14 Şubat 1933 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

Hayat Ansiklopedisi înci cıizü çıkti Veremle mücadelede Eski ve yeni usuller tttanbnl VeremU Müettdele Cemiyetine ithaf Veremle mücadele mîDetler için bugün eo kati zaruretler sırasmdadır. Bütün mllletlerin iktısadî buhran içmde krvrandtklan, işsizlik ve açlığın en ziyade h&kam sürdüğü bu zamanda maddi ve manevî sefaletten hu alan bu hastalık savietini arttırdıkça arttınyor. Ummni harbe ghmiyen, refah içinde yaşryan ve ba hibarla dSnya yurunde veremden en ziyade vefiyat veren Hoüanda ve Danîmarka gibi tnemleketlerde bfle veremden vefiyatm dlğer butün intanî hastalıklarm vefiyat yekunundan fiç mî»li fazla olduğu düşunülurse ba hastalıgm beşeriyet icin ne hanumanlar yıkıa brr afet olduğu anlasıhr. Veremle nasd m&cadele etmelidir? Her hangi bulaşrcı bir hastahkla bldugu gibi veremle de mücadde etraek Sçin akla gelen tedbirler: 1 Basil çıkaran her veremllyî bir hastanede tccrit etmek 2 Verera ük devirlerinde kabili sif a bir hastalık olduğana gore flerlememif her hastayı sanatoryomlarda iyi olunctya kadar tedavi etmek. Olmalıdır. Fakat kolayca dustur haÜne getirilebüen ba mes'eienin filiyata tatbîkı imkanmzdır. ÇSnkü milyarlara nutevakkıffar. Ve bemen hiç bir memlekette tatbik ediiememiştir. Yapılan şeyler, hiç bir şey yapmamış olmamak için, m&cadele namma paliiatif muvakkat ve geçici bazı feylerdir. Arzettiğîm tedbirierm tamamnn fV*Srilse de kısmen oltun tatbik eden İngîltere gibi zengin memleketlerde ozun zamanlardanberi devam eden ve senevî milyonlara malolan mücadele neticesinde verem vefivab şüphesiz aı«lmı«tır. Fakat metelâ Dr. Keonedy gibi bazı m5ettifler tngfltere'de ba mücadelenhı devam ettiği 50 sene zarfındaki tenakosan bondan evvelk! mueadek yaoıtmıyan 50 sene zarfmdaki tenakustan daha az oMHgunu göstermisrir. Ba muellifm fnmnce mucadele senelerme nazaran mucadelesiz gecen yıIW veFvafmdaki daha fazla tenakus a*aih nnıf halkm ietimaî sevivesimn o devmfefd duzelmesme atfedflmeKdîr. Şu halde Keunedv'y* gore veremle mucadele etmek içtn en iyi çare fakir halk yrffnTTiın içtimaî seviyesini yükseltmektir [ * ] . Diger taraftan ViyanaTı Prof. LÖMrenstein, (Tnbereulosîs» mecmuasmda son zamanlarda yazdığı bir maka* lede: «trtimaî bir hastalık olarak, • içtimaî hrfzıssıha tedbirlerile veretni hissolunacak derecede azahmak kudre, tin^en çok ozak olduthmrazu, koruma tedbirlerinin ancak ferdî ve speciPaue vasrtalarîa mümkün bulundutrunu ve halk ha«tal'(h olarak veremle mücadelede buvük bir saskmlık (Rotlosiffkeit) icînde kaldığnmzi» iddîa edivor. Birîsi tngiltere gibi zenpra memleketlerde yapılan mticadeientn daha gayrimüsait netieesmi, dföeri Avu«turva gTbî mütemedrHn, fakat fakir memleketlerde içtimaî hıfzıssıha tedbirlerîle veremi hissolunar derecede azaltmaktan DT»k kalnvJğunı kaydeden ba iki mîiellif bir tek hal'icati muhte'if tarzda ifade edivorlar lri. e da eski usul verem mücadelesinin iflâsıdır. B'»rm meml^kethı ba mes'ele ktrstsmdaki vaziyetmden bahsetmiyecegim. Yalntz «tstanbul Verem Mucadele Cemiyetî» île aramizda iki senedenKeri devam eden mSnakasada benim ileri sürduğum bir mucadele osaMi vardır ki Prof. Löwen*tem*in noktai nazanna tevafuk etmekte, ve bizimle hemhal olan memleketlerde son zamanlarda gittikçe fazla bir ehemmiyetle mevlrii tatbik bulmaktadır. Mîsal olarak Macaristan'm Pesterzsebet şehri beledive»min alh senedenberi tatbik etmekte balunduğu yeni mucadele osulünS kısaca arzedeyim: Mueadelenm nasıl bir dekor içinde yapıldtğım anlatmak icin boraya tetkik seyahati yapırnş olan doktorlarm yazdıklanna istinaden m tafsüâta müsaadenizi rica ederim. Bu memleket ahalisinra vüzde sekseni îsçidir. Macaristan sribi sınaî hayata yeni gfrmis bir memlekette isçi yardrm tesküâtlannuı ve isçi bayatmra ne halde olacağı kolayca f»l»wıîn edilir. $«hrin 250 sokagmdan yaina dordu kaldırunlıdır. Veremden olen hastalann ancak % 10 a aüesfle birlikte bir edadan fazla meskene, ve % 1 î ise tek basina bir odaya maliktir. Diğer % 89 a. tek bir odada ailesile beraber otv"Tm>;lardır. Şehrin bir tek ha*tanesi bile yoktnr; < Mabaâi 2 inci sahifede ) I*] Müncheuer medigînisehe Wocheuscrift No. 37 .1929. 25 Ookuzuncu sene: No. 3152 umhuri 1933 tstanbut Guzelı Intthabt /u 'lj „,, fSTANBUL CAĞALOCLU Teigraf ve melrttıp adresi: Cumhurtyet. İrtanbud posta kutnsn: Istanbul, No 346 Telefon: Başmuharrlr: 22366 Tahrfı mudüra: 23236. tdare müdürü: 22365. Matbaa: 20472 herkese açıktır Cumhariyette nesrettirilecefc llânlar fcin dogrnaan dofraya tdarehanemlze dahl mfiracaat olnnabiör. Salı 14 Şubat 933 Hayat Ansîklopedisi Büyük bir kütüphaneyi bir arada evinîze geliren en faydalı eserdir. Her evde bir lane balunmak lâzımdır. Yeni bir intihap yoktur! Çünku her hangi bir intihap ancak fesat karıştığı takdirde feshedilebilir Gurfiltu hâlâ devam ediyor: Her ağırlarına geleni hatU düsünme den söylüyorlar. Harıl hartl intihabm tecdidinden bahsediyorlar. Bir intihap, ancak fesat kanstigi takdirde feahedilebilir. Ba mtihaba ise asla fesat karısmamıstır. tntihap hakkmdaki noter mazbatasmı hakemlerin hepai imzalamıstır. Hiç kitnse fesat kanstığını iddia etme miştir. Esasen muanzlardan bhr çoğtı iki intihabı birlbirinc kan^tınyorlar. Evvelâ tstanbal Güzellik Kraliçesi intihap edilmis, sonra da Turkiye Güzellik Kraliçesi yapılmıatır. Evvelâ, 32 kişi olan hakem heyeti, Istanbul eüzeline rey varmi», ondan sonra 4 Izmir ve Bursa hakeminm iltihakile hakemler 36 kisi olmus • * tor. Mevcut reyler d e buna muta bıkfar. tstanbul intihabı yapılırken imzasız bir rey bulunmustur kS ona sayınca Feriha Hanım 13, sayma yınca da 12 rey almıs olur. Ekseriyeti mutlaka, sülusanı ekseriyet gibi, ekseriyet sekilleri, şimdiye kadar, hiç bir intihapta aranmamîştır. Ekseriyet kelimesi güzellik intihaplarında rfaima en fazla rey manasına aiınmıs ve en fazla rey alan intihap edilnti^tir. Bir refikimiz, Abdulhak Hâmit Beym müstenkif kaldığını yazıyor. Abdulhak Hâmit Bey reyini Nazire Hanıma vermistir. Miutenkif kaldıgı cihet, intihabm tekrandır. Hâmit Beyefendi, int : habm tekran mes'eMelihat Hanıma rey vermistir. Bu nokta çok mShimdin Çünka intihabm tecdidtni ittiyen zat, Na*rre Hanıma rey vermediğine gorm, yeni intihap, Nazire Hanıma kazandtrmak için yapdmanuşttr. Nhekim, Vâ • Nu Bey de intihabm teedidine taraftar olmuf ve reyini Istanbal müaabakannda Nazire Hantma oermiftir. Vâ Nu Bey ancak Turkiye m&aabakaamda tzmir gnzeline rey vemuştvr» Bir hesap mes'elesi daha: Ak şam gazetesi, birinci intHıapta «Feriha Hannn 26 rey almt»ken ikinei intihapta ancak 16 rey almıstır. Çünkü hakemlerin bîr kısmı mut laka onon birinci çıkanlmak istendiğini görerek ona rey vermemis tir> diyor. Birinci intihapta Feriha H. 26, Nazire H. 23 rey almıslardnr. O halde acaba hakemler 49 kisi •niydi. Hayrr efendtm 32 kişi... Muarızlamnız hesap bilmez değiller, fakat onlar çok daha iyi muğalata b^VIer. Çünkü birinci intihapta her hakem rey puaulasma Sç isim yazmtşh. Onan için böyle büyük rakamlar çıktı, tstanbul gflzelmi intihap ederken ise her hakem, rey kâğıdına bir tek isim yazdı ve onan içm daha kürük rakamlar çıktı. Oyle degil mi Vâ Nu Bey? Her gün yeni bir terane icat eden meslektaşlarrmızdan brri de Nazire Hanımla Cumhuriyet erkânı ve hakemler arasında münasebetler te iliabadi 6 tna sahifede) Bursa tahkikatı bitti ••«ll»ı. ı Dün yeniden 3 kişi tevkif edildi, 3 mevkuf ta serbest bırakıldı Bursa 13 (Hususî) MSddeia • gizli kalan bir nokta vardır; Hukâ mumî Muzaffer Bey yerine gelen Kon met meydanma gelen yobazlarra onaya Müddeiumumisi Sadettm ve mu ne ilk defa Maarif mhnan Nedim Bey avini Fahri Beyler sabaha kadar bir çıkmıs ve oğle tatüi dolayısile hökâ • çok sahıslan isticvap ve busrün mey mette kimse bulunmadığmı görerek l zin Süleyman, marangoz Mustafa ve kalabalıga çıkışmı*: kahved Osman'ı tevkif etmisierdir. Bunlar ramazan sonlannda kendi • « Ne var, ne istiyorsunuz? Si IHclerinden ük defa arapça ezan oka zin yaptığmız ayıp degil mi? Hükumakla maznundurlar. mete böyle mi gelinir? Senelerce kan Geceki tahldkattan sonra mevkufdökerek koca bir inkılâp yaptık, siz lardan 5ç kisi tahliye edilmîstir. Tahhâlâ bu ka/ada gidiyorsunuz! Demiskflcahn bittiğini, yuzlerce sahife totan tir. tahkScai evrakınm ikmaline çalısıldığmı ogrendim. Yarm evrakm müstanYobazlar kendisine «biz yalntz detikl'ğe verfleceği anlasılıyor. ğiliz, arkamızda gelen haBc var» diye tşten el çektirilen Bursa Müddeiucevap vermişlerdir. Bn sırada poK» mumisi Sakıp Bey dün tstanbul'dan yetismistir. Musa şehrimize geldi. Mumaileyh vazife sinden aynlmasma sebep olan mes'e* leler için Adliye müfettisligine karşı Ankara 13 (Telefonla) Burbizzat müdafaasmı yapacağmı »öylesa hâdisesinin nefretle karşılandımiştir. gına dah* memleketin her tarafmdan Başvekâlete telgraflar gelmekBuna hâdisesmde bugüne kadar tedh*. r Iste reyînî namarası 23 ofan Nazire Hanıma veren VâNu Beyin imzalı rey pusulasınm klisesi Iesinde m&stenkif kabnıslar, fakat intihap yapılırken reylerini Nazire Hanıma vermiîlerdir. Muhkn bh* nokta: Dün de yazdjgımiz gibi sefciz hanım arasmdan bir seçme yapılıp ta Feriha Hanım 25 rey, Nazire Hanım 23 rey, Melihat ve Aadalet Hanımlar on altıçar rey aldıkları zaman, birinci, tkinci ve üçüncünün yeni bhr intihap fle seçilmesini »tiyen zat Cevdet Ke rim Beydî ve Cevdet Kerim Beyin ba teklifi kabul edJIdikten sonra, rey toplandıgı zaman, Cevdet Kerim B. Başvekâlete ge !en telgraflar frfSdisede gizli kalan bir nokta »» ^ ^ ^ ^ ^^a^r ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ Avusturya Millî takımı şehrimize geliyor Haziranın 2 sinde millî takımlar. 4 ünde Istanbul Viyana maçı yapılacak tstanbol 13 (A.A.) tngiliz'iere karşı aldığı son netice ile orta Avrupa'nm en Iravvetli takıtra oldugunu isbat eden Avoaturya mfllî futbol takanmm roemleketimize getirilmesi hakkmda Avnsturya federasyonu nezdinde bir teşebbüs yanılmıştı. Avusturya federas • yona retsi Hügo Mayzel buradan yaoı • lan tekKfe cevap vermistir. MayzeTin verdigi eevapta hulâsa olarak deniliyor ki: «Türkiye'yi gormek ve orada bir maç yapmak ötedenberi istediğim bir seydir. Bu kibarla tekiifinizi kabul ediyo • rom. Fakat tngihVlere giden Avusturya on birini aynen Türkîye'ye getirmek hnkânmı göremem. Bunun da sebebi şudur: Mevzuubahs on bir oyuncunun menson oldugu kulüplerle federasyon arasmda senelerdenberi cari olan bir esas vardır. Ba anlasma mucibince fe* derasvon mezkur oyunculan senede ancak alh defa beyne'milel maçjlar için davet hakkmı h«izdir. Bundan fazlan icin fevkalâde esbap irae zarureti vardır. tngfltere • Avusturva macnun malum neticesinden sonra her yerden davet ediidik. Bu davetlerden kabul ettik leraniz altıdan faziadır. Bu müsabakalarrn icra tarihlerîni biliyorsunuz. Bunun içindir ki, tnçiltere've giden on bir o • yuncudan önümüzdeki mevsim içtn tstifadeye imkân yoktur. Hatta Avrupa kupası için tsviçre ve İtalya ile yapa • cağnruz maçlan bile sreîecek mevsime btr^kmak zarureti hasıl oldu. Türidve'ye, Avrupa kunası maçlan içm teskil ettiğimiz bir millî takun kadrosuna mensup ve hepsi de beynel milel oyunculardan mürekkep bir millî takım göndermek istiyorum. Bu takım son macta Peşte'lfleri 60 gibi büvük bir farkla yenmiştir. Eçer ternip eder seniz 9 nisanda ve yahut haziran veya temtnuz aylarmuı münasrp göreceginiz bir gimünde İstanbul'a bir takım gön rebebü'rim.» Keyfiyet federasyon ve İstanbul mıntakası fvtbol heyetleri reisleri tarafmdan tetkik edilmis ve «içinde tnçfltere* ye giden oyunculardan maruf 34 tanesi bulunmak sartfle bir Avusturya mfl ^•i^s***^ ^ ^ ^ ^ ~^^^^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ Gazetelerle muhavere SAFA Gazi Hz. Dün Dolmabahçe sarayında meşgul oldular Reisîcamhar Hz. dün Dolmabahçe saraymdak! mesai bârolannda mesgol olmoflar, hiç bir yeri tesrtf Duvurmamıslaruir. Reisicınnhur Hz. nin Karadeniz vnavetlerinden bazılannda da tetkik seyahati yapacaklan ve Ankara'ya aflebi mtimal Samaun yolile avdet bayaracaklan haber verihnektedir. tzmir Güzeli Türkiye ikincisi bugün Izmir'e gidiyor TSrkiye GözeMc masabakasına istirak için sehrimîze gelen ve gazetemizin misafki olan Ege Kraliçesi ve TSrkiye ürind güzeli Neriman Numan Hanım biraderi beyle birlikte bugün Ege vaporile tzmir'e hareket edecektir. Zarafeti, kibarlığı ve gozelliği ile pek çok takdir edilen Nerknan Hamm vapurda tzmir'lfler, moharrir arkadaslanmız tarafmdan merasimle tetyi edilecektir. Avusturya Futboî federasyonu reîsi M. Hügo Mayzel lî takımmm 2 haziranda tstanbul'a gelmesinin çok şayanı arzu olduğu» cevaben M. Hügo Mayzel'e bîldirflmistir. Avnsturya'hlar şehrimizde iki maç yapacaklardır. Maçm birincisi 2 hazi • ran cuma gunü TurkiyeAvusturya millî karşdasması olacak, ikincisi de 4 hazi randa tstanbal • Viyana «rann<Ia oUcaktnr. Ankara ve tzmir mmtakalan Avos • turya'lılann kendi şehirlermi de ziyaret etmeleri temennisinde bulunmuşlardır. Fakat maddeten buna imkân olmadığı için Avusturya'lıların burada bulun • duklan tarihlerde tzmir ve AnkaraTı futbolculann da şehrimize gelmelerini temin edecek bir organizasyon daha düşünübnektedir. tki haziranda Ankara ve tzmir'liler tstanbul'a gelerek beynel* milel maçı seyredecekler ve 4 haziran pazar günü tstanbulViyana maçından evvel kendi aralarmda bir maç yapacak lardır. Bu maçın galibi olan takun 9 haziran cuma günü Istanbul muhtelitile karşı • laşacaklardtr. Mıntakalar arasmda çok şayanı temenni olan bu teması temin için tstanbul mmtakası diğer alâkadar iki mmtakaya resmen teklif yapacak • laniır. Celâl Beyin tetkikatı Dort gündenberi şehrimizde bula nan tkttsat Vekilhniz Mahmut Celâl Beyefendi, dün artisadî dairelerimizle mSesseselerimizden bir krnmnı ziyaretle tetkucatta bulunmustur. Celâl Bey ba meyanda thracat Ofisine de, ögleden sonra gelerek bir müddet mesgul ol moştur. 933 Türkiye Guzeüik KraUçesi Nazİre H. ra mafcıyajsız ve retuşsuz 6ir resmı daha Gazeetler tlk intihapta Feriha Hanım Nazire Hanımdan daha çok rey aldığı halde neden bir defa daha seçme yapıldı? Biz Çünkü birinci seçme, sekiz güzelden üçünü ayırmak ve arala ~ rında mukayese yapmak içindi. Bu mukayese yapılmadan evvel Kraliçe seçmek olamazdı. Nitekim buna hakem azasından Cevdet Kerim Bey itiraz etti, mukayeseden sonra Kraliçe mihabını istedi, itirazmı ben reye koydum, çok faik bir ekseriyet kazandı, nihaî seçme yapıldı ve Nazire Hanım Istanbul birincisi oldu. Sonra Türkiye güzeli için yapılan ikinei secmede, gene Nazire Hanım Türkiye Kraliçesi oldu. Gazeteier Hakem otuz iki kisidir. Nazire Hsnımın 17 reyle seçiimesi lâzımdı. 16 rey kâfi midir? Biz întihaplarda muhtelif usuller vardır. Hf»V*m kararına göre hepsi mesrudur. Hakem nisap usulünu istemis degildir. En fazla rey a~ lanı kraliçe olarak kabul etmeğe ta baslangıçta karar vermistir. Kaldı ki rey verenler 32 degil 31 kişi dirler. Yarıdan fazla rey usulü de cari olsaydı gene Nazire Hanın%kazanacaktı. Gazeteler İntihap karışık ol mus> Biz Hayır. Eğer oyle olsaydı hakemin riyaset makamına resmen şikâyet etmesi ve bir takrir vermesi lâzımdı. Şikâyet veya itiraz şöyle dursun, dünkü Cumhuriyet'te çıkan Noter mazbatasmda da gördüğünüz gibi intihaba muarız gösterilmek i«tenen kimseler Nazire Hanımın KraIiçeliğini kabul, tasdik ve imza et mişlerdir: Meselâ Abdulhak Hâmit Bey, meselâ Lüsyen Abdulhak Hâ mit Hanım, meselâ Vâlâ Nurettin Bey, meselâ lzzet Melîh Bey ve saire .. «Ben Nazire Hanımın Türkiye < Mabadi 6 tnct sahıfede ) 932 bötçesi daha da tenkis edilecek Ankara 13 (Telefonla) Vekâletler 933 bütçelerini hazırlamağa başladılar. Bütçelerin azamî tasarrufa riayet suretile geçen seneden daha az mik • tarlarda tesbitine çalışılmaktadır. , «^ IHIIIIIIIIHIIIItllirMIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIMIIIII'IIIIIIIIIHIIIMIIIMIinllllllllinilllllinlllPIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIinnilllHlimillimillllllllllllllllllilHMIIIII Kraliçenin Renkli resmi 933 Türkiye Güzellik Kraliçen Nazire Hanımın Foto Ethem B. tarahndan çekilen üç renkli nefis bir resmini yarınki nüshamızda büyük kıfada dereedeceğiz. Şu Galatasaray'ı neden zayıf?... Şi&aıan olmadığı için... Ben büyüdüğüm vakit kestaneci olacağım, hiç üşümem. Ben de diplomat...