—z— oeŞA v4 şeye yz, tomiketutjo yezyvanua öyrey 1ejosou enuyendı uungnyna ojayyos viad wijepj Hes »£a vayfi op tuLzapyazapığ öumsyej u -9Jarg vyreşeny yesnjo y3vopo şoyorey oJKog DA İrumşe ŞPyASI 3A Yipyoj Yazopı$ Mojı eyep uaygıpajdgs ajz0$ O 1149 “ıasargi uzpung Iğıpoyfos Usıyvu uupueyusduvA uoseg ozig — wowjig “npr çığop 'apım vpuLajey ip 429 — unreğed unpeşş şreç (j() $ruraj£os raepyap 10 #yuayo3 oulazn ziurigopej tutz'g sopuo3 nyun) GA Tullapgaodıunşa Yeis tuzıjsez UruLuajıjyz Ucu “Ty Sa ölüme anAA3yö) OPUJEYAOJ 11796 0408 ouğ “yasa 9219 aregeyıg urveğed une WEŞ Tpepo 1g 14fe eyfeğed uyopy MeŞ ONY Togo 948p uoreg VA na YAP ! “ukuyuağuvA,, U6reg Hijos efuvuşy ved uruzuupes ouz umung “yipop “drpunzej 1ssunyı8 dry) uoutay ny -ek 2a (otyo Uljroz Mejyope S4 ururuzo"),, SA ip “Ten epursıyek urueivd wrjejş NEŞ sepvy vunin Şe -28 u:yeğes 2923 (nöoULUpAA 1yuo U13I Nananur Yzopumağ vrejzefog yerejo şıyeynur 0205 1ğıpısa ounyos visny eid unjopş HOŞ 'D Gznai rrepnpja irütye opvesLi JA AJur9 1g uşins olmıyacak ve harbe dululümüzü mucip olan bir çok ahvale meydan verilmiyeckti. Bir ay ka- dar mütemadiyen bu gemi mürettebatı mesele çalkandı durdu, itilâf sefirleri dajma (müracsat ediyorlardı. Bizim tarafımızdan da bir şey yapıl mıryordu. Eylülün 7 inci günü gene Sait Halim pa- şanın yalısında bir içtima vukubuldu ve bu içtima- da amiral Soşonun vaziyeit tetkik edildi. Çün kumanda Almanların elindeydi. Böyle bir vaziyetteyken Enver paşa donanma- nın Karadenize çıkmasını teklif etti. Bunun üzeri ne biz başka bir devlet zabitan ve efradı tarafi dan idare edilen donanmanm Karadenize çıkması bitaraflığı muhil bir hareket olacağını ve şayet her nasıl olursa olsun amiralden bir hareket sadır olur- sa onun mes'uliyetine bizim tahammül etmekliği- miz lâzım geleceğini söyeldik; Enver paşa da ami- ralin Rus donanmasma tesadüf etse dahi tecavüz etmiyeceğine dair namusu askerisi üzerine söz ver- diğini söyledi ben de Enver paşaya karsı “Ayni amiralin askerliğe girdiği zaman imparatorun ve imapratorluğunun menafiini ihlâl etmiyeceğine ye. —30— alk mdmda CLDMVA) f an$inmem ey meye) & utpo dona ug oaayaş uy alş pEş ON yky (2) *unfepa yezi isg Vejo Jisey opuag yea n3upunyo aurzuapoynu »p ug 5 zıu - ğe5 esya; UYUMeZ O Yu9g 'Wlopa voll utunjo yasama Wameuspoyunu “suruyny 1587 “mack ıaapıg Turğooodımısa dırsa oztusanö ryepoyunur ng umoumyny nyunö iusdooolıuoposyuğ pd vZ'5 uepunudtaagnuı unung şnssoayesy “Mxok uyur ap ofoluşo Zile; opns eyövg 'umpsofip “atpeytdzi 4(g yödajipo osoyeznu Ej0 v1j0 “up .'odranemlez nunğnpjo apoyunut 1'g Sluruejezuzı &âtyey uda ueunyo 94 un Mgey Mizieyamunânp yoğ 143 -rder amışoruy ny uduvuşy zruyek ızıg eo # Jile #1g a)f9ğ upep jçoaa9 uopyunun umğnplo re; opediz yod vpulsare UTeZz WJ -uos ejgaez IRAN? usydın *uag249? vung sp wog “pop “myyok s19ğ Oppo fagey nung tpun$5 sprey O upyozokruna unpperı ururez O ryaap » VW SA çuipdtut sapa anppozaj oyyouna (Mgey ip » kastıpa yıpşaı yeymi sig 9)49g J9Aaa uaşdrey 1 xapo dez'y tyıdaaj vueg ig Upeziu « Ut vpeuso ng “upojkos ujesij xig zopo w derletimizin veziyeti bu merkezdeydi ve o zaman mevkii iktidardaki hükümet âzası (oarasıni Yunan ittifakından maada ittifak namına hiç bir şey mevzuu bahsolmamıştı. Haitâ böyle bir mesele o vakit mevzuu bahsolmadı- ğı gibi Avusturya veliahtının katli üzerine Avustur ya — Macaristan hükümetinin Sırbistan hüküme- ine nota verdiği 10 Temmuz 1330 tarihinden bi zim Almanya ile ittifak (muahedenamemizin yevmi akdi olan 20 Temmuz 1330 tarihine kalar kabinede ne resmi, ne de gayri resmi olarak Al- manya ile ittifak akdedileceğine dair hiç bir mü“ ere cereyan etmemiş, hiç bir kelime teati olun- Avusturya hükümetinin 10 Temmuzda Sırbis - tan hükümetine verdiği notaya Sırbistan hüküme- ti malâm olan cevabı 12 Temmuzda vermiş ve ay“ ni günde Avusturya — Macaristan sefiri Belgrat- tan müfarekat etmişti. Bundan sonra ahval yek - diğerini takip etti, muhtelif memleketlerde sefer- berlikler ilân edildi. Bilhassa şu noktaya nazarı dikkatinizi celbederim ki, 1914 Temmuzunun on dokuzuncu günü akşamı saat yediyi on geçerek, Almanya sefiri (Petersburg) ta Rusya hüküme - tine tebliğ ettiği notada, Almanyanm kendisini —a— vx esyeg HaopuBaza4nusuapynk 1ojızea 1G YasAkıf -n,t3d “ğe 9(40g SA UepuLrepyeyedrmedei yıjvu >; ag oz1g oyig 49j96J98 dıye arpucuyy opapys zunğıppey şesig SA uepmdesefruyo &öö ng (7g uoyyaumtijıs uopurope Tezirey uğ wzig öp sarpıyaş ELopyıppo8 dıfeğ rejsn SA uopurğıpou98 yayaya UOAKTTON 1u159g9J95 uruelucuyy 'uep szıwm3 580 derey SA Ayem opLpyu) ur Gnony oz edsny oA uepuaEnplo vpyeumoy uopus <8 uşoyajurauı. SA utpunğnplo UYSA U!S! 197p9( » mea yılı rrepyap;o 949zA yenmek SA Urpofdpz &a$ ye5 zig ofog Yepey, uoydopıZ Sppgouoag LVYAJGOYANM a3 efujvg au veme epuı$euoj vözg ya sopiryea O aygıgozloyo SA “UNO (MG 1 femnpso&nanyo “Üpunş#oyeğsi, yea o wg we gıppi 1ğamığ efrieg wijefi eş vauos SA vie sonu oğyipaıg "1pı93 4g Yejel wwiys o “ Kpdokıprra1s03 #puusdou igvdegso giye) som « j0 #rye yun 1493 4g uigrey uapa sappeyo u3arga opus? uuysıg Nç DA Ulraşsna yy “spam wo opun3 (apuaj Usüno Jp) tedafii bir ittifak akdini arzu edip etmediği s0 - rluyer ve Yunanlıların idarei dahiliyelerine mü - dahale etmekliğimiz şartile adalar üzernideki beki hâkimiyetimizi teslim ve tasdik edecekleri biildiriliyordu. Ba teklif, aramızda mucibi münakaşa oldu; ben kendi hesabıma Fransa ile İngiltere ve Rus - ya devletlerile müzakerat cereyan ettiği bir sıra - da Almanyanın tavassutu ile Yunanistanla bir fak aktetmeği muvafık gördüğümü söylemiş Um... Ve Esasen umuru dahiliyelerine (müdahale etmemek şartile adalar üzerindeki hakkı hâkimi- yetimizin tasdikinden ibaret bir rvaz mukabilin - de Balkanlarda duçarı tecavüz olması melhuz olan Yunanistanla ittifak Oakdinde bir hikmet görmediğimi ilâve etmiştim. Maamafih bu müza- kerat devam etti, hattâ bir aralık Sait Halim Pa- şanın Mösyö Venizelosla görüşmek * üzere galiba (Münih) e gitmesi bile mukarrerdi, fakat Harbi umuminin ilânına kadar Yunanistanla da akde - dilmiş bir mukavele yoktur. ALMAN İTTİFAKI İşte Avrupada Harbi umumi başladığı vakit ezin —a7— my ng op uyamepıpuoy opley O İıpıjiyuno ope » eni Bunanunu Uyu ng rejuspuruny uv - omg epero wepew Yâopeuseuıg *nyyok il .u oULsoUİ9İ urzisyeuerİn 3y9w3AYIİNUI Ep) » Eyyeeğ uyulsrurağ 1g3129 1g Sy Kyani Ss 1 4aş yozley 41g yn£ng apu3g rogey ng 'upje 4g “ey epeso Syerejo şap YJE Lumepynpyo $ru593 up wze$og Sreyyeuci Wi (Avjs31g SA uagon)) 'uzığ » StayıB ou'saveyyyes DOp4oyuoı uueivg vi .vH veş ulaşa 3 rareğype 1s9Mezed Dut g7 uns «namusa |, Yep dofrıpığ Huğıpojo: ığuoekmunş -9 opeusnuı uakdı zey dUyajaudaZ uopsjeyyeueiğ ul (aw;s9ag SA (uogon)) uruuğnd wuzuipes U1j98 einy nunZ ou gz unznuwaj, siozn nBwpjo İla - opumu vparsereumu z| vi ((uvag sArj) su) ““Zyuıp9 ıvası ep » unsasng MSEULUJU urürelyej!s don mamşoyloj 4 -Jeyyeueğ uk arap? uröı 1sourouu5jsonou 3yI 19goseunu reşeyul uişepvesnu ng SA znununjng enusmgağaj pp zle opupzau ıpgey OUA pyos zıypığuj SA vsuvij epunjey yadıpn sonr yosopo Odayosş omsıpuoy ofyoumo öpuesnu vwzapurğa3 uapojeyyeusi, Uojrulo3 ug “rod <tpfig Lop? Ynooaaj nığop akojeyyeueğ dıs? nunumg uegujejj W (Avjs91g) 34 (u2g99) , rnin ettiğini söyledim ve “bu yeminle tearuz edin- ce amiralin imparatora verdiği yeminin Enver pa» şaya ettiği yeminden müreccah olacağımı, ilâve et- Um, hatta daha ileriye giderek Enver paşaya ay- nen şu sözleri söyledim: “Amiral Soşon, donanma ile Karadenize çıkar ve Rus donanmasını ve sefai- ni Ücariye: veyahut Rus limanlarından bi pa tutarsa bunun mes'uliyetini biz katiyyen deruh- te edemeyiz. Almanyanın maksadı bir an evvel barbe sürüklemektir. Buna karşı kendimizi muha- faza hakkımız ve vazifemizdir; Enver paşa da “Şayet amiral gemilerini alıp çıkarsa biz ne yapa iHiriz?,, dedi. Ben de bunun üzerine dedim ki: “O halde Karadeniz mevkii müstahkem ku- mandanlığına emir verirsiniz; (Goben) ile (Bres- lav) çıkmak teşebbüsünde bulunurlarsa ateş etsin- ler.,, Fakat bu şayi olur ve Almanları gücendirir diye teklifim kabul edilmedi. Ben tekrar ısrar et- tim ve “Donanmanın Karadenize çıkması harbin başlangıcıdır. Binaenaleyh bunu yapmayınız, f mutlaka böyle yapmıya karar verecekseniz rica ederim şu sözlerimi bir zabıt yapıp yazınız,, dedim onlar da “zapta ne lüzum var dediler ve “bu zaptı ilerde kimseyi muahaze fikrile istemiyormu; fakat yarın harp olacak ve ben bu mes'uliyetlere iştirak —3ı—