w » Ge | Şe e Hava Muharebeleri Şehir Meclisi dün açıldı 2 Subet 1913 N Verdun Müdafii Navar | Vali Muhiddin Beyin verdiği izahat Yazan; Jacguss Mortane Hava fena olduğu zaman, han. garları kapatıp tayyareleri dısa » rı çıkarmıyorlardı. Pilotların şef- leri, malümatlarını ileri O sürerek, çalışmak istiyenlere tahakküm edi- yorlardı. Jan, hayatında ilk defa olarak ciddi bir surette çalışmıya | karar verdiği bir meselede, karşi» sma işte böyle maniler çıkıyordu, Zaten hayat bir sürü inkisarların | ardı ardına * takılmasından ibaret | değil midir? Vaktini kaybetmek © istemiyen dan, mütemadiyen spor yapıyor » du. Bunun için de, kısa bir pante- lonla dolaşırdı. Halbuki, tayyare - ciler lüzumundan pek fazla giyin. dikleri için, karargâhta, garip bir | manzara teşkil ediyordu. Navar, her gece, uyarır, kal «| kar, ertesi günü havanın iyi olup olmıyacağımı tetkik ederdi. — Bir sabah, diyor Navar, sa- at üçte uyanmış, tecrübe tayyare « lerinden birisini hangardan çıka rip içine binmiştim. Sabahın serin rüzgârmı teneffüs etmek insana ne büyük cesaret veriyor, Makine- yi harekete getirdim. Artık tekaü- de sevkedilmiş, ve sadece, talebe lere, bir tayyareyi, yerde nasıl ida re etmek lâzım geldiğini öğret - mek için kullanılan bu tayyarenin molörünü harekete getirmek çok güçtü. Bununla beraber, bir tesa - düf, derhal arzumu yerine getir mişti. Şimdi, O karargâhm bozuk sahasmda sıçrıya sıçrıya ilerliyor dum. O kadar çok sarsilıyordum ki, düşmeiiek için kenarlara tu - tutmak mecburiyetinde idim. Bir- denbire aklıma bir şey geldi! Tay yareyi uçurmak! Fakat bunun ka- bil olamıyacağını biliyordum. Za- vallı tecrübe tayyaresi, kanatları kırık bir kuş gibi, ancak yerde gi debiliyordu. Ne olur ne olmaz, bir tecrübe edeyim dedim ve havalan- © ma kolunu tuttuğum gibi çektim. Hayret! İhtiyar tayyare, yerden ke sildi ve uçmıya başladı. Bu ne tatlı bir şey! Şimdi artık uçuyor, hatta, havada daireler çiziyordum. Memnuniyetimden, yere inmek aklıma gelmiyordu. Bu eski tayya- renin molörünün çabucak kızaca ğmı unutmuştum. Fakat o unut - mamıştı ve hararet hissetmiye başlamıştım. İşler Okötü! İnmek lâzım. Ve derhal inmek lâzım. Lâ kin altımda, gayet geniş bir ça - © Omur ve balçık deryası var. Naçar, iniyorum, ve her tarafım, makine- nin her tarafı çamur içinde kalı - yor. Karargâhtan iki kilometre u- zaktayım. Hangara yürüyerek dö- nüyorum. Gelip tayyareyi buradan çıkarıyoruz.,, Bu hâdise, Navarın, hocaları tarafımdan cezelandırılmasına 5€- bep olmuştu. Onu motörleri temiz lemiye memur ettiler. ». * 4 Navar, hocalarının söyledikleri. Bi dinlemiyordu. o Hocaları, ona, nazari bir surette uçuşlar yaptır - mak istiyorlardı. Fakat 6, istediği, © kolayma geldiği gibi uçmak isti - yordu. Diyordu ki: — Yere inmek için, ben, baş aşağı motörün yardımma ihtiyaç hi: rultmak istiyordum, Halbuki ba na, yere muvazi olarak uçmayr, yerâ temaslar yaptıktan sonra - konmayı öğretmek (istiyorlardı. © Hocalarım, kendilerini dinleme - wince benim asla bir tavvareci o - eden makineyi doğ | Nak'eden ; 2 — fa. lamıyacağımı söylüyorlardı. Hal buki ne zaman onların dedikleri. i ni yapmıya kalkışsam daima fena neticeler aliyor, kendi arzularımı | tatbik edince o muvaffak oluyor» dum. Navar, bu mektepte çalışa dur- sun, mektep idaresi, pilot imtihan: larmı yapabilmek için bir Caud - ron 60 C. V. Anzeni tayyaresinin gelmesini bekliyordu. Fakat bu tayyare bir türlü gelmedi ve Na » var pilot şehadetnamesini alama: dı. Arada seferberlik de ilân edi- lince Navar yegâne çare olarak, diplomasız bir kahraman olmak mecburiyetinde kaldı. Ve öyle zan nediyoruz ki, tayyarecilik âlemin- İde, bu, emsalsiz bir hadisedir. .#ir gönüllünün başına gelenler Jan Navar seferberlik ilân edi- lir edilmez, derhal gönüllü olarak yazılmıştı. Navar, bu iş için nere- lere müracaat lâzımgeldiğini tah kike başlayınca, bütün dairelerin altüst olduğunu görmüştü, İlk ev- velâ, havacılık dairesine müracaat etti, Kendisine, müracaat eder et- mez kabul edileceğini söylemişler- di. Fakat bir zabit, evvelâ, asker- lik şubesine müracaat etmesi lü - zumunu söyledi. o Navar, derhal buraya müracaat etti. Kendisini muayene ettiler ve: — Şayet, dediler, bütün Fran - sızlar sizin gibi sağlam olsalardı, ordu çok kuvvetli olurdu. Navar bu sözleri duyunca mem nun olmuştu. Ve sonraları bunla rı hatırladığı zamanlar: — Bu, derdi, hayatımda takdir kazandığım ilk imtihan olmuştu. Tayyareci olabilmek için, maki- ne ve pilot şehadetnamelerini ha- iz olmak lâzımdı. Navarınsa yok - tu. Bununla beraber Saint - Cyr tayyare karargâhına müracaat et- ti. Burada sözü kendisine bıraka - lm: — Karargâha gider gitmez, dalgın dalgm dolaşan bir yüzbaşı- ya rasgelmiştim. Etrafında bir sü- rü tayyare vardı. Muhtelif marka- ları olna bu tayyareler ne diye burada durup çürüyordu. Ne diye cepheye sevkedilmiyordu?. Cesa: retimi toplıyarak yüzbaşıya 80 - kuldum ve: — Yüzbaşım, dedim, müsaade ederseniz şu makinelerden birisi - le uçmak istiyorum. — Siz uçmak bilir misiniz? — Elbet bilirim. — Şehadetnameniz var mı? — Tabii var, — Ne zamandır uçuyorsunuz? — İki senedir uçuyorum. Esa - sen istediğiniz bir tayyareyi veri niz, derhal uçup uçmadığımı gö rürsünüz, — Peki. Lüzumu yok. Evrakı - nızı getiriniz imzalıyayım. İşin tuhafı, uydurduğum bütün yalanlara rağmen, yüzbaşı bana “işte şu makineye bin de uç,, dese idi, tereddüt etmeden binecektim. (Devami var) Yeni Çıktı Musolini Meşhur müverrih Emil Ludvig' m son eseri Tercüme Haydar Rifat B.in Her kitapçıda 100 kuruşa Yeni sene bütçesinde neler var; yapılacak ve yapılamıyacak işler İstanbul şehir meclisi, üçüncü | ziranda tatbikine geçilmesi müm- senesinin Şubat devresi içtimaları- na dün başlamıştır. Bu devrenin birinci celsesi saat on dört buçuk: ta birinci reis vekili Sadettin Fe- rit beyin riyasetinde aktedilmiş- tir. Geçen devrenin son celsesine | ait zabıt okunup kabul edildik » Hamdi beyin, evvelki gün ölümü- ne dair belediye reisliği makamı- nın meclise gönderdiği tezkere 0- kunmuştur. Vali ve beledie reisi Muhiddin bey, bu tezkeresinde Hamdi be - yin ölümünü büyük bir teessürle bildiriliyor, merhumun meziyyetle rini, kıymetlerini hatırlatıyordu - Tezkere okunduktan sonra â - zadan Mehmet Ali Bey (Beyoğ- lu) söz almış, Hamdi beyin ölü - müyle metlisin kıymetli bir uzuv, şehrin dirayet, fetanet ve sada - katle çalışan güzide bir hemşeh- ri, memleketin kâmil ve mütekâ- mil bir ovatandaş kaybettiğini söylemiş, Hamdi Beyin şehir mec lisindeki, bütçe encümenindeki mesaisini, çalışma tarzını ve ken- disinden edilen istifadeleri anlat- mıştır. Mehmet Ali Bey bundan sonra bu kabil hâdiselerin baş « ka memleketlerde bu gibi meclis- lerde büyük hassasiyet gösteril - mesine sebep olduğunu, geçenler- de Paris belediyesinin tekaüt e- dilen bir memurunun ismini orada bir caddeye verdiğini hatırlatmış, sözlerini şu suretle bitirmiştir : — Meclisi âlinin Hamdi Bey hakkındaki kadirşinaslığının ne suretle tecelli edeceğini bilemem , bu sonra yazılı bir teklifle de bil- dirilebilir. Bir dakika süküt Mehmet Ali Beyin sözlerinden sonra reis vekili Sadettin Ferit Bey merhumun hatırasına hür - met olmak üzere bir dakika su - sulmasını teklif etmiştir. Bir da - kika. susulduktan sonra tekrar müzakereye başlanılmış, mevhu » mun ailesine meclis namına tazi - yet edilmesi için âzadan bir zatın gönderilmesi vazifesi riyaset di » vanına tevdi edilmiştir. Bundan sonra Gümrük ve inhisarlar ve - kili ve İstanbul meb'usu Rana Beyin Hamdi Beyin vefatı müna- sebetile şehir meclisine çekmiş ol- duğu taziyet telgrafı okunmuş, kendisine teşekkür (o edilmesine karar verilmiştir. Birinci reis vekili Sadettin Fe- rit Bey, Hamdi Beyin vefatile büt çe encümeninde açılan âzalığa bir zalın ayrılmasını söylemiş, - Ga- lip Bahtiyar Beyin intihabı kabul edilmiştir. Ani surette Avrupaya gitmek mecburiyetinde kalan Nemli zade Mithat Beyin birhafta müddetle mezun sayılması hakkındaki ta- lebi kabul edilmiştir. Yen beledişe bütçesi Yeni sene bütçesinin gönderil - diğine dair vali ve belediye reisi Muhiddin Beyin tezkeresi okun - muş, Muhiddin Bey 8öz alarak şunları söylemiştir: — Muhterem arkadaşlar, her sene bütçeyi Nisanda verirdik; müzakeresi, kabulü, tasdiki za - mana mütevakkıf olduğu için Has kün olamazdı. Bu sene bütçeyi meclisinize Şubatta yetiştirmeğe karar verdik, hazırladık, takdim ediyoruz.. Bu sene idarei hususiye varida- tında geçen seneye nispetle 80000, ' belediye bütçesinde 43000 lira va» ten sonra şehir meclisi Azasından | tridat noksanlığı vardır. On bir, Teteyi tamir ettirdik bir dispanser haline getireceğiz. Bir meyvacılık Üsküdarda önünü açtığımız med - | İ enstitüsü açmak için de bütçeye tahsisat koyduk. Bu mesele İstan- bulun en mühim iktisadi mesele - lerinden biridir. Vergisini aldığı - mız köylü kütlesinin ihtiyaç ve re“ fahını temin borcumuzdur. Önü -' Nİ on iki milyonluk bir bütçede bu | müzdeki sene zarfında köy hoca - rakkam pök çok olmamakla bera - | larmı bu enstitüye getirerek mey- ber hizmetlerimizin artması, ev - velce başlanılmış işlerimizin inki « safı ve yeni masrafları o istilzam edişi bizi tazyik ediyor. Gayemiz varidatı en mübrem ihtiyaçlara tahsis ederek hizmette aksaklık yapmamaktır, Sıhhi iler Bu sene heyeti muhteremeni - zin kararile Zeynep Kâmil has - tahanesini açıyoruz.. Bu suretle belediye, Darülâcezeden başka beş büyük hastahanenin sehibi ol- muş oluyor.. Vilâyet, . her sene hastahaneler için belediyeye yar- dım ederdi, bu sene bu yardımı kesiyoruz, fakat ona mukabil Beyoğlu hastahanesini vilâyet bütçesine naklediyoruz. Fen işleri Bu sene fenni işlerde de bazı takviyeler yaptık. Bir taraftan personel, bir laraftan da vesa - it takviye ediliyor. İnşaat perso - nelin noksanlığı yüzünden İyi mürakabe edilemiyordu. Bu sene heyeti fenniyeye üç mühendis i- lâve ettik, bunlar büro işleriyle “meşgul olmıyarak yalnız sokak - ları dolaşacaklar, inşaatı müra « kabe edecekler.. İtfaiye, nezafeti fenniye ve sa - ire işlerinde kullanılan üç yüz i makinemiz var. Bunların iyi mu- hafazası için bir mühendisin i- daresinde bir garaj yapmak isti - onlar vasıtasile de köylülere fenni İ binalarla süslemek imkânı maale - yetiştireceğiz. Terkosun belediyece satın - alm ması muamelesi hakkında meclise malümat vermek istedi, fakat bu, şı mesele gelecek celsenin ruzname- ili, sine alınarak tehir edilid. vacılık hakkında kurslar açmak, meyvacılığı öğretmek faydalı o -. lacaktır, | Şehri süslemek için Şehrimizin her tarafını büyük sef yoktur. Fakat şehrimizi ağaç - larla süslemek büyük masrafa ih- tiyaç göstermiyor. Onün için teş- | cir faslıma gene bir miktar tahsisat koyuyoruz. i Bir de Kâğrthane vadisinde ma- liyeye ait fidanlığı tesis ediyoruz . Halkım bahçelerine ve sokaklara lâzım olan süs ağaçlarını burada At, sığır ve kümes hayvanları cinslerini ıslah için bir kaç senedir » id fedakârlık yapıyoruz. Fakat yilâ - —. yet baytar teşkilâtı bu faaliyeti ifa! ve idameye kâfi değildir, Bütçemi- #r). ze iki baytar daha ilâve ediyoruz. ni ten Muhiddin Bey bundan sonra be | için Ar tel Bütçenin meclise tevdi edilmişti. B. olan varidat kısmı bütçe encüme » *lin nine hayale edildi. ler Daimi encümenin Kapalıçarşı » be nın belediyece tamir ettirilmesi, . | teklifiyle hazırladığı mazbata mül-| yoruz. Temizlik işlerinin de daha | kiye encümenine gönderildi. iyi görülmesi için hem kadroya amele, hem de ölen atların yerine yenilerini alacağız, tahsisat isti « yoruz. öteki işler İhtiyacı en çok olan Beyoğlun-- da bir mezarlık yapmak için de tahsisat koyduk. Sonra birikmiş istimlâk borçla- rımız var.. 400000 lira kadardır. vatandaşların alacaklarını ver - mek borcumuzdur. Bu fasla da geçen seneye nispetle bir buçuk misli fazla tahsisat koyduk. Çemberlitaşın etrafını temiz - lemek ve istimlâk edip âbideyi meydana çıkarmak istiyoruz. Bu- Debagat fabrikalarının ıslahma | dair daimi encümen mazbatası ik-ğe , tısat ve sıhhiye encümenlerine ha-fh vale olundu. Pazartesi günü buy on dörtte toplanılmak üzere içti maat nihayet verildi. Zonguldak Halkevinde ZONGULDAK, I (A.A) Cümhur reisimiz Gazi Hazı rinin tarih tetkiklerinin halka ferans olarak ilk verildiği ü yıl dönümü, Halkevi md parlak merasimle tes'it edilmişti Sinemada toplantı yaj nun için de küçük bir tahsisat is- | konferans verilmiştir. tiyoruz. lıklar yapmak mecburiyeti de ha- sıl oldu. Yol tahsisatından biraz azalt - mak mecburiyetinde kaldık.. Fa- kat bir tesellimiz vardır. Geçen | ve eğimin Suni geleni “ koyduğumuz | bir kişinin ölümile netice 200090 lira, bütçe geç geldiği için | bir ta; i zl , henüz sarfedilmemiştir. O parayı ” z Y ei ma sene — bütçesine | ————— Bu sene btçele bazı edir Talisiz bir tayyare ciyi ölüm kovaladıkı BERNE, 1 (A.A.) — Da yakınında garip bir takım Yaj Sy ida bu sene harcayacağız, yol faaliyeti | ye rakımlı Weussfluh dağının durmıyacaktır. zerinden uçarken birkayaya Geçen sene 200000 lira olarak | mıştır. Mumaileyh op tün koyduğumuz” Taşdelen © suyunu| kullanarak tayyareden dışarı şehre getirmek işi tahsisatıma bu| labilmiş ise de bir çığa yakı sene ancak 100000 lira koyabili -| rak altında kalmıştır. C yoruz. Vilâyet bütçesinde “İzirana kadar yetiştirilmesi ve Has! İdarei hususiye bütçesinde de| labilmiştir. N m zun ve tehlikelibir takım & lerden sonra çığ altından çi