24 Mart 1932 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 11

Darülfünun meselesi Vatanın baş meselesidir Darülfünun kendi meselesini samimiyetle ve bir âlim vekarile meydana koyup çarelerini bulmalı © —5— Derüifünunumuzun İlk kuruluş tar- gı İle geçirdiği istihaleleri ve bunlara| müterafik olan içtimai tehimmürleri, hamleleri, şaşkınlıkları, o durgunluk- Yarı ve sarsıntıları geçen dört maka- lede —Umumi manzarasiyle —tasvire çalışmıştım. Bu manzara karşısında! İçimizden kendi kendine şu süsler; doğar: 1 — Darülfünunumuz müspet ilim Bamına —ibdât mahiyette— ne yapt r? 2 — Darülfünunumuz, beşerin -mü fekkiresini asırlardan beri işgal eden| mütehassıslar medresesi; bu çok de- rin ihtiyaer baslretisir bir sezinti ile kargılıyamamıştır. Belki de o ihtiya ön gittikçe artan tazyikin; duymamış akıl ile imanın (İm ile dinin) müna- sebetleri meselesi üzerinde işlemi, mi- dir? $ — Darülfünunumuz felsefe Ale minde, milli dehayı temsil edebilecek #bda! mahiyette felsefi wxtemler kura! bilmiş midir? 4 — Darülfünunümuz, memur ye #iştirmekte olmasma nazaran memle 'keti, kendisine pek çok zararları do- kunan eski devirlerin kötü memur zih niyetinden tamamiyle kurtarabilmiş midir? 5 — Darülfünunumüz ilimlerin »- yaşadığı zamanlarda bile bizim için hayati bir zaruretti: Bir taraftan bu mesele, maxide ta- mamiyle aydınlanmamış ve halledile- memiş bulunuyordu; diğer taraftan garpta muasır milit devlet; din ile dünya işlerini çoktan ayırmış bulun- duğu iç'n bu hareketin bizde de ergeç #kisler yapması beklenebilirdi. Şu hal de ilim ve din adamlarının meseleyi ciddiyetle ortaya atmaları ve vakit fakültesi, ne de onum yerine gecen ur bile, M »tiyet devrini şık yazılırdı. meli ve intifa! neticeleri olan (Fen — teknik) namına neler yapmıştır? Fa- kültelerden yetişen mütefenninler me Müriyet veya serbest meslek hayatın. da memleketin fenni ihtiyaçlarına ir. tibak edebilmişler midir? i $ — Darülfünmumuzun, teşkilât ve tedrisat itibarile —medeni âlemin darülfünun mefhumunda uradi mumi şartlardan maada— mahalli ba- m hususiyetleri ve farikaları var mr dır? 71— Darülfünunumuy, inlalâp hare ketlerimizi ilmi görüşlerle tetkik ve tahlil etmiş midir? “REZ DARI riüKümüz, küraldağı) tarihten beri içtimai hayatımızda te-i kâmül ve salâh âmili olabilmiş mi - dir; olabilmisse bu sahadaki muvuf dilen emekleri? ne dereceye müftnasiptir?. Darülfünun meselesinin ana hatla ymı teşkil eden bu sualler üzerinde ayrı ayrı duraİm: 1 — Darülfünunumuzun müspet! ilim faaliyetleri, en ziyade —birimnel kadar! makalede arzettiğim veçhile darfilfö-. nun tâbirinde fen kelimesinin yerinde! kullanılmaması yüzünden yanlışlıkla fünun fakültesi denilen— (ilimler fa. kültesi) nden beklenir. Bu fakültede Şüphesiz, yüksek üstatlarımız çalıs- mıştır; şimdi de kıymetli fistetiarr. miz vardır; bu üstatların himmetiyle. memleketimiz müspet ilmin nakil ve tercilmesi ve. . nihayet kavranması yo-| essesesi de Hâhiyat fakültesidir. gen darlilfünunda böyle bir fakülte nin varlığı, onun bir üf'ulesi bulundu Zunun kabul edildiğini de gösterir. Bu gün ilükiyat falilites; için akil ve iman meselesinden daha Acil ve daha cazip bir tetkik mevzu tasavvur olu») nabilir mi? İlâhiyat fakültesinin —esi söyliyeyim— hikmeti vücudunu kayrıyabilmesi ve uğradığı sahip olan şahsiyetlerdir. Su halde; rağbetsizlik yüzünden âdeta yokmuş! bulabilmesi #çin #lk faaliyet adımını bu saha Üze- Yanda epeyce ilerlem'stir de Fakat, ös! tatlığm ilerisinde bulunan Âlimlik mertebesi, tabiat hâdiselerini izah e den kanunlar bulmakla ihraz edilir: Alimler, yeni kantınlar dil eden, şahsi anlayışları ve görüsle| riyle Mim Aleminde ilmi bir sulinya ilimler fakültesinin tekemmül derece. sini tayin edebilmeğe varıyau en s2-' Dim ölçü, onun âlimlik »oktasından eriştiği seviye olabilir. 2 —Akıl ile iman, (ilim ile din) are sındaki münasebet meselesinin, evvel. ce İçine girdiğimiz ve hayli emek ver- diğimiz medeniyet zilmresindeki çot'n içla büyük bir bahtiyarlıktır. Garp â-| ve girift mazisinden ikinci ve üçüncü makalelerimde bahsetmiştim. Bu ağır meselenin ilmi görüşlerle tetkiki; da- rülfünunumuzun bir zamanlar (ult mu şer'iyye), son dirilişinde de (ilâhi yat) namını alan İnkiltesine düser, Ulümu şer'iyye fakültesi, meşrutiyet devrinde medreselerin ıslahı hareke- tinden sonra, yüksek derecede hir mi. tehaasıslar medresesinin ihdasr dola! sefi tefekküre ihtiyaermızm derecesi.| isandıracak kadar mefküreci, yisile artık darültünun camiası içinde! lüzumsuz kalmış ve lâğvolunmuşlu. Akıl ve iman meselesi üzerinde bu güzl nün İlmi zihniyetine uygun bir tetki bulamasalar; bile hiç olmazsa evelce bulunmuş ta. biat kanunlarmıı ikmal, tevsi veya tas İ Tan teklifidir, O, bu müddeayı ileriye gılarına kalmıştır. Fikihlar ve j iyaterar diyorum: de yalnız içtimalyatelar yapamaz Bu İkt «mrfin İlmi teavinü olmadıkça bu timaiyat ni Bu densyiş, kendisini o kadar ümit lendirmiş, o kadar vecitlendirmişti ki Zunu kendi ağzından işittim. ki bir tabirle gibi görünen üf'ulesini rinde atması lâzım gelmez mi? Tunduğuba muttali olabilmek, bizim lemi feylosofluk payesini çok haklı bir esirger layışla de ipikârı ve Adl hir görüşle sistem kurabilendir. Gönül, muzu kürsilerinde Türk dehasınm bu salaysa uygun feylesoflarını da görmek ister, İçtimai hayatımızın boş lukları feylesofa ve hiç olmazsa fel ni gün geçtikce daha açık ve daha derin hisse/iriyor, 4 — Darülfünunumuzun, ilim saha. sindeki yürüyüşlerinin pek kuvvetli! iki mühim mec- wuası arasında bu mevzuun tam üzes rinde değil, etrafında cereyan eden bazı münskaşalara gelince: Bunlar, meselenin ağırlığıyla ve. derinliğiyle mütenasip olmaktan çok uzaktı; top-| ia bir görüşten ziyade dağınıklık ifa. de eden sistemimiz, #z çok hisle karr- yatı da daha azdı. Çünkü bu suha,İ mesini görmek için komisyona müre- değildi. Onun bu mesele! çantları Ve İştirik için de munyyen ğı en geniş adım, bir; vaktinde komisyonda hazır bulunma i wsulü fak) tesisine dair o- sürerken bile değerli şahsiyetine ya- kışan hir insaf ile “...bunun teslei va- “-| zifesi, bu zamanın fılah ve içtimaiynt- nitayet kendinin âlimliğine kall o'. muştu: Bir sıfatının da âlimlik oldu-; Akıl ile imanın (ilim ile dinin) mü- nasebeti meselesi, bu gün hukuki ha- yatımızda filen halledilmiş bulunu- yor: Din ve dünya işleri ayrılmıştır. Fakat bu ayrılsın şuurlarda ve vle-' danlarda da, hakkiyle yerleşebilmesi ve yaşaması için meselenin üzerinde eskiden ve son zamanlarda, şarkta ve garpta “açılan - çığırlarla ve İlmi bir zihniyetle işl: . timizde e Rİ zihniyet itibarile, müspet bir hususi» Ban.) yet ve üstünlük göstermesi, mefküre- 8 — DarüMünunumuzda bir felsefi! sisteme sahip. veya felsefi bir meslek! tesisine hazırlanmış müderrisimiz bu-| yle ve pek doğru bir an- h eder; Feylesof, felsefe darülfünunü- , komsiyonu | in ra | Ifayı taahhüt etmiyen müteahhit!) namı hesabına askeri mektep ve has- taneler hayvanatı ihtiyacı i - çin 70060 kile saman pazar »| lıkla, satın alrmacaktır. Pazar- lığı 26 mart 932 pazartesi günü 8w- at 16 ya kadar Harbiye mektebindeki! satın alma komisyonunda icra kılına»! caktır. Taliplerin şartnamesini gör - mek için komisyona müracaatları ve iştirak İçin de müğyyen vaktinde ko” misyonda hazır bulunmaları, (253) (1055) "sw Konya askeri Orta mektebi için 430 çift yün çorap pazarlıkla satın alımacaktır. Pazarlığı 26 mart 932 pn- zartesi günü saat 16 ya kadar Harbi. ye mektebindeki satın slma komisya- nunda icra kıltnataktır. Taliplerin ke; misyona müracaatları. (252) (1054) geçirmeksizin üzerinde işlemeleri iâ- Nail #rım gelirdi. Fakat, ne ulümu şer'iyye Askeri Baylar Tatbikat o mektebi ve hastanesi binası dahilinde veniden gaz höcresi pazarlıkla inşa ettirile - cektir. Pazarlığı 26 mart 992 cumar - tesi günü saat 16 ya kadar Harbiye mektebindeki satınalma komisyo - nunda iera kılınacaktır. Taliplerin ke şifnamesini görmek için (o komisyona müraenâtiarı Ve pazarlığa iştirak için de muayyen vaktinde hazır bulun - maları, (251) (1053) .»». Askeri mektepler ihtiyacı için 1300) kilo şeker pazarlıkla satm almacak - tr. Pazarlığı 27 “mart 932 pazartesi günü saat 16 ya kadar Harbiye mek- tehindeki Satmalma (Komisyonunda icra kılmacaktır. o Taliplerin şartaa ları. (254) (1145) . . * Dikim evinde o mevcut 20 kalem köhne eşya talibi uhtesindedir.. Ale - ni müzayedesi 27 .3 - 932 pazar gü - nü saat 16 ya kadar Harbiye mekte » bindeki satın alım komisyonunda le Çünkü, bonu ne yalnız fıkıhlar, ne-| ra edilecektir. . Daha fazla fiatla tas Tip olanların . şartnamesini görmek için komisyona ,müracantları ve işti-) © yonasikim: tevssuüsedemez-t“*“). diyors| râk icin dö, di eninde hazır) du. Ziya Rey, Sadece (Durkheim) iç ela ei vk binin usule müteallik |reermameeseer kaidelerini bizim bazı içtimat İridise- lerimize ve müesselerimize tatbik et - . Il fnkıyetleri geçen zaman ile ve sarfe. meyi dememek için zihin yormuştü. yeramaenaninn mesine senasamam sen çok barizdir. Muallim de kanım! tari. fe göre memur mefhumunun hududu haricinde kalmadığı için darilfünu- numuzun bügünkü üfulesi umumiyet itibariyle —avukatlık, serbest tabip lik, serbest kimyakerlik gibi pek mah» dut istisnalardan sarfı nazar— me- mür yetiştirmeğe İnhisar ediyor, Darülfünunun bütün medeni mem leketlerde olduğu gibi bizde de esaslı (mission — hizmet) i ilim yaratmak ve öğretmek olmasına nazaran onun buvazifeye en çok yaklaşan ve yare» şan faaliyeti de muallim yetiştirmek sahasmda görülmek iktiza eder. Şu halde darülfünunumuzdan © yetisen muallimin, dar Memurluk mefhumu içine sıkışıp kalmıyarak hiç olmazsa! eiliği temsil etmesi beklenir. Yetişme tarzını dördüncü makalede tasvir et- tiğim istipdat devrinin bende ve dâi memuriyle meşrutiyet ve cümhuriyei| memurunun seviye farkını İyice anl yabilmek için bu günün memurunu İŞ başında tetkik etmek lâzım gelir: Da-, rülfünun, eski devirlerin kötü baskı larmdan ve bozuk havalarından kurs tulduktan sonra yetiştirdiği memura Mili Devlet mefhumunu hakkiyle hâkim olmanın, millet içinde ve mil let namına hâğim olmak, milletin işi- ne yaramak demek olduğuna inanmış! ve bu yüksek İninışın heyecanımı nef. sinde duymuş mudur; hareketlerinde o anlayışa ve duyusa tamamile sadık kalabiliyor mu? Bu memur, asırlar» dan beri hükümetten hüküm sürmek- ten başka bir mâna çrkarsmamış olan halkı; hükümetin hüküm sürmekten başka hir de: milleti bulanduağu not- tadan çok ilerilere, kudretli o hayst una ve bu vazifeyi başarabileseğine Mes'ü- liyetini mildrik, semimi ve.. fazl ola İ bilmiş midir? (Sonu yarın) — ——— (9) Dördüncü makele (VAKİT) in! ke girişiimesi, daha tılâmu şer'iyye fa) ve seri olamımıasna mukabil memur) 15 Mart 7982 tarlhli nüshasında. mütehassıslar medresesinin kA AİIE Yetiştirmek hususundaki faaliyetleri iki ar MİRİ, AN (*9) İslâm Mecmuası, sayı — 3 Sa-| hife — 84, İ ve Fransızca 10 dean yüz kuruştur — (80.000) liraya kadar satı- lık mağazası olanlara — Be” oğlunda İstik'âl caddesi, Gulatada, Kı raköy, İstanbul “cihetinde Bahçekapusu Sultanhamamı ve Balıkpazarı gibi en şe“ refli mahallerde 80000) liraya kadar #a- tılık mağazası olanların saat on buçuktan beşe kadar Galatada Mehmet Ali peşa hanında (41) Bumroya müracaat eyleme» leri (Mezkör mahallerde olmak şertile beheri yirmi beşer bin veya daha fazla hiymene üç dört mağazada olabilir) Acele satılık ve kiralık mü- kemmel köşk — Göztepede istas- yona dört beş dakika mesalede, fevka- iâde neraretli bir mevkide, barem daire si (30) odayı, külhana ve dört korpalı hamamı, ve iwisslinde mutbâhı, çamaşır haneyi, musluklu kileri, iki yemek odası, ierkes ve telefonu, selâmlık dairesi. Kâ gir iki kattan ibaret ve üç kışma kabili tsksim ön iki odayı, ahım. garağı, büyük mutbak uşak odaları ile üç tan kuyusunu, vasi çamlıklı «27, dönüm bahçeyi ve müştemilâu salreyi bavi ba- rem ve selâmlık köşkleri, olduğu gibi br kaç kısma taksim eğerek kira ile de verilecektir. Talip olanların OGalatadı Mehmet Ali paşs hanında (4İ) Bomraya saat on buçuktan beşe kadar müracaat eylemeleri, Tebdilhava etmek istiyen- lere — Bahçeli ve dört odalı müstakil kullanışlı bir yal kiralıktır. Arzu eden- ler Beyletheyinde iskele civannda be- destanlı Hüsnü beyin 2 numaralı bane- sine müracaatları, Acele satilik apartman ve dükkânlar — Kadıköyünde, Yelde- Rirmeni Çarşısında, dört vol ağzında, tahtnda Beş dükkân, bir oda, halâ ve bodrumü, fevkinde. Dört datreli ve be geri bir sofa, (4) oda, mutbah ve balâyı bavi emlâk sanliktır. Taip olanların on buçuktan beşe kadar Galatada, Mehmet Ali paşa banında, (41) numroya mürs- esat eylemeleri, cat Acele satınk — Fındıklı dere içi yokuşunda 15-17 numa» talı evler ucuzca satılıkur. Denize neza- retleri vardır. içindekilere müracast.(2666) Ekmen li Osman çavuş Acele ve ucuz satılık ha- ne — Beyoğlunda Kamer hatün mahal lesinde kâgir dört Kattan ibaret (6) odu, bir mutlak, iki sofa, bir sarnıç, bahçe, elektrik ve müştemilâu saheyi havi hane acele ve ucuz satılık olduğu gibi bir kan kiralıktır. Talip Olanların saat on buçultan beşe kadar Galatadı Mehmet Ali paşa hanında (4) murroya müracaat eylemeleri. İnn mean nm Daktilo « Vöznedar — Türkçe Jisanları ile daktiloluk ve yapan Gazetemiz ida- yahut vezmedarlık veya setcılık bir Matmazel iş emyor, resine “İ.,. romüzu İle müracsat. Satılık arsa Fatih Malmüdürlüğünden : Çarşambada Dibaz Yunus mahallesi- nin yöküş başı solağında sök 14 cedir 12 No hı tahminen 320 arşın mikterın- ki hane arsısı 94 Mart 039 tarihinden kavratabilmiş midir; bu memur, asri 31-Mart 932 tarihine kadar müzeyedesi mızda devlet içinde ve devlet namma! bir hafta toüddetle temdit edilmiştir. İş- Urasına telip olanların yermi müzayede olan 31-Maıt 932 tarihine müsadif per- da Fatih Malmü- şembe günü saat 10 dürlüğüne müracaatlan. (1138! Satılık Buik mar- kalı otomobil Eminönü Malmüdürüüğünden : Vergi borcundan dolayı haezedilmiş olan 945 model Bulk markalı bir adet mefköresine götürmek vazifesi oldus! binek otomobili Hocapaşa maliye şubesi | ittisdlindeki Tahir efendi garajında 20- Mart te bine müsadif cuma'tesi günü sant 14 te bilmüzayede satılacaktır (1131) ILÂN Osmanlı Bankasam Galete, Yenicami ve Beyoğlu devsiri, Paskalya vortsu münasebetile Ms'tın 27 nci Pazar günü kapak bulunaeskur. Kiralık kat — İdörehane, müiye- “ nehate'veya' İkamet için; İki“ odu “An- kara. caddesinde 52 numaralı eve müra- 11 — VAKIT 24 MART 1932» — VAKITın——ji fe o. se sike san) Küçük ilânları e Selimiye kışlasındaki 180 araba gübre satılacaktır. İhalesi 26 - 3932 cumartesi günü saat löda komisyon da yapılacaktır. Taliplerin şeraiti görmek üzere her gün ve pazarlığa iştirik edeceklerin de yevmi muay- yeninde komisyona müracaatları, (131) (1046) .*.. İstanbul levazım dikim evinde bu « lunan yün, pamuk, iplik, post kirpi tilarile kayış kırpıntıları, 80 murt 892 çaraşmba günü saat 15.5 ta aleni mü- zayede ile satılacaktır. Taliplerin m ayyen gün ve saatte komisyonda bu » lunmaalrı ve şartnamesini almak istös yenlerin her gün komisyona ve kır » pıntıları görmek istiy enlerin de Def. terdarda dikim Evine müracaatları, (121) (928) ... Aydındaki askerin ihtiyacı İçin 4 aylık o ekmeği kapal zari usulle münakasaya konmuştur. (o İhalei kat iyesi 21 Nisan 932 pazar günü saat | 15 te Aydındaki alay kararşühmdn icra edilecektir. e Şartnamenin birer sureti İstanbulda (III, K. O. satın al ma komisyonunda ve İzmirde M. M. Denizlide A.5, SA, AL komis» yonlarında yardır. . Taliplerin yet « mi mezkürda (ihale saatinden evvel (1096) lira 20 kuruş teminatı muvaks kateleriyle birlikte tekliflerini havi zarflarmı komisyona © tevdi etmele ri ilân olunur. (140) (1072) ... İstanbul O Levazım eşya ambarı içim motörlü bir adet elektrik tulum bası pazarlıkla (o satm almarak bina dahiline o vazedilecektir. & Pazarlığı 28 mart 992 pazartesi çünü saat 16 da icra edilecektir. İştirik edecekle- rin vaktinde komisyonda bulunmalas rı ve keşifnamesini almak istiyenle « Tin de komisyona müracaatları. (145) (4118) .. . K. 0. ve 1, F. Kıtnat ve milssse « gatı hayvanatmın o çaâyırlatlırılması için K. 0. ve 1 FP. Garnizonlarına 2 25 kilometre . dahilinde olmak ve lâ- akal 150 dönüm (miktarmda çayın bulunanların çayırları ciheti askeriye ce İsticar (o edilmek üzere bu hap'n « ki teklifnameleriyle 1 nisan 992 gü « nüne kadar oOKom.a müracaatları, (149) (1199) İstanbul dördüncü ic * memurloğunden: Temamına 1850 lira kıymet taktir edilen Balatta Hıdır çavuş mahallesinin Yeni cadde soka- ye atik 48 cedit 60 numaralı adimen tevsi intikalli bir bap hane ve derununa cari bir çu- valdız mai lezizi havi bahçeli hanenin temamı açık artırmaya vazedilmiş olup 2-4-932 tarihin- de şartnamesi divanhaneye talik edilerek 21 nisan 932 tarihine müsadif perşembe günü saat 14 den 16 ya kadar Istanbul dör- düncü icra dairesinde açık ar- tırma suretiyle satılacaktır. Artırma ikincidir birinci ar- tırmada en ziyade 800 liraya müşteri çıkmış olup bu kerre en çok arlıranın üzerinde bira- kılacaktır. Artırmaya iştirak için yüzde yedi teminat akçesi alınır, müte- rakim vergi, belediye vakıf ica- resi müşteriye aittir, Ira ve iflâs kanununun 119 uncu maddesine tevfikan hakları tapu sicilleriyle sabit olmiyan ipotekli alacaklılar ile diğer ala- kadaranın ve irtifak hakkı sa- biplerinin bu haklarımı ve husu- sile faz ve masarfe dair olan iddialarım ilân tarihinden itibaren 20 gün içinde evrakı mtsbiteleriyle bildirmeleri lâzım dır, Aksi halde baklari tapu sicik İ leriyle sabit olumyanlar satış bedelinin paylaşmasından hariç kalırlar. Alâkadar'arın işbu kanunun ahkâmına tevfiân bareket et- meleri ve daba faz'a malumat almak istiyenlerin 930-553 dos- ya mumaresiyle memuriyetimize müracaatları ilân olunur. (4677) ml kin ak as