rıfkı Bey refakat edeceklerdir. iğ Ziraat vekili Muhlis Bey d€ yancığa gitmek üzere yarınki * le İstanbula hareket edecektir: Zonguldakta hazırlık Ğ Zonguldak, 14 (Hususi) — öl vekil İsmet Paşa Hz. ile i kili Celâl Beyin perşembe gü” ge vapuru ile Ereğliyi, orada, Zongu'dağı teşrif edecekleri ha alınmıştır. a | Bu haber Zeng akke bir sevinç içerisinde (| bır: Vm ği şimdiden her taraf donanmışti”” Yeni vergi haberle” doğru değil ir Bütçe muvazenesini temin veri maaş ve ücretlerden yeni : alınması ihtimaline dair Ank*” dan gelen haberlerin kati ? hiyeti olmadığı — bildiriln Bu bahis etrafında gelen !€ larm birisinde deniliyor ki? Resmi ve hususi om maaşlarından yeni bir vergi * fikri yoktur. Çünkü kazanç ran ve muvazene vergileriyle “0 derecede bir külfete tabi kanaati vardır. Görüşmede M. Philips ile M. A-| © Hükümet 934 bütçesiyle | cheson da bulunmuşlardır. Hiç bir < surette ancak şubat a gul el
