5 Kasım 1932 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 2
yi 1 Fransız sefirinin VAKIT'e dünkü beyanatı e (Baş tarafı I inci sayıfamızda) Türkiyede inkılâp ve terakki devrini açarak milletinize bizim- kine uygun bir siyasi mefküre veren ve mukadderatınızı idare | eden “Büyük adam,,ın sözleri veçhile Fransa ve Türkiye cümhuriyetlerinin “samimi ve dürüst bir emen ve sükün fikri üzerine istinat eden münasebet- lerin inkişafını,, temin için be- raber çalışmalarını hararatle te- menni ederiz. Kont de Chambrun mubarri- mizin mukaveleler etrafında sor- mak istediği muhtelif suallere, | büyü bir nezaketle karşılaması- na rağmen, cevap vermek İsle- memiş ve eski reji direktörü M. Veil ile arkadaşlarının Ankarada Fransa namına bazı mali müza- VAKIT İŞ İNE Yeni bütçe için hazırlıklar rai Haberleri o Mevcut mallarımızın satılması için hükümetlerle müzakereler var! Ankara, 4 — Yakında Büyük Millet Meeli- sine verilecek olan kanun Jâyihalarının hazırlan- masına başlanılmıştır. Yeni bütçe için hazırlık» lar yapılmaktadır. Her vekâlet kiklerde lecektir. bulunmaktadır. Vekâletler hazırladık- ları bütçelerini Maliye vekâletine gönderecekler, bunlar orada tetkik edilerek umumi bütçe ha- zırlanacaktır. Bütçe Vekiller heyetinin tetkikin- den sonra Martın ilk günlerinde meclise veri- Yeni bütçeni tanzim edileceğ bu hususta tet- mızın artırılması müzakereler Ispanya ile yap neticelenmiştir. in 932 bütçesi esasına i anlaşılmaktadır. göre Yalniz bazı fasıllarda tasarruflar yapılacaktır. Ankarada bugünlerde bilhassa iktisadi işler etrafında hararetli bir çalışma vardır. İhracatı ve mevcut stokların sarfı için mubtel:f hükünetlerle Iktisat vekâleti arasındâ cereyan etmektedir. Bu arada ılan müzakere bir anlaşma ile Fransada da (Silahları azaltma Suriye'de Muahedelerin tet- kerelerde bulunduğu, bu müza- kerelerde kendisinin de gayrı resmi surette faal bir rol oyna- dığı şeklindeki rivâyetler hak- kında sorduğu suale de kısaca şu cevabı vermiştir: — M. Veil'in Ankaraya git- miş olduğunu biliyorum. Orada, söylenildiği gibi, bazı müzake- relerde bulunup bulunmadığından kat'i surette malâmattar değilim. M. Weil Ankaraya gitti gene geldi Birkaç gün evvel Paristen ihrimize gelerek Avkaraya gi- eski reji direktörü M. Veil “Hukuk müşaviri M. Salem « imize gelmişlerdir. gi < M: Velis Ankataya gidişi et- rafında birçok rivayetler dolaş- maktadır. Bu arada M. Veilin tütün inhisarı işile meşgul oldu- ğu söylenilmiş, son günlerde ter- kos şirketi imtiyazını elektrik ve tramvay şirketleri namına almak için Ankaraya gittiği de ilâve edilmiştir. . M. Veili dün Perapalas ote- linde terkos şirketi direktörü M. Kastelnonun ziyaret etmesi bu rivayetleri teyit edecek mahiyet- te görülmektedir. Darülfünun nasıl ıslah edilecek? Ankara, 4 (Vakıt) — Maarif vekâleti tarafından Darülfünunun ıslahı ve yeni şekli hakkında bir kanun lâyihası hazırlıyacağı söY- lenmektedir, Oğrendiğime göre 1933- 1934 ders senesinden itibaren Darül- fünurda büyük değişiklikler ola- cak ve birçok fakültelerde asrın ibtiyacına uygun ıslahat yapıla- caktır. Bu ıslahatın bilhassa hukuk ve tıp ile fen fakültelerinde ola- cağı söylenmektedir. Maarif vekili Reşit Galip B. Darülfünuna fazla ehemmiyet verdiği için kanun lâyibasıma bu devrede meclise verileceği muhakkak addedilmektedir. emel Acıklı bir irtihal Ankara, 4 (Hususi) — Afet “Hanmefendinin büyük validesi Hanım vefat etmiş ve Cebeciye defaolunmuştur. Cenaze mera- siminde birçok mebuslar ve hü- kümet erkânı hazır bulunmuş v kikini istiyenler görülmektedir ! Toulouse, 4( A. A.)— Ra dikal-Sosyalist kongresinde ya- pılan müzakereye M. Heriot'nun karışması hiç beklenmiyordu. M. Heriot, sosyalistleştirme temayölleri gösteren omeb'usu Bergary'nin hararetli bir müda- halesi Özerine kürsüye gelmiye mecbur o'muşlur. M. Bergery hükümetten âde- ta islizahta bulunurcasına hare- ket etmiştir. Kongre âzası M. Bergery'nin beyanatını düşmanca karşılamış» tır. M. Bergery sözüne ancak kongre reisinin ve M. Herot'un gayret ve bhimmetlerile devam edebilmiştir. M. Bergery mevcut muahede- lerin yeniden tetkik ve tadiline taraftar olduğunu söylediği za- man kongre âzası şiddetli bir surette mukabelede bulunmuş- tur, M. Heriot'nun nutku bittikten sonra M. Heriot'ya ve riyaset ettiği radikal hükümete itimat | beyanını mutazammın olarak ve- rilen bir takrir ittifakla kabul edilmiştir. M. Heriot'nun Toulouse kon- gresinde dün söylediği nutuk hakkında mütalea yürüten gaze- teler başvekilin beyanatını itti- fakla tasvip etmekte, M. Her'ot' Bun kongre azâsı arasında ka- zandığı çok büyük muvaffakiyeti ehemmiyetle kaydeylemektedir. gazeteler, M. Herio'nun nutkundan sonra kongreye bil- kuvve bitmiş nazarile bakılabi- leceğini ve hükümetin bu kon- greden daba fazla kuvvetlene- | rek çıktığını da yazmaktadır. — Yugoslav kabinesinin istifası BELGRAT, 4 (A.A) —M, Milan Scechkitch'in riyaseti al - tında toplanan ve saat bir buçu - ğa kadar devam eden içtimada kabine istifaya karar vermiştir. Kral istifayı kabul etmiştir. Başvekil kabinenin müşterek istifasını müteakip matbuat mü - messillerine beyanatta bulunarak demiştir ki: “Kabinenin istifası yeni bir milli temsil teşekkülü olan Yu - goslavya köylü radikal demokrat fırkasının kat'i surette teşekkülü ve Parlâmento kulübü ile alâka - dardır Fransız murahhası, | hükümetinin noktai nazarını anlatiı CENEVRE, 4(A.A.) — M.' Pol Bonkur silâhları azaltma kon feransı riyaset divanında silâhla- rın tahdidi hakkındaki (Fransız plânının ana hatlarını izah eder- ken bu plânın sulhü sağlam esas- lar üzerine kurmak fikrine Fran- sız milletinin pek ziyade merbut ve taraftar olduğunu, murahhas heyetlerin bir çoklarınca pek mu- azzez görünen bu fikrin konfe - rans mesaisinin felâketli bir mu - vaffakıyetsizliğe uğramasını men hususundaki umumi arzuya uy - gun olduğunu söylemiştir. Fransız plânı ezcümle bir ta - kım mıntakavi ve kıt'avi misakla- rm'aktini bilhassa: Avrupa dev - letleri arasında bir müstakbel mu avenet muahedesinin vücuda ge - tirilmesini iltizam etmektedir. Bu muahedeye iştirak cdecek olan devletler daimi askeri kuvvetleri- ni cemiyeti akvamın emrine vere- ceklerdir. Taki - cemiyeti akvam muhtemel bir ihtilâf hakkındaki müzakerelerini bitirinceye kadar böyle bir ihtilâftan mütevellit va- ziyete hemen karşı koyabilecek bir hale gelsin. Plân, mikrop ve kimya harbi - nin ve havai bombardımanların men ve ilgasını kabul eylemekte- dir. Fakat bu son memnuiyeti si- yil tayyare kuvvetlerinin beynel- milelleştirilmesine ve bu kuvvet « lerin mürakabe altında tanzimi - ne tâbi kılmaktadır. Fransız - projesi (o mütekabil muavenet misakının tatbikinı te- min için beynelmilel hava kuvve- tinin teşkilini ve daimi müdafaa teşekkülerini tehdit eden bütün silâhların kaldırılmasını teklif ey lemektedir. Ordular için yeknesak bir ti- pin kabulü ani taarruzların vu - kuunu günden güne güçleştirdik- ten başka milletler cemiyetinde » ki müzakerelerin muslihane bir hava içinde cereyanını oemniyet altına alacak ve ordu mevcutla - rında ve askeri masraflarda mü- him tenzilâtın icrasma imkân ve- recektir. M. Pol Bonkur izahatına şu sözlerle hitam vermiştir; “Silâhlarını şimdiye kadar a « zaltmış olan Fransa yeni fedakâr- lıklara hazırdır. Fakat bunun için üç şart vardır. Bu şartların birin- cisi; beynelmilel misaka iştirak edecek olan bütün devletlerin Vatanilerle fevka- lâde komiser ara- sında müzakereler Berut3(A, A) —Vötanilerin mec- lise iştirak etmemelerile meydana gelen vaziyet henüz aydın'anma- mışlır. Fevkalâde komiser M. Ponsotile Vetaniler arasında bir uzlaşmanın temini için reisi cüm- hurla Vatani fırkasından veziri- bin tavassutları devam etmek: tedir. Siyasi mehafilde her iki tara- fın ergeç anlaşacaklarına ve ara daki ibtilâfın tamamile halleti- leceğine kuvvetle ihtimal veril mektedir. Reisicümhurun lisin açılışında (ve müteakip Ceseerde sma ası Ç Li nidar görülmektedir.” E'y&vn Şamda bulunan vataniletin lide- ri İbrahim Hananonun bir em- riyle Halepte bugün mağaza ve dükkânlar açılmış ve herkes işi güca ile meşgul olmağa baş- lamışlır. Suriye kabinesinin istifa etmi: yerek (halihazırdaki vaziyetini muhafaza edeceği kuvvetle muh- temeldir. Vaziyetin bir kaftaya kadar an'asılacağı z*nr0'unuyor. Muğlada tütün piyasası mec Muğla, A (A, A, ) — Tütün | piyasası açılmıştır. Tütün inhisar idaresi (omemurlancı o mubtelif mutakalara göndererek tetkikat yaptırmaktadır. İnhisar idaresi- nin bu bareketi büyük bir mem: nuniyet uyandırmıştır. Geçen se- neki tâtünlerin satışına devam ediliyor. Merkezde Bornovalı zadeler, Felemenk, Herman, Hüseyin Sabriler ve diğer kumpanyalar geçen seneki tütünlerin müba- yaasına devam ediyorlar. Eski tütünlerden pek az kalmıştır. Bugünkü hava Dün en fazla aeesklile 18, en az 10 dere- co ve hava tazyikı da 765 idi, Figün kava bulutlu olacak, rilzgâr şi maiden kuvvetli çiccektir. | İ | 5 | Teşrinismi © Sun'i ipekler © Ae Yerli ipekçiliği pi öldürüyor İ (Başmakalemizden resmi verilerek gümrüklerde” girilecektir. Bu resmin lo başına iki lira olduğuni “5 sun'i ipek işliyen fabrikalar * lâk edecekleri azami miktar? re nihayet devlete iki yüz elli lira kadar resim verecel b Fakat sun'i ipeğin ith tü i görülecek zarar bundan | | yüktür: Bir kere dediğimiz di İ sun'i ipek memlekette tabii 2. şiliği batırıyor. Geçen sen€ ” i sa borsasında bir kilo y3$ nım vasati fiatı yüz oluz i Bu sene sun'i ipeğin | korkusundan ve diğer bazı #.! " lerden altmış iki kuruşa düf” tür, Önümüzdeki sene belki İ ye inecektir. Hükümetin tabi İ pekçilikten ilk menfaati Smsarasc rr 2 GBZUvSU e sılatı idrak edildiği mevsi N halk vergilerini derhal e! | Sun'i ipek rekabeti yüzünden” tsessir olan ahaliden böyle i ji laylıkla vergi tahsili mümkü”” iğ mıyacaktır. Bundan başka bif | muamele vergisi vardır. Yeki iki yüz kırk bin lirayı bula” vergi miktarı ondan sonra biç alınamıyacaktır. Daha bugün tabii ipek fabrikaları “| tahdemlerinden alınmakta i ğ seksen bin lira kazanç vergi kesilecektir. Hulâsa bugün hükömet, de ikisyüz elli bin ira gü resmi “ver&cek”ve nihayet Mtstata yeğin varta teşk Yağ | cekbir iş sahası ile devlete WE dan çok fazla maddi menf. min eden ve yüz altmış bin nin maişet vasıtası olan diğef) il san'attan birini tercih ve onu himaye etmek gibi bir vöğ fe karşısmdadır. Bunda tereğii etmek doğru değildir. iğ Kozacılık mıntakaalrında kol Mehmet Asu ARMAN EM SANA ETA ER DE DYE ADLAR Iran Hariciye na bugün gidiyo Ankara, 4 (Hususi ) — Hariciye nazırı Frugi Han yanu memleketine doğru A radan hareket edecektir. —e—— ji Sofya-Istanbulten” müsabakası nas yapılacak , İSTANBUL, 4 (A. A.) 74 tihbarımıza nazaran bna bol heyeti geçen gün timada Bulgarlara karşı cak İstanbul muhtelitine tâsaray, Fenerbahçe ve tan hiçbir oyuncu alın karar vermiş ve muhteliti S yapılacak milli maçın izin bu : iin 9 intizara lüzum görmeksi kapı, Süleymaniye ve | Ga BG LA OLAN DAA 0 spor oyuncularından mürdi” Fransa gibi hareket etmeleri. | - kincisi yeknesak bir şekle kon - ması tasavvur edilen (oordularda askeri hizmet müddetinin tayini sırasında evvelâ efradın gördüğü talim ve terbiye derecesinin naza- rı itibara alınması ve üçüncüsü, olarak tesbit eylemiştir. p Ajans tarafından melami müracaat edilen mıntaka *“ ” han bey, takımı şimdiye tecrübe edilmemiş gen ETME lardan mürekkep olarak ahalisi kesif olan devletlerin di - | tiklerini ve Beşiktaşta n ğer hükümetler için bir tehdit teşkil etmemesi ve asker topla - takımda bulunduğunu Ve? itibarile üç büyük eri çar ma hususundaki Okuvvetlerinin cu alınmamasına dair il tahdide uğratılmasıdır.
