17 Nisan 1933 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 9

Sayıfa: 9 itap sistemi abul edilirken dikkat edilmesi lâzım noktalar Yardımcı kitaplar ve muallimlere tek kitabı | kullanma usulünün öğretilmesi işi Meti aptığı tetkikat biha, A0Zim ettiği “Tek kitap » hım bazı kısımları geçen- dan ii zetelerde intişar etti, Bun- j iy aldığına göre maarif ve- an derş kitaplarımın; bir taraf- YEN, yazılışı, ilim ve kül fiy kasr cihetinden, diğer ta- İğde ve fiatları gibi iktısa- EN den devletin esaslı kon- , kabay a alınması O lüzumunu r *$ ve bu esasa göre ha- i Beçmiş bulunuyor, Ma ps tedris vetiresinin en , — unsuru, en kıymetli vel bilgi ve rm la Mühin, takdir eden vekâletin bu ina, teseleyi sağlam © esaslara lab ine istemesi kadar ç olamaz, bul e eden evvel tek kitabı ka Sia, tamamile skolastik bir te Memleketimize sokmak - ağ i hükümlerin de yan- dey söylemek mecburiye- Evvaj mağ tek kitabı memlekete Mez, B, ,elesi mevzuu bahsola- Kevin yaya kitap, Peyami Safa ki al dığı en dar manada da- iznini olsa, bunun yeni bir ki muhakkaktır. Çünkü Li ar birkaç istisnadan , de > bütün mekteplerimiz- di, * kitabı sistemi hakim- ediy muhtelif derslere ait tok kı, © tarafından yazılmış bir Yaf içi avrdı. Fakat muallim — ardan birini kabul vonra talebe sadece bu Üç ederdi. Ve bu akolar Mekteği, bugüne kadar devam har <ihetten, bir derse ait o- aga leli müelliflerin kitapları İla iribirlerine İN Yay den, hususi ve mahal- Vek Meva uygun olanları seç - İş Sonra, bahis bile olamaz. Kaya iktaba göre yapı - Sak, anlatı tedrisat, kastedilen 4 ; bir kitap ola - bu hüküm, doğru bu takdirde dahi, K ik bir dikkat €ydana gelecek tı kitabı, ne de olsa maziye YE / / hain kastedilen İ çölün, i Mmaarif vekâleti tek ki- / we Sea kaktetmediğini büyük niyetle gördük. Maaif / “vap Metan, bileğin l daş Zetelerde Li beya - tek anlıyoruz ki, çocuğun kitabından baş- Mys 8 değ lan an ki ir. Bilâkis istenen taylar nlümtz muhtelif ederek şahsi olar iy nar kazanma» Z ir. Bu endi MERE Vekile hez e OK tetebbü kitapla- tahil LAN ” ” kılmak mak bütçesine i- . k >» 50,000 | kitap, dimeden sonra, Meteelsi hakkındaki du it vekâletinin mektep ki ü imi iyebilirim: p ki -|düşündüklerimi söyliyebilirim: hakkında yi Evvelâ, zannediyorum ki, bu “Tek kitap,, tabiri, bir çok yanlış anlayışlara meydan veren ve pek de uygun olmıyan bir tabirdir. Çünkü hakikatte tek kitap sistemi yoktur, bilâkis çok kitap esası ka- bul edilmiş demektir. Bir esas ki- lap ve onun yanmda onu tamam - lıyacak birçok yardımcı kitaplar - vekil beyefendinin tabirlerile Derslere mütenazır olan O tetebbü kitapları olacaktır. Bence, bu tek ders kitabr, han « gi derse ait olursa olsun — ma - halli hususiyetlerle alâkası olm - yan asgari bir programa ait €sa$ bilgileri, teknikleri, mümareseler! ve tecrübeleri ihtira eden bir el kitabı mahiyetindedir. Bu kitap - larda ayni zamanda, içinde mev- zuubahsolan mevzulara ait tale - benin müracaat edecekleri eserle- rin isimleri de olacaktır. Yazılış i- tibarile mümkün olduğu kadar sa- de ve müspet olacaktır. Söz kala- balığı bulunmıyacaktır. Bu kitap, bem muallim, hem de talebe içni adeta bir kadro çizecektir. Çocuk- lar bu kadroyu, şahsi istidat ve kabiliyetleri ve mahalli hususiyet- lere göre, muallimin izahatı, ken- di şahsi müşahede ve tecrübeleri ve diğer yardımcı kitaplardan öğ- rendikleri bilgilerle | dolduracak, genişlenecek ve derinleştirecek - tir, Yardımcı kitaplar için de sağlam esaslar konulmalı Ders programlarında (mevcut olan muhtelif tedris mevzularma merbut olarak tertip ve tanzim €- dilecek olan bu yardımcı kitapla- rm da; kendilerinden beklenen bü- tün faydaları temin edebilmek i- çin büyük dikkat ve itinayla tertip ve tabedilmiş olmaları lâzımdır. Bu yardımcı kitaplar, ders prog ramlarımda mevcut olan muhtelif tedris mevzularına ait, ve hitap et- tikleri talebenin seviyeleri düşünü- lerek yazılmış olan küçük kitap - lardır, Bunlar, muhtelif ilim ve fen meselelerine (Tavukçuluk, zi- raat, pamukçuluk, ipekçilik, bağ - cılık, ormancılık, balıkçılık, avcı - lık...) tabiata, tarihe, coğrafyaya ait kıraatler, seyahatnameler, e -. debi kıymeti olan eserlerden par- çalar, muhtelif keşif ve ihtirala - rın (ateş, tenvir, teshin, nakil va» sıtalarının, buharın, elektriğin..) tarihçeleri, büyük © şahsiyetlerin tercümeihalleridir. Esas kitaplar kadar mühim © lan bu yardımcı kitapların tertip ve tab'ını tesadüfe bırakmak ve bunların mekteplerce alınmasını ihtiyari tutmak kat'iyyen dğoru o- lamaz. Bu sistemin muvaffakıyeti, an- cak bu yardımcı kitapların tertip ve tab'ını ve mekteplerce alınma - sının teminini sağlam esaslara bağlamakla kabildir. Vekâlet, program zaruretlerini ve mahalli ihtiyaçları gözönünde bulundurarak, lüzumu olan bu yardımcı kitapların bir (listesini tanzim ve ilin ederek muayyen bir zaman zarfında tertip ve tab- mı temin etmelidir. Bu liste ihtimal 100, belki 200 kitabı ihtiya edecektir. Tabii bu kitapların miktarını tahdit etmek doğru olmaz. Faydalı olan her ki- | | tap bir vekâlet tarafından bu lis - teye ilâve edilmelidir. Esasen harf inkılâbındanberi o muhtelif kitap- çılar tarafından neşredilmiş olan eserler arasmdan yardımcı kitap vazifesini görebilecek epeyce ki- tap bulabiliriz. Bunları sıkı bir tetkikten sonra seçip bu listeye koymak mümkün ve lâzımdır. Di- ğer kitaplar hazırlanıncaya kadar bunlar bizim için ilk sermayeyi teşkil edeceklerdir. Şahsen kuvvetle kani bulunu - yorum ki, tedrisat; bu suretle ter- tip edilecek yardımcı - kitaplarla beslenen esas kitaplar üzerine is - tinat ederek yapıldığı (takdirde ilk tahsilde şimdiye kadar görül - memiş bir şekilde derin bir inkı - lâp meydana gelmiş olacaktır. Mektep kitapçılarına yeni bir faaliyet sahası Diğer cihetten bu yardımcı ki- taplar, ders kitaplarının devlet in- bisarma alımması dolayısile faali- yet ve menfataleri tahdit edilmiş . Jolan mektep kitapçılarına yeni ve geniş bir surette faaliyet temin e- decektir. Bu, ne de olsa memleket irfanına hizmet etmiş ve bilhassa meydana çıkardıkları eserlerle harf inkılâbma çok faydalı olmuş olan kitapçıların emeklerine karşı bir mükâfat olacaktır, Şunu da ilâve edelim ki, bu yar- dımcı kitaplarm kendilerinden ! beklediğimiz faydaları temin ede- bilmeleri için ve esas ders kitap - ları gibi talebe tarafından alın « maları mecburi tutulmaları lâ - zımdır. Şüphesiz bugünkü iktısa- di vaziyet dahilinde her talebe - den, bilhassa fakir talebeden, e - sas ders kitpalarmdan başka on beş yirmi tane yardımcı kitap al - maları istenemez. Bunun madde - ten imkânı yoktur. Fakat kırk elli talebesi olan bir sınıfta bu yar - dımcı kitapların her birinden ü « çer, dörder tane tedarik etmek imkânı vardır. Bunu, kısmen tale- beden toplanacak paralar, kısmen mahalli maarif (o idarelerinin ve maarif vekâletinin yardımı ile te- min etmek kabil olacaktır. Binaenaleyh, bu yardımcı ki » tapların da, esas ders kitaplarının bulunduğu resmi kitap | listesine konması ve.muallimin bunlardan / kendi sınıfınm ihtiyacına uygün olanlarından asgari bir miktarmı almıya mecbur tutulması lâzım - idır. | Meseleyi biraz daha derinleş » tirecek olursak görürüz ki bu yar- dımcı kitaplar; tedrisatın az çok ferdileştirilmesini temin (edecek ve tek kitaba bağlanmaktan te « vellüt eden zararları (Fikir mah - dudiyeti, kitabi zihniyet)i ortadan kaldıracağı gibi ayni zamanda tedrisatın millileştirilmesini ma - halli ihtiyaçlara uygun tedrisatta bulunulmasını mümkün kılacak - tır, Tedrisat ferdileşecektir, çün » kü: Her çocuk, zekâsı, gayreti te- mayül ve istidatları nispetinde bu yardımcı kitaplardan istifade ede- cek, esas kitaplar vasıtasile ka * zandığı bilgilerin şu veya bu kıs - ramı genişletecek ve derinleştire - cektir. Bir kelimeyle kuvvet ve kabiliyetire göre ilerliyecek ve in- kişaf edecektir. RL © Kadıköy avcılarının güzel bir teşebbüsü verene tış yeri yapılacak olan Fuat Pş. bahçesinden bir kisım Kadıköyün miktarı bir kaç yü- | duhuliye mukabilinde sahadan is - ze baliğ olan avcıları, muntazam 'tifade (o edebilecektir. Senenin bir birlik vücuda getirmek husu- | muhtelif zamanlarında atış mü - sundaki emellerini, son günlerde | sabakaları yapılacak, muvaffak tahakkuk ettirmeğe muvaffak ol | olanlara kupalar verilecektir. muşlardır. Son derece pratik ve Birliğin esas gayelerinden biri cezri sistemler dahilinde hareket | de heveskâr gençlere bir usul tah - eden Kadıköy avcıları, (derhal | tında avcılığı ve atıcılığı o öğret - faaliyete geçebilmek için, işe ilk | mektir. Bu suretle Türklerin e - evvel bir atış sahası tesis et | sasen gayet müstait oldukları atı - mekle başlamışlardır. Uzun a-/cılıkta büyük (muvaffakiyetler raşimmalar neticesinde en muva- | gösterecekleri şüphesiz loduğu gi - fık yer olarak Kalamış — Fener- İbi ordumuz da askeri vazifelerini bahçe yolu üzerindeki Fuat Paşa | yapmak üzere davet ettiği gençle - arsası bulunmuş ve atış (yerinin |ri karşısında keskin birer nışan - burada tesisine karar verilmiştir. cı, dağda, ormanda © yürümesini Bu arsa merkezi bir mevkide bu - | bilir, soğuğa, sıcağa ve her türlü lunmasına rağmen üç taraftan | mezahime mütehammil birer spor- bostan ve tarlalarla çevrilmiş ve | cu olarak bulacaktır. esasen de son derece vâsi o oldu- Büyük erkânı harbiyemizin ve ğündan civardaki evlere hiç bir | muhterem Maarif Vekâletimizin suretle rahatsızlık verilmiyecektir. | avcılığın gençleri askerliğe hazır - Pek tabiidir ki, bu atış yerinde ya |lamak hususundaki ( faidelerini ince saçma ile doldurulmuş av tü * | takdir etmiş olmaları bütün avcı - fekleri veya nışan atmağa mahsus | ları büyük ümitlere düşürmüştür, sessiz tüfekler istimal edilecektir. | Barut inhisarmın şehirde bir poli » Velhasıl civar için ne tehlike ve ne | gon inşası tasavvuruna © rağmen, de rahatsızlık varit değildir. Kadıköy avcıları bu işi hükümete Alış yeri son tekemmülüta gö » | yük etmedense bizzat başarmağa re yapılacaktır. Biri sun'i (o gü «| karar vermişlerdir. vercinler üzerine, diğeri de yivli nışan tüfeklerile sabit hedeflere! başlanacaktır. Kadıköy avcıları atış yapmak üzere iki kısmı itbi -İ bu hayırlı teşebbüslerinde hükü - va edecektir. Bu sahada gençle -İmetin kendilerinden o kıymettar re, tanmmış avcılar (e tarafından, | müzaheretini esirgemiyeceğini ü - bir usul dahilinde atıcılık ders- | mit etmektedirler. leri verilecek ve âza olmıyan her Kendilerine hangi bir kimse de ufak bir | temenni ederiz. Resmi müsaadelerin istihsaline muvaffakiyetler lâzımdır. Halbuki bu yeni vaziye- te hazırlanmış değillerdir. Bu itirazda bir hakikat hissesi olmakla ve bu münasebetle mual- lim mekteplerinin yeni terbiye ve tedris esaslarına göre ıslabları â » cil bir zaruret olduğunu tekrar et- mekle beraber kuvvetle iddia ede- bilirim ki, mualiimlere kitapların bu şekilde kullanılmasını öğret - Söz sadi ker İkiye eli mek, topluluk ve talebenin zati abi hayata bağlamak, talebeyi ha faaliyeti üzerine istinat eden yeni yat için hazırlamak imkânı hâsıl müfredat programlarını tatbik et- tirmekten çok daha kolay ve müm kündür. Bu işin, bir kaç konferans ve bilhassa ameli mahiyette risa - lelerle temin edilebileceği kanaa - tindeyim. Ayni zamanda tedrisat mahal- lileşecektir. Filhakika bu yardımcı kitaplar sayesinde, muhtelif mu - hitlerin ve mmtakaların şerait ve iktiyaçlarma göre, muayyen mev- zulara daha fazla ehemmiyet ve - rerek, onların üzerinde daha çok durmak, onları daha ziyade de - rinleştirmek ve bu suretle tedrisa- tı, bugün olduğu gibi Oöldürücü olacaktır. İşte ben tek kitaptan bunu an- yorum. Maarif vekâletinin de böyle anladığından ve (meseleyi bu şekilde halledeceğinden şüp - he etmemek lâzımdır. Binaenaleyh bu makalemi bir : Vi , | temenni ile neticelendirmek isti - Muallimlere konferanslar İ yorum. O da, maarif vekâletinin vererek, risaleler çıkararak.. - , kitap meselesini esaslı bir su » Yazıma nihayet vermeden ev - | rette hallederken muallimler için, i vel muhtemel bir itiraza © cevap talebeye kitapları nasıl kulandı - vermek istiyorum: racağını gösterecek konferanslar Denilebilir ki, mekteplerde e » | tertip ettirmesini, ondan daha ko- sa» ve yardımcı kitaplar oüzerine İlay ve faydalısı ameli mahiyette istinat eden bu şekilde bir tedri - | risaleler tertip ettirmesini ricadan sat yapılabilmesi için, muallimle - | ibarettir, İrin bu iş için hazırlanmış olmaları | Sadrettin Celâl