31 Mart 1933 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 6
RE da mm Gelem MM e l pr NEY ağ ağa er ri yıfa: 6 i İl Doktor Ahmet Süheyl Beye İstanbuldan itibaren Aradolu 7e Rumelide Türk yüzünü ağar - i an Koca Mimar Sinanın ölümü | # dün bugün yıldönümüdür. 996 — 1588. İlk Mimar Sinan ihtifalin den biri her sene okuyuculara ha - yatı ve eserleri hakkında bir çok yazılar yazıldı. Fakat Türk mimarisi hakkında | İlmi ve fenni ne gibi tekâmüller We inkılâplar vücuda getirdiğine dair meselâ eserlerinin tarihi ve - sikaları, plânları, resimleri, de - tayları, fotoğrafları ve eserlerin Mimar Sinanın büyük eseri Süleymaniye deki tenasüp mimariye ait hesa - bat ve tersimat olarak toplana - madı, Bu fedakârlığı Sinan muhibbi mimarlarımız başarabi - İirler. Sinanın 920 senesinden i -| tibaren askerlik hayatı başlar. Çaldıran, Tibriz, Kahire, Rados, Belgrat, Mahaç, Budin, Bağdat, Van seferlerinde bulunarak şehir ve kasabalardaki mimari eserleri tetkik ederek ilmen vukufunu tev- si etmiştir. 945 — 1538 Hassa mimari A - cem Alinin ölümü üzerine Mimar Sinan Hassa mimarı olmuştur. Bu © tarihten itibaren çırakları (Mimar Mehmet ağa - Davut - Dalgıç Ah - met Çevuş - Mustafa - Ramâzan ve Hindistanda çalışan İsa - İsma- il - Yusuf) ile beraber bir çok ca - miler ve mesçitler - medreseler - | imaretler - hastaneler - Kırkçeşme £ su yolları ve kemerleri - büyük! © köprüler - Kervansaraylar - mah- zenler - saraylar - hamamlar - tür- be ve sebiller yapmıştır. Askeri İ müzede (6009) numarada kayitli | İ bir pergârı vardır. Bu eserler bu-| güne kadar hayret ve hürmetlerle | i temaşa edilmektedir. 1928 yılın. da İstanbula gelen Amerikalı mi- mar meşhur profesör (Bonhvin) Vakıt gazetesi muharririne ihti- sasatını şu suretle anlatmıştır; “Hemen hemen bütün dünyayı gezdim, bir çok tarihi ve san'at noktai nazarından haizi kıymet olan Enafisi âsarı yakinen tet - kik ettim. Fakat (Süleymaniye) camii kadar yüksek ve müstesna bir eser görmedim.,, Sinan Türk memleketine o de virde değerli mimar ve san'atkâr - lar yetiştirmiştir. Mimar Sinan öldükten sonra hassa mimarı Mehmet ağa ol- muştur. Mimar Mehmet ağanın mükemmel tercümei halini ve yaptığı eserleri hakkında kıymet- İİ Sayfa vr e se — i Koca Mimar Sinan ve Sabık Hidiv “ yaptığı “ Askerlik hayatı - Camileri, hastaneleri e. * köprü, su yolu, hamam ve türbeleri eserler İli malümat yazma kitap Elmima- riye — Sefaname namındaki e- serde vardır. İktam sahibi Ah- met Cevdet Beyin hususi kütüpa- nesinde bulunan bu eser | bibli- yoğrafi noktasından gayet kiy- metlidir. Sinan bazı eserlerinde çini tezyinatı kullanmıyarak sade yapmış ve bazılarına gayet güzel çiniler kulanmıştır. Yaptığı ince- likler ve güzelliklere insan bak- makla doyamaz. Sinan halkın sıhhatile de alâ - kadardı. Süleymaniyeyi yapar - ken camiin havasını alıp vermek için büyük kapının yukarı kıs - munda yarım kubbe de hava delik- leri yapmıştır. Edirnedeki Seli miyesile OSüleymaniyesi (o Sinan | mektebinin şaheseridir. & Başta Şehzade camii olmak üzere Gazi» paşa göprüsünün diğer baş tara - fı, Azapkapısmda Paşa camii, E - dirnedeki Selimiyenin küçük bir modelidir, İ Bu cami senelerdenberi harap- tr. Rüstem Paşa, Kadırgadaki İ Mehmetpaşa, Üsküdarda ve Edir- nekapıdaki Mihrimah ve Üskü- darda Atikvalde - İzmitte Pertev- paşa - Manisadaki Müradiye - Si- nanpaşa - Hırkayişerif civarında Mesihpaşa - Topkapıda (o Ahmet- | paşa ve Kayseride Osmanpaşa ve Hacipaşa - Haseki camii - Eyüpte Zalpaşa - haraptır - Kılıçalipaşa - Ankaradaki Ahmetpaşa Ocamii gibi sekseni mütecaviz cami yap * ! mıştır. o Ankaradaki Ahmetpaşa camii, Cebecibaşı bağlarma ve tepelerine nazır gümüş gibi par - lıyan kurşun kaplı camii, Anka - rada Kurşunlu cami demekle ma - Mimar Sinanın Ankaradaki eseri Ahmet paşa camii ruf ve Aslanhane camiinden sonra Ankaranın en büyük camii - dir. Vasi bir meydan ortasında dört dıvar üzerine sarıya mail taş- tan yapılmış ve kubbede 16 adet pencereli ve kurşun kubbeli bir camidir. Camiin eni ve boyu 14 metre - idir. Minberi taştan oymasiz, sade bir surette yapılmıştır. Müezzin mahfeli kapı ile sağ cephenin köşe i sindedir ve oymalı taştan pek za- İ rif yapılmıştır. Camiin haricinde üç kubbeli son camaat mahalli ol- dukça geniştir. Bu camiin nakış- ları diğer camiler gibi murur 2&- İ manla değişmiştir. Sinanın eserlerinin hakiki sa - yısı malüm olmadığı gibi çırakla - rının da sayısı malüm değildir. Ko ca Sinan namına Yenibahçede bir i Burada bankasını açmak üzere KAHİRE, 27 (Hususi) Mekke- den gelen malümata göre Kral İbnissuut hükümeti sabık Mı sır Hidivisi Abbas Paşa ile Hicaz- da bir Devlet bankası tesisi için itilâf etmiştir. Bankanın serma- yesini sabık Hidiv temin edecek- lir. Hidiv namına müzakeratı i dare eden Abdülhamit Şedit Bey (Mekke) den Cenevreye dönerek Hidiv'e neticeyi bildirmiştir. Ban- ka Nisanm ortalarında Ciddede açılacaktır ve sermayesi bir mil- yon İngiliz lirası olacaktır. Bu bankanın İbnissuut hükümetinin mali müzayakasını hafifletecektir. | Bundan başka İbnissuut hü - kümeti (Mekke - Cidde) hattr- nm imtiyazını alan şirketten 70 bin sterlin avans alacaktır. Bu hattın inşası Arabistanda mühim bir hareket uyandıracak ve para bolluğuna meydan aça - cakmış, tesisi Şimendifer kişesi suiistimali maznunları adliyede Şark şimendiferleri idaresinde iki gişe memuru tarafından yapıl- dığı ileri sürülen suiistimal işin- den dolayı polisçe yapılan tahki- kata ait dosya, dün adliyeye veril miştir. Bu iki kişiden başka dört kişi- nin daha suçlu vaziyette görüldü- | ğü söylenilmektedir. pe den gay | tintak”” dairesine” gönderilmiştir. ! Tahkikat derinleğtirilecektir. 18,000 lirayı tutan sulistima - lin kısmen bazı evrakı imha et - mek suretile ve aboneman kar; | neleri üzerinde yapıldığı anlaşıl - mıştır. Refet, Asım, Murat, Suat, Nuri Beylerle M. Kohen ve Alçı E- | fendiler zan altındadırlar. | Bl Ortaköyde bir gazinoda İş- lenen cinayetin muhakemesi; Ortaköyde bir gazinoda işle - inen bir cinayetin muhakemesine, dün İstanbul ağır ceza mahkeme - İ sinde devam olunmuştur. Suçlu, Sadık isminde birisidir ve Çakır Hasan isminde (birisini öldürdüğü iddiasile muhakeme edilmektedir. o Dava, temyizden gelmiş olarak yeniden görülüyor. Sadık, evvelce mahküm edilmiş - tir. Dün, bazı şahitler yüzleştiril miştir. Sonra, suçlu vekilinin gös - terdiği bazı şahitlerin çağrılma - sı için, muhakeme kalmıştır. mahallesile kendi bir mektep ve mesçiti ve çeşmesi var- dır. Büyük yangında yanmıştır. Yalnız sekiz köşeli ve 54 santim | genişliğinde ve 25 santim yüksek- liğinde ve 27 basamaklı külâh:| taştan yapılmış güzel bir minare | kalmıştır, bu da yıkılmak üzere - idir. oSinanın oSüleymaniyedeki türbesi Evkaf müdiriyeti tarafın: dan yeni baştan tamir edilmekte- dir. Ve etrafı temizlenmiş ve a-| çılmıştır. Bu meyanda Mesçit ve çeşmenin de tamir edileceği umul- maktadır. Mimar Sinan muhiplerinden hattat oğlu Muhittin İ kapattı, Mekkede | A ere ! Dil, tütün, orman masın, Mart souğunun adı | dan sonra ılık bahar havaları baş- i daha iyi gelir getiren mahsulü i Mermnleket Sereranasaem resime ves ver ear re essa Muğlada ve soğuk MUĞLA (VAKIT) — Büyük Gazinin önlüğile yapılmakta olan yeni dil karşılık bulmaları işi bu- rada çok büyük bir dikkatle kova- lanıyor. Herkes gücünün yettiği kadar çalışıyor. Çarşılarda, yol- larda, evlerde, toplantı yerlerin- de çok candan iş görüyorlar. Ma- arif dairesi bu işin başında geli - yor. Her gece ajansla gelen keli- meler derhal kazalara telgrafla bildiriliyor. Gelen fişler iyi bir süzgeçten geçirilerek işe yarıyan- lar, yaramıyanlardan ayıklanıyor ve Ankaraya gönderiliyor. Son günlerde bir de halk ina- nışları, halk âdetleri, halk an'ane- lerile de uğraşmak ve bunları top- lamak üzere ayrı bir derleme he- yeti kurulmuştur. Bu heyet Cavit Beyin başlığı altındadır. Heyet geçen gece toplanmış ve nasıl ça- lışacaklarına dair konuşmuşlar ve bir program yapmışlardır. Heyet her pazartesi günü toplanacak ve İ toplandıkları forklor ayıgınlarını du Vi Ankaraya yollıyacaklardır. Kocakarı soğukları Biz Muğlalılar Marttan korka” rız. Hattâ bizim diyarın ağaçları bile çiçeklerini ihtiyatla açarlar. Bu sene de böyle oldu. Bademler uyanmak üzere iken koca iiarı 80- ğuğu bastırdı. Hanımnineler darıl- böy- le.... Havalar ne iyi, âdeta bahar gibi geçiyordu. Bir gece baktık ki havi püklâdi, örtakle Soğudu, de! rece yeteleyin' sifirdan aşağı'dör- de kadar düştü. Yalnız Ası çiçek açan meyvalar ziyan gördü. Tütün fidelerine bir şey olmadı. Çünkü fideler örtülüdür; maamafih bir iki gündür havalar iyileşti. Bun- lar. Tütüncülük — Ormancılık Bizim memleketin tütünden yoktur. Eskiden ormancılık, çam kabukçuluğu vardı. Bunların anıl» ması şimdi geçmiş zamanda kal - dı. Ormancılık bir işe yaramıyor. Eskiden bizim vilâyetin sahilleri gemi direklerile donanırdı. Çün- kü bütün Afrikanm odun, kereste ihtiyacını vilâyetimizden giderir- di. Şimdi harici rekabetler çoğal dı. Bilhassa Ruslar Mısırda bizim- le son derece rakabettedirler. Ge- çerlerde bir kereste tüccarı Mısıra kereste satmağa gitti, fakat eli böğründe döndü. Çürkü Rusların teklifi bizim vereceğimiz amele parasınıni yarısından daha ucuz du. Tütünlerimiz yüzümüzü güldü. rüyor. Bu sene de iyi tütün ekil di. Ekim yerlerine çok dikkat e- 31 Mart 1933 Haberleri | Rekabet Ruslar ve kereste . . . ticaretimiz Geçen bir sene zarfında Mersin ve Tarsus ormanlarından 33417 si katran, 21891 i göknar 59542 si muhtelif ağaçlardan almak üzere 115250 kerestelik ağaç kesilmiş, bunlardan başka 371 kantar kö- mür ve 82 kantar siyah zift ve 340 kantar siyah katran ihraç edilmiş bunlardan 43859 lira varidat te- min edilmiştir. | Buna mukabil 12370 lira maaş ve diğer masraf- lar yapılmıştır. Bir zamanlar kereste ihracatm- da görülen tevekkuf son günlerde mahsüs bir tezayüt göstermekte- dir. Bilhassa doğramacılığa daha ziyade elverişli olmak itibarile Suriye ve Mısır piyasalarında dai- mi müşteri bulabilmektedir. Abbas Hilmi Pş. mektep yaptıracakmış Eski Mısır bidivi Abbas Hilmi Paşa Eskişehirde Çifteler tarafın- adile anılan köyde bir yatı mektebi yaptırmak niyetinde dir. Abbas Hilmi Paşa tanıdıkla - rından eski ziraat müdürü Şevket Beyle görüşmüş ve bir mektep yaptırabilmek için lâzım gelen tertibatın alınmasını bu zata ha vale etmiştir. Şevket Bey vilâyet maarif müdürüne müracaat ede- rek paşanın arzusunu söylemiş ve bir plân istemiştir. Mektebin bu'yaz yapılması Urulmatin dem Edirnede asri hapisane Edirnedeki yanık kışlanın asri bir hapishane şekline konulacağı bir müddet evvel yazılmıştı. Bu binanın tamiri için bazı kimseler omüracaat etmişlerdir. Son günlerde şartname ve proje- de değişklikler yapılmıştır. Alâ - kadarlar, bunları tetkik etmekte- dirler, Köy muhtarı Hanım Kütahyanm Emedin Örencik nahiye merkezi Örencik köyünde yapılan intihap neticesinde kıy- metli muallimlerimizden Cemile Hanımefendi muhtarlığa intihap edilmiştir. Borda epice büyük bir suiistimal Bursa, 29 (Hususi) — Bor in- hisarlar memuru zimmetine 19634 lirayı geçirmiş ve müfettiş (o beyi i atlatmak için boş bulunan 48 san- i dık tütünü dolu göstermek süre- tile iğfal etmek istemiştir. Netice- de heyet huzuru ile yapılan $sa- yımda bu miktar suiistimali ta- dildi. Sulu ve fena tarlalara tütün ekilmedi. Yerler seçildi. Tarlalar ayıklandı; tütün ondan sonra di- kildi. Dikmeye yeni başlanmi Gelişen fidanlar tarlalara dikili yor. Bu senede tütürlerimiz geçen senelerden daha iyi olacak, çünkü ekicilerimiz iyi tütün yetiştirmek için biribirlerlie âdeta boy ölçü- yorlar. Geçen ve daha evvelki seneler- den de az tütün kalmıştır. Bunlar da yavaş yavaş satılmaktadır. Ya za kadar tütünün bitmesi umulu- yor. M.C hakkuk ederek evrakı müddei w- mumiliğe tevdi, menkul ve gayri menkul emvaline ibtiyatı haciz vaz, kendisi tevkif olunmuştur. Muhabiriniz Cevdet Edremit muallimleri Edremit muallimleri Kurban bayramı tatilinden istifade ederek Ankaraya gideceklerdir. Para biriktirme cemiyeti Bandırmada “para biriktirme | cemiyeti,, adlı bir cemiyet kurul- muştur. Cemiyete şimdiden birçok aza yazılmıştır.
