17 Ocak 1933 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 3

Siyasi ermeni faciası 1913 senesinde toplanan büyük ermeni kongresinin müzakerelerini neşrediyoruz eN Şimdi gözlerinizi Okongrenin Arşibot — Öyleyse evvelâ bu toplandığı salonun umumi manza - | mesele hakkında bir karar vermek rasına çeviriniz: icap eder. Siz oturunuz (Zavar - Salonda, şarktan garbe doğru; yan oturur). Bu madde hakkında uzanan bir büyük masa vardır. Ma | söz istiyenler ellerini kaldırsmlar. sanm şarkında ve tam başında | (Diran bey, Tumacan ve Sineke - resmi olarak patrik kaymakamı | rimyan efendiler ellerini kaldırır - Arşibot Kapriel efendi oturmuş | İar ve kaydedilirler.) tur. İ Arşibot — Taşnak fırkası lide - Masanın cenup ve şimal kenar- | rine evvelâ söz verdiğim için şim- ları boyunca sandalyeler dizilmiş! di mubalif taraf mümessiline söz olup bunlarda da yukarda isimle - | veriyorum. Buyurunuz Samuel e - ri zikredilen mümessil ve mürah - | fendi. haslar bulunmaktadır. Samuel — Benim bir tek sözüm Herkes süküt ediyor ve bütün | vardır. Salâhiyeti kâmileyi hai- murahhaslar patriğin kongreyi | zim. Vereceğim reyler fırkam na- resmen açmasmı bekliyor. Vakit | mına itiraz kabul etmez, kat'i bi akşam saat dörttür. Şimdi kongre | rer hükümdür. Hatta fırkaları nin açılmasını ve cereyan eden dağıtılmasına bile karar almıya müzakereleri olduğu gibi takip VAKIT' ın Hususi Telgrafları 933bütçesi hazırlıkları Bu seneki bütçemiz de mütevazin ve tasarruflu o'acaktır ANKARA, 16 (Hususi) — | her vekâlet o zaman kendi büt - Vekâletler, 933 mali yıl bütçesinin | çesini maliye vekâletine verecek» tanzimi için bir müddet evvel şi. başladıkları faaliyete devam et- mektedirler. Bu iş Şubatın ilk haf | o Maliye vekâleti Şubatın on be - tasma kadar ikmal edilecek ve ! şinde yeni bütçenin tetkikine baş- lıyacaktır. Bütçemiz mütevazin ve azami derecede tasarrufa ria - yet edilmek suretile hazırlanmış olacaktır. 933 bütçesi Martın bi rinci günü B. M. Meclisine verile- Soy adı Yugoslavya ile takas edebiliriz. (Teferrüata ait nokta - Jar müzakerat zabıtlarından çıka- rılmıştır ve sualler aynile muhafa- za edilmiştir); Arşibot Kapriel efendi — Bey- ler ve efendiler, kongreyi açma - dan evvel sizleri murahhas olarak gönderen heyetlerin verdiği salâ - hiyet evraklarmı görüp anlamak lâzımdır. Sırayla bu eyrakı verme- nizi rica ederim. Sırayla mazbatalar takdim edi- lir. Arşibot imza ve mühürleri gözden geçirir. Ve usulüne muva- fık olduklarma kanaat getirerek toplar ve dosyasma sokar, Ve ha zıruna hitaben: — Evet, millet mümessillerisi niz. Reyi hafi ile bir kâtip intihap ediniz."İkj arkadaş tarafından bi- | rer ture “ iiavi kâğıtlar hazıruna | verilir, Arşibot sol koltuğunda defter ve kalem elde masa başma geçer. Arşibot — Kongre açılmıştır Ve usulen söz Diran beyindir. Di ran bey, ayağa kalkınız. Diran bey — Muhterem millet vekilleri, üzerinize aldığınız ağır vazifenin hayat ve memat mesele- si olduğuna ve bunu hepinizin kalben idrak ettiğinize kaniim. Ermeni milletinin afiyet ve saadeti elinizde bulunuyor, Ellerinizi kal- binize koyunuz. Vicdanmıza mü- racaat ediniz. Söylenecek sözler ve nutuklar resmidir. Dikkat buyuru: nuz, İkinci nokta; Ben meclisi cis- mani reisiyim, Fakat burada umu munuz gibi bitaraf (ermenileri temsil etmekteyim. Bundan sonra- ki beyanatı patrik hazretlerine br- rakıyorum: İrade ve hüküm hepi- mizin sevdiği Kapriel efendinin - dir. Bana karşı muhalif efkâr yoksa tasdikle esasata girişilmesi | arzusundayım. Biz Türklere sami- mi olarak ve ruhen bağlanmadık. ' ça milletçe mahvolduk, Benim çı- kardığım tahlil ve” netice budur Arşibot efendi hazretleri, idareyi zatrâlinize terkediyorum.. Arşibot — Zavaryan efendi söz sizindir. Ayağa kalkmız. Zavaryan — Şüphesiz verilecek kararların kat'iyet kespetmesi için mensup olduğumuz heyetlere bir defa evvelden gösterilmesi ve er - esi günü resmiyete geçmsi icap e- değil mi? rşibot — Bunu anlıyamıyo - ım. Salâhiyeti kâmile ile geldik ten sonra (veto) ya ne hacet ka hır? muvaffak olursam sosyal demok - rat fırkası derhal dağılacaktır. Bundan başka bir zihniyetle de - Biz onlara tuz vereceğiz, muka- Lâyiha vekiller vam edecek bir kongreye iştirak edemem. Bunun böyle olduğunu ç muhterem arkadaşımın bilmemez» ANKARA, 16 (Hususi) — liğe gelmesine teessüf ederim. Yugoslavya hükümeti ile hükü Arşibot — Demek esasta ihti -! metimiz arasında bir takas mu - lâf vardır. Ve söylediğim mütalea | kavelesi akti için giimrük ve inhi doğrudur. Bu cihet karar altına a-| sarlar vekâletince müzakereler bilinde cıgara kâğıdı alacağız heyetine verildi ANKARA, 16 (Hususi) — yapılmaktadır. Bu takas mukave - | Dahiliye Vekâleti, Türk vatandaş» lesinin esasını, Yugoslavyaya ih * | larının bir soy adı olması hakkın- raç edeceğimiz tuza mukabil ora- | da bir müldettenberi yaptığı tet- dan cıgara kâğıdı. almaklığımız | kikleri ikmal etmiş ve bu hususta teskil etmektedir. bir kanun lâyihası ihzarı işini ta- Iimmadıkça kongrenin manası kal- maz. Şu halde, Samuel efendi, ne teklif ediyorsunuz? Samuel Tumacan — Mümessil- lerin umumiyetle kendi vaziye timde olduklarını tasdik ve kabul etmeleri lâzımdır. Diran bey, “Ha- yat ve memat meseleşi,, dediler. Evet, kanaatlerine o hürmetkârım. fakat bu nokta şu dakikada tahtı karara alınmadıkça ben (memat) husule geleceğine kaniim, O va - kit kongreye iştirak etmiyerek meclisi terketmek mecburiyetin - deyim. Ben (Taşnak) entrikaları- nı başkalarından öğrenecek deği - lim. Söylüyorum ki, Zavaryana hürmeti mahsusam bakidir. Fakat kendisi edip ve felsefe âlemine mensuptur. Ben perde arkasmdak: maksatlarına vâkıfım, o diyor ve tekrar ediyorum: Bu kongre et - meni milletinin istikbalini tayin etmiye memurdur, Verilecek ka - rar ve neticeler kat'i olmalıdır, Bu cihet kat'i surette tesbit edilmek ve ilerde tenkit edilecek bir harf bile bırakmamak için böyle ol - mak lâzımdır. Yanlış telâkki var sa bugünkü celseyi tatil ve yarın akşam benim gibi Zavaryan dahi arkadaşlarile konuşması ve ayni Yaziyıtte ispatı vücut etmesi için kongrenin resmi in'ikadının yarı na bırakılmasını teklif ediyorum Arşibot efendi o hazretleri. Böyle olmadığı takdirde kongrenin da - ğılması lâzımdır. Biz entrikacıla- ra âlet olamayız. Arşibot — Zavaryan efendi ne diyorsunuz? Zavarvan — İtirazım yok. Ar- kadaşımın kanaatine hürmet ede rim, Kongre yarın akşama bıra « kılsın. Kat'i kararı alıp gelece ğim. Arşibot — Başka söz istiyen var mı? Dağılalım mı? (Süküt)... Arşibot — Şu halde yarın ak şam saat beşte toplanmak üzere meclisi kapryorum. Gidebilirsiniz. Zavaryan — Kararların daha sağlam sı için benim noktai nazarım ur. (Herkes kalkar, kongre dağı - le)j ! j a (Devamı var) # o Ç S. Tumacan Güm'ük vekâ eti Ame ikadan 5 mütehassıs getiriyor ANKARA, 16 (Hususi) — telif şubeleri için Amerikadan 5 mütehassis celbedecektir. Vekâ » let bu mütehassıslarla muhabere etmektedir. izmirde elektrik ücretleri İZMİR, 16 ( Hususi) — i Elektrik ücretlerinin çok pahalı olduğu etrafındaki müracaatları İnhisarlar vekâleti vekâletin muh | ban domuzu şehrin bazı mahalle- | (Bir yaban domuzu izmirde halka hücum etti ANKARA, 16 (Hususi) Bugün civardan şehre inen bir ya lerinde oldu kça heyecan ıyandır dır. Domuz İzmirin bir mahallesin de bir kişiye hücum ederek ısırdı. Nihayet vurularak öldürüldü. Ankarada sergi binası ANKARA, 16 (Hususi) Ankarada yapılacak sergi binsst"İ hakkında tetkikât yapan komis - yon yarın B. M, M. ve milli ikti - tetkike memur komisyon yarın toplanarak tetkikatına (o başlıya - caktır. sat cemiyeti reisi Kâzım Paşa Hiz. nin riyaşetinde toplanacaktır. Herodote'nin hatası Anadolunun bir ucundan ötekine 5 günük yol1. Herodote ismini bilmiyen yok - tur, Bu en eski bir Yunan tarihçisi- dir. Bunun için kendisine tarih ba- bası derler. Ahiren Lion Darülfü- nunu profesörlerinden E. Legrand bu tarih babaşınm eserini tercü - me etmiş ve başına müellifin ter- cümei halini yazmıştır. Ayni za - manda eşeri haklıında bazı müta leat ilâve etmiştir. E. Legrand tarih babası deni - len Herodote'u zamanına göre bir nevi merâklı şü'un muharriri ola- rak telâkki ediyor. (o Herodote bâdiseleri olduğu gibi görmektet: ziyade meraklı olarak tasvir etme- ğe mütemayildir. Zamanma ait bir çok şeyleri ta- bii bizzat müşahede etmemiş, şu - nun bunun lisanından dinlemiş - tir, Ona göre de kitabına kaydet - miğtir. “ Herodote'un kitabında bilhassa Anadolu Türklerini alâkadar e - den bir nokta vardır ki bu da Yu- nan tarihçisinin Anadoluyu pek küçük bir kıt'a olarak böstermiş olmasıdır, Filhakika Herodote ki- tabında Anadolu için şöyle demiş- tir: — Anadolu iyi bir yaya yürüyücü- | | sünlin bir ucundan diğer ucuna beş günde gidebileceği bir yarım ada- dır!, Fransız profesörü Herodot'un bu sözüne işaret ederek şöyle de- miştir; Eğer Herodot Anadolunun ortasma kadar gitmiş olsaydı her halde bövle bir söz söylemezdi. Köveiver inhisarı ANKARA, 16 (Hususi) — Gümrük ve. inhisarlar vekâleti, rövelver satışının inbisar altına a- lanması hakkında hazırladığı ka» nun lâyihasın; vekiller heyetine erdi, “. iv ii lin atmama Mübadii Söz-def'eme faaliyeti Tarih babas: denmekle meşhur olan | N). Venizelos! mamlamıştır. Soy adı lâyihası ve- killer heyetine verilmiştir. Lâyi * ha vekiller hevetinde tetkik edil «| dikten sonra B. M. Meclisine ve * rilecek ve Mart devresinde müza * kere aM'Taraltir wuhacirlere para dağılılıyor “ANKARA, 16 (Hususi) .— Mütadil mühacirlere mii halde bilâhara eski sahiplerine inde zarureti hâsıl olan meskenle" re mukabil bu gibi mühacirler& Maliye vekâletince para dağıtıl” masıma başlanmıştır. İZMİR, 16 (Hususi) — İzmir söz derleme heyeti bugü toplandı. İetimada bütün İzmif mekteplerinde söz derleme ocak * ları teşkili kararlaştırıldı. | Yeni kabineyi teşkil elmeyi kabul etti Atina, 16 (A.A). (M staceldir): M va Ki Ça'daris'in kabi: “© ve leşkilinden © sarhınazar etmesi üzerine M. Zai mis, M. Venize los'u memur et mış ve mumgi- leyh te kabul et- miştir, Yeni kabineye M.Mihalakopulos, M. Papa Ans M vr tasiyu, ve M. Kafandaris İ olacaklardır. A Meclisin dağılması mubtemei dir, i ————————— i Kaybolan kadın tayyar i KAP, 16 (A.A) — Kaptan Avrupsi* ş va tarikile gitmeğe teşebbüs ede” Pa ve Audrey Behar ilde İngilin kadın tayyarecinin Nairobi?” mak üzere eumartesi günü Mori” 4 ket ettikten sonra ortadan Mi N bildiritmektadiz. ş